آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۶ 
بیماری ذات الریه یا پنومونی چیست؟
بیماری ذات الریه یا پنومونی التهاب کیسه های هوایی ریه ها است که معمولا به سبب عفونت به وجود می آیند. این بیماری در کودکان، نوزادان و افراد مسن شایع تر است و سیگار کشیدن، مصرف الکل و سو تغذیه عوامل خطر آفرین می باشند.
در بیماری ذات الریه، بعضی از کیسه های هوایی یا آلوئول در ریه ها متورم شده و با گلبول های سفید خون و ترشحات پر می شوند. در نتیجه، اکسیژن سخت تر از دیواره های کیسه های هوایی عبور کرده و به خون می رسد.
معمولا فقط یک قسمت از ریه ها به این بیماری مبتلا می شوند، اما در حالت های شدید ذات الریه، عفونت هر دو ریه را در برمی گیرد و می تواند کشنده باشد. دلیل التهاب معمولا یک عفونت باکتریایی است اما سایر ارگانیسم ها مانند ویروس ها، پروتوزوآ (تک یاخته ها) و قارچ ها نیز می توانند باعث بیماری شوند.
به طور غیررایج تر استنشاق مواد خاصی مانند: مواد شیمیایی و یا داروهای استفراغ باعث التهاب می شوند که ممکن است باعث یک حالت خطرناک به نام سندروم زجر تنفسی حاد ( acute respiratory distress syndrome ) شود.
بیماری ذات الریه یکی از اصلی ترین دلایل مرگ افراد جوان در گذشته بوده است، اما افراد زیادی هم اکنون با پیدا شدن آنتی بیوتیک های موثر از این بیماری جان سالم به در می برند و کاملا بهبود می یابند. البته ذات الریه کماکان می تواند در افراد مسن تر و یا افرادی که بیماری دیگری نیز دارند، کشنده باشند.
بعضی انواع بیماری ذات الریه به سختی درمان می شوند و این به دلیل مقاومت بعضی ارگانیسم ها در برابر آنتی بیوتیک ها می باشد. به همین دلیل، بیماری ذات الریه هم اکنون شایع ترین عفونت کشنده ی است که در بیمارستان ها به وجود می آید.
نوزادان، افراد سالخورده و افرادی که هم اکنون بیماری شدیدی دارند و یا یک بیماری طولانی مدت داشته اند، مانند دیابت در معرض خطر بیشتری برای این بیماری قرار دارند. سایر افرادی که آمادگی بیشتری برای این بیماری دارند آن هایی هستند که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف می باشد مانند افراد مبتلا به ایدز.
ایمنی ضعیف بدن ممکن است در هنگام درمان بیماری ها نیز با مصرف داروهای کم کننده ی دفاع بدن و یا شیمی درمانی ( Chemotherapy ) نیز به وجود آید. افرادی که سیگار می کشند یا الکل مصرف می کنند ویا سو تغذیه دارند در معرض ابتلا به ذات الریه قرار دارند.
علل بیماری ذات الریه کدامند؟
بسیاری از موارد بیماری ذات الریه در بالغين به سبب عفونت یک باکتری که معمولا استرپتوکوک پنومونیه می باشد، به وجود می آید. این نوع ذات الریه ممکن است استرپتوکوک پنومونیه می باشد، به وجود می آید. این نوع بیماری ذات الریه ممکن است به دلیل یک عفونت ویروسی در قسمت های بالایی مسیرهای تنفسی مانند سرماخوردگی معمولی به وجود آید.
سایر دلایل رایج ذات الریه ی باکتریایی در بالغین عبارت است از عفونت باکتری هموفیلوس آنفولانزا (Haemophilus influenza) و مایکوپلاسما پنومونیه (Mycoplasma penmoniae)، یک نوع باکتری به نام لژیونلا پنوموفيلا (Leginonella pneumophila) باعث نوعی ذات الریه به نام لژیونر (Legionnaires) می شود که می تواند موجب اختلالات کلیه و کبد شود.
ذات الریه به وجود آمده توسط باکتری استافیلوکوک طلایی (aureus)، معمولا بر روی افرادی که در بیمارستان بستری هستند و بیماری دیگری دارند تاثیر می گذارد. به خصوص بر روی کودکان و افراد سالخورده این نوع ذات الریه می تواند به دلیل آنفلوانزای شدید نیز به وجود آید.
سایر مواردی که به بیمارستان ها منتقل می شوند، عبارتند از عفونت باکتری های کلبسیلا (Klebsiella) و سودومونا (pseudononas)، حالات ویروسی شامل ارگانیسم هایی که باعث آنفولانزا و آبله مرغان می شوند.
دربعضی حالات، بیماری ذات الریه به دلیل بعضی ارگانیسم های دیگر مانند قارچ و پروتوزا است. این عفونت ها تقریبا نادر و خفيف می باشند (به خصوص درافراد بالغ و سالم) اما در افرادی که سیستم دفاعی بدن آن ها ضعیف است رایج تر و خطرناک تر هستند. برای مثال پنوموسیستیس کارینی (pncumocystis carini) ممکن است به طور بی ضرر، در ریه های سالم زندگی کند اما می تواند در افراد مبتلا به ایدز (AIDS) باعث ذات الریه شدید شود.
یک حالت نادر بیماری ذات الریه که به نام ذات الریه بر اثر آسپیراسیون (aspiration) شناخته می شود، ممکن است به دلیل استنشاق تصادفی مواد استفراغ شده، به وجود آید. این نوع ذات الریه معمولا در افرادی که هیچ واکنش سرفه ای از خود نشان نمی دهند، مثلا اگر به دلیلی در حالت بیهوشی باشند یا مقدار زیادی الكل یا دارو مصرف کرده باشند یا دچار ضربه ی مغزی شده باشند، به وجود خواهد آمد.
علایم بیماری ذات الریه کدامند؟
بیماری ذات الریه باکتریایی معمولا به سرعت آغاز می شود و علایم شدید آن به تدریج و ظرف چند ساعت بروز می کند و ممکن است شامل این موارد زیر باشند:
- سرفه ای که ممکن است دارای خلط خون آلود و یا دارای رنگ تقریبا نارنجی (rust) باشد.
- درد قفسه سینه که در هنگام تنفس (عمل دم) بدتر می شود.
- کوتاهی نفس در هنگام استراحت
- تب شدید
- هذیان و گاهی بیهوشی و از دست دادن حواس
وقتی بیماری ذات الریه به وسیله ی ارگانیسم هایی غیر از باکتری به وجود آمده باشد، علایم مشخصه کمتری را بروز می دهد. شما ممکن است به طور کلی برای چندین روز احساس کسالت کنید و تب داشته باشید و اشتهای خود را نیز از دست بدهید. سرفه و تنگی نفس ممکن است تنها علایم تنفسی باشند.
علایم مربوط به تمام انواع بیماری ذات الریه معمولا در نوزادان، کودکان و سالخوردگان زیاد مشخص نمی باشد. نوزادان ممکن است دچار تهوع و تب شدید شوند و ممکن است تشنج نیز داشته باشند. افراد سالخورده ممکن است علایم تنفسی نداشته باشند، اما معمولا به شدت دچار گیجی و حواس پرتی می شوند.
عوارض بیماری ذات الریه چیست؟
تورم به دلیل ذات الریه ممکن است از کیسه های هوایی در ریه ها به پرده ی جنب (Pleura) (دیوارهای دو جداره ای که ریه ها را از دیواره ی قفسه سینه جدا می سازد) منتقل و باعث التهاب پرده ی جنب می شود و مایعات در بین این دو جداره جمع و منجر به فشار بر روی ریه ها و سختی تنفس می شوند.
در حالات شدید، میکروارگانیسم هایی که در ابتدا ایجاد عفونت می کنند، ممکن است وارد خون شده و باعث عفونت خون شوند.
در بعضی افراد آسیب پذیر مانند کودکان، افراد سالخورده و آن هایی که سیستم دفاعی ضعیفی دارند، تورم به وجود آمده، به وسیله ى ذات الریه ممکن است به شدت به بافت ریه سرایت کرده و باعث نارسایی تنفسی (respiratory failure) شود که حالتی کشنده می باشد.
درمان بیماری ذات الریه چه می باشد؟
اگر شما فرد سالمی باشید و نوع خفیف بیماری ذات الریه را داشته باشید، می توانید در خانه درمان شوید. مسکن ها می توانند به برطرف کردن درد سینه و تب کمک کنند. اگر یک عفونت باکتریایی دلیل بیماری باشد، پزشک آن را با آنتی بیوتیک درمان خواهد کرد.
اگر بیماری ذات الریه توسط عفونت قارچی به وجود آمده باشد، داروهای ضدقارچ ممکن است تجویز شود. برای عفونت ملایم ویروسی ذات الریه معمولا درمانی لازم نمی باشد.
