Sanguisorba officinalis

نام علمی: .Sanguisorba officinalis L

نام فرانسه: Sanguisorbe officinale، Pimprenelle officinale، Grande pimprenelle

نام انگلیسی: Great burnet، Burnet

نام آلمانی: Wiesenknopf

نام ایتالیایی: Sanguisiorba

Sanguisorba officinalis یا توت روباهی طبی گیاهی علفی، به ارتفاع ۰.۵ تا ۱.۵ متر و دارای ریزوم و سوش قوی به رنگ قهوه ای از تیره گل سرخ است. از قاعده ساقه آن برگ های بزرگی به طول ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر، مرکب از برگچه هایی به رنگ سبز تیره و دندانه دار خارج می شود.

محل رویش آن نیز در ترب زارها، چمن زارهای طبیعی مرطوب و جنگل های واقع در نواحی مردابی است. در فاصله خرداد تا شهریور گل می دهد. گل های آن به صورت مجموعه مدوری، به رنگ ارغوانی تیره در قسمت انتهایی شاخه ها ظاهر می گردد و چون ارتفاع گیاه نسبتا زیاد است از دور، رنگ زیبای گل آذین آن به چشم می خورد. با آن که در غالب نواحی نیمکره شمالی پراکنده است اما به علت زیبایی خاصی که دارد در بعضی نواحی پرورش نیز می یابد.

ترکیبات شیمیایی Sanguisorba officinalis

همه قسمت های گیاه مخصوصا ریشه آن دارای تانن است. به علاوه نوعی ساپونین و کمی اسانس نیز دارا می باشد.

خواص درمانی Sanguisorba o‌fficinalis

مدر، مقوی معده، اشتها آور و قابض است. از آن در تمام مواردی که به کار بردن یک ماده قابض یا تانن، ضرورت پیدا نماید می توان استفاده کرد. مصرف آن در موارد اسهال، ورم روده ها، اخلاط خونی، وجود خون در ادرار، خون روی در فواصل قاعدگی، بواسیر، نزله ها، خون روی های مختلف و حتی سل توصیه شده است.

صور دارویی Sanguisorba officinalis

دم کرده یا جوشانده ریشه و یا تمام قسمت های گیاه به مقدار ۲۰ تا ۵۰ گرم در نیم لیتر آب که همه آن در چند دفعه طی ۱۲ ساعت مصرف گردد – شیره گیاه تازه به مقدار ۱۰ تا ۱۵ گرم در یک پوسيون – دم کرده ۵ گرم گیاه برای یک فنجان (به صورت چای) به عنوان مقوی معده و هضم کننده غذا (به این دم کرده می توان رازیانه، آنژلیک، زیره، نعناع، بادرنجبویه وغیره افزود).

در استعمال خارج، جوشانده ۵۰ در هزار گیاه به صورت لوسیون، تنقیه، حمام و غیره به کار می رود – برگ له شده گیاه نیز بر روی سوختگی ها، ضرب خوردگی و کوبیدگی و یا بر روی زخم ها جهت بهبود آن ها گذاشته می شود.

محل رویش Sanguisorba officinalis

نواحی شمال ایران، گیلان: رودبار، عمارلو: چمن زارهای طبیعی راه بین کبوترچاک، زردچین در ارتفاعات ۲۰۰۰ متری. امام زاده ابراهیم، دامنه های کم ارتفاع و آفتاب گیر کته چال. آذربایجان: تبریز.