بی اختیاری ادرار در زنان و راه های درمان آن

چکمیزک یا بی اختیاری ادرار :چکمیزک یا بی اختیاری ادرار به دفع غیر ارادی ادرار می گویند. دفع ادرار هنگامی اتفاق می افتد که فشار داخل مثانه از فشار ناشی از تون عضلات صاف و مجرای ادراری بالاتر رود. چکمیزک می تواند عامل مهمی در کاهش کیفیت زندگی به شمار رود.

بسیاری از افراد مسن چکمیزک را به عنوان نشانه ای از سن بالا می پذیرند و به پزشک مراجعه نمی کنند. اما در واقع چکمیزک تظاهری از یک بیماری زمینه ای است و گاه موقت بوده و خود به خود برطرف می شود، اما در بیشتر موارد مزمن و پیشرونده است. چکمیزک موقت می تواند به دنبال زایمان ایجاد شود.

انواع و علل بی اختیاری ادرار

بی اختیاری استرسی (آناتومیک) این نوع بیماری بیشتر در زنان (بخصوص پس از زایمانهای مکرر) رایج است و به علت به هم خوردن زاویه طبیعی گردن مثانه رخ می دهد. فرد در مواقعی مانند عطسه و خنده دچار چکمیزک می شود.

چکمیزک ناشی از فوریت اگر فرد بعد از نیاز ناگهانی و قدرتمندی برای ادرار کردن دچار نشت و خروج ادرار شد، دچار چکمیزک فوری است. این مشکل در کنترل مثانه ممکن است در نتیجه آسیب عصب ناشی از دیابت، سکته، عفونت با شرایط پزشکی دیگر باشد.

چکمیزک نوروپاتیک مانند دیابت، پارکینسون، سکته مغزی، مولتیپل اسکلرين (ام اس) و ترومای به اعصاب مثانه.

چکمیزک مادرزادی. چکمیزک تروماتیک. چکمیزک ناشی از فیستول.

درمان چکمیزک در پزشکی جدید

درمان های موجود برای چکمیزک عبارتند از:

تکنیک های رفتاری (بیوفیدبک، بازتوانی ماهیچه لگن، باز آموزی مثانه، برنامه ریزی کاهش وزن و تغییر در رژیم غذایی)

آموزش واژینال

تحریک الکتریکی

تحریک الکتریکی اعصابی که مثانه را کنترل می کنند می تواند علائم چکمیزک فوری را بهبود ببخشد.

پساری: پساری یک حلقه پلاستیکی شبیه به دیافراگم ضدبارداری است که در داخل واژن قرار می گیرد.

ایمپلنتایم: پلنتها موادی هستند که به درون بافت پیشابراه تزریق میشوند. ایمپلنت فضاهای خالی در پیشابراه را می بندد و چکمیزک فشاری را کاهش می دهد.

تحریک عصب

جراحی :چنانچه سایر روشهای درمانی موثر نباشد، انتخاب نهایی عمل جراحی است. جراحی فقط به چکمیزک فشاری کمک می کند و برای درمان چکمیزک فوری مفید نمی باشد مانند ترمیم ماهیچه های لگن و اصلاح زاویه گردن مثانه.

نشانه ها شامل: نشت ادرار در زمان عطسه کردن، خندیدن، بلند کردن چیزی، ورزش کردن یا خم شدن بیش از حد.

چکه کردن ادرار بعد از اتمام ادرار کردن. نشت دائم ادرار. بی اختیاری ادرار

علل بی اختیاری ادرار (در زنان)

چاقی – سقوط زهدان و واژن، افزایش سن (ضعف ماهیچه ها و اعصاب نسوج) – سابقه عفونت – کمبود استروژن -پرولاپس لگن (باید به متخصص زنان – زایمان مراجعه شود) – زایمان متعدد – برداشتن رحم – عفونت ادراری.

علل بی اختیاری ادرار در مردان

ورم پرستات (مردان) – صرع – اسیدی بودن زیاد یا قلیایی بودن زیاد ادرار – انواع سل (بیشتر افراد مسن – حساسیت به نیش زنبور – دیابت – سکته مغزی – ریفلاکس (برگشت اسید معده به حلق) – ضعف اعصاب – سرفه مزمن – اختلالات دیسک کمر یا اعصاب نخاعی.

علل (در افراد مسن بالای ۶۵ سال)

انواع سل – تومورها – عفونت ها – سنگ کلیه

توجه: بی اختیاری و اورژانس ادراری هنگام عطسه کردن( به علت بیمار سیستیت) است.

مضرات

آتروپین- ضد افسردگی- قند – شکر- الكل -کافئین – قهوه زیاد -نگه داشتن ادرار-سردیجات (ترش یا بیمزه مانند مرکبات، خیار، هندوانه، آبجو)

نسخه های درمان بی اختیاری ادرار در طب سنتی

درمان بی اختیاری ادرار (روایات)

1- اسفند با روغن کنجد

امام باقر پیرامون ادرار فرموده اند: مقداری اسپند تهیه کن و آن را شش بار با آب سرد و یک بار با آب گرم شستشو ده سپس در سایه بگذار تا خشک شود و آنگاه با روغن کنجد خالص آن را سرخ کن و ناشتا بخور که به اذن خداوند قطره ریزی ادرار را پایان خواهد داد. از مقدار کم شروع کنید. مثلا  3عدد تا حداکثر ۷ عدد.

3 – سنجد

ابن بکیر می گوید از امام صادق شنیدم که درباره ی سنجد فرمودند: گوشت آن مایه ی رویش گوشت و پوست آن مایه ی رویش پوست و هسته ی آن مایه رشد استخوان است و گذشته از این‌ها کلیه ها را گرم و معده را پالایش می کند و آن ابتلا بواسیر و چکیدن بی اختیار ادرار حفظ می کند. دو ساق پا را محکم و عرق جذام را ریشه کن می سازد.

ریزش بی اختیاری ادرار (چکمزيک)

علل ایجاد چکمزيک: قند خون بالا و نوسانی در مردان و زنان، سقط جنین های مکرر

درمان:

۶-۱ عدد پوست گردو را در یک قوری کوچک ریخته روی آن مقداری آب ریخته، ۲۰ دقیقه بجوشد، روزی یک استکان تا سه روز،

۲ – مقدار نصف قاشق چایخوری پودر خولنجان (قولنجان= خرسو دارو) زیر زبان نگه دارد تا آب شود سپس قورت دهد،

٣- دمکرده آویشن به شرطی که کم کاری تیرویید نداشته باشد.

اختلال دفع بی اختیار مدفوع و گاز بی اختیار (خیراندیش)

در طب جدید درمان ندارد ولی ناشی از سردی روده است در زنان بیشتر است چون عمل جراحی هنگام سزارین انجام میدهند. سیاهدانه روی کمر بمالید و کاهش سردی ها و افزایش گرمی ها مخصوصا اسفند شبانه و عسل ناشتا بخورد.

این دفع مثلا هنگام نزدیکی یا عطسه یا فریاد و اتفاق می افتد.