گیاهان تیره مو معمولا به صورت درختچه های بالا رونده اند ولی در بین آن ها، انواع علفی و یا گیاهانی با ساقه راست و حتی به صورت درخت نیز می توان مشاهده نمود. مجموعا شامل ۱۲ جنس و تقریبا ۷۰۰ گونه می باشند که عموما در مناطق معتدله و گرم کره زمین پراکندگی دارند. این گیاهان غالبا دارای پیچک هستند و وجود پیچک نیز باعث سهولت اتصال آن ها به درختان مجاور و بالا رفتن از تکیه گاه ها می شود.
برگ های گیاهان تیره مو به اشکال مختلف ساده یا مرکب از برگچه های شانه ای و یا برگچه های منتهی به یک نقطه است. گل هایی نر – ماده، پلی گام یک پایه یا دو پایه و مجتمع به صور مختلف گرزن یا خوشه دارند. کاسبرگ های آن ها معمولا کوچک و جام گل آن ها شامل ۴ یا ۵ گلبرگ است. عموما پرچم هایی به تعداد گلبرگ ها و مادگی مرکب از ۲ برچه دارند که مجموعا تخمدانی ۲ خانه و محتوی یک یا دو تخمک در هر خانه به وجود می آورند. میوه آن ها سته و محتوی ۲ تا ۴ دانه است.
نمونه های زینتی زیبا نیز در بین آن ها وجود دارد که در غالب نواحی معتدل و گرم همچنین در ایران پرورش می یابند. از انواع مهم و دارویی گیاهان تیره مو می توان به درخت انگور یا مو اشاره کرد.
گیاهان مفید و دارویی تیره مو (غير موجود در ایران)
1- .Leea aequata L، یکی از انواع گیاهان تیره مو که در هند و گینه می روید و از آن به عنوان ضد کرم استفاده درمانی به عمل می آید.
2- Leea macrophylla Roxb، مانند گیاه قبلی در هند و گینه می روید و به مصارف درمانی مشابه می رسد.
3- Leea sambucina Willd، از انواع گیاهان تیره مو که در مالابر می روید و از آن به عنوان داروی اختصاصی جهت درمان نقرس استفاده می شود.
4- Ampelopsis quinquefolia Michx., Parthenocissus quinquefolia Planch (مو چسب وحشی)، از انواع گیاهان تیره مو و نوعی پیچ بالا رونده و بومی آمریکای شمالی، مخصوصا کانادا و فلوریدا است. برگ های پنجه ای دارد که در پاییز به رنگ عنابی در می آید. از درختان بالا می رود و منظره زیبا به آن ها می بخشد. در تیرماه ، گل می دهد و در مهرماه، میوه های کوچک و سیاه رنگ به وجود می آورد. از نظر درمانی، برای ساقه و برگ گیاه، اثر خلط آور قائل اند به علاوه به عنوان مدر در بیماری های مختلف، مورد استفاده قرار می دهند. انواع زینتی فراوانی از آن وجود دارد.
نوع Parthenocissus meliaefolia Kundo، از تیره مو ، دارای ماده ای به نام آمپه لوپسین (Ampelopsine) است. آمپه لوپسين [آمپه لوپ تین (ampeloptin)، دی هیدرومیریسه تین (dihydromyricetin)]، به فرمول C۱۵H۱۲O۸ و به وزن ملکولی ۳۲۰.۲۵ است. از برگ های گیاه فوق از و گیاهان دیگر به شرح زیر استخراج شده است:
- از برگ Pinus contoria Dougl از تیره Pinaceae
- .Erythrophleum africanum (Welw.) Harms از تیره Caesalpinaceae
سنتز آمپه لوپسین، از میری سیتین (myricitine)، توسط محققین مختلف انجام گرفت.