دم اسبی

دم اسبی گیاهی است از تیره Equisetaceae به طور کلی گیاهان جنس دم اسب از گیاهان بی گل و نهان زادان آونددار چند ساله هستند. همه ی آنها دارای برگ های کوچک رشد نکرده اند، به طوری که ساقه ی هوایی آنها ظاهرة بدون برگ است ولی وقتی خوب دقت شود در گره ها و بندهای متعددی که ساقه دارد برگهای رشد نکرده ای به صورت فلسهای کوچک سیلیسی و لخت دیده می شود. دم اسب دو نوع ساقه ی هوایی دارد، ساقه های بارور که در اوایل بهار ظاهر می شوند و رنگ آنها قرمز بدون سبزینه میباشد و دیگری ساقه های نازا که پس از آن ظاهر می شوند و رنگ آنها سبز و کمی قطورتر است.

مشخصات

دم اسبی گیاهی است از تیره Equisetaceae به طور کلی گیاهان جنس دم اسب از گیاهان بی گل و نهان زادان آونددار چند ساله هستند. همه ی آنها دارای برگ های کوچک رشد نکرده اند، به طوری که ساقه هوایی آنها ظاهرا بدون برگ است ولی وقتی خوب دقت شود در گره ها و بندهای متعددی که ساقه دارد برگ های رشد نکرده ای به صورت فلسهای کوچک سیلیسی و لخت دیده می شود.

دم اسب دو نوع ساقه هوایی دارد، ساقه های بارور که در اوایل بهار ظاهر می شوند و رنگ آنها قرمز بدون سبزینه می باشد و دیگری ساقه های نازا که پس از آن ظاهر می شوند و رنگ آنها سبز و کمی قطورتر است.

ساقه زیرزمینی آن بسیار دراز، افقی و بندبند است و در هر بند تورمی غده ای شکل دیده می شود و ریشک های آن که بر ساقه ی زیرزمینی اتصال دارند در خاک فرو رفته اند. دم اسبی از علف های هرز لجوج و مبرم می باشد که معمولا در نقاط مرطوب در جوی ها و باتلاق ها می روید.

بلندی آن ۵۰ الی ۶۰ سانتی متر است. این گیاه در اروپا و آسیا انتشار دارد. در هند در ارتفاعات هیمالیا و در ایران در مناطق شمال، گرگان، بندر گز، پیربازار رشت و در آذربایجان، تبریز و رنجناب به طور خودرو دیده می شود.

طبیعت

کمی سرد و خشک است.

ترکیب شیمیایی

• یک ماده تلخ
• روغن چرب
• نوعی ساپونین
• سلنيوم
• سیلیس
• ماده ی اکیستین
• اکسیتونین
• سیلیسیک اسید
• لینولئیک اسید
• اکسالیک اسید
• اکیستیک اسید
• مالیک اسید

خواص درمانی دم اسبی

1. چهل گرم از آن را در پانصد گرم آب نیم ساعت بجوشانید و آب صاف کرده آن را در طول روز به مرور بنوشید. معرق، مدر و قابض است، در موارد استسقا، سنگ کلیه و ناراحتی های کلیوی تجویز می شود، برای معالجه رماتیسم، سوزاک و ناراحتی های مجاری ادرار مفید است.
   مسکن، ضد درد و بادشکن می باشد، برای رفع حالت تب در معده و کبد نافع است، برای قطع ترشح مفرط زاید بر حد اعتدال عادت ماهیانه مصرف می شود، بند آورنده خونریزی از اعضای مختلف بدن می باشد و خونریزی رحمی را بند می آورد، سرفه های مزمن و تنگی نفس را درمان می کند.
   برای رفع ورم گرم کبد و اقسام اسهال های گرم در موارد تب نباشد، موثر است، برای درمان زخم روده و جراحت مثانه مؤثر می باشد، برای رفع اخلاط خونی، زخم ها واریسی و وجود قند خون در ادرار مفید است.
2. اگر مدتی خورده یا تنقیه شود، برای گوشت آوردن فتق و التيام روده ی قطع شده مفید است.
3. ضماد آن برای التیام جراحت های سخت، عصب قطع شده، ورم مقعد و ورم های گرم مفید می باشد.
4. ریختن گرد دم اسبی در بینی برای بند آوردن خون ریزی از بینی نافع است.
5. از خاکستر گیاه برای رفع اسید معده و رفع سوءهاضمه استفاده می شود.

نام های دیگر دم اسبی

• دم اسب
• علف هفت بند 
• ذنب الخيل
• ذنب الفرس 
• آمسنوخ