تیره خرفه (Portulacaceae)

تیره خرفه ، تیره کوچکی مرکب از ۱۹ جنس و ۵۰۰ گونه گیاه است که در نقاط مختلف کره زمین مخصوصا در امریکا پراکندگی دارند. گیاهان تیره خرفه عموما علفی و به ندرت دارای اعضای چوبی می باشند. برگ های متناوب یا متقابل، گوشت دار و گل هایی نر – ماده دارند.

هر گل گیاهان تیره خرفه از ۲ کاسبرگ، ۴ یا ۵ گلبرگ (به ندرت زیادتر) آزاد یا پیوسته به هم در قاعده، تشکیل می یابد. در واقع دو قطعه ای از پوشش گل که کاسبرگ نامیده می شود، همان براکته های گل و قطعات رنگین داخل براکته ها، کاسبرگ های گلبرگ مانند می باشند. پرچم های گل آن ها به تعداد ۴ تا ۵ و تخمدان گل، مرکب از ۲ تا ۸ برچه است که در آغاز دارای ۲ تا ۸ خانه می باشد ولی ندرتا جدار حد واسط برچه ها از بین می رود و تخمدان به صورت یک خانه در می آید.

میوه گیاهان تیره خرفه عموما پوشینه است. در گیاهان این تیره منحصرا یک نمونه دارویی نسبتا مهم به نام خرفه وجود دارد که به حالت خود رو در نواحی مختلف ایران می روید.

گونه های مفید دیگر گیاهان تیره خرفه

.Lewisia rediviva Pursh، گونه ای از گیاهان تیره خرفه ، به حالت وحشی در بعضی نواحی امریکا مانند کلمبیا، آریزونا و اورگان (Oregon) می روید، ذکر می نماییم. این گیاه، گل های درشت و زیبا و ریشه دوکی شکل، فشرده و تیره رنگ دارد و چون سرشار از اندوخته های نشاسته ای است از آن در تهیه اغذیه استفاده می شود (فاقد مواد آلبومینوئیدی، الكالوئيدها و غیره است).

ریشه های عاری از پوست خارجی آن که رنگ سفید دارند، توسط بومیان محل رویش، با جوشاندن در آب و تهیه مایع غلیظی شبیه جوشانده ثعلب و یا آرو-روت به مصارف تغذیه می رسد.

.Claytonia perfoliata Will، گونه ای از گیاهان تیره خرفه ، گیاهی علفی، یک ساله، زیبا و دارای برگ های واقع بر روی دمبرگی دراز و پهنکی شیپوری شکل با ظاهر مشخص است. در داخل برگ های مذکور، گل های کوچک، سفید رنگ و مجتمع به صورت خوشه، به قاعده آن اتصال دارد. در کوبا، مکزیک و نواحی غربی امریکای شمالی از برگ آن برای مصارف تغذیه استفاده می شود. انواع خوراکی دیگر نیز از آن وجود دارد که در امریکا می رویند.