آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۰ 
نام فارسی: آقطی سیاه ، انگور کولی (در همدان)
نام علمی: .Sambucus nigra L
نام فرانسه: Grand – Sureau، Hautbois، Sus، Susier، Suseau، Sureau noir
نام انگلیسی: Elder tree، Common elder، Arn tree، Elderberry، Elder
نام آلمانی: Schwarzer – Holunder Holunder
نام ایتالیایی: S. nostrale، Sambuco
نام عربی: خمان (Khaman)، خمان كبير، سبوقه
آقطی سیاه ، درختچه ای است از تیره شوند، که ارتفاع آن به تناسب شرایط محیط زندگی از ۳ تا ۵ و حتی ۱۰ متر تغییر می کند یعنی در شرایط مساعد، گاهی به ارتفاع ۱۰ متر نیز می رسد. پراکندگی آن به صورتی است که در نواحی مختلف مانند کنار جاده ها، حاشیه جنگل ها و حتی مناطق کوهستانی نسبتا مرتفع یافت می شود.
درختچه آقطی سیاه ، برگ هایی مرکب از ۵ یا ۷ برگچه بیضوی دندانه دار، نوک تیز و به رنگ سبز تیره دارد. از برگ های آن نیز بر اثر مالش دادن، بوی ناپسند استشمام می شود. گل های فراوان آن که در خرداد ماه ظاهر می گردد، مجموعا به صورت گل آذین دیهیم با ظاهری شبیه چتر مرکب، جلوه می کند. رنگ گل های آن در آغاز سفید است ولی به تدرج که گل طراوت خود را از دست داد و شروع به خشک شدن نمود، رنگ آن متمایل به زرد می گردد.
کاسه و جام گل آن دارای تقسیمات ۵ تایی است و در داخل آن ها، ۵ پرچم با بساک زرد رنگ جای دارد. مادگی آن دارای تخمدانی ۱ تا ۳ خانه است و پس از نمو نیز به میوه ای به صورت سته و به رنگ سیاه (پس از رسیدن) تبدیل می گردد که محتوی شیره ای به رنگ قرمز مایل به بنفش است و مجموعا ظاهر زیبا پیدا می کند. گل های گیاه آقطی سیاه ، نوش کافی به وجود نمی آورد از این جهت این گیاه در ردیف انواع مفید برای پرورش زنبور عسل، قرار ندارد. قسمت مورداستفاده این درختچه، پوست داخلی ساقه، برگ و مخصوصا گل های آن است.
گل های گیاه آقطی سیاه را معمولا در ماه خرداد می چینند و پس از جدا کردن دمگل های اصلی حتى دمگل های فرعی)، آن ها را به صورت قشر نازکی می گسترانند تا همه آن ها به طور یکنواخت تحت اثر گرمای ملایم قرار گیرند. گل های تازه و خشک نشده گیاه، بوی ناپسند دارد ولی بر اثر خشک شدن بویی ملایم و طعمی لعاب دار پیدا می کند. اگر در خشک کردن گل ها، دقت کافی به عمل نیاید و اینک ار سریع انجام نگیرد، رنگ آن ها تیره می شود.
گاهی منحصرا جام گل این گیاه را به مصارف درمانی می رسانند. برای این کار پس از آن که گل ها از گیاه چیده شد، آن ها را به مدت چند ساعت بر روی هم انباشته می کنند تا با این عمل، توده گل، تخمیر مختصری حاصل کند و موجبات سهولت جدا شدن جام گل از بقیه قسمت های آن فراهم شود.
پوست داخلی ساقه درختچه آقطی سیاه نیز به طوری که ذکر شد، اثر درمانی دارد و برای به دست آوردن آن معمولا قسمت های سطحی پوست ساقه را در پاییز می تراشند و سپس بقیه را از چوب جدا کرده به دقت خشک می کنند و به بازارها عرضه می نمایند. مصرف مقادیر زیاد پوست داخلی ساقه (پوست ثانوی) و هم چنین برگ گیاه، در حالت تازه ایجاد مسمومیت می کند.
ترکیبات شیمیایی آقطی سیاه
پوست داخلی ساقه گیاه آقطی سیاه دارای الكالوئیدی به نام سامبوسين (sambucine) و موادی مانند کولین، نوعی ساپونین، به مقدار جزئی از ماده ای شبیه سیکوتین (cicutine)، یک هتروزید مولد اسید سیانیدریک به نام سامبونیگرین (sambunigrine) و مقدار بسیار کمی نیترات پتاسیم است.
سامبونیگرین، فرم لووژیر مانده لونیتریل – گلوکزید (Mandelonitril – Glucoside)، به فرمول C۱۴H۱۷NO۶ و به وزن ملکولی ۲۹۵.۲۸ است. طعم تلخ دارد و نقطه ذوب آن در گرمای بین ۱۵۱ و ۱۵۲ درجه است. در استات اتیل خیلی گرم به صورت بلوری های سوزنی شکل متبلور می شود.
هتروزید مذکور که ایزومر پرولورازين Prulaurasine (هتروزید موجود در لوريه – سریز) است، در برگ به مقدار زیاد ولی در پوست ساقه و گل های تازه و میوه سبز گیاه، به مقادیر کم تر یافت می شود. آنزیم مخصوصی که موجبات تجزیه هتروزید مذکور را فراهم می سازد، در تمام اعضای گیاه حتی در ریشه آن نیز وجود دارد.
درگل های گیاه آقطی سیاه ، موادی نظیر اسانس، تانن، نوعی رزین، کولین، قند، موسیلاژ، اسیدهای آلی مانند اسید مالیک، والرینیک (ac. valerianique)، وینیک (ac. vinique) و یک ماده رنگی شبیه روتین (rutine) ولی بر خلاف تحقیقاتی که R. Kovert به عمل آورده، ساپونین های مختلف وجود دارد در میوه این گیاه، وجود موادی نظیر قند، اسانس نوعی ماده تلخ، موم، صمغ، نوعی رزین، اسیدهای آلی مختلف مانند والرینیک، استیک، وینیک، تانیک، یک ماده قرمز رنگ، پنتوزان و تیروزین ذکر شده است.
دانه آقطی سیاه دارای ۱۰ تا ۱۵ درصد ماده روغنی، به حالت روان و بسیار خشک شونده، به وزن مخصوص ۰.۹۴۱ در گرمای ۱۵ درجه است.
قسمت های مورد استفاده آقطی سیاه ، گل، برگ و پوست داخلی ساقه است. آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. پوست ثانویه ساقه و ریشه گیاه از نظر طبی مؤثرترین قسمتهای این گیاه است و در درمان رماتیسم و درد مفاصل موثر است. این گیاه ادرار آور است. ملین می باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است.
تاریخچه آقطی سیاه
امروزه معتقدند که حتی انسان های ما قبل تاریخ از میوه گیاه آقطی سیاه استفاده می کرده و از آن نوعی نوشیدنی مخصوص تهیه می کردند. تئوفراست در آثار خود آن را به نام Akte نام برده است.
استفاده های درمانی از این گیاه حتی در حدود ۴ قرن قبل از میلاد معمول بوده است به طوری که مردم آن زمان، برای اعضای این گیاه، اثر مدر وملین قائل بوده آن را برای درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار می داده اند. دیوسکورید (Dioscoride)، اثر درمانی این گیاه و گونه دیگری از آن به نام S. Ebulus را مشابه یک دیگر ذکر کرده چنین اعلام داشته است که برگ و جوانه های تازه این گیاه پس از پختن، دافع صفرا و بلغم است. بعلاوه در مارگزیدگی مورد استفاده قرار می گیرد. برای این گیاه اثر قاعده آور نیز در کتب قديمی ذکر شده است.
برگ و جوانه های این گیاه را در زمان قدیم، برای درمان سوختگی ها، رفع التهاب های سطحی بدن و نظایر آن به کار می برده اند.در قرن هفتم میلادی، از حمام برگ آن جهت رفع یرقان و در قرن هشتم از پوست ساقه، برگ و میوه آن به عنوان مسهل و قی آور استفاده می شده است.
مصارف درمانی گیاه آقطی سیاه در آغاز قرن ۱۹ رسما مورد آزمایش های مختلف قرار گرفته و مطالعات علمی فراوان بر روی آن صورت گرفت. از این زمان به بعد، پس از اطلاع از وجودمواد موثر مختلف در گیاه، آن را جهت درمان بیماری های مختلف به کار برده و مصرف آن را از نظر درمانی به یک دیگر توصیه می نموده اند.
خواص درمانی آقطی سیاه
آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. اعضای مختلف گیاه آقطی سیاه با تاثیری که در متابولیسم عمومی دارند، در اعمال گوناگون بدن می توانند اثر درمانی داشته باشند. پوست ساقه، گل، میوه و حتی برگ این گیاه دارای اثر معرق، مدر، ملین، قی آور و غیره است ولی شدت تاثیر آن ها با یک دیگر برابر نیست. در استعمال خارج نیز اثر ضد عفونی کننده و التیام دهنده زخم ها و جراحات دارند.
پوست داخلی ساقه (پوست ثانوی) تا وقتی که تازه است، موثرترین عضو گیاه از نظر درمانی به شمار می آید. طعم آن ابتدا ملایم است ولی تدریجا تلخ و تند و تهوع آور می شود. ضمنا معتقدند که پوست ریشه این گیاه نیز دارای اثری مشابه پوست ساقه می باشد.
اثر شفابخش فراورده های پوست گیاه انگور کولی ، نخستین بار با افزایش مقدار ترشح ادرار در بیماری های مختلف نمایانده شد. مصرف مقدار متوسط پوست ساقه، حالت مسهلی ایجاد می کند و بدون ایجاد ناراحتی و عوارض بعدی، موجبات دفع مواد زائد را نیز فراهم می سازد ولی اگر مقدار مصرف از ۳ گرم به ازای هر سال سن بیمار تجاوز کند، ناراحتی هایی مانند قی و ضعف عمومی بدن، همراه با نوعی رخوت و سستی، به وجود می آورد.
بعضی از دانشمندان معتقدند که مصرف ۴ تا ۱۵گرم شیره تازه پوست، بهترین دارو برای دفع آب از بافت های بدن، در بیماری های مختلف است و به همین دلیل است که در استسقاء و خیز عمومی بدن، نتایج مطلوب از آن به دست آورده اند. اثر درمانی پوست ساقه، در ورم حاد کلیه همراه با جمع شدن آب در زیر پوست، به خوبی محسوس است. از جوشاندن پوست ساقه در روغن و مخلوط کردن آن با موم، نوعی اونگان می توان تهیه نمود که در رفع تحریکات جلدی، خارش و تسکین ناراحتی های کچلی، نتایج مطلوب ظاهر نماید.
مصرف مخلوط برگ های له شده گیاه انگور کولی در عسل، از زمان های گذشته به عنوان ملین معمول بوده است. با این روش نتایج بسیار مطلوب در رفع یبوست مزمن اشخاص سالخورده که بر اثر عدم فعالیت انقباضات روده در آن ها به وجود می آید، به دست آمده است. برگ های خشک گیاه به خلاف برگ های تازه، اثر رفع اسهال های ساده دارد. مطالعات دانشمندان قدیم در این مورد نشان داده است که برگ های مورد مصرف باید اولا از نوعی باشد که در آغاز پیدایش گل از گیاه چیده شوند و ثانیا در سایه خشک شده باشند.
در استعمال خارج، برگ گیاه و یا پماد آن، مسکن بسیار خوب دردهای بواسیری به شمار می آید، به علاوه اثر التیام دهنده خراش های این ناحیه (حتی در مواردی که با ترشحات همراه باشد) دارد. گرد برگ های خشک شده آن اگر استنشاق شود، از خون آمدن بینی در رعاف، سريعا جلوگیری به عمل می آورد.
گل های تازه گیاه آقطی سیاه ، همان صفات درمانی را دارد که برای پوست و برگ ذکر شده است با این تفاوت که اثر آن خفیف تر است. گل های خشک شده گیاه، اثر معرق دارد و جوشانده ای که بر حسب نوع بیماری از آن با آب تهیه می شود می تواند به عنوان معرق در گریپ، آنفلوانزا، سرماخوردگی های عادی، بیماری های نزله ای دستگاه تنفسی، رماتیسم، نقرس و حتی در تب های دانه ای (موقعه ای که دانه ها به اشکال ظاهر می شود و یا دفعا از بین می رود) نتایج مطلوب بدهد.
به علاوه معتقدند که دم کرده غلیظ گل های انگور کولی اگر در آغاز بیماری هایی مانند آنژین، برونشیت، ذات الجنب و غیره به کار رود نه تنها از پیشرفت بیماری جلوگیری می کند بلکه منجر به بهبودی بیمار نیز می شود. آزمایش های مختلف نشان داده است که بخارات متصاعده از وارد کردن گل های این گیاه در آب جوشی که کمی سرکه بدان افزوده باشند، نه تنها در رفع ورم لوزتین اثر مطلوب دارد بلکه در بیماری های ریوی مانند سل، خروج اخلاط چسبناک را آسان می سازد.
گل های تاره گیاه، مانند پوست و برگ آن، به علت مدر بودن می تواند در بیماری های کلیه و مجاری ادرار، مثانه، سنگ کلیه و غیره مصرف شود. به علاوه اثر زیاد کننده ترشحات شیر و درمان صرع (Epilepsie essentielle) دارد.
در استعمال خارج، جوشانده گل های خشک شده گیاه به صورت کمپرس، اثر بسیار خوب در رفع اگزما و باد سرخ دارد. در این موارد اگر از گل های تازه، جوشانده تهیه شود، نتیجه حاصل بهتر خواهد بود.
لوسیون های حاصل از گل های گیاه انگور کولی ، در رفع ورم ملتحمه و التهاب مزمن کره چشم موثر ذکر شده است به علاوه جوشانده گل های تازه آن، در موارد خیز عمومی بدن، تومورهای سرد، زخم هایی که بیم غانقرایایی شدن دارند و هم چنین زخم های عادی، ورم سطحی بدن و سوختگی ها اثر بسیار مفید ظاهر می کند. میوه گیاه دارای اثر ملین، مسهل، مدر و رفع دردهای رماتیسمی است. مصرف آن در استسقا و رماتیسم توصیه شده است.
آزمایش های متعدد Dr. J. Barel در سال ۱۹۳۸ نشان داده است که میوه این گیاه در رفع رماتیسم مفصلی حاد اثر مفید دارد. به علاوه مدر و تسکین دهنده است. شیره تغلیظ شده میوه اگر در موارد اخیر به کار رود، اثر مفیدتر ظاهر خواهد ساخت. ضمنا به طوری که آزمایش به عمل آمده است، شیره تازه میوه می تواند در رفع دردهای عصبی، از داروهای اختصاصی به شمار آید.
خواص دارویی مصنوعات آقطی سیاه
برای از بین بردن خارش بدن، پوست ساقه آن را در روغن بجوشانید و سپس آن را صاف کرده و بگذارید سرد شود. این روغن را روی قسمت هایی که خارش دارد بزنید. برای جوش خوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان، از دم کرده ریشه این درختچه استفاده کنید. دم کرده گل های خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ، سرماخوردگی،بیماری های دستگاه تنفسی و نقرس می باشد. مفید است و جوشانده گل های خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات الجنب مفید است.
بخور گل های آقطی سیاه برای درمان بیماریی های سل مفید بوده و اخلاط چسبناک را از گلو خارج می سازد. جوشانده گل های خشک شده آقطی سیاه را به صورت کمپرس روی زخم های اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت. خوردن میوه آقطی سیاه یا مالیدن آن به سر باعث سیاه شدن مو و تقویت مو میشود جوشانده گل های آقطی سیاه را روی سوختگی ها بگذارید و کمپرس کنید اثر شفا بخش دارد. برای از بین بردن ورم چشم می توان چشم را با جوشانده گل های این گیاه شستشو داد.
جوشانده برگ این درخت، آفت درختان و سبزیجات را از بین می برد. اگر پوست حساس دارید برای شستن صورت یا پاک کردن آرایش از دم کرده آقطی سیاه استفاده کنید و برای شادابی پوست صورت و از بین بردن لکه ها و کک و مک میتوان از ماسک زیر استفاده کرد:
گل های خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقداری پودر باقلای خشک را در ظرفی بریزید سپس دم کرده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید. این خمیر را به صورت ماسک روی صورت بگذارید این ماسک را هر روزه روی پوست خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند.
صور دارویی آقطی سیاه
جوشانده ۲۰ تا ۴۰ گرم پوست ساقه گیاه انگور کولی ، برگ و یا میوه آن در نیم لیتر آب یا شیر (صبح ناشتا در ۲ یا ۳ دفعه به فواصل نیم تا یک ساعت) به عنوان مسهل – جوشانده ۲ مشت از پوست ساقه در یک لیتر آب به عنوان مدر به طوری که محلول پس از جوشیدن به نصف حجم اولیه برسد.
شیره پوست گیاه به مقدار ۱۵ تا ۱۰۰ گرم، به صورت خالص یا مخلوط در عسل – دم کرده ۱۰ تا ۳۰ در هزار گل های خشک شده در یک لیتر آب جوش به عنوان معرق (مقدار مصرف این دم کرده، یک فنجان کوچک در هر دفعه است و طوری باید به بیمار داده شود که به فواصل معین در یک روز به کار رود).
در موارد استسقاء، ۱۵۰ گرم پوست ساقه یا ریشه را در یک لیتر شراب سفید، دم می کند و مقدار ۲۵ گرم (در دفعه اول) تا ۱۰۰ گرم آن را در ۴ مرتبه در شبانه روز به مصرف می رسانند. گرد برگ های خشک شده این گیاه به مقدار ۱۰ تا ۱۵ گرم، مخلوط با عسل در موارد اسهال و دیسانتری به کار می رود.
خیسانده ۱۰ گرم گل های خشک در یک لیتر سرکه نیز مصرف دارد. برای این کار گل ها را در داخل ظرف گلی محتوی سرکه وارد می کنند و به مدت ۱۵ روز در آن قرار می دهند سپس محلول حاصل را که محتوی مواد موثره گل است از آن خارج کرده در مواقع ضروری، به مقدار ۴ تا ۱۰ گرم در یک فنجان آب گرم وارد می کنند و چند قطعه قند بدان می افزایند. با این ترتیب محلول شیرینی به دست می آید که به عنوان مدر و معرق در موارد سرماخوردگی، ذات الریه، و رماتیسم می تواند مصرف شود.
در طب عوام، از گل های گیاه آقطی سیاه مخلوط با هم وزن آن برگ گردو، دم کرده ای تهیه می شود که برای رفع خنازير (Scrofule) به کار می رود. در استعمال خارج، از دم کرده ۱۰ درصد گل ها، محلول های شست شوی زخم و جراحات تهیه می شود. دم کرده ۲ مشت گل در یک لیتر آب جوش (مدت دم کردن ۱۰ دقیقه)، به صورت کمپرس یا حمام موضعی گرم برای درمان سرماخوردگی و حمام چشم برای رفع بیماری های التهابی چشم، هم چنین اگزمای پلک ها (به حالت سرد) به کار می رود.
شیره میوه آقطی سیاه که از فشردن میوه های رسیده به دست می آید به مقدار یک قاشق در یک لیوان آب و یا مخلوط ۶۰ تا ۱۰۰ گرم آن در یک لیتر الكل رقيق، به عنوان مدر یا ملین مصرف می شود در مورد اخیر، مقدار مصرف محلول الكلى، ۱۵ تا ۳۰ گرم و ۳ مرتبه در روز برای اشخاص بالغ است.
مصرف ۲۰ تا ۳۰ گرم شیره غلیظ شده گیاه، در رماتیسم و دردهای عصبی غالبا معمول است. از شیره میوه گیاه، شربت غلیظی تهیه می شود که در رفع استفراغ های منشا عصبی به کار برده می شود. برای این کار، شیره میوه را با هم وزن خود قند، مخلوط کرده می جوشانند تا به خوبی حل شود. مقدار مصرف این شربت، یک قاشق غذا خوری قبل یا بعد از هر غذاست.
مصارف دیگری که از اعضای مفید این گیاه به عمل می آید به شرح زیر است:
از برگ آن در مارگزیدگی وگزش زنبور عسل استفاده می شود. جوشانده های غلیظ برگ و جوانه های تازه آن در انهدام نوزاد حشرات و آفات مختلف سبزی ها کمک موثر می کند. از این جهت آن را با گرد پاش برروی اعضای آفت دیده گیاهان می پاشند. گل های تخمیر یافته این گیاه اگر در نوشابه ها وارد شود، عطر و بوی مخصوصی بدان ها می بخشد که مورد توجه است.
بهداشت پوست با آقطی سیاه
دم کرده یک مشت از گل ها را که به نحو فوق تهیه شده باشد می توان به صورت کمپرس سرد جهت حفاظت پوست های حساس، بر روی آن اثر داد. از مخلوط دم کرده گل ها و آرژیل (خاک رس تمیز)، ماسک صورت جهت تامین بهداشت پوست صورت و شادابی آن تهیه می شود.
اعضای مختلف این گیاه مانند گل، میوه و پوست ساقه آن در فرمول فراورده های دارویی مختلف وارد می شود:
نسخه ۱- دم کرده مدر برای رفع بیماری های کلیه
| گل (Sambucus nigra) | ۱۰ گرم |
| گل گاوزبان | ۱۰ گرم |
| گل همیشه بهار | ۱۰ گرم |
| Parietaria officinalis | ۲۰ گرم |
| شربت نعناع | ۱۰۰ گرم |
| آب | ۶۰۰ گرم |
مخلوط اعضای چهار گیاه فوق را در آب جوش وارد کرده به مدت یک ساعت به حال خود باقی می گذارند تا به خوبی دم کند سپس محلول حاصل را با فشار صاف کرده شربت نعناع و آب به آن افزایند. مقدار مصرف محلول حاصل، یک لیوان در هر دفعه برای اشخاص بالغ است به طوری که تمام محلول در ۲۴ ساعت مصرف شود. در تهیه دم کرده مذکور اگر Parietaria officinalis، به حالت تازه به کار رود، اثر درمانی بهتر ظاهر خواهد شد.
نسخه ۲- درمان آب آوردن شکم و ورم کلیه
| پوست ساقه های یک تا دو ساله Sambucus nigra | ۱۰ گرم |
| عصاره میوه Juniperus communis | ۳ گرم |
| آب | ۴۰۰ گرم |
ابتدا پوست ساقه را به مدت ۲ دقیقه در آب می جوشانند و سپس به مدت ۱۰ دقیقه دم می کنند. پس از صاف کردن، عصاره میوه را به آن می افزایند . مقدار مصرف آن برای درمان آب آوردن شکم (Ascite) و ورم کلیه (نفریت)، یک قاشق سوپ خوری در ۲۴ ساعت برای اشخاص بالغ است.
نسخه ۳- کمپرس جهت درمان سوداء و دانه های جلدی
| برگ بابا آدم Arctium Lappa | ۵۰ گرم |
| برگ توس Betula pendula | ۵۰ گرم |
| برگ پنیرک | ۵۰ گرم |
| گل یا سرشاخه گلدار Sambucus nigra | ۵۰ گرم |
مقدار ۳ مشت، مخلوط اعضای گیاهان مذکور را در یک لیتر آب به مدت یک ربع ساعت می جوشانند و ۱۰ دقیقه قبل از استفاده از آن، مخلوط آب و آرژیل (خاک رس تمیز) که به صورت گل در آمده باشد به آن می افزایند و بر روی پوست اثر می دهند.
نحوه مصرف آقطی سیاه
جوشانده:
مقدار ۶۰گرم پوست ساقه، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد، سپس آن را صاف کنید و سه بار در روز میل کنید. جوشانده گلهای خشک شده گیاه آقطی سیاه برای معالجه برونشیت مفید است. اگر پوستی حساس دارید، برای شستن صورت یا پاک کردن آرایش از دم کرده آقطی سیاه استفاده کنید.
دم کرده :
مقدار ۱۰۰ گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آبجوش ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. از این دم کرده می توانید برای شستشوی زخم ها استفاده کنید. دم کرده برگ های خشک شده أقطی در رفع اسهال موثر است. دم کرده گل های خشک شده آقطی سیاه درمان کننده سرماخوردگی، بیماریهای دستگاه تنفسی و نقرس می باشد.
شیرابه یا آب میوه:
میوه های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیرابه آن خارج شود. مقدار مصرف این شیرابه یک قاشق چایخوری مخلوط در یک لیوان آب می باشد.
ضماد:
برای برطرف کردن درد و التيام بواسیر، برگهای تازه این گیاه را له کرده و از آن ضماد تهیه کنید و روی موضع دردناک بگذارید.
کمپرس:
جوشانده گل های خشک شده آقطی را به صورت کمپرس روی زخمهای اگزما و سوختگیها بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت.
توصیه ها:
استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده ها شود. آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آن را با عسل بخورند. این گیاه شیر مادران را زیاد میکند.
محل رویش آقطی سیاه
نواحی شمالی ایران و باغ های همدان. برای این گیاه، نام انگور کولی ذکر شده است. واریته های زینتی متعددی از آن پرورش می یابد.
