نقش خرما در تغذیه صحیح

خرما در کنار سایر خوردنی ها

نقش خرما در تغذیه: از بزرگترین خواص خوراکی ها، ترکیب آن ها با سایر مواد و تشکیل ساختار غذایی مفید در صنایع غذایی است. از این رو اگر برخی از مواد گیاهی و خوراکی با دیگر خوراکی ها ترکیب شود خواص مفید و بیشتری را به وجود می آورد. به این لحاظ در مطالب پی آمده به شرح برخی از این محصولات و ترکیبات سودمند اشاره می کنیم:

خرما در تغذیه: خرما و ارده

ارده؛ حاصل کنجد و به عبارت دیگر عصاره این گیاه مفید و مقوی است. مواد لیپیدی و روغن بسیار با ارزشی دارد که مصرف آن در طبخ غذا بهتر از روغن های دیگر است. مخلوط خوشمزه خرما و ارده، معجونی بسیار مقوی می سازد، که برای تجدید قوای بدنی، فکری، تقویت، نیرومندی و حراست از قدرت حافظه بسیار مفید است. خوردن چند دانه خرما با ارده اثرات فوق العاده عجیبی در قدرت بدنی و تجدید قوای فکری و ذهنی و تقویت حافظه دارد.

ارده که پوست کنده و نرم و ساییده شده کنجد است، مجموعه ای از مواد پروتئینی مخلوط با روغن است. مخلوط ارده و شیره خرما نیز معجون مقوی و خوشمزه ای به وجود می آورد. ارده به تنهایی از غذاهای مقوی بوده و اشتها را کم می کند و در صنعت بیسکویت سازی روغن آن را گرفته، آرد آن را جهت ترد شدن به بیسکویت اضافه می کنند.

ارده خستگی فکری را کاهش می دهد. بهتر است برای رفع سوزش معده، آن را با نبات کوبیده میل کنید. قدرت سازندگی بیولوژیکی ارده به اندازه گوشت است. شیره کوبیده ارده، نیز با نبات جهت رفع سوزش معده و جلوگیری از اثرات سو ترشی معده تجویز می شود. بهترین غذا برای ورزشکاران و افرادی است که کارهای فکری دارند و به آن گوشت گیاهی نیز لقب داده اند.

ترکیب ارده و خرما و یا مخلوط خرما و کنجد، معجونی می سازد که مجموعه ویژگی های غذایی و تقویتی هر دو ماده خوراکی، یعنی کنجد و خرما، را در بر خواهد داشت؛ این ترکیب مجموعه ای از مواد پروتیینی، گلوسیدی و لیپیدی همراه با یک فهرست کامل از مواد و عناصر معدنی مفید است که در آن ویتامین های هر دو ماده خوراکی وجود دارد.

خرما در تغذیه: خرما و شیر

مصرف پرخاصیت خرما و شیر نیز ترکیب دو غذای بهشتی است که حاصل آن تقویت قوای جسمی و روحی است. یک وعده غذای شیر و خرما همراه با تکه ای نان سبوس دار غذای کامل و مقوی و مفیدی است که، فرد را در مقابل هجوم میکروبی و آلودگی های محیط زیست مقاوم می سازد. علاوه بر مواد غذایی یاد شده در سنین بالا، از پوکی و سستی استخوان و عضلات و همچنین آلزایمر (بیماری فراموشی) جلوگیری می کند.

خرما در تغذیه: خرما و ماست

خرما همراه با ماست غذای بسیار خوشمزه و لذیذی است. به خصوص برای کسانی که از حرارت و انرژی و گرمی خرما در هراس اند و بیم آن دارند که خرما باعث گرمی و حرارت و یا احتمالا جوش و بثورات جلدی شود. البته کسانی که از انار یا بادام، یعنی مصلح آن، استفاده کنند زیان های احتمالی ناشی از حرارت خرما به وسیله انار یا بادام را از بین خواهد برد. اینک ماست نیز به عنوان تبرید یا خنک کننده و تعدیل کننده آن در ترکیب خرما استفاده می شود.

خرما در تغذیه: خرما و آب

خرما جذب کننده رطوبت است. در فرایند ازدياد نسوج و لزوم حضور مایع بین سلولی بافت های جدید، آب، ماده ای حیاتی و ضروری است و باید حتما به بافت ها و سلول ها آب برسد، در غیر این صورت همان قند حتی طبیعی، ممکن است چربی ها را بسوزاند.

قرن ها پیش از این، امام هفتم و پیشوای بزرگوار شیعه به این امر توجه کرده و دستور داده اند که اگر می خواهید چاق نشوید و معتدل بمانید، خرما را ناشتا میل کنید و روی آن آب ننوشید، این پدیده به اعتدال می انجامد و چاقی حادث نخواهد شد.

اما اگر غرض از تقویت، چاق شدن فرد لاغر است، پس از خرما، آب نیز باید میل شود؛ در نامه به یکی از هواداران خود می فرماید: «كُلِ التَّمْرَ الْبَرْنِيَّ عَلَى الرِّيقِ وَ اشْرَبْ عَلَيْهِ أَلَماً» تا اینجا دستور غذایی بود و سپس روایت می گوید: فَفَعَلَ فَسَمِنَ وَ غَلَبَتْ عَلَيْهِ الرُّطُوبَةُ فَكَتَبَ اليه يشکو ذَلِكَ فَكَتَبَ اليه كُلِ التَّمْرَ الْبَرْنِيَّ عَلَى الرِّيقِ وَ لَا تَشْرَبْ عَلَيْهِ الْمَاءَ فَاعْتَدَلَ:

مفهوم روایت چنین است: امام کاظم به آن شخص فرمود: صبح ناشتا خرما میل کن و روی آن آب بنوش … آن شخص خرما را میل کرد و چاق شد و رطوبت هم بر او غلبه کرد، نامه ای به حضرت نوشت و از این پدیده اظهار ناراحتی و گله کرد، حضرت در پاسخ فرمود: اکنون خرما را ناشتا بدون نوشیدن آب میل کن، آن شخص همان طور که حضرت فرمود انجام داد، اندام وی معتدل شد و بهبود یافت.

طبخ غذا با خرما

خرما در تغذیه: خرما و تخم مرغ

از مقوی ترین و پر انرژی ترین غذاها تركيب خرما و تخم مرغ است. طرز تهیه این غذا به قرار ذیل است:

ابتدا چند دانه خرما را در روغن کنجد حرارت داده و پس از کمی حرارت، دو یا سه تخم مرغ را روی آن شکسته و با حرارت ملایم طبخ نمایید. کمی بیش از نیمرو آن را حرارت داده و سپس از روی حرارت برمی دارید و با تکه ای نان میل می کنید. این خوراک پرخاصیت، بسیار مقوی و انرژی بخش بوده و موجب تقویت قوه باه و تجدید حیات سلول های فرسوده و خسته می شود. خوردن یک لیوان عرق کاسنی موجب تعدیل فزونی انرژی حرارتی خرما و تخم مرغ می شود. این غذا برای افراد متأهل به ویژه در آغاز زندگی مشترک سودمند، مقوی و انرژی زاست.

خرما در تغذیه: خرما در حلوای رنگینک

رنگینک نامی آشنا در خطه جنوب و مناطق خرماخیز به ویژه شهر جهرم و لار است. هر یک از مواد تشکیل دهنده این حلوای پرانرژی، خواص ویژه ای در مکانیسم بدن دارد. این حلوا که به رنگینک مشهور است مخصوص تازه داماد ها و افراد ضعیف در امور جنسی است. مصرف یک برش از آن به مقدار صد گرم پس از صرف غذا نیرو و انرژی فوق العاده ای را ایجاد می کند.

مصرف آن در هوای سرد و مرطوب از موارد ضروری است و موجب ایجاد انرژی تدافعی، در مقابله با سرما و رطوبت است. افراط در خوردن آن برای افراد گرم مزاج موجب جوش و بثورات می شود. نحوه تقابل و اصلاح و خنثی سازی آن با خوردن مقداری هندوانه، خیار، کاهو و شیر خشک خالص است، که طبع آدمی را تعدیل می کند.

مواد لازم جهت تهیه رنگینک

طرز تهیه:

روغن را در تابه روی حرارت ملایم قرار می دهیم، زمانی که روغن گرم شد و به شکل مایع درآمد، آرد را به تدریج به آن اضافه می کنیم و مرتب هم می زنیم. باید توجه کنیم که بوی خامی آرد از بین برود، سپس دارچین، هل و پودر شکر را به آرد اضافه کرده و خوب مخلوط می کنیم و آن را در دیس پهن می کنیم. هسته های خرما را در آورده و درون آن مغز گردو قرار داده، و خرمای همراه با گردو را روی آرد در داخل دیس چیده و پودر پسته را روی خرماها می پاشیم و از خمیر باقیمانده روی خرماها را می پوشانیم، سپس آن را به برش های کوچک تقسیم می کنیم.

در خواص عناصر متشكل رنگینک غیر از خرما می توان گفت که روغن حیوانی خود به عنوان یک ماده لیپیدی مورد نیاز بدن، مقوی بوده و موجب تقویت قوای بدنی می شود. مغز گردو دارای ویتامین A و B ،E ،F و چربی غیراشباع بوده که موجب قدرت کاهندگی در جزء بد کلسترول و نیز به علت داشتن آهن، فسفر، روی، مس و سایر عناصر معدنی موجب تقویت قوای ذهنی و فکری می شود.

گردو به دلیل داشتن اسیدهای چرب غیراشباع نیز یکی از داروهای ضد بیماری قند به حساب می آید. مغز گردو به هضم غذا کمک کرده و قوای جوانی را تجدید، معده را تقویت می کند و اگر با انجیر خورده شود قوای دماغی و نیروی تفکر و تعقل را نیز تقویت می کند. حضور ویتامین F در گردو مانع گسترش دیابت نیز می باشد.