عکس العمل شناسی در ماساژ

عکس العمل شناسی امروزه در علوم جدید بار دیگر از محبوبیت ویژه ای برخوردار شده است، ولی باید بدانیم که این دانش متعلق به گذشته دور و مشرق زمین است. عکس العمل شناسی ( انعکاس درمانی )در ماساژ بر اصولی تکیه دارد که بدن را به بخش های مختلف تقسیم می کنند و با توجه به آن ها می توان به وسیله ماساژ یک بخش ناراحتی بخش (عکس العمل) مرتبط با آن را برطرف کرد.

کف پا بیشترین کاربرد را در این دانش دارد و با راحتی بخشی به نقاط خاصی از آن می توان به درمان اندام ها و بخش های مرتبط با آن نقاط پرداخت.

متخصصان نه تنها این دانش را برای درمان بلکه برای تشخیص بیماری نیز مورد استفاده قرار می دهند. منشا درد شدیدی که در بدن احساس می شود و بیمار توان تشخیص این منشا را ندارد، به وسیله عکس العمل شناسی در ماساژ و در کف پا تشخیص داده می شود. همچنین عقیده بر این است که عکس العمل شناسی به ویژه در رفع مشکلات غدد درون ریز و برای افزایش ایمنی بدن و ترشح لَمف مفید واقع می شود.

پیدایش عکس العمل شناسی در ماساژ

عکس العمل شناسی در ماساژ روشی برای معاینه و درمان بیماری ها است. با استفاده از ماساژ بخش های خاصی از بدن به ویژه کف پاها و برای رفع درد و سایر ناراحتی های اندام های بدن است. گفته می شود که این روش در پنج هزار سال پیش به وسیله چینی ها و مصریان باستان مورد استفاده بوده است.

این دانش را دکتر ویلیام فیتزجرالد Dr. William) Fitzgerald) که متخصص گوش و حلق و بینی در آمریکا بود به غرب معرفی کرد. وی ده منطقه (و یا کانال انرژی) در سطح بدن تعریف کرد، از این رو به این دانش منطقه درمانی نیز می گویند. این ده منطقه و یا کانال به عنوان مسیرهای جریان انرژی حیات در بدن انسان شناخته شدند.

این کانال ها در دست ها و پاها به پایان می رسیدند. با توجه به این مطلب اگر دردی در منطقه ای از بدن بروز می کرد، امکان تسکین آن درد با وارد کردن فشار بر بخشی دیگر (البته در همان منطقه) از بدن وجود داشت. اگر چه کار بر روی سایر نقاط بدن نیز اثرات خوبی در برداشت، ولی عکس العمل شناسان بعدی تحقیقات خود را بر کف پا متمرکز کردند.

پزشکی نوین معاصر می داند که هر عضو بدن یک منطقه نمایندگی روی پوست دارد و آن منطقه وابسته به همان رشته عصبی است که به آن عضو خاص می رود روش انعکاس درمانی بر این اصل استوار است که کل بدن انسان در پای او جلوه می یابد یا به عبارتی دیگر کل بدن انسان به نوعی در پای او نمایندگی هایی دارد و بازتابنده می شود.

درمانگران این روش می گویند از طریق مالش عمیق یک نقطه خاص پا آن عضوی که با آن نقطه خاص رابطه دارد به گونه ای تحریک می شود که به عادی شدن کارش بینجامد مناطقی در کف، رو، کناره ها و بین انگشتان پاها هستند که نوعی ارتباط با دیگر اعضای بدن دارند و مالش آن مناطق آثار درمانی بر آن اعضای دور دست بدن می گذارد.

به عبارت دیگر، تحریک یک منطقه بدن انعکاس و واکنش درمانی در منطقه ای دیگر از بدن تولید می کند، و حتی دقیق تر از این می توان گفت که تحریک منطقه ای خاص از بدن انرژی های دفاعی وشفابخش طبیعی بدن را برای درمان عضوی دوردست تقویت و تجهیز می کند.

ماساژ و جریان انرژی

در عکس العمل شناسی در ماساژ از هیچ دارویی استفاده نمی کنند و تنها بخشی خاص از بدن ماساژ داده می شود. عقیده بر این است که جریان انرژی در بدن مسیرهایی مشخص دارد که یک اندام و یا غده را به یک نقطه انتهایی و یا نقطه فشار در دست، پا و یا اندامی دیگر متصل می کنند.

وقتی مسیرهای موجود مسدود و یا نقاطی از بدن دچار ناراحتی می شوند، نشانه این است که نوعی بیماری و یا ناراحتی که ممکن است در بخشی دیگر از بدن بروز کرده باشد، پدید آمده است.

ماساژ نقاط عکس العمل سبب باز شدن مسیرهای جریان انرژی و در نتیجه درمان بیماری می شود. کاربردهای عکس العمل شناسی بسیار هستند و به ویژه در تسکین درد (درد پشت، سردرد و دندان درد)، رفع مشکلات گوارشی، تنش و اضطراب، همچنین درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا، آسم، آرتروز و بسیاری دیگر از بیماری ها موثر واقع می شوند. همچنین با استفاده از عکس العمل شناسی امکان پیش بینی بروز یک بیماری و پیشگیری از آن وجود دارد.

ماساژ مورد استفاده در این روش با آثار آرامش بخش خود جریان خون را برای بهبود تمام بدن تسریع و تنظیم می کند. البته باید توجه داشت در شرایطی که بیمار نیاز به عمل جراحی دارد، دیگر کاری از این دانش ساخته نیست.

ماساژ عکس العمل شناسی تاثیر مفیدی در رفع گرفتگی ماهیچه ها و اعصاب دارد.

در یک نقطه خاص (و یا انتهای یک عصب) ممکن است در بخشی دیگر از بدن احساسی را ایجاد کند، که این امر نشانگر ارتباط میان این دو نقطه است. این مطلب بر اساس عکس العمل شناسی در ماساژ است و ممکن است بر اثر انجام این کار درد به سرعت از بین نرود. برای از بین رفتن درد ماساژ را تا یک ساعت نیز ادامه می دهند.

در بعضی موارد استفاده از عکس العمل شناسی مناسب نیست. این موارد عبارت هستند از ابتلا به دیابت (بیماری قند)، بعضی اختلالات قلبی، پوکی استخوان، اختلالات غده تیرویید و تورم رگ ها. همچنین ممکن است استفاده از این روش برای زنان باردار و افراد دچار آرتروز کف پا نیز مناسب نباشد.

بهترین فرد برای انجام ماساژ عکس العمل شناسی متخصص این روش است تا با دانش و تجربه کافی از نقاط عکس العمل به رفع ناراحتی های بدن بپردازد.

در منزل نیز می توان این روش را انجام داد، ولی تنها در رفع مشکلات کوچک مانند سردرد و درد پشت. ضمنا باید توجه داشت که ماساژ بیش از اندازه یکی از نقاط عکس العمل سبب بروز ناراحتی می شود. اگرچه تا به حال درباره فواید و زیان های استفاده از عکس العمل شناسی در ماساژ آزمایش های بالینی دقیقی انجام نشده است، ولی به جرعت می توان گفت که به کارگیری این روش در بعضی موارد آثار نامطلوب بسیار ناچیز و در عوض فواید بسیاری در بر دارد.

برخی پزشکان بر این عقیده هستند که استفاده از روش عکس العمل شناسی در ماساژ در فرایندی مشابه با طب سوزنی چینی سبب آزاد شدن اندرفین می شود. اندرفين ها (Endorphin) ترکیبات تولید شده مغز هستند که مانند مورفین اثر تسکین دهنده درد دارند. این مواد از ماده ای در هیپوفیز تولید می شوند و در کنترل فعالیت غدد درون ریز (غدد تولید کننده هورمون ها مانند لوزالمعده، غده تیرویید، تخمدان و بیضه) نقش دارند.

روش اجرای انعکاس درمانی

در اولین جلسه درمانگر همه نقاط پاهای بیمار را لمس می کند تا مناطق سخت شده یا نقاط کریستالیزه را در زیر پوست پاهای بیمار پیدا کند. هر گاه که درمانگر یکی از این گونه نقاط را پیدا کرد تشخیص می دهد که کدام عضو بدن بیمار گرفتار بیماری شده است.

آن گاه که درمانگر شروع به ماساژ روی منطقه ای از پای بیمار می کند، بیمار دردی در آن منطقه یا در عضوی که آن منطقه خاص پایش نمایانگر آن است، یا در هر دو مکان حس می کند.

اصل درمان که از جلسه دوم آغاز می شود بسیارساده است اما نه چنان که هر کس بدون تعلیم و تمرین بتواند به طریقی مفید اجرا کند.درمانگر با سر دو سه انگشت یا تنها با سرانگشت اشاره یا سرانگشت شصت خود و در جهت حرکت عقربه ساعت نقطه انعکاسی را در پای شخص بیمار ماساژ میدهد.