آویشن

نام‌‌های دیگر گیاه آویشن : آویشن شیرازی – آویشن وحشی – آویشم – آویشه – اوشن – افشن – آسن – آسن بویه – آس بویه – آذربه – اریگانا – اشمه کوهی – علف کبک – کلیک اوتی – ککلیک اوتی – کهلیک اوتی – کاکله اوتی – آذر روبه – سه سنبل – سی سنبل – سیسنبر – سوسنبر – صعتر الحمير – صعتر الحمار صعتر – سیتر – زروه – بوبه – غام – حاشا – حاشا بری – نمام – نمام الملک – نعنافلفلی – مرزنجوش آفریقایی.

مشخصات گیاه آویشن

گیاهی است از خانواده‌ی labiatae یا Menthaceae، علفی و پایا و چند ساله که شبیه صعتر و پونه کوهی است. دارای ساقه‌‌های هوایی متعدد، پرپشت، کوتاه و خزنده و در قسمت قاعده‌ی چوبی به رنگ قهوه‌ای و در قسمت فوقانی ساقه سبز و نرم است و بلندی ساقه ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر و دارای ریشه‌ای با الیاف چوبی می‌باشد.

ساقه‌ی زیرزمینی آن کمی چوبی. برگ‌های آن به رنگ سبز خاکستری و به شکل بیضی خیلی کوچک و در اغلب گونه‌ها کرک دار و در گونه‌ی وحشی آن بی‌کرک است، به طول متوسط ۶ و عرض متوسط ۲ میلی متر. گل‌های آن کوچک و خوشه‌ای، به رنگ سفید مایل به بنفش و سرخ می‌باشد که تا تیرماه و یا مرداد تمام می‌شود.

تخم آن ریز و کوچک‌تر از تخم خردل و تمام اعضای این گیاه معطر است. گونه‌‌های مختلفی از این گیاه در مناطق مختلف ایران از جمله در ارتفاعات منجیل، اراک، کردستان، کرمانشاه، دامنه‌‌های جنوبی البرز، آزاد بر طالقان، توچال، دره‌ی کرج، آذربایجان، کرمان، شاهوار کوه در ارتفاعات ۳۷۰۰ – ۲۹۰۰ متر، اورامان کردستان، رودبار، نور، کجور، دره‌ی چهل دختر گرگان شناسایی شده است.

گیاه آویشن به عنوان مطبوع کننده و طعم دهنده کاربرد دارند. این گیاه ضدسرفه، خلط آور، ضدنفخ، ضدمیکروب، ضدقارچ، ضدگرفتگی عضلانی است. در درمان تینیا ورسی کالر و شب ادراری کودکان بکار میرود. در طب گذشته از آویشن به عنوان دارویی ادرارآور، ضدکرم، ضدنفخ و اشتها آور استفاده میشده است. جویدن آویشن در تسکین درد دندان موثر است.

ترکیبات این گیاه خاصیت ضدمیکروبی، ضدقارچی و ضدانگلی دارد و این به جهت وجود ماده تیمول در آن است ولی با توجه به اینکه تیمول خاصیت سمی دارد، در مصرف آویشن زیاده روی نکنید. این گیاه حاوی آنتی اکسیدانت می‎باشد.

طبیعت آویشن

طبیعتی بسیار گرم و خشک دارد.

ترکیب شیمیایی آویشن

اسانس روغنی فرار به نام سر پوله ۔ ترپن الكل – ایزومر آن اورسولیک اسید – اولئانولیک اسید – پینن – ال پینن – دی ال پینن – سیمن – پی‌ سیمن – تیمول – پاراتیمول – ترپن – بورنیل آستات – لینالول – بورنئول – کارواکرول.

نحوه مصرف گیاه آویشن :

 جوشانده:

مصرف آویشن به صورت جوشانده برای رفع تنگی نفس، برونشیت، سرفه، نفخ شکم، سوءهاضمه، آسم ، سیاه سرفه، سرگیجه، سردرد و سرماخوردگی توصیه می شود، برای این منظور ۱۰ گرم آویشن را در یک لیتر آب ریخته و جوشانده آن را در طول روز میل کنید.

آویشن شیرازی 

گیاه آویشن دارای ساقه های چوبی به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتی متر که به حالت وحشی و به صورت بوته هائی پرپشت در دامنه های خشک و بین تخته سنگ‎ها و در کوهستان‎ها تا ارتفاعات ۱۲۰۰ متری و حتی گاهی بیشتر می‎روید.

ریشه چوبی و منشعب آن که ظاهر ناهموار دارد به سهولت در زمینهای سخت درون تخته سنگها نفوذ می کند و گیاه را که ساقه های متعددش حالت به هم فشرده دارند به خوبی ثابت نگه می دارد و مانع می گردد از اینکه به سهولت از درون خاک خارج شود. ساقه های منشعب این گیاه پوشیده از کرک و برگهای کوچک آن دارای ظاهر لوزی شکل و متقابل بر روی ساقه است. رنگ برگهای آن خاکستری روشن است.

دمبرگ بسیار کوتاهی نیز پهنک برگ آن را به ساقه پیوند میدهد. ظاهر کلی پهنک برگ این گیاه که عموما کناره برگشته دارد و در سطح تحتانی پوشیده از گردی به رنگ مایل به سفید بنظر می رسد که بهترین وسیله تشخیص آن از گونه های مجاور است.

گلهای آن کوچک، متعدد، معطر به رنگ سفید و مجتمع به صورت دسته هایی در قسمتهای انتهایی ساقه می‎باشد. از حالات غير طبیعی این گیاه یکی آن ست که بعضی از پایه های آن گل های فاقد پرچم دارند در حالیکه در برخی از پایه ها پرچمها زودتر از مادگی رشد پیدا می کند، دیگر آنکه ساقه های گلدار این گیاه با آنکه حالت نیمه خوابیده دارد هیچوقت ریشه های نابجا تولید نمی نماید.

از آویشن شیرازی به عنوان ضدنفخ استفاده میشود و همچنین به صورت بخور در رفع علایم سرماخوردگی مصرف دارد. از برگهای گیاه به عنوان چاشنی نیز استفاده میشود. در طب گذشته از آویشن به عنوان تسکین دهنده درد مفاصل، ضدنفخ و رفع سرماخوردگیها استفاده می شده است.

خواص درمانی گیاه آویشن

1. تازه‌ی آن را به صورت سبزی با غذا بخورید. بسیار مفید است، معده را تقویت میکند، برای تقویت دید چشم نافع است.
2. خوردن ده گرم کوبیده‌ی آن مخلوط با عسل و آب گرم برای درمان فلج و لقوه، رفع فراموشی، درمان صرع، تقویت کلیه و قوه‌ی باه مفید است.
3. پانزده تا ۲۵ گرم خشک آن را در یک لیتر آب جوش دم کنید و هر روز پنج تا شش فنجان آن را به تدریج بنوشید. عفونت‌‌های ریوی، سرفه‌‌های پی در پی، سیاه سرفه، آسم یا تنگی نفس، سرماخوردگی، برونشیت، زکام، آنژین، سردردی که از اعصاب یا سوءهاضمه باشد و سردرد نیمه‌ی سر شدید یا میگرن را درمان می‌کند، لکنت زبان را برطرف می‌سازد، سوءهضم و سنگینی معده و تخمه، دل درد و ورم امعاء را برطرف می‌کند، بادشکن است، بیماری‌‌های پوستی، درد اعصاب، تشنجات عصبی یا پرش موضعی، اختلالات کبدی، اسهال و ترشحات چرکی ادرار و حیض را درمان می‌کند، برای درمان سکسکه، قطره قطره ادرار کردن، خورد کردن سنگ مثانه و تسکین درد رحم مفید است، قابض و مقوی است، قلب را تقویت میکند، فرح افزا است، هوش و قوه‌ی ادراک را زیاد می‌کند، مدر بول، حیض، عرق و شیر می‌باشد، بازکننده‌ی گرفتگی‌‌های روده است، برای تحلیل آماس و خون منجمد شده در اثر سموم نباتی یا حیوانی مفید است، ضد قارچ و انگل بوده و خارج شدن جنین و مشيمه را تسهیل می‌کند و برای درمان کچلی مفید است. برای رفع تبخال، رفع دلهره و تسکین درد سیاتیک مفید است.
4. بیست تا سی گرم ساقه‌‌های گلدار آن را در یک لیتر آب جوش دوازده دقیقه دم کرده و آب آن را صاف و شیرین کنید و روزی چهار تا پنج فنجان از آن را به نوبت بنوشید. خستگی را برطرف می‌کند و اگر بعد از غذا‌های روزانه بنوشید بی اشتهایی پس از بیماری و نقاهت را برطرف می‌سازد و اگر یک فنجان آن را قبل از خواب بنوشید، بی خوابی شما را درمان می‌کند.
5. آن را در دهان بجوید. بوی بد دهان را مرتفع می‌سازد.
6. ده گرم از آن را که از سر سبزی چیده اید به مدت سه هفته در نیم لیتر الكل بخیسانید، بعد به اندازه‌ی نصف آن آب اضافه کنید و هر روز با آن الكل قرقره نمایید و هر روز سه بار قرقره را ادامه دهید. ورم لوزه تین را درمان می کند و دیگر احتیاج به عمل ندارد.
7. بیماران مبتلا به رماتیسم می‌توانند ۵۰۰ گرم ازآن را در کیسه‌ای بریزند و در مقداری آب انداخته و پانزده در دقیقه بجوشانند، بعد آب آن را در یک وان پر از آب با درجه حرارت ۳۵ تا ۴۰ قرار داده و ۲۰ دقیقه در آن وان استراحت کنند. بعد بلافاصله خود را خشک کرده و لباس‌‌های گرم بپوشند و از حمام خارج شده و در رختخواب بخوابند و روی خود را هم گرم بپوشانند تا خوب عرق کنند. این عمل برای آنان شفابخش است.
8. آن را بجوشانید و با آبش موضع درد را کمپرس کنید. رگ به رگ شدگی عضو و پیچیدگی عضلات را و درمان می‌کند.
9. پنجاه گرم ساقه‌ی گلدار آن را در یک لیتر آب جوش دوازده دقیقه دم کنید و روزی سه بار پارچه یا پنبه‌ای را در آن فرو کرده و بر تبخال بمالید، آن را درمان میکند.
10. برگ‌های تازه‌ی آن را خورد کنید و بدون آب در ظرفی سربسته آن را بپزید، بعد پخته‌ی آن را در گاز یا پارچه‌ای تمیز بپیچید و تا گرم است روی عضو ببندید. برای درمان بیماری‌‌های بلغمی و درد سینه مفید است و درد گردن و درد مفاصل را تسکین می‌دهد.
11. آب جوشانده‌ی غلیظ آن را به سر بمالید. رشک و شپش سر را نابود می‌کند، پیاز مو را تقویت کرده و ریزش آن را قطع می‌سازد.
12. شیاف آن برای خشو کردن رحم مؤثر است.

تذکر: مصرف زیاد آن عضله‌ی قلب را تضعیف کرده ایجاد صدای گوش می‌کند و موجب سرگیجه می‌شود.

گل‌های آویشن

خواص درمانی: بیست تا سی گرم از آن را در یک لیتر آب جوش دم کنید، بعد آب آن را صاف کرده و بنوشید. نیروبخش، خلط آور، قاعده آور، ضد درد، ضد تشنج و به طور خفيف عرق آور است، معده را تقویت می‌کند، نفخ شکم و سوءهاضمه را معالجه می‌نماید، اگر کسی مبتلا به اسهال یا اختلالات روده باشد عوارض آن را برطرف میکند.

ترکیبات گیاه

آویشن ویتامین A دارد و این ویتامین در این گیاه زیاد است به همین جهت برای درمان شبکوری تجویز می شود. خاصیت آویشن بیشتر به خاطر تیمول آن است که ضدعفونی کننده، ضد کرم و ضدقارچ است و برای ضدعفونی کردن بسیار مفید است.

انواع آویشن که اغلب در کشور های اروپایی و برای کاشت در باغ و باغچه ها و به دلایلی چون: زیبایی, از بین بردن علف های هرز, جلوگیری از ورود حشرات مزاحم,  ایجاد اعتدال دمای هوا و رطوبت اطراف خود استفاده میشوند :

آویشن الفین (ELFIN THYME)

این گیاه دارای گلهای کوچک و بسیار نزدیک بهم, این گیاه برای رشد در روز به حداقل 4 تا 5 ساعت نور نیاز دارد. با توجه به زیبایی این گیاه در کشور های اروپایی به عنوان تزیین در باغچه ها و در کنار راه پله ها نیز استفاده میشود.

آویشن لیمویی(LIME THYME)

این نوع آویشن علاوه بر زیبایی خیره کننده, بوی و عطر بسیار دلپذیری هم ایجاد میکند و به همین دلیل در بسیاری از خانه های اروپایی جا باز کرده است.

 آویشن نعنایی (MINT THYME)

این گیاه بر خلاف نامش شباهت خاصی به نعناع ندارد حتی بوی خاصی هم از خود ترشح نمیکند. اما این گیاه در باغ به خوبی جلوی رشد علف های هرز را گرفته و در حفظ رطوبت نیز کمک شایانی میکند.

آویشن پشمالو

این نوع از گیاه  نیاز زیادی به نور برای رشد ندارد و به ندرت گل میدهد. برای همین در اروپا برای کسانی که به گل گیاهان آلرژی دارند,آویشن پشمالو یک گیاه دوست داشتنی محسوب میشوند.

 آویشن نارگیلی (COCONUT THYME)

این نوع گیاه به سرعت رشد بالا معروف و است در فصل تابستان در کمتر از 4 هفته شروع به گل دادن میکند.

آویشن ها انواع دیگری نیز دارند که در پایین فقط به آوردن نام انگلیسی آنها بسنده میکنیم:

•   LEMON FROST THYME
• LAVENDER THYME
• PINK CHINTZ THYME
• CREEPING PINK THYME

کاشت و برداشت آویشن

این گیاه به 3 روش تکثیر میشود: 1- کاشت بذر  2- قلمه زدن  3-تقسیم کردن بوته

همینطور به تازگی روش دیگری برای تکثیر آن استفاده میشود. روش تولید نشاء های بذری که دیگر در این روش مشکل عدم یکنواختی و پراکندگی در زمین حل میشود. آویشن گیاهی مقاوم است و در شرایط سخت هم رشد میکند. اما در کل گیاهی گرما دوست است و کمی به سرمای زمستان حساس است اوج گلدهی و رشد آن هم در فصل تابستان اتفاق میوفتد.

اغلب آن را در اواخر اسفند به صورت کاشت بذر میکارند. عمر گیاه در زمین در صورت مراقبت صحیح تا 6 سال هم میتواند ادامه پیدا کند. بهترین زمان برداشت این گیاه  نیز قبل از گل دادن آنهاست. عمده محصول آویشن از کشورهای اروپایی همچون فرانسه و آلمان است.

تا اینجا مقاله کمتر جنبه آموزشی داشت و صرفا علاقه مند به نشان دادن گستره وسیع گیاه آویشن به شما عزیزان بودم تا متوجه بشوید که این نوع گیاه فقط یک نوع ادویه یا گیاه نیست. در ادامه مقاله قصد دارم به استفاده از آویشن در تاریخ,تاریخچه کشت آویشن,خواص درمانی در طب سنتی, طب اسلامی و طب نوین بپردازم. همراه ما باشید:

تاریخچه آویشن

در مورد تاریخچه کشت این گیاه  اطلاع خاصی در دسترس نیست. بسیاری معتقدند اولین کشاورزان آویشن سومری ها بودند و خاصیت ضد قارچ آن را نیز خود کشف کردند. بعضی هم معتقدند برای اولین بار آن را مصریان باستان کاشت کرده و به صنعت کشاورزی وارد کرده اند.

درهر حال هر جا نام یک گیاه پزشکی در میان باشد مطمئنا نام مصریان نیز در کنار آن دیده میشود. آویشن در مصر گیاهی پر استفاده و قابل توجه بوده و احتمالا اصلی ترین دلیل آن استفاده از آن برای مومیایی کردن اجساد بوده است همینطور برای شستشو نیز از آن استفاده میشده است.

در یونان علاوه بر اینکه از آن در استحمام استفاده میکردند در معابد خود هم در اثر سوزاندن آن از بوی عطرش بهره مند میشدند. در اروپانیز این گیاه بسیار مورد استقبال بوده.

به طور مثال  استفاده از عطر در خانه,استفاده از آن به عنوان طعم دهنده غذا و نوعی پنیر ,استفاده به عنوان آرامبخش که آن را به همراه چند گیاه دیگر در زیر بالشت هایشان میگذاشتند تا از شر کابوس ها در امان بمانند و خواب خوبی را تجربه کنند.

البته استفاده از این گیاه در اروپا به خانه و آشپزخانه محدود نمیشد بلکه آن ها گیاه آویشن را مظهر شجاعت دانسته تا جایی که بر لباس جنگجویان و شوالیه ها نیز عکس این گیاه را حک (گلدوزی) میکردند و از خود گیاه نیز به عنوان هدیه ای ارزشمند به جنگجویان استفاده میشد.

حتی در تابوت مردگان در مراسم خاکسپاری نیز از آویشن استفاده میکردند. همانطور که گفته شد آویشن در ایران اغلب به صورت ادویه شناخته میشود. در ایران نیز 18 نوع آویشن شناخته و ثبت شده است(این تعداد  در کشور های اروپایی بیشتر از  200نوع است).

در بعضی کشور ها آویشن به صورت خود رو وجود دارد مثلا در کشور زلاند نو چندین هکتار زمین در زیر کشت گیاه آویشن به صورت خود رو وجود دارد اما در ایران آویشن اغلب به صورت دستی کاشته میشود و نوع وحشی آن به ندرت یافت میشود.

البته بعضی از انواع آن در کوه ها یافت میشود ولی از آنجا که شناخت دقیقی نسبت به آنها نداریم کمتر از آن استفاده میکنیم.در کشور ما آویشن علاوه بر ادویه به صورت چای, روغن آویشن و عرق آویشن هم استفاده میشود.

در ادامه به شناخت خواص آویشن و مشتقات در طب اسلامی, طب سنتی  و طب نوین میپردازیم:

آویشن در طب اسلامی و طب سنتی

بر طبق روایات نظر طب اسلامی به آویشن مساعد است و بر مزید فایده بودن آن تاکید فراوان دارد. در روایتی از امام صادق (ع) منقول است که:

مصرف آویشن به همراه نمک باعث رفع بوی بد دهان,رفع مشکلات نفخ(باد شکم),نرم کننده معده و از بین برنده بلغم میباشد.

 همینطور منقول است که پیامبر ماهی را با آویشن و نمک میخوردند.

 در روایاتی دیگر گفته میشود که ائمه آویشن را درمان بیماری های معده,درمان ورم و درد اعضای بدن,درمان بیماری لقوه(کج شدگی صورت) و…میدانند.

طب سنتی نیز برای درمان بسیاری از بیماری ها آویشن را پیشنهاد کرده در قدیم از آویشن برای درمان بیماری هایی چون: توتسیلیت, آسم, نقرس, سردرد, سرفه های دودی, درمان افسردگی و … استفاده می‌شده است.

امروزه نیز پزشکان طب سنتی آویشن را برای بسیاری از بیماری ها توصیه میکنند:

• درمان مشکلات تنفسی
• درمان سرماخوردگی
• درمان آنفولانزا
• درمان عفونت های قارچی
• درمان اختلالات دهانی و مناسب برای شستشوی دهان
• درمان مشکلات هضم روده
• درمان مشکلات مفاصل
• تقویت حافظه
• تقویت کلیه
• درمان صرع
• درمان لقوه
• اختلالات مغزی

از روغن آویشن نیز علاوه بر درمان بیماری های معده,عفونتی و قارچی بیشتر به عنوان درمان بیماری های پوست و مو استفاده میشود از جمله آکنه و ریزش مو.

 فواید عرق آویشن

• تقویت معده
• تقویت حس بینایی
• رفع اختلالات و مشکلات مغزی
• بهبود جوش های صورت
• درمان ورم کلیه
• درمان سنگ کلیه
• ضد تشنج
• ضد ورم

 فواید چایی آویشن

•  درمان درد های ریه
•  درمان سرماخوردگی
•  درمان درد های ناحیه  شکم
•  درمان آنفولانزا
•  درمان افسردگی و مشکلات اعصاب
•  کمک به روند زایمان
• تسکین درد های قاءدگی در خانم ها
• جلوگیری از سقط جنین در زنان باردار

طرز تهیه چایی آویشن

برای تهیه این دم نوش دو روش وجود دارد:

در روش اول: یک قاشق  غذا خوری پودر خشک آویشن را به یک لیوان(و یا بیشتر) آب جوش اضافه کرده و منتظر میمانیم تا آن به خوبی بکشد(10 تا 20 دقیقه). اگر مزه ی دم نوش به مذاق شما سازگار نیست میتوانید آن را کمی نبات میل کنید.

در روش دوم: چند گرم پودر خشک آویشن را در یک لیتر آب جوش حل کنید و پس از دم آمدن برای بهتر کردن مزه ی آن از نبات یا عسل استفاده کنید.البته این روش برای افراد دارای مشکل تنفسی مزید فایده است و همینطور در رفع بوی بد دهان تاثیر مثبت دارد.

نکته:با اینکه این مقاله برگرفته از منابع معتبر میباشد اکیدا توصیه میشود از استفاده بدون مشورت پزشک برای درمان بیماری های خود از آویشن و مابقی گیاهان دارویی خودداری شود.

آویشن در طب نوین

آویشن منبع خوبی از آهن، منگنز، کلسیم، فیبر، روی، پتاسیم، ویتامین C و ویتامین A می باشد. با این اوصاف مطمئنا پزشکان طب نوین هم آن را برای استفاده توصیه میکنند. بر خلاف اطباء طب سنتی که بیشتر دستورالعمل های ترکیبی برای استفاده از آویشن تجویز میکنند.

اغلب توصیه پزشکان طب نوین استفاده از آویشن در غذا ها و آشپزی میباشد.همینطور در صنعت دارو سازی از اسانس آویشن در داروهای ضد سرفه ,ضد اسپاسم,ترکیبات ضد قارچی,داروهای رفع سوء هاضمه و اسهال و…استفاده میشود.همینطور برای طعم دهندگی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

 البته در هر حال آویشن چه با کمک خاصیت های موجود در خود و چه بدون آنها یک جزء جدا نشدنی آشپزخانه های خانه اغلب مردم جهان و حتی بزرگترین رستوران های جهان شده است.البته به جز آشپزخانه ها یک ماده مهم در صنعت تولید مواد غذایی از جمله مواد پروتءینی (سوسیس,کالباس,غذاهای آماده بسته بندی و…). و این را بیشتر از فواید درمانی اش مدیون عطر و طعم خاصی است که ادویه اش یدک میکشد.

عوارض جانبی آویشن

هر نوع دارویی چه گیاهی و چه شیمیایی هر چقدر هم که درای فواید فراوان باشد در مواردی باعث ایجاد مشکلاتی میشود در پایین به چند مورد از عوارض آویشن میپردازیم:

•  در کل توصیه شده است که افراد دارای فشار خون بالا و همچنین افرادی که مشکلات قلبی دارند از مصرف آویشن پرهیز کنند.
• همینطور زنان باردار نیز باید در استفاده از آن دقت داشته باشند و در صورت مصرف به مقدار کم بسنده کنند.
• بعضا مشاهده شدی افرادی در تماس با آویشن دارای حساسیت های پوستی شده اند پس مراقب باشید.
• مصرف زیاد آویشن ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
• استفاده از روغن آویشن ممکن است برای بعضی از اشخاص باعث تحریکات پوستی بشود.

 پس باز هم تاکید میکنم که حتما قبل از مصرف زیاد آویشن با یک پزشک مشورت کنید.

موارد احتیاط و منع مصرف:

ماده تیمول موجود در این گیاه کمی سمی است لذا در مصرف و خوردن آویشن و ترکیبات آن افراط نکنید و سعی شود طبق دستور پزشک از ترکیبات آن استفاده شود.

زیاده روی در مصرف زیاد این گیاه ممکن است باعث اسهال و استفراغ شود و یا ممکن است در اثر تحریک کلیه ها موجب بروز آلبومین در ادرار شود. مصرف بی رویه‌ی آویشن ممکن است عضلات قلب را ضعیف کند.

همچنین اسراف در مصرف آن ممکن است ایجاد سرگیجه و بروز صداهایی در گوش شود. در صورت بروز عوارض آویشن، میشود از نعناع و دم کردهی آن استفاده شود.

سابقه ی تاریخی

آویشن گیاهی است که از زمان های قدیم مورد توجه بشر بوده است. در عهد باستان در جوامع پیشرفته آن روز به عنوان بخورهای معطر و تصفیه کننده، به خصوص در معابد به کار می رفته است. این گیاه در مصر باستان نقش عمده ای در مومیایی کردن اجساد ایفا می کرد. پزشکان یونانی و مصری، اثر قوی و تحریک کننده این گیاه را شناخته بودند، حتی آشپزهای آن روزگار هم به ارزش آن واقف بودند.

این گیاه در قرون وسطی به عنوان نمادی از قدرت و جرات مطرح می شد و سربازهای آن موقع، قبل از جنگ خود را با این گیاه می آراستند.

برگهای آویش نشانه‌ی شجاعت بوده است و در یونان قدیم (قبل از میلاد مسیح) اگر می خواستند شجاعت مردی را تحسین و از او تعریف کنند، می گفتند که او بوی آویشن میدهد.

در اساطیر کهن مسیحیان آمده است که در علوفه ای که برای تشک در رختخواب مریم عذرا و حضرت مسیح کودک به کار می رفته گیاه و علف معطر آویشن نیز وجود داشته است.

سربازان رومی رسم داشتند برای افزایش شجاعت در آب آويشن حمام کنند. رسم شناخت آویشن به عنوان سنبل شجاعت قرن‌هادر جوامع بشری حاکم بوده است به طوری که حتی در قرون وسطی در دوران شوالیه ها نیز هر وقت زنهای زیبایی اروپا قصد تحسین معشوقهای شوالیه‌ی خود را به عنوان مرد شجاع داشتند روبان‌های زیبایی که روی آن شکل گیاه آویشن دوخته یا بافته می شده به آنها هدیه میدادند.

نحوه مصرف

شربت:

نوشیدن شربت گیاه آویشن بطور روزانه چهار تا پنج بار در درمان ناراحتیهای قاعدگی و ترشحات سفید خانمها بسیار مفید و موثر است.

استفاده در حمام:

کسانیکه روماتیسم دارند باید در درون وان حمام بنشینند و مقدار دو گرم اسانس آویشن شیرازی و سیصد و پنجاه گرم جوش شیرین و چهل گرم اسانس آویشن کوهی را با هم مخلوط کرده و در الکل حل کنند و سپس آن را در آب بریزند و خود را با آن شستشو دهند و سپس به استراحت بپردازند.

توصیه ها:

تیمول باعث تحریک غشای مخاطی و پوست می گردد. علایم مسمومیت با تیمول شامل سرگیجه، حالت تهوع، درد در دستگاه گوارش، سردرد، اغتشاش ذهنی، اغماء و ایست تنفسی می باشد. از تیمول یا عصاره آویشن که در فرآورده های خمیردندانی استفاده شده است مواردی از التهاب لب و زبان گزارش گردیده است.پرخونی و التهاب مزمن در پوست سر از صابون و شامپوهای حاوی تیمول گزارش گردیده است.

در مورد مصرف دراز مدت آن رعایت احتیاط ضروری است و عصاره آن به تنهایی و به صورت رقیق نشده نباید مورد مصرف قرار گیرد. مصرف آن در حاملگی و شیردهی با دوزهای معمولی اشکال ندارد. مصرف گونه های مختلف گیاه آویشن بر نظم قاعدگی مؤثر بوده و مقادیر زیاد آن نباید مصرف گردد.مصرف بیش از حد این گیاه ممکن است کلیه را تحریک کرده و باعث سرگیجه شود.