آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۵ 
طبق آخرین آمار جامعه سرطان آمریکا حدود 9310 نفر در سال 2018 به سرطان بیضه مبتلا شده اند که از این تعداد 400 نفر فوت کرده اند. در دو دهه ی اخیر نرخ ابتلا به این بیماری افزایش یافته بود اما با گذر زمان و پیشرفت علم در حال حاضر نرخ این بیماری کاهش یافته است. از هر 250 مرد 1 نفر به سرطان بیضه در طول زندگی مبتلا می شود. 6 درصد از مبتلایان به سرطان بیضه را کودکان، 8 درصد سالمندان بالاتر از 55 سال و مابقی بیشتر در سنین 18 تا 35 سالگی رخ می دهد. احتمال مرگ ناشی از سرطان بیضه از هر 5000 مبتلا 1 نفر می باشد.
در کیسه بیضه دو بافت بیضی وجود دارد که وظایف این دو تولید اسپرو و هورمون های مردانه مانند تستسترون می باشد. در مواقعی ممکن است این بافت دچار سرطان شود و تومور در کیسه به وجود بیاید. سرطان بیضه شیوع کمی دارد و در مردان جوان و میان سال بیشتر مشاهده می شود. از انواع سرطان بیضه می توان به دو مورد زیر اشاره کرد:
- نوع اول سمینوما که رشدی کند دارد، به پرتو درمانی حساس می باشد.
- نوع دوم غیر سمینوما که سلول های مختلف این ارگان را در بر می گیرد و سرعت رشد بالایی دارد.
این سرطان در بیضه سمت راست احتمال بروز بیشتری دارد پس از آن بیضه چپ و در مارد اندکی هر دو بیضه دارای تومور می باشند که البته حتی درصورت ایجاد تومور در هر دو طرف نیز جای نگرانی وجود ندارد و درصورت اقدام به موقع بهبودی حاصل می شود.
متاسفانه به دلیل تفاوت فرهنگی در ملل مختلف به خصوص در فرهنگ های سنتی نوعی شرم و حیا در افراد وجود دارد که باعث می شود در مواجهه با این بیماری راه غلطی در پیش بگیرند. اکثر افراد با دیدن علائم سرطان بیضه و سایر بیماری های مربوط به دستگاه تناسلی آن را پنهان می کنند در صورتی که اگر بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود بسیار می تواند در روند درمان فرد موثر باشد.
با اتکا به این که بیماری سرطان بیضه قابل درمان است و احتمال فوت در آن پایین است نمی توان در درمان این بیماری و مراجعه به پزشک سهل انگاری کرد چرا که 400 نفر در یک سال نیز نشان می دهد که احتمال مرگ درصورت عدم توجه به موقع وجود دارد، لذا اینگونه بیماری ها باید از طرف نهاد های مربوط به مردم معرفی شوند و آموزش های لازم در مقابل آنها به افراد داده شود، از طرفی خانواده ها نیز در این بین نقش مهمی ایفا می کنند.
یکی از راه هایی که به وسیله آن می توان این بیماری را تشخیص داد خودآزمایی فرد می باشد. در صورت تشخیص به موقع و عمل جراحی و درمان، شانس بقای بیمار مبتلا به سرطان بیضه تا 98 درصد است. سرطان بیضه حدود 2 درصد از بدخیمی های بدن را شامل می شود. طبق مطالعات موردی که اخیرا انجام شده است میانگین سن ابتلا به بیماری 33 گزارش شده است.
علت بروز سرطان بیضه:
مکانیسم بروز سرطان ها در تقسیم سلولی نهفته می باشد اما علت دقیق بروز سرطان بیضه به طور دقیق مشخص نیست. اما زمینه هایی وجود دارند که احتمال ابتلا به این سرطان را بیشتر می کنند.
زمینه های بروز سرطان بیضه:
پایین نیامدن یک بیضه (Cryptorchidism): بیضه ها ابتدا درون شکم جنین پسر وجود دارند و رشد و تکامل پیدا می کنند. با رشد جنین به مرور این بیضه ها به پایین آمده وارد کیسه بیضه می شوند. البته ذکر این نکته ضرورت دارد که تعداد زیادی از کسانی که به سرطان بیضه مبتلا می شوند دچار پایین نیامدن یک یا دو بیضه نیستند و بیضه آنها عادی است.
- رشد و نمو غیر طبیعی بیضه: این زمینه شامل مواردی همچون سندروم کلاینفلتر می شود.
- زمینه های خانوادگی: وجود فردی با سرطان بیضه در فامیل نزدیک
- سن بین 15 تا 35 سال: در بقیه سنین احتمال ابتلا کمتر است اما صفر نیست.
- رنگ پوست: سرطان بیضه در افراد با رنگ پوست سفید نسبت به رنگ پوست تیره شایع تر می باشد.
نشانه های سرطان بیضه:
- احساس بزرگ تر شدن بیضه
- درد حاد در شکم یا کشاله ران
- احساس وجود جسم یا وزن بیشتر در بیضه
- بزرگ شدن یا حساس شدن سینه ها
- احساس کمر درد
- جمع شدن مایع درون بیضه (هیدروسل)
- وجود تورم در بیضه
این علائم زمانی به طور مستند می توانند نشانه ای از سرطان بیضه باشند که بیش از دو هفته ادامه داشته باشند اگر این مدت زمان کمتر باشد ممکن است نشان دهنده ی بیماری های دیگری باشند.
پیشگیری سرطان بیضه:
طبق اطلاعات جامعه سرطان آمریکا تا به حال هیچگونه راه پیشگیری قطعی برای این بیماری کشف نشده است، با این حال عده ای از پزشکان و صاحب نظران بر این باورند که خود آزمایی بیضه بهترین راه جهت تشخیص زود هنگام این بیماری می باشد چرا که می توان با خودآزمایی سریعتر روند درمان را شروع کرد و در مراحل ابتدایی این بیماری را شناسایی کرد در واقع نقش پیشگیری از پیشرفت سرطان و وارد شدن به مراحل بعدی را دارد. در صورتی که مشکوک به این بیماری شدید اما خوتان نتوانستید آن را تشخیص دهید حتما به پزشک مرتبط مراجعه کنید.
روش های مورد استفاده جهت تشخیص سرطان بیضه:
- خود آزمایی
- امواج فراصوت (اولتراسونیک): این امواج با طول موج های متفاوت در صنایع غذایی، دارویی و پزشکی استفاده می شوند. در این روش پزشک کیسه بیضه را با ژل مخصوص پوشش می دهد و پس از آن با پروب فراصوت به بررسی و گرفتن تصویر از کیسه بیضه به دنبال التهاب و…. می پردازد. امواج فراصوت علاوه بر تشخیص وجود التهاب یا تومور، اطلاعات تکمیلی همچون مایع یا شبه جامد بودن، داخل بودن یا خارج بودن از بیضه و… را به پزشک می دهد.
- آزمایش خون: این آزمایش به منظور بررسی میزان مارکر های تومور در خون انجام می شود. مارکرها در واقع شناساگرهایی هستند که در بدن وجود دارند، اغلب دارای جنس پروتئینی می باشند، و میزان آنها به پزشک در تشخیص بیماری های مختلف کمک می کند، البته بالا بودن شناساگر خاصی در بدن دلیل بر ابتلا به سرطان نیست اما می تواند در تشخیص به پزشک کمک کند.
- پرتونگاری گسیل پوزیترون (PET Scan): این روش در مواردی به کار می رود که ام آر آی یا سی تی اسکن قادر به شناسایی بافت سرطانی نباشند یا در واقع در بدن شواهدی از سرطان نیابند.
- سی تی اسکن: این روش با استفاده از اشعه ایکس و الگوریتم های محاسباتی به تصویر برداری از بافت های درونی بدن می پردازد.
- بیوپسی: این روش در واقع همان نمونه برداری با جراحی می باشد که توسط پزشک متخصص انجام می شود.
- ام آر آی: این روش بر اساس تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی می باشد. این روش با بهره برداری از خواص مغناطیسی اندام و بافت های مختلف بدن مانند بافت بیضه تصویر برداری می کند و در صورت مواجهه با بافتی متفاوت با بافت زمینه ای مانند تومور آن را ثبت می کند.
- لنفاژیوگرافی: در این روش ماده مخصوصی به سیستم لنفاوی بدن وارد می کنند و پس از آن به کمک اشعه ایکس به تصویر برداری می پردازند. این تست بیشتر برای مراحل پیشرفته سرطان و در واقع متاستاز سرطان بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. در انجام این تست اگر بیمار دچار مشکل کلیوی باشد باید قبل از تست به پزشک اطلاع دهد همچنین بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید و حساس به ید نیز باید سابقه بیماری خود را برای پزشک شرح دهند.
درمان سرطان بیضه:
- شیمی درمانی: این روش با کمک برخی داروهای شیمیایی باعث از بین رفتن سلول سرطانی می شود که البته سایر بافت های مجاور نیز تا حدودی تحت تاثیر قرار می گیرند. یکی از داروهایی که در رژیم شیمی درمانی بیماران مبتلا به سرطان بیضه استفاده می شود سیس پلاتین می باشد که با دخالت در مکانیسم تقسیم سلول باعث کند کردن یا متوقف کردن رشد سلول های سرطانی مانند: سرطان بیضه، ریه، تخمدان و.. می شود. در این روش عوارض می تواند شامل لاغری، خشکی پوست و ریزش موهای بدن باشد. شیمی درمانی با دوزهای مختلف انجام می شود و اگر دوز داروی مصرفی بالا باشد موهای بدن شروع به ریزش می کنند که این نکته وابسته به پیشروی بیماری، نوع رژیم داروی مصرفی و… نیز می باشد.
- پرتو درمانی: در این روش که با نام رادیوتراپی نیز خوانده می شود پرتوهایی از جنس: اشعه ایکس، گاما، آلفا و بتا به بافت سرطانی و سلول هایش تابیده می شود و با تخریب ماده ژنتیک سلول، فعالیت سلول سرطانی را مختل می کند. این روش اگر با استانداردهای لازم انجام شود معمولا عوارضی نخواهد داشت.
- جراحی: در این روش ممکن است جراحان بیضه ی بیمار را خارج کنند.
در برخی موارد چندین درمان با یکدیگر انجام می شوند به عنوان مثال ممکن است قبل از جراحی و خارج کردن بیضه بیماری به حالت متاستاز نهفته رسیده باشد و در بافت های دیگر رسوخ کرده باشد اما تشخیص داده نشود به همین دلیل شیمی درمانی می تواند مکمل جراحی باشد چرا که برخلاف جراحی که نقطه ای خاص هدف است می تواند دارای هدف های بسیاری باشد و بدن را تا حدودی به اصطلاح پاکسازی کند.
پیشگیری از سرطان بیضه با طب اسلامی:
- خوردن هفت برگ کاسنی به همراه غذا: این گیاه دارای خواص ضد تومور می باشد و می تواند اعمال بیضه ها را تقویت کند.
- خوردن کاهو به همراه غذا: توليدكننده خون صالح رقيق، تسكين دهنده حرارت صفرا و خون، برطرف كننده خشكي صفرا و سودا و تشنگي، بازكننده انسداد می باشد.
- خوردن کرفس و آب کرفس به همراه شام: در برخی موارد تومورها باعث بسته شدن رگ ها می شوند در منابع طب شیعه کرفس می تواند باعث گشودن رگ ها شود. از خواص این گیاه در طب سنتی گیاهی می توان به: بازكننده انسداد كبد و طحال، تحليل برنده باد و نفخ، اشتها آور و بازكننده حيض، تقويت كننده نيروي جنسي، تنقيه كليه و مثانه و خرد كننده سنگ مثانه اشاره کرد.
- یک قاشق چای خوری پودر گل اسطخدوس به صورت ناشتا که البته در افراد با مزاج گرم نباید در مصرف زیاده روی شود. این گیاه در بیماری های کبد، گرفتن رگ ها و بیماری های مجاری ادراری مفید است.
- بین وعده های غذایی چهار لیوان آب با دمای معمولی و چهار لیوان آب گرم مصرف شود.
- پس از مغرب مصرف یک قاشق چای خوری پودر افتیمون
- شب قبل از خواب یک قاشق چای خوری پودر سیاه دانه به همراه عسل یا شیره خرما
در تغذیه نوین با تحقیقات مختلف به خوردن سیر، انواع کلم، زنجبیل، رزماری، زردچوبه (در صورت عدم ابتلا به بیماری های کلیه، کبد و سنگ صفرا)، روغن هسته انگور و خواص ضد سرطان بیضه آنها اشاره شده است.
منابع:
Ambasta & Ramachandran, 2011, Data on medicinal and economic values of the plant species were collected from literature; Chakraborty.
https://www.cancer.org/cancer/testicular-cancer/causes-risks-prevention.html
https://www.cancercenter.com/testicular-cancer/diagnostics-and-treatments/tab/drug-information/
Peters JA, Vadaparampil ST, Kramer J, Moser RP, Court LJ, Loud J, et al. Familial testicular cancer: interest in genetic testing among high-risk family members. Genet Med 2006; 8(12): 760-70.
Manecksha RP, Fitzpatrick JM. Epidemiology of testicular cancer. BJU Int 2009; 104(9 Pt B): 1329-33.
American Cancer society, 201
- فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷
- برگزیده سخنان آیت الله ضیایی در باب سرطان بیضه در طب شیعه
