سله نیوم (Selenium)

سله نیوم یکی از ۱۴ عنصر اصلی و مورد نیاز بدن در اولیگو – المان ها است. کمبود آن در انسان و مخصوصا در حیوانات، به تناسب سن و کیفیت غذای مصرفی، می تواند یک یا چند عارضه و حالات غير طبیعی را باعث شود: کم شدن رشد، اختلال در تغذیه، اختلال در کیفیت عمل میوکارد، ضایعات عصبی، نکروز نسج کبدی (necrosis)، فیبری شدن لوزالمعده، جمع شدن پیگمان های سروئید در بافت چربی، مرگ.

کمبود آن در انسان، آن هم فقط در کودکان کشور چین که اغذیه فاقد این عنصر مصرف می نمودند دیده شد که با عارضه ناراحتی های قلبی همراه بوده است (بیماری keshan). نیاز روزانه بدن به این عنصر، ۱۰ تا ۸۰ میکرو گرم برای اطفال و ۵۰ تا ۲۰۰ میکرو گرم برای اشخاص بالغ است. سله نيوم یک ماده اصلی برای آنزیم پراکسیداز گلوتاتیون می باشد.

سله نیوم از راه اثنی عشر جذب می شود ولی این عمل از راه پوست به کندی صورت می گیرد. سله نیوم به صورت ترکیبات مختلف متابولیزه می شود و از راه صفرا، ترشحات پانکراس و روده و ادرار دفع می گردد. بیشینه تراکم آن، در بافت های کلیه، پانکراس و کبد است.

فقدان یا کمبود آن در پرندگان و حیوانات، عوارض مختلفی به وجود می آورد که بعضی از آن ها در انسان نیز گزارش شده است. مسمومیت از سله نيوم، عوارضی مانند احساس درد در ناحیه شکم، زیاد شدن آب دهان، ساییده شدن سطح جونده دندان ها به علت دندان قروچه، فلج و کوری به وجود می آورد. در بین اغذیه، جگر و کلیه دارای سله نیوم بیشتر هستند.