آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۰ 
نام فارسی: گل ساعت ، گل ساعتی
نام علمی: .Passiflora caerulea L
نام فرانسه: Passiflore bleue، Gré nadilles
نام آلمانی: Blau Passionblume
نام انگلیسی: Blue crown passion flower
نام ایتالیایی: Fiore della passione
نام عربی: چرخ الفلاک، زهرة الساعه
گیاهی است از تیره گل ساعت، علفی، پایا، زینتی و دارای ساقه سبز و پیچک دار است. در نواحی حاره امریکا و جزایر آنتیل می روید به علاوه به علت زیبایی گل هایش، پیوسته پرورش می یابد. برگ های آن متناوب، پایا و شامل ۳ تا ۵ لوب عمیق با ظاهر برگچه مانند و گل های آن منفرد و به رنگ آبی زیباست.
در محل اتصال برگ های آن به ساقه، پیچک هایی خارج می شود که باعث اتصال گیاه به تکیه گاه و یا گیاهان مجاور اطراف می گردد. میوه اش ابتدا سبز است ولی تدریجا که به مرحله رسیدن کامل می رسد. نارنجی رنگ و خوراکی می شود. کلیه قسمت های این گیاه مصارف درمانی دارد.
میله های پرچم، متعدد، بنفش رنگ و به صورت دایره ای کل نمای گل را از بالا به خود اختصاص داده و در مرکز آن پرچم ها که شکل چخماق تفنگ را دارند درجهات مختلف شکل عقربه های ساعت را به خود گرفته اند. میوه گوشتی، معطر، زرد و تخم مرغی شکل بوده و دارای گوشت سفید و تعدادی دانه با بافت خشن می باشد. زمان جمع آوری گیاه اواخر تابستان است. این گیاه بومی شرق و جنوب آمریکای شمالی و شرق هند می باشد.
ترکیبات شیمیایی گل ساعت
هارمین، هارمان و هارمول از گروه الكالوئيدها، کرایزین از فلاونوئیدها و مالتول از گلیکوزیدها از مواد موثره اصلی می باشند. در ریشه، برگ و گل این گیاه وجود یک ترکیب مولد اسید – سیانیدریک توسط Guignard در سال ۱۹۰۶ مشخص گردید. مقدار این ماده که در گل پاسیفلور کم تر از برگ و ریشه آن است. معادل ۰.۵۰ گرم برای هر کیلو گرم ریشه و برگ مشخص شده است.
بررسی های V. Plouver که در سال ۱۹۲۴ صورت گرفت نشان داد که مقدار اسید – سیانیدریک، در برگ تازه پاسیفلور همیشه دارای نوسان است ولی در هر حال عقیده خود را در مورد وجود اسید سیانیدریک آزاد و یا نبودن آن به علت اشکالاتی که در استابیلیزه کردن وجود داشت، اظهار ننمود.
ضمنا دانشمند اخیر ماده مولد اسید سیانیدریک را نوعی گلوکزید اظهار داشت. در پاسیفلور، دیاستازهای مختلف مانند سوکراز، آمیلاز، آمیگدالاز، بتاگلوکزیداز و مقدار زیادی کلسیم نیز یافت می شود.
خواص درمانی گل ساعت
گل ساعت ، آرام کننده ناراحتی های منشا عصبی با اثر قاطع است. در بعضی دردهای عصبی، بی خوابی ها، مالیخولیا، اضطراب و ضعف اعصاب مصرف می شود. فراورده های آن را گاهی مخلوط با Crataegus که آن نیز اثری مشابه دارد و یا با ترکیبات دیگر به کار می برند.
- آرام بخش و ضد اضطراب: ناشی از کرایزین می باشد که بر روی گیرنده های بنزودیازپینی اثر مثبت دارد و نیز ناشی از مالتول بوده که اثرات آرام بخشی دارد. برخلاف (هارمالین و هارمین)
- محرک مغز: بواسطه هارمالین و هارمین که آنزیم منوامین اکسیداز MAO را مهار کرده و باعث تحریک مغز می گردد.
- خواب آور: اثر خواب آوری ملایم داشته و معمولا برای این اثر همراه گیاهان دیگر استفاده می گردد.
- باز کننده عروق: بواسطه اثر الکالوئید های گیاه می باشد.
- شل کننده عضلات اسکلتی می باشد. ولی بر روی عضلات رحم اثرانقباضی دارد).
- در مواردی که تنش روزمره زیاد می باشد می تواند از بروز بی خوابی پیشگیری کند.
- در درمان اضطراب خفیف تا متوسط موثر می باشد.
- گل ساعت اثر خواب آوری ملایمی دارد و روز بعد اختلال هوشیاری برای فرد ایجاد نمی کند و بخصوص در روزهایی که فشار کاری و فکری زیاد بوده ، موثر است.
- در درمان دردهایی که منشا عصبی دارند، موثر می باشد.
- در درمان گرگرفتگی دوران یائسگی موثر می باشد.
- در مصرف توام با داروهای ترک اعتیاد باعث کاهش اضطراب،بی خوابی، اسپاسم عضلانی و دیگر علایم حین ترک اعتیاد می گردد.
صور دارویی گل ساعت
عصاره روان که به مقدار مساوی از گیاه گل ساعت و حلال تهیه می شود و هر ۵۴ قطره آن نیز یک گرم وزن دارد، به مقدار ۱ تا ۳ گرم در روز و تنطور الكلى ۱/۵ آن (هر ۵۵ قطره آن یک گرم وزن دارد)، به مقدار ۳۰ تا ۵۰ قطره در روز مصرف می شود.
نسخه جهت رفع بیخوابی با اثر آرام کنند:
| تنطور پاسیفلور | ۳ گرم |
| كراته گوس (زالزالک وحشی) | ۳ گرم |
| عصاره والرین (سنبل الطیب) | ۴ گرم |
| عرق نعناع | ۹۰ گرم |
مواد مذکور را به خوبی مخلوط کرده یک قاشق قهوه خوری آن را در کمی آب قبل از خوابیدن به عنوان آرام کننده و خواب آور مصرف نمایید. گیاه مذکور بومی آمریکاست، ولی در نواحی دیگر و احتمالا در ایران به عنوان یک گیاه زینتی پرورش می یابد.
مضرات گل ساعت
- گل ساعت در اطفال کوچک تر از ۲ سال منع مصرف دارد.
- افراد بالای ۶۵ سال درمان با مقادیر کمتر شروع می گردد.
- گل ساعت با اثر گذاشتن بر روی پلاکت ها منجر به افزایش احتمال خونریزی، مخصوصا در حضور داروهای ضد انعقاد، می گردد.
- مصرف هم زمان با داروهای ضد تشنج، ضد افسردگی سه حلقه ای، آنتی هیستامین ها منجر به افزایش حالت خواب آلودگی و اختلال هوشیاری می گردد.
- مصرف توام با داروهای مهار کننده منو آمینو اکسیداز ( S، MAOI) ممنوع است.
- مصرف در دوران بارداری: به علت اثرات منقبض کننده بر روی عضلات رحم سقط زا بوده و مصرف آن ممنوع است.
- مصرف گل ساعت در دوران شیردهی: به دلیل ورود به شیر و اثرات ناشناخته مصرف آن ممنوع است.
