سیاه دانه

مشخصات

سیاه دانه ، دانه ی گیاهی است از خانواده Ranunculaceae، جنس Nigella، که دوگونه می باشد

1. سیاه دانه ی مزروع: گیاهی است علفی و یک ساله پوشیده از کرک ظریف که دارای برگ های تقسیم شده با بریدگی های خیلی عمیق می باشد به طوری که برگ را به صورت تعدادی نوار باریک در می آورد، رنگ برگ سبز غباری است. گل های آن منفرد، برگچه های زیر گل درشت به رنگ آبی یا سفید و گلبرگ ها خیلی کوچک و به شکل سر چپق می باشد.

مشخصات

سیاه دانه ، دانه ی گیاهی است از خانواده Ranunculaceae، جنس Nigella، که دوگونه می باشد

1. سیاه دانه ی مزروع: گیاهی است علفی و یک ساله پوشیده از کرک ظریف که دارای برگ های تقسیم شده با بریدگی های خیلی عمیق می باشد به طوری که برگ را به صورت تعدادی نوار باریک در می آورد، رنگ برگ سبز غباری است. گل های آن منفرد، برگچه های زیر گل درشت به رنگ آبی یا سفید و گلبرگ ها خیلی کوچک و به شکل سر چپق می باشد.
   دانه های آن کوچک و سیاهند و با فشار اندک بوی مطبوعی از آنها استشمام می شود. این گیاه در اغلب مناطق ایران از جمله اراک می روید و در اصفهان و سایر مناطق کاشته می شود و آن را روی نان می ریزند و در بعضی مناطق به عنوان ادویه از آن استفاده می شود.
2. سیاه دانه ی وحشی یا سیاه دانه ی دشتی: گیاهی است علفی، یک ساله و خیلی کوتاه. برگ های آن شبیه سیاهدانه ی مزروع با تقسیمات باریک نخی می باشد. گل های آن آبی با خطوط سبز رنگ است.
   دانه های آن بیضی، مثلثی شکل به رنگ سیاه و به ابعاد یک تا دو میلی متر می باشد. این گیاه اغلب در مزارع غلات و در نقاط متروک مناطق اروپا، آفریقای شمالی، آسیای صغیر و آسیا می روید، در ایران در آذربایجان و مناطق شمالی در شمال لوشان می روید و به طور پرورشی نیز کاشته می شود.

طبیعت

خیلی گرم و خشک است.

خواص درمانی سیاه دانه

1. اگر بخور شود، محرک، بادشکن و قاعده آور است، برای ترمیم ضعف بدن، رفع مسمومیت های خون، بزرگ بودن كبد، رفع تهوع، شکم درد و یبوست مفید است، برای تقویت زنان پس از وضع حمل تجویز می شود، گرم کننده است و رطوبت ها را خشک می کند، برای تسکین سرفه ی سرد، استسقا، یرقان، ناراحتی طحال و قولنج نفخی مؤثر می باشد، جنین زنده یا مرده را خارج می کند.
2. سه روز هر روز نیم مثقال از سیاهدانه را با آب نیم گرم بخورید. عوارض گزیدگی رُتیل را برطرف می سازد، نفخ شکم را برطرف می کند.
3. بیست و پنج گرم کوبیده سیاهدانه را با صد گرم عسل مخلوط کنید و روزی یک قاشق غذاخوری بخورید. برای رفع خلط نسب شده در بدن مفید است، درد پشت سر، که از غلبه بلغم باشد را درمان می کند.
4. چهل روز هر روز نصف استکان آب جوشانده آن را بنوشید. درد کمر تا زانو یا سیاتیک یا عرق النسا را درمان می کند، شیر را نیز زیاد می کند.
5. سوخته آن را با رُب مورد مخلوط کرده و بخورید. برای درمان بواسیر خوب است.
6. آن را بکوبید و با عسل و روغن مخلوط کنید و بخورید. برای تسکین درد رحم و دردهای پس از زایمان نافع است.
7. بخور با آب جوشانده آن درد سینه را تسکین می دهد.
8. آن را نرم بکوبید و هر شب بر موضع بمالید و روزی چندبار هم آن را بو کنید. لک های بهق، لک های برص و زگیل را برطرف می کند.
9. ده گرم سیاه دانه را با مقداری آب نیم گرم و عسل مخلوط کنید و بخورید. تب های کهنه ی رطوبی را تسکین می دهد، مدر است و سختی خروج ادرار را برطرف می سازد، سنگ کلیه را خارج می کنند، ناراحتی های تنفسی را برطرف می سازد.
10. اگر مدتی هر روز صبح ناشتا مقداری از آن را در روغن حیوانی سرخ کرده و بخورید، رنگ رخساره را گلگون می کند.
11. سیاه دانه را با سرکه دم کنید و بخورید. بعضی از انگل های دستگاه گوارش را کشته و خارج می کند.
12. سرخ کرده آن را بکوبید و در روغن زیتون ریخته چند جوش بدهید، بعد چند قطره در بینی بچکانید. برای رفع زکام که با عطسه ی بسیار همراه باشد مفید است.
13. آن را در روغن زیتون بجوشانید و بعد در بینی بچکانید. زکام رطوبی را درمان می کند.
14. آن را نرم بسایید، بعد با سرکه مخلوط کنید و هر شب بر جوش های بدن بمالید و صبح با آب گرم بشویید. جوش غرور را درمان می کند.
15. کوبیده سیاهدانه را با گلاب مخلوط کرده و ضماد کنید. سودا را درمان می کند.
16. آن را بکوبید و با روغن کنجد مخلوط کرده ضماد کنید. برای فروکش کردن تاول های پوست مفید است، برای درمان آبسه ها، روماتیسم، ورم گوش، زخم بینی و سردرد مؤثر می باشد.
17. اگر کسی زردی دارد و رنگ چشم های او زرد شده است، چند عدد از آن را در شیر به مدت یک ساعت بخیساند، بعد بسابید و در بینی بچکاند، زردی را رفع میکند.
18. پودر سیاهدانه را با حنا و روغن سوسن مخلوط کنید و بر سر یا صورت که موی آن ریخته است بگذارید. سبب رویش موها شده و از ریزش بقیه ی موها جلوگیری میکند.

نام های دیگرسیاه دانه

• سیاه تخمه
• سیاه سنوخ
• سیاه سرنیچ
• کمون اسود
• حب السودا
• حبة السوداء
• شونيز
• شویز
• شونوز
• كموُن هندی