افتادگی زهدان
افتادگی زهدان (افتادگی رحم و واژن – پرولاپس رحم و مهبل). افتادگی زهدان عارضه ای است با درجات مختلف، که از وارد شدن مختصر رحم به درون واژن تا بیرون زدن شدید دهانه رحم از سوراخ مهبل تغییر می کند.
در واقع افتادگی رحم عارضه ای شبیه فتق های زیر نافی (زیر شکمی است) با این تفاوت که سوراخی که زهدان از آن بیرون می زند، واژن(مهبل) است.
انواع افتادگی زهدان
سیستوسل: که مثانه به طرف داخل و به جدار قدامی مهبل که ضعیف می باشد، فشار وارد می کند.
ركتوسل: که راست روده رکتوم) به جدار پشتی مهبل فشار وارد می کند.
هر دو نوع پرولاپس مهبل که بیان شد، می توانند همراه و یا بدون پرولاپس رحم دیده شوند.
علایم بیماری افتادگی زهدان
– کمر درد، احساس خستگی در بدن و درد خفیف در کمر
– احساس سنگینی در ناحیه لگن؛ احساس پر بودن در مهبل
– دفع مکرر ادرار، نیاز به دفع ادرار در فواصل زمانی کوتاه
– اشکال در دفع ادرار یا مدفوع؛ ریزش بی اختیاری ادرار و همین طور دفع بی اختیاری مدفوع
– احساس کشیدگی در ناحیه پایین شکم؛ بیرون زدگی به طرف مهبل وبا حتی خارج از مهبل.
– خونریزی و زخم شدن زهدان (رحم).
عوامل تشدید کننده علایم افتادگی زهدان
– سرفه های مکرر.
– عطسه کردن شدید یا پشت سرهم.
– وارد شدن فشار اضافی به نیم تنه شخص. مثل: هل دادن، تصادف و سقوط و آزاد و..
– غالبا در سیستوسل، خانم ها در هنگام خندیدن ویا سرفه کردن، نشت ادرار (ریزش بی اختیاری ادرار ) دارند.
نکته: از آنجایی که در سیستوسل افتادگی زهدان، مثانه شخص در این مواردی که گفته شد به طور کامل از ادرار خالی نمی شود خطر بروز عفونت های ادراری افزایش می یابد.
علل ایجاد افتادگی زهدان
چاقی مفرط (اضافه وزن ۱۵ کیلو به بالا).
سرفه های شدید مداوم. يبوست مزمن و بواسیر.
بار سنگین برداشتن و یا جابه جا کردن.
آسیب دیدگی رباطها یا سایر بافتهای نگه دارنده رحم در اثر عواملی همچون بارداری با سوتغذیه و ضعف عمومی و یا زایمان سخت.
نکات
1. رحم و مهبل توسط لیگامانها و عضلات خاصی در محوطه لگن نگه داده می شود. اگر این لیگامانها و عضلات نگه دارنده رحم ضعیف و یا کشیده شوند (مثلا به علت زایمان) رحم و جدار مهبل ممکن است تغییر مکان بدهند.
2. گرچه غالبا افتادگی زهدان بعد از یائسگی دیده می شود؛ زیرا در آن هنگام هورمون زنانه استروژن کاهش می یابد و باعث ضعیف شدن لیگامانها می شود.
3. خطر ایجاد افتادگی زهدان در مواردی که فشار اضافی بر روی عضلات و لیگامانها وارد می آید بیشتر می شود.
4. همچنین افتادگی رحم در زنان سفید پوست بیشتر است.
درمان افتادگی زهدان در پزشکی جدید
– انجام ورزش های تقویت کننده عضلات ناحیه لگن (در موارد خفيف بیماری افتادگی زهدان)
– استفاده از وسایل نگه دارنده ای نظیر شیاف های دنات شکل بادی (در موارد خفیف بیماری)
– انجام عمل جراحی (که قطعی ترین روش برای درمان است).
نکته: افتادگی رحم نظیر انواع فتق مانند: فتق دیواره مهبل، فتق سیستوسل، فتق رکتوسل و فتق آنتروسل، نه تنها خود به خود درمان نمی شود بلکه به تدریج شدت می یابد.
درمان افتادگی زهدان در طب گیاهی
1. انجام ورزش های پیشگیری کننده ویژه دوران بارداری به منظور جلوگیری از ضعیف شدن ماهیچه های ناحیه لگن (یعنی تقویت عضلات لگن و دهانه رحم).
2. پیاده روی آرام در سطح مستوی در هوای آزاد.
3. نرمش های خاص ملایم.
4. استفاده از پماد استروژن که به اطراف فرج و جدار مهبل مالیده می شود.
5. خوردن میوه انگور که با هسته آن جویده شود. (در فصلی که انگور نیست مویز استفاده شود).
6. شب ها یا عصرانه آب سیب طبیعی مخلوط با عسل میل شود.
7. شب قبل از خواب خوردن یک قاشق مرباخوری سیاه دانه با عسل.