بی خوابی خود نوعی بیماری است که به بعضی افراد عارض می شود. بهتر است علت آن را کشف و به درمان آن پرداخت.
این بیماری در اکثر افراد ناشی از گرفتاری های روزانه است که شب ها خود را نشان میدهد و گاهی نیز مربوط به قلب یا مغز یا اعصاب یا نوعی بیماری بوده و معمولا علل دیگری ندارد.
این بیماری فکر و خیال را زایل کرده و کم اشتهایی، کم ذهنی و ضعف حافظه ایجاد میکند و باعث ضعف، سستی و کوته فکری در طول روز می گردد.
در صورتی که دچار بی خوابی یا کم خوابی شده اید، هنگام استراحت و خواب در جایی کوچک، بی سروصدا و تاریک به استراحت بپردازید. ضمنا بهتر است مقداری گلاب یا عطر گل محمدی اطراف خود بزنید.
ضمنا باید شب ها از مصرف چای، قهوه، کاکایو، دخانیات، تخم مرغ و گوشت پرهیز کنید و از خوراکی هایی از قبیل دوغ، خیار، زعفران، دارچین، آبلیمو، آش کدو، پیاز با شام شب.
کاهو با شام شب، آب هویج، ترب یا تربچه با شام شب، شیر گرم قبل از خوابیدن، نان با ماست یا ماست همراه با شام یا بعد از شام، آب سیب درختی قرمز هنگام خواب، عرق بهار نارنج هنگام خواب، آب جوشانده ی کوکنار بعد از غذا و آب جوشانده ی گل شقایق بعد از غذا.
شربت خشخاش پس از غذا، عرق بیدمشک هنگام خواب، روغن گل خشخاش با شام شب، تخم خشخاش، روغن بادام شیرین با شام شب، سیب زمینی ترشی، سیر، گشنیز، فندق، شربت دارچین هر شب یک یا چند عدد از آنها استفاده شود.
برای درمان آن می توانید هر شب پس از صرف شام سیب درختی قرمز که با پوست رنده شده باشد را با عسل شیرین کنید و بخورید.
شب ۷ تا ۱۰ مثقال مغز تخم کدو بخورید.
آب کدو را بگیرید و با آب یا شیر بپزید و بخورید.
شب ها موسیر کوبیده شده را در سوپ بپزید و بخورید.
صد گرم سنبل الطیب را در یک لیتر آب گرم، دوازده ساعت بخیسانید. بعد در یخچال گذاشته و شب ها قبل از خوابیدن یک فنجان از آب صاف کرده ی آن را بنوشید.
دوازده عدد گل شقایق را در یک لیتر آب ۱۰ دقیقه بجوشانید، آب آن را صاف و شیرین کرده و پس از صرف شام بنوشید.
پنجاه گرم میوه ی گل نسترن را در یک لیتر آب سرد ۳ ساعت بخیسانید، سپس ۵ دقیقه بجوشانید و حدود ۱۵ دقیقه هم آن را دم کنید.
پس از صاف کردن آن را شیرین کرده و در طول روز چند مرتبه هر بار مقداری از آن را بنوشید.
ده گرم پوست خشخاش را در یک لیوان آب گرم بجوشانید، ۱۰ دقیقه هم دم کنید و قبل از خواب آب صاف کرده ی آن را شیرین کرده و بنوشید.
مقداری کاهو را بجوشانید و آب صاف کرده ی آن را هنگام خواب بنوشید.
کف پا را گرم نگه دارید و سعی کنید هیچ گونه فکری را به مغز راه ندهید تا به خواب روید.
صد گرم بذر رازیانه را نرم بکوبید و در یک لیتر
آب سرد ۲ دقیقه بجوشانید. بعد ۱۰ دقیقه آن را دم کنید سپس آب آن را صاف و با شکر شیرین سازید. هر شب موقع خواب یک فنجان از آن را بنوشید. (نسخه فوق مخصوص خانم هاست)
شب، هنگام خواب ۳ یا ۴ قاشق قهوه خوری سرکه یا شراب سیب را در ۲۰۰ گرم عسل مخلوط کرده و بخورید.
پنجاه گرم شکوفه های به را در یک لیتر آب جوش دم کنید. آب صاف کرده ی آن را با مقداری عرق بهار نارنج مخلوط کرده و بنوشید.
یک مشت برگ های تازه به را در یک لیتر آب ۱۰ دقیقه بجوشانید. به مدت ۱۰ دقیقه هم آن را دم کنید. سپس آب آن را صاف و با بهار نارنجی که نرم ساییده شده باشد مخلوط کرده و در جای خنک مانند یخچال نگه دارید.
شب ها هنگام خواب نیم فنجان از آن را بنوشید.
هر شب موقع خوابیدن مقداری ناخنک نیم کوب شده را با مقداری بادرنجبویه بجوشانید و آب آن را صاف و شیرین نموده بنوشید.
یک مشت گل افسنطین را در یک لیتر سرکه ۱۵ دقیقه بجوشانید. آب آن را صاف و در بطری بریزید و در یخچال نگه دارید.
هرگاه دچار بی خوابی یا کم خوابی شدید آن را روی شقیقه ها کمپرس کنید تا به خواب بروید.
بیست گرم گل اسطوخدوس هندی را در یک لیتر آب جوش ۱۵ دقیقه دم کنید و در یخچال نگه دارید.
هر روز یک فنجان از آن را بعد از ناهار و یک فنجان پس از صرف شام بنوشید. و شب ها هنگام خواب شیر مادری که نوزاد دختر از او متولد شده است یا شیر الاغ را در بینی بچکانید.
سی گرم تیول خشک را در یک لیتر آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. سپس آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و هر صبح، ظهر و شب بعد از هر غذا یک فنجان از آن را بنوشید.
شش مثقال برگ خشک پرتقال را در یک لیتر آب جوش به مدت ۱۵ دقیقه دم کنید. سپس آب آن را با عسل یا شکر شیرین سازید و موقع خواب یک فنجان از آب آن را با سه قاشق سوپ خوری عرق بهار نارنج مخلوط کرده و بنوشید.
شب موقع خواب ۲ یا ۳ عدد سیب درختی قرمز را با پوست بجوید و بخورید یا یک لیوان آب سیب درختی بنوشید.
سی گرم ساقه های گلدار آویشن شیرازی را در یک لیتر آب جوش ۱۲ دقیقه دم کنید.
سپس آب آن را صاف و شیرین کرده و در یخچال نگه دارید. هر روز ۵ مرتبه و هر مرتبه ۱ فنجان از آن را بنوشید (حتما فنجان پنجم قبل از خواب شب نوشیده شود)
در صورتی که فشار خون نداشته باشید شب یک قاشق چای خوری پودر عصاره ی شیرین بیان را در یک فنجان آب گرم بریزید و بنوشید.
چهل گرم آب گشنیز تازه را با شکر شیرین کرده و قبل از خواب بنوشید.
هنگام شام گشنیز تازه ی پخته شده را با نان و ماست بخورید.
پنجاه گرم گل بادرنجبویه را در یک لیتر آب بجوشانید و ۱۰ دقیقه هم آن را دم کنید. آب آن را صاف و شیرین کرده و هر صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک فنجان بنوشید (فنجان سوم بعد از شام باشد)
سی گرم برگ و گل سیب زمینی را در یک لیتر آب بجوشانید، آب آن را صاف و بعد از شام شب بنوشید.
پنجاه گرم پوست نارنج را خرد و در یک لیتر آب ۵ دقیقه بجوشانید و ۲۰ دقیقه هم آن را دم و سپس صاف کنید.
آب آن را با عسل شیرین کرده و در یخچال نگه دارید. هر شب قبل از خواب یک فنجان از آن را با نیم فنجان عرق بهار نارنج مخلوط کرده و بخورید.
سی گرم برگ خرفه را دم کنید و آب آن را شب بعد از شام بنوشید.
خرفه را بپزید و بعد چرخ کنید و شب با نان و ماست بخورید.
پنجاه گرم گل و برگ بید مشک خشک را در یک لیتر آب ۱۰ دقیقه بجوشانید و ۱۰ دقیقه هم دم کنید. آب آن را صاف و شیرین کرده و هر صبح، ظهر و شب هر بار یک فنجان بنوشید. (فنجان سوم بعد از شام نوشیده شود)
بی خوابی در نوزادان
بی خوابی در نوزادان به خصوص در ماه های اول زندگی مشکل ساز است. این بی خوابی ها در سن زیر ۱۲ ماهگی شایع تر است و محیط پر سروصدا یک عامل خطر در این موارد خواهد بود.
زمان و ساعات خواب نوزادان با والدین متفاوت میباشد. در خیلی از نوزادان برای تثبیت الگوی خوابی که با خواب والدین سازگار باشد زمان لازم است.
الگوی خواب نوزاد به تعداد دفعات نیاز او به تغذیه بستگی دارد. نوزادهای نارس اغلب بیشتر از نوزادان رسیده تمایل به تغذیه دارند. بنابراین مدت زمان خواب کوتاه تری دارند.
در شیرخواران بزرگ تر ممکن است مشکلات به واسطه ی خلق، محیط استرس زا یا پر سروصدا یا بیماری ساده ای مثل سرماخوردگی، دل درد، گوش درد، سردرد، سوزش پا، کم طاقتی در برابر سرما یا گرما ایجاد شوند.
بعضی از مشکلات خواب کودک اجتناب ناپذیر است که می تواند برای والدین ناراحت کننده باشد. و در صورت عاجز ماندن از مشکل باید به پزشک مراجعه شود.
اگر در ابتدا الگوی خواب نوزاد شما نامنظم است اقداماتی می توان انجام داد که ممکن است مفید باشند.
در طی روز به میزان فراوان کودک تان را تحریک کنید تا بیدار بماند و هنگامی که خوابیده است سعی کنید شما نیز بخوابید.
وقتی سن کودک تان حدودا به ۱۰ هفته رسید به تثبیت زمان خواب او اقدام کنید. به کودک در یک اتاق تاریک و خلوت شیر دهید و کنترل کنید که او راحت باشد، گرسنه نباشد و قبل از گذاشتن در بستر یک پوشک نرم و تمیز برای او بگذارید.
با تیک تیک ساعت یا تکان دادن کودک، همراه با موسیقی به خوابیدن او کمک کنید. در حین تغذیه ی شب با او بازی نکنید.
اگر فکر می کنید بیداری کودک ناشی از بیماری است با پزشک مشورت کنید. در اکثر کودکان بی خوابی شب هنگام، به مرور زمان بهتر خواهد شد.
با وجود این ممکن است مشکلات خواب در آینده نیز مجدد ایجاد شود.
بی خوابی کهنسالان:
کهنسالان که دچار بی خوابی یا کم خوابی می شوند باید از خوردن چای، قهوه، کاکائو و دخانیات پرهیز کنند.
به عنوان درمان هر شب سیب درختی قرمز را با پوست آب بگیرند و هنگام خواب یک لیوان بنوشند. اگر امکان دسترسی به سیب نبود، از آب پرتقال یا دوغ یا شیر گرم نیز می توان استفاده کرد.
بی خوابی در اثر عطش:
در صورتی که بی خوابی بر اثر تشنگی یا عطش ایجاد شد، شیره ی تخم کدو را با آب یا شیر مخلوط بپزید و بخورید.
بی خوابی در اثر تب:
اگر در اثر تب مبتلا به بی خوابی شدید ۳۰ گرم مغز تخم کدو را بسیار نرم بسایید و با ۵ گرم پوست خشک شدهی شاخه های جوان بید و مقداری شیر بجوشانید بعد صاف کرده و بنوشید.
بی خوابی در مزاج های گرم:
بی خوابی در مزاج های گرم علایمی چون سبکی سر، کم حواسی، وجود عطش، خشکی چشم ها، بینی، زبان و دهان و گرمی سر، غمگینی، طنین صدا در سر و گوش ها و طویل بودن مدت بی خوابی دارد.
برای درمان آن ابتدا حجامت کنید و نیز موقع خوابیدن شربت نیلوفر بنوشید و روغن بنفشه بادام یا روغن بادام شیرین یا روغن کدو با روغن گل سرخ را بر سر بمالید.
برگ کاهو، بزرالبنج، گشنیز تازه و گل نیلوفر را بجوشانید و با آب آن قبل از خوابیدن پاشویه کنید.
گل نیلوفر، گل بنفشه، گل محمدی و تخم کاهو از هر کدام ۴ مثقال. برگ گشنیز خشک ۸ مثقال همه را نیم کوب و به ۱۵ قسمت مساوی تقسیم کنید.
هر قسمت آن را چند ساعت در ۳ لیوان آب جوش بخیسانید بعد در همان آب بجوشانید، سپس آب آن را صاف و شیرین و به ۳ قسمت تقسیم کنید.
هر صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قسمت از آن را بنوشید. روزی ۳ نوبت هم با کمی گلاب پوست سر را ماساژ دهید و در طول روز نیز می توانید چند مرتبه گل بنفشه یا گل نیلوفر را بو کنید.
ضمنا خوردن کاهو، کدو، مرزنجوش، گشنیز تازه، خیار، جوجه کبوتر پخته با ماش مفید خواهد بود. بعد از شام شب دوش گرفتن نیز مفید است. از خوردن غذاهایی که ثقيل، بد هضم و سنگین است یا یبوست ایجاد میکند باید پرهیز کنید.
در حمام با آب جوشانده ی برگ سیر یا آب برگ گشنیز یا آب جوشانده ی بزرالبنج یا آب جوشانده ی بادرنجبویه یا آب جوشانده ی مغز ناخنک سر را بشویید و مدتی روی سر بماند.
هم چنین اگر ۱۰ گرم بزرالبنج ساییده را در آب گشنیز تازه مخلوط کنید و بر سر بمالید موثر خواهد بود.
خواب کافی برای سلامتی و حفظ فعالیت های عادی دستگاه عصبی لازم و ضروری است. در حقیقت خواب برای کمک به اعصاب است.
در مدت خواب، اعصاب کاملا آزاد شده و از فشار و خستگی بیش از حد رهایی می یابند. آزمایشات انجام شده ثابت کرده است که اگر حیوانات از خواب محروم شوند زودتر از آنهایی که از غذا محروم شده اند تلف می گردند.
خواب باید به اندازه ی کافی طولانی و عمیق باشد. خواب های ناآرام، سبک و آشفته، حتی اگر طولانی مدت هم باشند، تازگی و شادابی خواب عادی را عاید نمی سازند.
اگر مدت خواب کم باشد صبح ها با خستگی، احساس سنگینی سر و گاهی با سردرد همراه است، در نتیجه در طول روز عقل، هوش، حافظه و تمرکز حواس ضعیف عمل میکند و انسان نیز کم حوصله می شود.
مدت خواب کافی برای افراد بالغ
مدت یا ساعاتی که در یک شبانه روز افراد بالغ باید در خواب باشند کاملا مشابه و یکسان نیست. از این نظر نیاز افراد به خواب متفاوت است.
ولی به طور متوسط ۸ ساعت خواب در هر شبانه روز برای افراد بالغ مناسب می باشد. متاسفانه بعضی افراد مدت خواب را به عنوان اوقات اضافه ی زندگی تلقی می کنند و چنین می پندارند که از این وقت می توانند برای انجام کارهای مختلف استفاده کنند.
هم چنین افرادی غافل از آن هستند که استفاده از این ذخیره، عواقب خیلی بدی در بردارد.
کم خوابی مداوم باعث می شود که در کار دستگاه مغز و اعصاب اختلال ایجاد شود.
کم خوابی مداوم باعث می شود که قابلیت کار انسان کاهش یابد.
کم خوابی مداوم باعث می شود که انسان دچار عصبانیت و بدخلقی، بهانه گیری و ناسازگاری گردد.
کم خوابی مدوام باعث می شود که خستگی در انسان افزایش یافته و بیش از پیش به ناراحتی های مختلف مبتلا گردد.
شرایط ایجاد خواب آرام و عمیق:
همان طوری که در سطور بالا ذکر شده است خواب راحت و عمیق برای تامین سلامتی اعصاب و در نتیجه سلامتی قلب و عروق لازم و ضروری است.
برای رسیدن به این هدف باید نکات زیر را مورد توجه قرار داده و آنها را به صورت یک عادت مفید و دایمی در زندگی اجرا کرد. و باید شام یا غذای شب حداقل، ۲ تا ۲/۵ ساعت قبل از خواب صرف شود.
باید کارهای فکری شدید حداقل ۱ تا ۱/۵ ساعت قبل از خواب قطع شود.
و باید اطاق خواب به خوبی تهویه گردیده و بی سروصدا و در موقع خوابیدن تاریک باشد.
باید لباس خواب، گشاد و راحت باشد تا گردش خون در قسمت های مختلف بدن بدون وجود هیچگونه مانع به خوبی انجام شود.
نباید هرگز لحاف، پتو و امثال آنها را بر سر کشید و نباید روی شکم خوابید. زیرا این طرز خوابیدن تنفس عادی و ورود اکسیژن به بدن را مختل و انسان را دچار مشکل و ناراحتی می سازد. باید همیشه در ساعت معینی خوابید.
سنگین کردن خواب
برای این که خواب تان سنگین تر و عمیق شود، بعد از شام شب یک لیوان آب نارنگی بنوشید.
چهل گرم رازیانه ی کوبیده شده را در یک لیتر آب سرد ریخته و ۱۰ دقیقه بجوشانید.
به مدت ۱۰ دقیقه هم آن را دم کنید. سپس آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و در یخچال نگه دارید و شب ها پس از صرف شام شب یک فنجان آن را بنوشید (این نسخه مخصوص خانم هاست).