بیماری سارس

بیماری سارس چیست ؟

در زمستان سال ۱۳۸۱ بیماری حاد تنفسی موسوم به بیماری سارس ، در کشور چین شایع شد و به تدریج در سراسر جهان گسترش یافت. این بیماری با گسترش به بیش از ۳۰ کشور در ۴ قاره ی جهان، سبب ابتلا ۵۰۰۰ نفر (سن های بین ۲۵ تا ۷۰ سال) و مرگ بیش از ۳۰۰ نفر در کشورهای چین، هنگ کنگ، کانادا، ویتنام و تایلند گردید. گسترش بیماری به مناطق خاورمیانه شامل کویت، عربستان سعودی، بحرین و سنگاپور، نگرانی وقوع همه گیری در منطقه را مطرح کرد.

بیماری سارس بیشتر از مرزهای هوایی و یا احتمالا سایر مبادی ورودی توسط افرادی که به مناطق آلوده سفر کرده اند وارد می شود. اولین مورد بیماری در خاورمیانه در کویت، توسط سازمان بهداشت جهانی گزارش گردید. عامل بیماری ویروسی از خانواده ی کرونا ویروس ها می باشد.

جهت پیشگیری از ابتلا به شیوع بیماری، عدم مسافرت به مناطق پر خطر توصیه شده است. در صورت تماس با افراد آلوده کنترل و تب های بدن به مدت ۱۰ روز و در صورت بروز تب ۳۸ درجه و وجود علایم، مراجعه ی سریع به مراکز بهداشتی توصیه می گردد.

با توجه به آمار بالای آلودگی، کادر بهداشت و درمان که با تماس با بیماران بوده اند، آگاهی و توجه جدی پزشکان و کادر بهداشتی درمانی به نکات مراقبتی و پیشگیری ضرورت دارد.

علایم بیماری سارس

بیماری سارس عمدتا با پیش درآمد تب (بیش از ۳۸ درجه سانتی گراد) آغاز می شود. بیماری با تب بالا و گاهی با لرز و تکان های شدید همراه است و ممکن است با سایر علایم از جمله سردرد، بی حالی و درد عضلانی توام باشد.

در شروع بیماری، برخی از بیماران علایم تنفسی خفیف دارند، به طور معمول لکه های پوستی و مشکلات گوارشی وجود ندارد. البته برخی از بیماران وجود اسهال را در دوره ی پیش درآمد همراه با تب ذکر کرده اند.

بعد از ۳ تا ۷ روز، مرحله ی تنفس تحتانی با شروع سرفه های خشک و بدون خلط شروع می شود که ممکن است با کاهش اکسیژن همراه باشد، یا به سمت آن پیشرفت کند. در ۱۰ تا ۸۰ درصد موارد، بیماری تنفسی آنقدر شدید است که نیاز به لوله گذاری وتهویه مکانیکی ایجاد می شود.

ابتلای به بیماری سارس در کشوری ممکن است به دنبال اقامت در یک منطقه ی آلوده و یا سابقه ی مسافرت به منطقه ی آلوده ای صورت گیرد.

راه های سرایت بیماری

انتقال از شخص به شخص از طریق قطرات تنفسی و ترشحات بدن فرد بیمار بوده و بیشتر در افرادی که در بیمارستان یا در خانه با بیمار تماس نزدیک داشته باشند صورت می گیرد. بنابراین در صورت مراقبت از بیمار، زندگی با وی یا تماس نزدیک با ترشحات تنفسی مایعات بدن یا مدفوع بیماران احتمال انتقال بیماری وجود دارد. 

ضمنا سایر راه های سرایت، نظير انتقال از طریق محصولات کشاورزی و غذا مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین افرادی که ملاقات و تماس نزدیک و یا تکلم و صحبت و مراوده با بیمار داشته اند، بالاترین خطر ابتلا به بیماری را دارند. علاوه بر این سیر ابتلا فرد بیمار، شانس و احتمال انتقال بیماری را افزایش می دهد. وجود و عدم وجود علایم اولیه مثلا سرفه و علایم تنفسی در افزایش یا کاهش این احتمال، موثر است.

احتیاط های لازم جهت پیش گیری

فرد مبتلا به بیماری سارس می باید به هنگام عطسه و سرفه دهان و بینی خود را پوشانده و در صورت بهبودی نیز، ضروری است که در هنگام مواجه با افراد مشکوک به سارس از ماسک استفاده کند.

برای هر بیمار مبتلا به بیماری سارس می بایست از دستکش های یکبار مصرف استفاده کرد و بلافاصله پس از برقراری تماس با مایعات بدن بیمار، دستکش ها باید خارج شده و نابود گردند. موكدا توصیه می گردد به هیچ عنوان نباید با شستشوی دستکش مجدد از آن استفاده کرد. 

افراد مبتلا به بیماری سارس نباید از لوازم عمومی منزل نظير قاشق، چنگال و… خانواده استفاده کنند زیرا با شستن آن ها مانع برطرف نمی شود. با توجه به آن که عامل بیماری در مدفوع بیماری ردیابی شده است، برای ضد عفونی کردن توالت و سایر سطوح می باید به طور مرتب از ضدعفونی کننده های معمولی خانگی استفاده کرد.

برای سایر افراد خانواده محدود کردن فعالیت های روزمره ضرورتی ندارد، مگر آن که علایمی را از خود بروز دهند.

در صورت احتمال تماس فرد با اشخاص مشکوک و مبتلا می باید تا ۱۰ روز مورد مراقبت قرار گرفته و هر گونه علایم تنفسی مورد توجه قرار گیرد. هم چنین فرد باید فعالیت های روزمره ی خود را در این ایام محدود کند.

در مدت یاد شده خانواده ی بیمار باید با دقت به توصیه های بهداشتی عمل کنند.

در صورتی که شخص واجد، دارای تب بالای ۳۸ درجه بوده و سرفه می کند و هم چنین مشکلات تنفسی دارد، باید بلافاصله با پزشک مشورت کرده و از مسافرت خودداری کند. در صورت انجام مسافرت های قبلی می باید پزشک را در جریان قرار دهد. هم چنین اگر با افرادی که دارای علایم تنفسی بوده اند در تماس بوده به پزشک گوشزد کند.