آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱ 
ویتامین B۲ (ریبوفلاوین Riboflavine، لاکتوفلاوین lactoflavine، به فلاوین Beflavine، فلاواکسين Flavaxin …)، به فرمول C۱۷H۲۰N۴O۶ به وزن ملکولی ۳۷۶.۳ و عامل تغذیه است.
ویتامین B۲، به صورت گرد و یا بلوری های ظریف به رنگ زرد نارنجی به دست می آید. در گرمای ۲۴۰ درجه، رنگ تیره پیدا می کند و در ۲۷۸ تا ۲۸۲ درجه تجزیه می شود. بوی ضعیف و طعم تلخ ملایم دارد. به مقدار کم در آب ولی به مقدار کم تر، در الکل حل می شود. در اتر، کلروفرم، استن و بنزین غیر محلول است. در قلیاییات رقیق به مقادیر زیاد حل می شود و تجزیه می گردد. محلول های آن، رنگ زرد و فلئورسنس سبز ایجاد می کنند.
در تامین نمو خردسالان، جوانان و به نظر می رسد در متابولیسم قندها و چربی ها موثر باشد. عمل آن هنوز به خوبی شناخته نشده است. اثرات مفید در پوست بدن و مخاط ها دارد. در شبکیه چشم و در ادرار یافت می شود. سنتز آن توسط Karrer و همکارانش صورت گرفته است. ویتامین B۲ بایستی در افرادی که دچار سوختگی شدید، اسهال مزمن، سیروز کبدی، سرطان هستند و هم چنین افراد الكلی حتما استفاده شود.
هیپوویتامینوز B۲، ایجاد عوارضی مانند اختلالات معده و روده (مانند ورم روده، اختلال در جذب مواد چربی)، ضایعات چشمی (اختلالات بینایی، آب مروارید…)، پوستی و در مخاط ها، هم چنین تیره رنگ شدن و شکنندگی ناخن و موی سر می نماید. ضمنا در کودکان شیرخوار باعث توقف رشد و نمو، ولی در اشخاص بزرگ باعث پیدایش خستگی و گرفتگی غیر ارادی ماهیچه های بدن می شود.
منابع ویتامین B۲
ویتامین B۲ یا ریبوفلاوین در شیر، پنیر، ماست (در لبنیات ویتامین ب۲ فراوان است)، کبد، کلیه، گوشت، ماکیان، زرده تخم مرغ، غلات، دانه گندم، عدس، نخود و ماش، دانه سویا، مالت جو، جگر، مخمر آبجو، دل، قلوه، سبزیجات سبز برگ دار و میوه ها یافت می شود. ویتامین B۲ در معرض خورشید و گرما از بین می رود بنابراین شیر که منبع اصلی ویتامین ب۲ است در صورتی که در نور بماند و یا مدت طولانی زیر نور خورشید باشد خاصیت خود را از دست می دهد.
نقش ویتامین ب۲ در مبارزه با سالمندی
ویتامین B۲ یا ریبوفلاوین برای تولید FAD (فلاوین آدنین دی نو کلئوتید) و FMN (فلاوین مونو نوکلئوتید) لازم است و هر دوی این ها برای متابولیسم کربوهیدات های پروتئین ها، چربی ها و تولید انرژی در بدن حیاتی هستند. این ویتامین برای حفظ متابولیسم و عملکرد خوب و سالم سیستم قلبی – عروقی و عصبی به کار می رود هم چنین از آسیب رادیکال های آزاد نیز جلوگیری کرده و برای دید خوب، پوست، مو، ناخن های خوب و قوی لازم است. ورزش نیاز به ویتامین B۲ را افزایش می دهد. تحقیقات نشان می دهد که ویتامین B۲ از بروز آب مروارید جلوگیری کرده و دفعات حملات میگرنی را کاهش می دهد.
از ویتامین B۲، برای درمان بعضی بیماری های پوست و مخاط ها (ازدیاد فعالیت غدد چربی در پوست سر و صورت است که بر حسب نوع ترشح، باعث پیدایش بعضی بیماری های پوستی، جوش، غرور جوانی، ریزش مو، اگزما و غیره می شود) ورم ملتحمه، اختلالات بینایی در تاریکی، ورم مزمن روده، گرفتگی های عضلانی، آسم، میگرن، التهاب مخاط دهان و تاخیر رشد کودکان شیرخوار استفاده می شود.
نشانه های کمبود ریبوفلاوین یا ویتامین B۲
کمبود ویتامین B۲ ، بیشتر در اطفال شیرخوار که اختصاصا از شیر خشک تغذیه می نمایند. هم چنین در افراد مسن و در دوران نقاهت یا بارداری ظاهر می شود. نتایج مطالعه ای که در سال ۲۰۰۰ منتشر شد نشان داد زنان حامله با کمبود ویتامین B۲ در خطر بالای وضعیت پره اکلمپسی (فشار خون بارداری) و شرایط خطرناک آن می باشند. علائم و نشانه های کمبود شامل موارد زیر است:
| – لب های ترک خورده و زخم شده | – ترک زبان |
| – ترک و زخم در گوشه های دهان | – چشم های قرمز |
| – زبان ملتهب و به رنگ بنفش یا رنگ آهن | – ایجاد خارش |
| – اگزما و پوسته پوسته شدن | – اشک بیش از حد |
| – پوسته های دور بینی، ابرو، چانه گونه ها، پلک ها و موها | – افزایش احتمال ایجاد کاتاراکت |
| – حالت روغنی پوست بینی، چانه و پیشانی | – مشکل در راه رفتن |
| – توده های چربی زیر پوست | – ضعف عضلانی |
| – سوزش و خستگی در چشم ها و حساسیت شدید به نور | – لرزش و بنیه ضعیف |
| – علائم عصبی مانند سوزن سوزن شدن انتها | – کاهش انرژی |
| – تغییرات رفتاری مانند افسردگی | – تغییر خلق |
| – عصبی بودن و تحریک پذیری |
میزان درمانی روزانه و نحوه مصرف B۲
ویتامین B۲ ، به صورت قرص های ۱۰ میلی گرمی دراژه مانند یا آمپول های ۲ میلی لیتری محتوی ۱۰ میلی گرم (برای تزریق عضلانی عمیق) در معرض استفاده قرار می گیرد.
در حالات سبک کمبود ویتامین B۲ در بدن، مقدار ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم آن از راه خوردن و برای موارد دیگر مانند بیماری های معده و روده، گرفتگی های عضلانی، مسمومیت های ناشی از اکسید کربن در خون یا اوره و اورات ها و یا مربوط به دیابت و هم چنین در زمان بارداری و در کمی ترشحات شیر و غیره، مقدار ۲۰ میلی گرم تا ۳۰ میلی گرم در روز از راه خوردن مصرف می شود.
در موارد بروز اختلال در جذب مواد در روده، یک تا دو آمپول آن که ذکر شد در روز به کار می رود. مقادیر مصرفی آن در اشخاص بالغ معمولا ۰.۰۱ گرم در یک دفعه و تا ۰.۰۳ گرم در ۲۴ ساعت از طریق خوردن ۰.۰۰۲ گرم در یک دفعه تا ۰.۰۳ گرم در ۲۴ ساعت از راه تزریق زیر جلدی است. مصرف ویتامین B۲ در اطفال تا ۳۰ ماهگی، مقدار ۱ تا ۳ میلی گرم و از ۳۰ ماهگی تا ۱۵ سالگی مقدار ۲ تا ۱۰ میلی گرم در ۲۴ ساعت از راه خوردن است.
نیاز روزانه به آن برای اشخاص بزرگ ۴.۵ میلی گرم (در بعضی کتب علمی ۰.۱ تا ۳ میلی گرم)، برای اطفال تا یک سالگی ۵۰ میکرو گرم و اطفال بزرگ تر و نوجوانان ۲ میلی گرم است. نیاز به این ویتامین در زمان بارداری، زیادتر است. حداکثر میزان قابل استفاده ۲۰۰ میلی گرم (طولانی مدت یا کوتاه مدت) است.
منع مصرف ویتامین B۲
بیمارانی که از پروپانتیلین و فنوتیازین، ضد افسردگی های سه حلقه ای و یا پروبنسید استفاده می کنند بایستی قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایند.
