تنگ کردن کندوها برای فصل زمستان

با خنک شدن هوا زنبورها کم کم دور هم جمع می شوند تا به تدریج خوشه زمستانی شان را تشکیل دهند. به طوری که شانهای خارجی اغلب خالی و بی زنبور می گردند. این خود علامت آن است که زمان تنگ و زمستانی کردن کندوها سر رسیده و زنبوردار باید هرچه زودتر این کار مهم را انجام دهد.

تنگ و زمستانی کردن کندوها

زنبوردار نخست به تمیز کردن محفظه داخلی کندو و برداشتن مومها و بره موم هایی که زنبورها در جریان سال به کف، دیواره ها و سقف کندو چسبانده اند می پردازد. پس از تمیز کردن کامل و با در نظر گرفتن قانون زمستانی کردن کندوها آنها را تنگ میکند.

تنگ کردن کندوی زنبورعسل یعنی برداشتن قاب های اضافی از کندو و کم حجم کردن فضای داخلی آن با این هدف که گرم کردنش در زمستان برای زنبورها آسان گردد.

قانون زمستانی کردن کندو عبارت است از اینکه تمام شانهای پر از زنبور به اضافه یک شان عسل بدون زنبور در سمت راست و یک شان عسل بدون زنبور در سمت چپ قرار داد. با این حساب اگر در کندویی زنبورهایش روی ۶ شان نشسته باشند باید آن را با ۸ شان زمستانی کرد. فضای خالی باقی مانده را با یک تخته که به کف کندو برسد از قسمت پر از زنبور جدا کرده، داخل فضای خالی هم کاغذهای روزنامه مچاله شده میریزند.

هرگاه جمعیت قوی باشد و هر ۱۰ قاب را کاملا پر کند دیگر تنگ کردن آن لزومی ندارد. برای تنگ و زمستانی کردن کندوها روی قاب ها پارچه کتان دولا و روی آن نیز مقداری روزنامه می گذارند تا زنبورها بتوانند زمستان را گرم و سالم بگذرانند.

هرگز از ورقه نایلونی برای این منظور نباید استفاده کرد چون مانع خروج بخار و باعث تشکیل قطرات آب در سطح داخلی نایلون می گردد. این قطرات روی شانها چکیده و باعث کپک زدگی آنها در جریان زمستان می شوند.

در مناطقی که هوا در زمستان ناگهان گرم و پس از مدتی دوباره سرد می شود تنگ و زمستانی کردن کندوها در کندوهای ۲ طبقه ای توصیه می گردد به این طریق که جمعیت در طبقه بالا زمستان را بگذراند و طبقه پایین خالی باشد.

در استانهای شمالی ایران یعنی گیلان و مازندران و گرگان خیلی از سال ها همین حالت پیش می آید. هوای سرد زمستانی این نقاط در بهمن ماه با شروع باد گرم منطقه ای (زمستان در این استانها همه ساله یک یا چند بار باد گرم دارد) گرم میشود به طوری که اغلب شکوفه های درختان گوجه و بیدمشک باز می گردند.

پس از ۱۰ الی ۱۵ روز هوا دوباره سرد و برف منطقه را می پوشاند. این وضع صدمه شدیدی به جمعیت که ملکه اش به اتکا گرمی هوا و تداوم آن شروع به تخم گذاری کرده، میزند. چرا که در این مدت تعداد زیادی از تخمها تبدیل به لارو سرباز و حتی سربسته شده و به وسیله انبوهی از زنبورها که در سطح شانها و بالای سلولهای لاروها هستند تغذیه می شوند.

سرمای بعدی زنبوران عسل را دوباره به خوشه زمستانی می فرستد. در نتیجه لاروها بدون غذا و بدون امکان گرم شدن مانده و از سرما می میرند. لاشه های لاروها داخل سلول های شانها پس از مدتی کوتاه متعفن شده و جمعیت را سخت ناراحت می کند.

برای احتراز از صدمات زمستان گذرانی، جمعیتها در کندوهای ۲ طبقه به طریقی که بالا گفته شد پیشنهاد می شود، چون گرم و سرد شدن های ناگهانی هوا و مشکلات ناشی از آن بسیار کمتر از کندوهای یک طبقه است.

در طبقه پایین تنها یک شان خالی باید آویزان کرد تا زنبورها برای بالا رفتن از آن به عنوان نردبان استفاده کنند. شرایط تنگ و زمستانی کردن کندوها برای گیلان و مازندران قابل بررسی می باشد.