روش محروم کردن موقتی برای تربیت کودک

چگونه از روش محروم کردن موقتی برای تربیت کودک استفاده کنیم؟ 

بیشتر روش هایی که والدین از آنها استفاده می کنند، دست اول نیستند. از محروم کردن برای مدت زیادی استفاده شده است. روش محروم کردن موقتی برای تربیت کودک بدین معناست که کودک را از یک فعالیت یا موقعیت محروم کنید تا نتواند مورد توجه قرار بگیرد و تمجید شود.

این روش اگر به طور صحیح مورد استفاده قرار گیرد، می تواند بسیار موثر باشد. این روش بخصوص هنگامی بهترین اثر را دارد که کودک حس کند دارد چیز با ارزشی را از دست می دهد.

در استفاده از این روش برای تربیت فرزند به نکات زیر توجه کنید:

1. محل اخراج کردن را به دقت انتخاب کنید.

برای موثر بودن این روش محروم کردن موقتی برای تربیت کودک ، کودک باید احساس کند که چیزی را از دست می دهد و در واقع احساس محرومیت کند. بنابراین، محل اخراج شدن باید خسته کننده باشد (البته نباید تاریک یا ترسناک باشد). هر مکان امنی در خانه که سرگرم کننده نباشد، برای این کار مناسب است. جایی که از جریان فعالیت خانواده جدا باشد. اتاق خواب هم اگر بتوان کودک را محدود به تخت خواب کرد، مناسب است.

به طور کلی، خود محل اخراج کردن آنقدر مهم نیست بلکه کودک باید ترجیح بدهد جای دیگری باشد. اگر ندی می خواهد یک برنامه تلویزیونی را تماشا کند، در حیاط بازی کند یا دوچرخه سواری کند، یک اتاق خواب حتی اگر پر از اسباب بازی باشد مکان مناسبی به نظر می رسد؟

2. دلایل محرومیت را برای کودک بیان کنید.

پیش از هر اقدامی به کودکتان بگویید اگر رفتار ناپسندش را ادامه دهد، او را به اتاقش می فرستید. توضیح دهید که این کار کمکش میکند تا او عادت ناپسندش را ترک کند. به این ترتیب، هرگاه از فرمان شما سرپیچی کرد، به قول خود عمل کنید.

ابتدا فقط برای یک رفتار ناپسند از این روش استفاده کنید و وقتی آن رفتار اصلاح شد، از محروم کردن برای اصلاح رفتار دیگر استفاده کنید. اگر در یک زمان، کودک را برای رفتارهای ناپسند متعددش تنبیه کنید، کودک گیج می شود و نمی تواند علت اصلی اثر می شود. این تنبیه را دریابد. به علاوه، محروم کردن مانند هر روش تنبیهی دیگر، در اثر تکرار، کم مدت زمان محرومیت را برحسب سن کودک تعیین کنید.

3. مدت زمان محرومیت را بر حسب سن کودک تعیین کنید.

گذراندن دوره های طولانی در یک اتاق یا محروم شدن از بیرون رفتن از خانه برای چند هفته، سازنده نیست، و کودک را آزرده میکند. معمولا یک محرومیت کوتاه مدت، خیلی موثرتر است. این زمان در حد چند دقیقه است. دکتر «وانس هال» در کتاب:«چگونه از شیوه اخراج کردن استفاده کنیم» می نویسد: یک کودک را می توان در ازای هر سال از سنش، یک دقیقه اخراج کرد. به نظر ما نیز این قانون موثر و عملی است.

بر این اساس، برای یک کودک چهارساله، چهار دقیقه برای یک کودک پنج ساله، پنج دقیقه و به همین نسبت برای هر سال اضافی، یک دقیقه بیشتر مناسب است. برای یک کودک همین زمان های کوتاه هم طولانی هستند. این زمان، باعث قطع فعالیت او می شود و مهم تر از همه اینکه فرصت می یابد تا با آرامش، از انجام عملی که باعث فرستاده شدنش به آن مکان شده است، دست بکشد.

4.در صورت مقاومت، بر شمار دقایق بیفزایید.

اگر در محروم کردن کودک یا نگه داشتن او در محل اخراج، مشکلی پیدا کردید، در ازای هرگونه مقاومت یک دقیقه به زمان اخراج اضافه کنید. اگر مارشال از پذیرفتن مجازات خودداری می کند، باید او را وادار کنید. به او بگویید «حالا که به حرفم گوش نمیدی یک دقیقه بیشتر!» در صورت لزوم می توانید بر انجام این مجازات نظارت کنید.

اگر بدون اجازه شما از آن مکان خارج شد، در اولین فرصت او را برگردانید و یک دقیقه دیگر نیز بر مجازاتش بیفزایید. اما در مجموع، بیش از سه دقیقه به مجازات او اضافه نکنید. زیرا در این صورت، مجازات تأثير دلخواه را نخواهد داشت.

5. در صورت مقاومت کودک، کمی عصبانیت به خرج دهید.

اگر به جایی رسیدید که لازم بود در کلمات و رفتارتان عصبانیت به خرج دهید، به کودک اطلاع دهید که اگر مجازات را نپذیرد، اسباب بازی مورد علاقه، یا یک امتیاز ویژه را برای چندین روز از دست خواهد داد. یادتان باشد که حتما به وعده خود عمل کنید. اغلب، گفتن اینکه عصبانی هستید، مقاومت کودک را درهم می شکند.

6. از یک تایمر استفاده کنید.

زمان را با یک تایمر در آشپزخانه نگاه دارید. به کودک بگویید: «وقتی صدای زنگ تایمر رو شنیدی می تونی از اتاقت بیای بیرون. به شرط آنکه آروم باشی»؛ در غیر این صورت نگذارید از اتاق خارج شود، به عنوان مجازات، بر میزان دقایق اضافه کنید و منتظر بمانید تا خودش را کنترل کند و منتظر به پایان رسیدن زمان موردنظر باشد.

7. نگذارید دوره محروم شدن، راهی برای دور ماندن از مسئولیت ها باشد. 

پس از به پایان رسیدن زمان محرومیت، از کودک بخواهید کاری را که قبل از مجازات باید انجام می داد، انجام دهد یا رفتار مناسبی نشان دهد. اگر با شما همکاری کرد، به گرمی او را تحسین کنید. در مواردی که کودک مشتاق اصلاح رفتار خود است، این برخورد بسیار موثر می باشد.

8. تنبیه را با موقعیت سنی کودک تطبيق دهید. 

روش محروم کردن موقتی برای تربیت کودک به عنوان یک روش تنبیهی، نه تنها در کودکان خردسال بلکه در کودکان بزرگ تر و نوجوانان نیز تاثیر زیادی دارد. برای آنها نیز زمان اخراج یا محروم شدن از یک فعالیت، بهتر است کوتاه باشد. و اگر کودک دوباره عادات قدیمی اش را تکرار کرد، می توان بر میزان و شدت تنبیه افزود.

برای نمونه، اگر نمره کودکتان در یک درس کم باشد، می توان او را برای چند روز از بازی کردن محروم کرد تا بیشتر و بهتر مطالعه کند. اگر تلاشش در این مدت کاهش یافت، دوباره می توان تنبیه را تکرار کرد. اگر کودکی زیاد با تلفن صحبت می کند، می توان به عنوان تنبیه، تمام بعداز ظهر او را از تلفن کردن محروم کرد. شب بعد، استفاده از تلفن آزاد خواهد بود و او می تواند رفتار صحیح را نشان دهد. وقتی زمان اخراج کوتاه تر باشد، کودک احساس می کند که تنبیه منصفانه است.