خواص گیاه غازیاغی (غازپا) Water plantain

کلیات گیاه شناسی

نام علمی غازیاغی Var orientale Samuele Alisma plantago نام یک گونه از تیره چتریان است

غازیاغی به زبان ترکی به معنی پای غاز می باشد. نوعی از آن در کوههای لرستان می روید و به «پای زاغان» معروف است. شایان ذکر است که به آن غازپا نیز گفته می شود و در کردستان به آن پاغازه می گویند. این گیاه خودرو بوده و تاکنون اهلی نشده است. از تیره اسفناجیان بوده، دارای برگهای مثلثی سرنیزه ای با دو گوشه در پایین می باشد. ساقه خوشه هایش بی برگ و درشت و حاوی دانه های قهوه ای براق است. ارتفاع آن به ۲۰ الی ۳۰ سانتی متر می رسد. اندام خوراکی برگ گیاه است. خوب است بدانید بهترین نوع بذرغازیاغی برای این منظور است که در گرمسیر به عمل آمده و ریز و تیره باشد، در ضمن طعم آن تلخ بوده و زبان را بگزد.

ترکیبات شیمیایی

دارای اسانس خیلی فرار و انواع پروتئین، نشاسته و رزین است. در اسانس آن مواد فورفورالئيد و اسپارزین و مقدار کمی از یک آلكالوئيد و مقدار زیادی قند وجود دارد. در ماده رزین آن فیتوسترول، فیتوسترولین و مخلوطی از اسیدهای چرب شامل پالمیتیک اسید، استارویک اسید، اولئیک اسید، لینولئیک اسیدو یک جسم جامد بی رنگ غیر مشخص وجود دارد.

خواص دارویی غازیاغی

• از نظر طب قدیم ایران طبیعت آن گرم است.
• برگ و ساقه های آن به سبب داشتن ویتامین C زیاد برای تصفیه خون، رقیق شدن خون و جلوگیری از فساد لثه استفاده میشود.
• بذر آن دارای هورمون های گیاهی بوده و ترشحات داخلی را تقسیم می کند.
• باد شکن، ضدعفونی کننده و ادرار آور است.
• کلیه و مثانه را زهکشی و پاک می کند.
• پماد بذر آن باز کننده زخمها و ترمیم کننده جای آنهاست.
• برای درمان بیماری برص (لکه های سفید پوست) غازیاغی بسیار موثر خواهد بود، برای این منظور در فصل تابستان و پس از تنقیه بایک مسهل قوی و پاک کردن شکم، ۵ / ۳ گرم بذر غازیاغی را با نیم گرم زنجبیل، نیم گرم عاقرقرحا(آکرکره) و نیم گرم ریشه بد (ویا ریشه درخت توت) را با عسل مخلوط کرده و هر روز میل نمایید، بعد موضع برص را عریان نموده و در آفتاب بنشینید تا عرق نمایید، این عمل را چند روز متوالی انجام دهید. پس از چند روز آثار بهبودی با پیدا شدن جوشهای شبیه به آبله که بر روی لکه های سفید ظاهر می شود و آب زردی از آنها خارج می گردد، مشاهده می شود و بیماری به تدریج برطرف شده و پوست بدن رنگ طبیعی خود را پیدا خواهد کرد.
• غازیاغی خنک، اشتهاآور، ملین و ادرار آور می باشد.
• اگر برگهای تازه غازیاغی را بکوبند و روی محل گزیدگی حشرات بگذارند، سوزش نیش و گزیدگی را برطرف می کند.
• غرغره کردن شیره برگ تازه غازیاغی در موقع گلودردهای سخت مفیداست.

مضرات

مهم ضرر گیاه غازیاغی که در این مقاله به آن اشاره شده است این است  که خوردن جوشانده آن سبب سقط جنین می باشد. پس زنان باردار از مصرف این گیاه به طور جدی خودداری کنند.