حصبه و سرخجه ، تب روده، تب تيفوئيد، مطبقه

حصبه یک بیماری عفونی است، که در اثر باکتری سالمونلا تیفی (انگلیسی : Salemonella typhi) ایجاد می شود، این بیماری واگیردار بوده و از طریق آب و غذای آلوده گسترش می یابد و معمولا با تب بالا، اسهال، بی اشتهایی و سردرد بروز می کند.

میکروب حصبه در آب‌های گل آلود تا یک‌ ماه و در یخ تا ۳ ماه زنده می ماند، در اثر گرمای ۶۰ تا ۱۰۰ درجه از میان می رود و به خصوص نور آفتاب به سرعت سبب انهدام میکروب میشود. در برابر خشکی هم تا دو ماه مقاومت دارد.

حصبه ممکن است به شکل تک گیر یا همه گیر در آید در فصل پاییز و تابستان بیشتر به صورت همه گیر در می آید، این همه گیری به خصوص در اجتماعات مانند سرباز خانه ها و مدارس دیده میشود. این بیماری در کشور ما در تمام فصول فراوان است ولی در تابستان و پاییز بیشتر است.

در زمان جنگ که تمام این شرایط موجود است شیوع این بیماری چشمگیر است. افراد تازه وارد که به مناطق آلوده وارد می شوند بیشتر از افراد بومی مبتلا می گردند، کم شدن ترشح معده هم در آلودگی موثر است زیرا اسید معده خاصیت میکروب کشی دارد. انتقال این بیماری از طریق جذب غذا یا آب آلوده به مدفوع فردی بیمار یا سالم ولی ناقل صورت می گیرد.

نشانه های ابتلا به حصبه

بیماری به آرامی شروع می شود:

تب مختصر، خستگی، سرگیجه، کوفتی، خواب مختل، دهان تلخ و یبوست. به تدریج این علایم شدت می یابد، به علاوه سردرد شدید، درد پیشانی به وجود می آید، درد کمر و گردن و بی‌حالی عارض می شود، شکم نفخ پیدا کرده کمی دردناک می شود مخصوصا در پهلوی راست و پائین شکم درد محسوس می باشد یا به جای یبوست اسهال فرا می رسد.

طحال بزرگ می شود گاهی خون دماغ وجود دارد. بسیاری از بیماران در چند روز اول بیماری سرفه کرده و نشانه های یک برونشیت حاد را دارند. صبح‌ها تب کم بوده و شب‌ها بالا می رود تا اینکه در ظرف ۴ تا ۵ روز تب به ۴۱ درجه می رسد، نبض نسبت به تب کندتر می باشد.

۵ تا ۸ روز علائم شدت می یابد یعنی استقرار بیماری فرا می رسد بیمار در رختخواب خود بی‌حرکت می افتد و نسبت به اطرافیان بی اعتنا می باشد و یا اینکه در بی‌حالی و کوفتگی عمیقی غوطه ور می باشد گاهی هذیان و بی خوابی وجود دارد، بیمار اشیاء مبهمی را در هوا جستجو می کند، عطش زیاد دارد لب‌ها و زبان خشک است، اشتها کم است نفخ شکم زیاد و در لمس پهلوی راست و پائین شکم درد وجود دارد.

در حصبه سخت، اسهال آبکی وجود دارد. تب دایما در ۴۰ درجه سانتیگراد باقی مانده، صبح و شب کمی با هم اختلاف دارد یعنی صبحها کمتر و شبها زیادتر است.

عوارض حصبه:

خونریزی روده، سوراخ شدن روده ها، ورم آپاندیس، ورم کیسه صفرا، یرقان، ورم غده بناگوشی عوارض دیگر از قبیل نارسایی قلبی، عارضه استخوانی، تنفسی، ادراری، پوستی، ورم بیضه، مننژیت، آماس کلیه ها (پیلونفریت) و پستان ها و تورم مفصلی ملاحظه می شود.

درمان حصبه در طب جدید

رژیم غذایی و الکترولیت: باید به بیماران مقادیر کافی مایع رسانده شود و برای این منظور تشویق بیماران به نوشیدن مایعات زیاد لازم است. توجه به نیاد الکترولیت هنوز مهمترین و فوری ترین اقدام است.

درمان با آنتی بیوتیک‌ها با توصیه پزشک که معمولا کینولون‌ها یا سفالوس هستند.