قدرت تفکر زنبورعسل
علی رغم کشفیات انجام شده در خصوص ماهیت زندگی زنبورعسل و قدرت تفکر زنبورعسل ، هنوز پدیده های اعجاز گونه ای در زندگی زنبورها، به ویژه زنبور عسل وجود دارد که قدرت خارق العاده مغز بشر در راه یابی به اعماق رازهای خلقت از آنها عاجز است.
کارها، رفتارها و عملکرد زنبور از چنان پیچیدگی و ظرافتی برخوردار است که انسان در شگفت است که موجودی با مغزی به آن کوچکی و آن هم بدون آموزش دیدن چگونه از عهده آنها بر می آید.
قدرت زنبوران جوان در استفاده از موم مترشحه از غدد موم سازشان برای ساختن خانه های شش ضلعی منظم چنان خارق العاده است که انگار هریک از آنها از پیشرفتهترین دانشکدههای معماری جهان درجه دکترا گرفتهاند و سالهای سال تجربه اندوختهاند.
این در حالی است که از لحظه تولدشان تا زمان شروع خانه سازی یا انجام کارهای دیگر داخل کندو فقط چند روزی بیش نمی گذرد. علاوه بر منظم بودن خانه های شش ضلعی، آنها را باید کوچکتر بسازند. می دانند که بر حسب نوع استفاده ای که از خانهها میشود، دسته ای را باید بزرگتر و دسته ای را بایدکوچکتر بسازند.
استادی زنبور عسل فقط در تجربه آنها در معماری نیست، بلکه طرز حرف زدن آنها با یکدیگر که به صورت رقصهای خاصی انجام می شود، مبارزه آنها با دشمنان و خطرات تهدید کننده، قدرت آنها در حفظ نظم اجتماع، پذیرایی از زنبوران نر در زمان نیاز و اخراج آنها از کندو در پذیرایی از ملکه با بهترین غذایی که خود می سازند، قدرت آنها در از بین بردن ملکه های پیر و بی خاصیت، تشخیص ضرورت ایجاد ملکه جدید، قدرت تشخیص آنها در تغليظ عسل برای ممکن شدن قابلیت ذخیره آن، قدرت آنها در تغذیه نوزادان و انجام کارهای ضروری داخل کندو، تشخیص به موقع زمان بچه دادن، قدرت آنها در شناسایی منابع غذا و کیفیت جمع آوری و ذخیره سازی شهد و گرده، قدرت آنها در کیلومترها پرواز به سوی منابع غذا و جمع آوری غذا از گیاهان خاص و برگشت به کندو و خلاصه هر کار و رفتاری از آنها در نظر انسان شبیه معجزه است.
چنین به نظر می رسد که تمامی این توانمندیها در زنبورها موروثی است. اما چگونه این اطلاعات پیچیده در زنبورها به ارث می رسد و چرا بچه انسان با مغزی که در بین تمام حیوانات از جمله بزرگترین و پیچیده ترین مغزهاست، چنین قدرتی را ندارد و تقریبا همه چیز باید به او آموزش داده شود تا پس از سالها بتواند به تدریج از عهده تفکر و انجام کار برآید؟
هنوز بشر نمی داند که توانمندیهای شگفت انگیز و قدرت تفکر زنبورعسل تا چه حد موروثی و غریزی و تاچه حد اکتسابی است. اما دریافته است که زنبورها در برخی موارد قابل آموزش هستند. براساس برخی آزمایش ها، معلوم شده است که زنبورها از قدرت تفکر محدودی برخوردارند و بیشتر شواهد دال بر موروثی بودن اطلاعات آنها است.
اما سؤال این است که چگونه اجداد زنبورها در میلیون ها سال قبل این اطلاعات عملی را آموخته اند که در نتیجه به زنبورهای امروزی منتقل شده است؟
توان و قدرت تفکر زنبورعسل در حدی است که این موجود می تواند به طور اجتماعی زندگی کند، برای خود خانه ای بسازد و غذایی فراهم کند و تولید مثل کند و اطلاعاتش را به طور موروثی به فرزندش منتقل کند. در واقع زندگی زنبور عسل با تمام رازهایش، فقط یکی از میلیاردها پدیده شگفت انگیز طبیعت خداوندی است.
باید گفت که بشر با قدرت تفکر خارق العاده ای که خداوند توسط بخشی از دستگاه اعصاب به نام مغز به وی عطا فرموده است، اگر قرار بود که اطلاعات پیشینیان نیز به وی و از وی به نسل های آینده منتقل می شد، از مجموعه اطلاعات پیشینیان به علاوه قدرت مطالعه و تفکر در انسان، در هر فرد چنان قدرتی ایجاد می شد که دیگر چنان انسانی، انسان امروزی نمی شد.