آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۰ 
درخت انار
نامهای دیگر انار : نار – رمان – الفان.
انار که با نام میوه بهشتی از آن یاد شده است، از کلمه لاتین (granatum) به معنی میوه ای با دانه های بسیار اقتباس شده است. درخت انار را بومی کشور ایران می دانند، جایی که نزدیک به ۴۰۰۰ سال پیش انار در آن کشت میشده است و در حال حاضر نیز نقش مهمی در آشپزی ایرانی ایفا می کند.
انار در کشورهای غربی تا قرن ۱۹ محبوب بوده، ولی از آن به بعد جذابیت خود را، به خصوص به عنوان یک میوه تازه از دست داده است. این میوه به عنوان جواهر زمستان، در آب و هوای گرمسیر رشد می کند و در مناطقی با زمستان های سرد و تابستان های گرم بهترین رشد را دارد. ایران، هند و ایالات متحده آمریکا از کشورهای اصلی عمل آورنده انار هستند.
انار دارای شاخه های بدون تیغ و یا کمی تیغ دار می باشد. ارتفاع این درخت به ۲ تا ۵ متر می رسد. از لحاظ پوست اغلب قرمز روشن است اما برخی دارای پوست سفید، زرد، سبز، سیاه و ترکیبی از اینها می باشند. دانه انواع مختلف آن از لحاظ طعم، رنگ، ریزی و درشتی دانه و هسته (و نسبت این دو به یکدیگر) با هم متفاوت میباشند.
از این رو این محصول با توجه به مزه به سه دسته ترش، ملس و شیرین تقسیم می شود. درخت انار خاصیت تولید پاجوش زیادی دارد. گونه های انار از لحاظ رسیدن میوه نیز در سه دسته زودرس، میانرس و دیررس قرار دارند. گل های انار نارنجی متمایل به قرمز، دو جنسی، به صورت انفرادی و یا مجموعه ۳-۵ گل می باشند. انارهای زینتی، دارای گلهای پر پر و زیبا و نسبتاً کوتاه هستند.
انار میوه های درشت است که وزن آن از ۲۰۰ تا ۸۰۰ گرم مشاهده میشود. درخت یا درختچه انار، دوران باردهی خود را از سال دوم به بعد شروع می کند و دارای عمر طولانی است، بویژه که در حذف پاجوش و جانشین کردن برخی از ساقه های جوان، به جای ساقه های پیر و همچنین هرس (فرم و بهرهدهی) انار دقت بیشتری شود.
برگهای جوان انار، حنایی و عنابی رنگ است و برگ های کامل آن سبز خوش رنگ و صاف میباشند. برگهای آن به شکل بیضی تا نیزه ای و به طول ۵ / ۷ سانتی متر و فاقد گوشوارک یا بن برگ میباشد. در مناطق معتدله برگهای انار در فصل پاییز زرد نمی شود، بلکه همیشه سبز باقی می ماند.
انار را می توان به وسیله قلمه، پاجوش، خواباندن و یا از طریق کشت بذر تکثیر کرد اما به لحاظ حفظ مشخصات پایه مادری بهتر است از قلمه و پاجوش استفاده شود. قسمت های مختلف درخت انار، مورد استفاده فراوانی دارد. از پوست درخت انار در دباغی و همچنین داروسازی، از میوه آن برای مصرف خوراکی و از آب انار برای تهیه نوشابه ها و نیز ربانار استفاده میشود. از سایر قسمت های انار از قبیل گل، برگ، پوست شاخه های جوان، ریشه و پوست میوه نیز، برای مصارف داروئی و صنعتی استفاده میشود. انار یکی از میوه هایی است که از قدیم وجود داشته است حتی در قرآن کریم و کتب مقدس چندین بار نام آن ذکر شده است.
بسیاری از مردم معتقدند انار درمان کننده بسیاری از بیماریها و دردهاست. خواص حیاتی و درمانی در انار شیرین به مراتب بیشتر و کامل تر است، زیرا انار شیرین، اناری است که کاملاً رسیده و ترکیبات شیمیایی آن، کامل شده است و به طور طبیعی به تکامل مواد مغذی موجود رسیده است. باید یادآور شویم در انار ترش که مواد قندی آن کمتر است، مواد اسیدی مانند اسید مالیک و اسیدستریک وجود دارد که در بعضی از افراد ایجاد ناراحتی می کند، ولی به طور کلی برای سلامتی پوست بسیار نافع است.
نکته مهم این است که، با مصرف انار، سموم بدن دفع می گردد که موجب، شادابی و سلامت بدن می شود. لازم به ذکر است که، کبد وظیفه پاکسازی سموم از بدن را داراست با مصرف انار تقویت می گردد. برای رفع خستگی و آرامش اعصاب بسیار مفید است. انار یک میوه نیست بلکه یک پزشک و یک درمان کننده بیماریهای کبد، مسومیتهای خون، فشار خون، خستگی جسمی و عصبی و بالاخره رفع کننده سرماخوردگی و بیماریهای عفونی و انگل های دستگاه گوارش است.
مشخصات انار
گیاهی است از خانوادهی Puniaceae، درخت کوچکی دارد با شاخههای کمی تیغ دار. برگهای آن کاملا سبز و براق. گل آن به رنگ قرمز اناری و دارای تعداد زیادی اتامين (آلت نر) و یک تخمدان که دارای شاخههای متعدد میباشد. میوهی آن کروی شکل با تاجی بر سر، پوست میوهی آن ضخیم و قرمز و در بعضی ارقام سفید یا سیاه، داخل میوه تعداد زیادی دانهی استخوانی و سخت وجود دارد که اطراف هر دانه را پوششی آبدار و قرمز رنگ یا سفید رنگ شفاف شیشهای فراگرفته است، طعم آن در ارقام مختلف، شیرین یا ترش یا ترش و شیرین (میخوش) است.
انار یک گیاه نیمه گرمسیری است که از قدیم در مناطق نیمه گرم ایران میروید و مشهور است که از سرزمین ایران برخواسته است. در ایران در بلوچستان، مناطق مرکزی و اطراف کویر مرکزی، مناطق غربی و شمال ایران به طور وحشی وجود دارد. و در مناطق نیمه گرم ایران به طور پرورشی کاشته میشود. در بین النهرین، شمال آفریقا، جنوب اروپا و اسپانیا نیز انتشار دارد.
ترکیبات گیاه انار
قسمتهای مختلف درخت انار، مخصوصا پوست، ریشه و ساقه انار دارای مقداری در حدود ۲۰ درصد تانن و اسید پونی کوتانیک می باشد. پوست درخت آن دارای الکالوئیدی بنام پله تیه رتین است. بر طبق تحقیقات سازمان کشاورزی ایالات متحده امریکا این میوه منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها، پتاسیم و ویتامین C می باشد که بدن را در مقابل بیماری هایی نظیر سرطان و بیماریهای قلبی عروقی محافظت می کند.
انار برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف، مشکلات گردش خون، دریافت پایین غذایی و چربی خون بالا (LDL) دارند، مفید است. تانن ها و فلاوونوئیدها گروهی از ترکیبات آنتی اکسیدانهایی هستند که در روغن انار یافت میشوند و بنظر میرسد از بدن در مقابل بیماریهای قلبی محافظت میکنند. آنتی اکسیدان های موجود در این میوه در پیشگیری با کاهش سرعت آسیب سلولی که در شروع بسیاری از بیماریها دخیل است، مرتبط می باشد.
نکته قابل توجه، قدرت آنتی اکسیدانی آب انار است که قریب به ۳ برابر بیشتر از چای سبز می باشد. پلی فنول ها (گروهی از آنتی اکسیدان ها)، آنتوسیانین ها و نیز مقادیر زیادی فیبر، نیاسین، پتاسیم در آن وجود دارد. برخی مواد شیمیایی دیگر موجود در این گیاه عبارت است از Methylisopelletierine , Usopelletierine .Pseudopelletierine
میوه انار
طبیعت آن: طبیعتی سرد و تر دارد.
ترکیب شیمیایی: در هر ۱۰۰ گرم پولپ قرمز رنگ یا سفید رنگ که اطراف دانههای انار را فرا گرفته است در حالت خام، آب ۸۲ گرم پروتئین 5/ 0 گرم – مواد چرب 3/0 گرم – هیدراتهای کربن ۱۶ گرم – کلسیم ۳ میلیگرم – رایبوفلاوین 3/0 میلیگرم – نیاسین 3/0میلیگرم – فسفر ۸ میلی گرم – آهن 3/0 میلیگرم – سدیم ۳ میلیگرم – پتاسیم ۲۵۹ میلیگرم – تیامین 03/0 میلیگرم. در میوهی انار ویتامینهای B6 – B3 – B2 – B1 و C چهار میلیگرم فراوان وجود دارد.
خواص درمانی
- آب آن را بنوشید. برای صاف کردن صدا، رفع حكه و باز کردن رنگ پوست صورت نافع است، قابض میباشد، مقوی کبد و نوع شیرین آن مقوی قلب است، یرقان و خفقان را درمان میکند، خون را تصفیه مینماید، سرفهی گرم را تسکین میدهد، ادرار را زیاد میکند و در گرم مزاجان باعث نعوظ میشود.
- آب ترش و شیرین آن را با ۱۰۰ گرم شکر مخلوط کنید و بخورید. مسهل صفرا و مقوی معده است، برای تبهای صفراوی و جرب مفید است، ویار زن حامله، زردی رنگ صورت و خماری را برطرف میکند.
- انار ترش و شیرین را با پیه داخل آن بکوبید و با قند بجوشانید و آب آن را بنوشید. از استفراغ جلوگیری میکند. کسانی که قبل از غذا استفراغ میکنند باید قبل از غذا آن را بخورند.
- با آب آن هر روز چند بار دهان را بشویید. زخمهای دهان را درمان میکند
- . اگر پس از درمان یرقان هنوز رنگ چشم زرد است، آب انار ترش را در چشم بچکانید، برطرف میشود.
- هر شب کمی آب آن را با زهرهی گاو مخلوط کرده و در گوش بچکانید. کری را درمان میکند.
- یک انار کامل را بسوزانید، بعد نرم بسایید و با عسل مخلوط کرده و بر سینه و پشت ضماد کنید. سرفه ای که همراه با خون باشد را درمان میکند.
- آن را شکافته و چند قسمت کنید و در سرکه بپزید، بعد آن را بکوبید تا مثل خمیر شود، سپس روی زخم بمالید. زخم سفلیس و زخم آتشک را درمان میکند.
- ترش آن را در آب کم بپزید، بعد بکوبید و نیمه گرم آن را ضماد کنید. زخم آلت را درمان میکند.
- آب آن را در ظرف مسی قرمز و سفید نشده ریخته و بجوشانید و به بدن بمالید. خارش و جوشهای خارش دار را درمان میکند.
- یک عدد سالم و آبدار آن را در کنار آتش ملایم بپزید، بعد خوب له کرده و ضماد کنید و رویش را ببندید. چرک گوشهی ناخن را برطرف میکند.
- سر یک انار شیرین را سوراخ کرده و روی آتش ملایم بگذارید و به دفعات تا آن جا که گنجایش داشته باشد، روغن بادام شیرین یا روغن بنفشه در آن ریخته تا جذب شود، سپس آن را فشار دهید و بمکید. برای رفع درد سینه و سرفهی مزمن خشک بسیار نافع است.
- داخل انار را خالی کرده و در آن روغن گل سرخ بریزید و روی آتش ملایم گذارید، سپس چند قطره در گوش بچکانید. برای درد گوش بسیار نافع است.
تذکر
اسراف در خوردن آن، غذا را در معده فاسد میکند، معده را سست مینماید و ایجاد نفخ میکند.مصرف زیاد انار ترش رودهها را خراش میدهد، به خصوص اگر ناشتا خورده شود ممکن است موجب التهاب رودهها شود. اگر با هسته خورده شود قابض است. ایجاد تشنگی میکند. نیروی جنسی را در سردمزاجان کاهش میدهد و برای سرد مزاجان مضر است.
مصلح آن: در اشخاص سرد مزاج زنجبیل پروده است.
خواص انار در کلام اهل بیت(ع):
امام رضا (ع) نیز همانند اجداد بزرگوار خویش همیشه بر خوردن انار تاکید می کردند . آن حضرت در این مورد در حدیثی فرمودند : « انار شیرین و ترش بمک؛ چرا که انسان را نیرو می دهد و خون را زنده می سازد .»
همچنین در حدیثی امام رضا(ع) میفرماید: «انار بخورید تا دهانتان پاکیزه و خوشبو شود.»
امام رضا (ع) انار را میوه ای می دانند که برای آوردن فرزندانی سالم توصیه می کنند و می فرمایند:«انار فرزند را زیبا می گرداند»
امام صادق (ع): « انار را با پیه آن (پوست نازكی كه میان دانه ها قراردارد ) بخورید زیرا معده را دباغی و ذهن را زیاد می كند.»
امام صادق(ع): « انار ملس (ترش وشیرین ) برای معده بهتر است.»
امام علی(ع): «به کودکان خود انار بدهید تا زودتر به سخن بیایند.»
امام علی(ع): «انار را با پیه آن بخورید که معده را پاکسازی نماید، و هر دانهای از انار اگر در معده قرار گرفت قلب را زنده سازد و نفس را روشن سازد و چهل شب وسوسه شیطان را دور سازد.»
نحوه مصرف :
جوشانده:
جوشانده پوست ریشه درخت انار، کرم معده و روده را از بین می برد.
زنانی که عادت ماهیانهشان منظم نیست میتوانند از جوشانده برگ این میوه استفاده کنند.
ضماد: (مرهمی که روی زخم “غالباً” مالیده میشود)
برگهای له شده انار را، اگر روی پوست بگذارید، خارش را از بین می برد. برای برطرف کردن سوختگی پوست، گل های انار را له کرده و با روغن کنجد مخلوط کنید و این پماد را روی قسمت سوختگی بمالید.
دم کرده:
دم کرده گل انار، اسهال مزمن را برطرف می کند. دم کرده گل های انار را بصورت غرغره، برای از بین بردن زخمهای دهان بکار ببرید. برای برطرف کردن دندان درد، دم کرده ریشه درخت انار را در دهان مضمضه کنید.
انار سیاه
خواص درمانی: اگر هر روز آب یک عدد از آن را بخورید، سرفههای شدید و سخت و سیاه سرفه را درمان میکند.
ربانار
خواص درمانی
- رب انار ترش را در دهان بگیرید. جوش و برفک دهان را برطرف میکند.
- آن را با کمی عسل مخلوط کرده و ضماد کنید. زخم داخل بینی و سودا را درمان میکند.
- اول معده را پاک سازید، بعد رب انار شیرین و کهنه را با میل در چشم بکشید. بینایی را تقویت میکند و خارش چشم و زخم گوشهی چشم را درمان میکند. مصلح آن: مستکی است.
هستهیانار
نامهای دیگر: دانهی انار – نار دانه.
خواص درمانی
- آن را بجوشانید و آبش را بنوشید. اسهال را بند میآورد.
- آن را همراه با پوستهی انار بکوبید و ضماد کنید. خارش بدن را برطرف میسازد و اگزما را درمان میکند.
پیه داخل انار
خواص درمانی: آن را بکوبید و ضماد کنید. کفش زدگی و ترک خوردگیهای پاشنهی پا را درمان میکند.
پوستهیانار
نام دیگر: راکورس دوگراناد.
طبیعت آن: سرد و خشک است.
ترکیب شیمیایی، تانن – اسیدهای آلی
خواص درمانی
- آب جوشاندهی آن را بنوشید. قابض و مقوی است، برای معالجهی اسهال ساده، اسهالی که از مسمومیت باشد، اسهال خونی و کنترل سلسلة البول مفید است، قند ادرار را کم و خون را تصفیه مینماید، از خونریزیها خصوصا خونریزی رحم جلوگیری میکند.
- کوبیدهی خشک آن را به اندازهی چهار گرم با آب گرم مخلوط کنید و بخورید. کرمهای معده و روده را رفع میکند.
- مزمزهی با آب جوشاندهی آن برای تقویت لثه مفید است، از خونروی پس از کشیدن دندان جلوگیری میکند.
- یک تکه از آن را به صورت یک سکهی کوچک قیچی کنید، بعد سفیدی و پیه روی آن را بتراشید تا نازک شود و یک ساعت روی آبسهی دندان بگذارید و بعد عوض کنید و این عمل را تکرار کنید تا سر باز کند.
- آب جوشاندهی آن را با گلنار ساییده مخلوط کرده و روزی شش بار قرقره کنید. خونریزی گلو را بند میآورد.
- پاشیدن گرد کوبیدهی خشک آن برای خشک کردن زخم شانکر ساده مصرف میشود.
- آن را نرم بسایید و شبها به وسیلهی پنبه در دهانهی رحم قرار دهید، ترشحات غیرطبیعی را متوقف میکند. به عنوان شستشو برای التیام بواسیر و رفع ترشحات سفید یا لوكورهآ مفید است.
- در آب جوشاندهی آن بنشینید. برای قطع کردن سیلان مفرط و ترشحات عادت ماهیانه، همچنین در مواردی که مقعد بیرون آمده باشد و درمان بواسیر مفید است.
- آن را با جفت مساوی بسایید، روی پنبه بریزید و هر شب ضماد کنید. فیستول یا بواسیر را درمان میکند.
کلاهک انار
خواص درمانی
- هر روز گلهای داخل کلاهک انار را بجوشانید، بعد آب آن را بنوشید. بواسیر خونی را درمان میکند.
- آب جوشاندهی آن را در دهان مزمزه کنید. دندان دردی که از نزله باشد را تسکین میدهد.
گل انار
ترکیب شیمیایی: تانن – اسیدهای آلی.
خواص درمانی
- صبح ناشتا هفت عدد از باز نشدهی آن را بجوید و بخورید. قابض است ولی سوزهی باز نشده را فرو میبرد.
- آن را بجوشانید و هر روز آب آن را در دهان قرقره کنید. پیوره را درمان، زخمهای دهان را التیام و از خونریزی بن دندان جلوگیری میکند و اگر گل انار را در دهان بجوید، خونریزی لثه را متوقف میسازد.
- ٣ آن را با برگ مو مخلوط کرده و بپزید و بر شکم ضماد کنید. از استفراغ جلوگیری میکند.
- آن را بپزید، خمیر کرده، ضماد نمایید و استراحت کنید. این کار را هر شب ادامه دهید. کفش زدگی و ترک خوردگی پاشنهی پا را برطرف میکند.
- آب جوشاندهی آن به عنوان شستشو برای التیام بواسير و ترشحات سفید مهبل یا لوکورهآ مصرف میشود.
- در استعمال خارجی، عصارهی آن با گلاب برای رفع ورم چشم، با آب بارهنگ برای زخم آلت تناسلی و با سرکه برای باد سرخ بسیار نافع است.
پوست درخت انار
ترکیب شیمیایی: تانن – الكالوئید ایزوپله تی یرین – بتولیک اسید – اورسولیک اسید.
خواص درمانی
- آب جوشاندهی آن را بنوشید. قابض است، قاعدگی ماهانه را تنظیم میکنند، ضد کرم معده و کرم کدو است.
- آب جوشاندهی آن به صورت قرقره برای درمان زخمهای گلو مفید است.
- آب جوشاندهی آن را داخل بینی بکشید. خونریزی بینی را قطع میکند.
ریشهی درخت انار
نام دیگر: راسبين دوگروناد
ترکیب شیمیایی: تانن – پله تیهرین – پزودوپله تیهرین – ایزوپله تيهرين – متیل پله تيهرين.
خواص درمانی
- چهل روز صبح ناشتا آن را با ریشهی شیرین بیان به اندازهی مساوی نیم کوب کرده و بجوشانید و آب آن را صاف کرده بنوشید. قارچ داخل معده را درمان میکند.
- آب جوشاندهی آن را در دهان مزمزه کنید. برای تقویت لثه مفید است، خونریزی لثه را قطع میکند و درد دندان را تسکین میدهد.
- دو مثقال از آن را نیم کوب کرده، با مقداری آب بجوشانید و با آب صاف کردهی آن تنقیه کنید. برای قطع خونریزی بواسیر و بیماریهای مقعد مفید است، کرمهای ریز مقعد را از بین میبرد.
تذکر: طعم آن بسیار نامطبوع است، مصرف آن عوارضی نظیر تهوع، سرگیجه و اختلال در بینایی ایجاد میکند.
پوست ریشهی درخت انار
خواص درمانی: ۱۲۰ گرم از آن را در یک لیتر آب ۲۴ ساعت بخیسانید. بعد ده دقیقه در همان اب بجوشانید، سپس آب آن را صاف کرده و هر روز سه فنجان از آن را به فاصلهی هر نیم ساعت بنوشید. قابض مقوی است، قند ادرار را کم میکند، برای کنترل سلسلة البول مفید است، خون را تصفیه و از خونریزی رحم جلوگیری میکند، ضد انگل است و برای دفع کرم کدو مفید میباشد.
درختچهیانار شیطان
نامهای دیگر : پارپوک ۔ لاهیرو.
مشخصات: درختچهای است با شاخههای پراکنده، غیر خزنده و خاکستری رنگ. برگهای متقابل با دمبرگ کوتاه کمی موجی و دراز دارد. گلهای آن به رنگ قرمز اناری یا زرد است که پس از خشک شدن به رنگ زرد قهوهای در میآید. این درختچه در هندوستان به طور وحشی میروید. در ایران در سیرجان، بندر عباس، لار، سعیدآباد، حاجی آباد و در مناطقی از خراسان، نزدیک اندیمشک و شوش دیده میشود.
پوست شاخههای انار شیطان
خواص درمانی: آب جوشاندهی آن برای معالجهی سفليس مؤثر میباشد.
توصیه ها:
کسانی که سرد مزاج هستند نباید در خوردن انار افراط کنند زیرا، معده را سست کرده و ایجاد نفخ می کند. اینگونه افراد باید انار را با زنجبیل بخورند. جوشانده پوست درخت و پوست ریشه انار ممکن است ایجاد سرگیجه و استفراغ کند پس، بایستی در خوردن جوشانده آن احتیاط کرد و این کار باید تحت نظر متخصص انجام گیرد. توصیه می شود دیابتی ها انار بخورند..
