تاریخچه کشاورزی ارگانیک

آشنایی با کشاورزی ارگانیک

امروزه رویکرد جهانی به سمت کشاورزی ارگانیک است. در این سیستم از کشاورزی که شاید برگرفته از کشاورزی سنتی باشد سعی بر این است تا از نهاده هایی که منشا شیمیایی دارند استفاده نشود. در ادامه شرح تاریخچه کشاورزی ارگانیک با ما همراه باشید.

تاثیر نامطلوب و اثرات باقیمانده مصرف انواع کودهای شیمیایی، سموم، هورمون ها، … در تولیدات غذایی در کشورهای صنعتی پیشرفته موجب شده است کشاورزی در جهتی کاملا متضاد با روش مدرن پیش رود، در این کشورها سعی بر این است که از مصرف هرگونه مواد شیمیایی ساخته شده توسط انسان در تولید و پخش محصولات زراعی و باغی و دامی جلوگیری شود.

این کشاورزی به کشاورزی ارگانیک موسوم است و در کشورهای مختلف به نام های گوناگون چون کشاورزی بیولوژیکی، کشاورزی پایدار و کشاورزی با مصرف کم موادشیمیایی نامیده می شود.

در این روش به جای استفاده از کودهای شیمیایی از کودهای طبیعی موسوم به کود سبز استفاده می شود و برای مبارزه با آفات بیشتر از روش های بیولوژیکی استفاده می گردد.

در روش بیولوژیکی از دشمن طبیعی آفات برای از بین بردن آن آفت استفاده می گردد. کشاورزی ارگانیک بازگشت به سیستم صد سال گذشته نیست، چراکه با استفاده از تکنولوژی و علوم مختلف می توان بالاترین میزان و مناسب ترین روش تولید را در کشاورزی بوجود آورد.

رشد سریع سیستم کشاورزی ارگانیک در جهان علت رشد سریع کشاورزی ارگانیک در برخی کشورها را می توان نیاز جامعه اقتصادی بودن و اهمیت اکولوژیکی آن دانست.

پیشرفت تکنولوژی، علوم پزشکی و مشخص شدن اثرات سوء و ناهنجار بقایای مواد شیمیایی در تولیدات کشاورزی که باعث بروز انواع سرطان ها و اثرات مضر بر روی سلسله اعصاب در انسان و حیوان گرديده منجر به هوشیاری و استقبال آنها از تولیدات عاری از هرگونه باقی مانده شیمیایی شده است.

اگرچه در بیشتر جوامع به علت قدرت و نفوذ سیاسی شرکت های تولید کننده مواد شیمیایی و تبلیغات سوء مبنی بر کاهش محصول در اثر عدم مصرف مواد شیمیایی و نفی اثرات ناهنجار این کودها موجب تاخیر در توسعه سریع این سیستم شده است، لیکن پیگیری مردم و جوامع علمی منجر به تغییر روش در سیاست دولت ها، کنترل و حذف مصرف بعضی از مواد شیمیایی شد.

از نظر اقتصادی نیز برای کشاورزان عدم مصرف مواد شیمیایی با توجه به قیمت گران آن (قیمت گران کودهای شیمیایی در کشورهای پیشرفته) مقرون به صرفه بوده و به جای استفاده از کودهای شیمیایی و سموم به منابع بیولوژیکی و روش های ارزان روی می آورند.

استفاده از حشرات مفید ( نظیر کفشدوزک) برای مبارزه با آفات مثال هایی از کشت ارگانیک هستند.

تاریخچه کشاورزی ارگانیک و تعریف آن

کلمه زیستی در زبان های گوناگون دارای تفاوت هایی است؛ برای نمونه این کلمه در زبان انگلیسی Organic ، آلمانی Ecologico، اسپانیولی Biologique ، فرانسه Okologisk، دانمارکی Biologisch ، هلندی Okologisch سوئدی Ekologisk ، ایتالیایی Biologico و به زبان فارسی زیستی، طبیعی، ارگانیک نام دارد.

کشاورزی ارگانیک قدیمی ترین فرم کشاورزی بر روی کره زمین است. کشاورزی بدون استفاده از مواد شیمیایی پایه نفت (کودها و آفت کش های شیمیایی) شالوده عمل کشاورزان تا بعد از جنگ جهانی دوم بود.

جنگ با خودش تکنولوژی هایی را آورد که برای تولید کشاورزی مفید بودند. برای متال از نیترات آمونیوم که مورد استفاده دفاعی در طی جنگ دوم جهانی بود ، کود شیمیایی نیترات آمونیوم ، استنتاج شد و گاز عصب ارگانو فسفات منجر به پیشرفت حشره کش های قوی گردید.

این تکنیک های پیشرفته از جنگ دوم جهانی به بعد منجر به مزایای اقتصادی چشمگیری شده و به همان نسبت هم زیان های اجتماعی و محیطی گردیده است.

ضمنا، پیشرفت در طی جنگ دوم جهانی ، پیشرفت در تمام جنبه های تولید کشاورزی را هموار کرد. بعضی از این تغییرات شامل استفاده از آفت کشها، کود های شیمیایی و آبیاری در مقیاس بزرگ می باشد. نیترات آمونیوم ، ماده مورد استفاده در جنگ افزار، یک منبع ارزان نیتروژن در آن زمان بود.

به علاوه ،ددت (Dichloro – Diphenyl – Trichloroethane) که در آغاز توسعه یافت و بوسیله ارتش برای کنترل بیماری های ناشی از حشرات بکار گرفته شده در کشاورزی مورد کاربرد قرار گرفتند. بنابراین رایج شدن آفت کش ها هم در این دوره اتفاق افتاد.

کشاورزی ارگانیک در جستجوی بکار گیری آن پیشرفت هایی است که مفید و سازگار با حاصلخیزی پایدار هستند (واریته های جدید محصولات، تکنولوژی های کشاورزی دقیق، کارایی بیشتر ماشین آلات) در حالی که شیوه هایی که منجر به تاثیرات منفی بر اجتماع و محیط زیست می شود ، مانند آلودگی ناشی از آفت کش ها، و مقاوم شدن حشرات آفت را رها کنیم.

بجای کاربرد کودها و آفت کش های مصنوعی ، کشاورزان ارگانیک از تناوب زراعی، پوشش محصول و از محصولات دارای پایه طبیعی برای نگهداری و یا بالابردن حاصلخیزی خاک استفاده می کنند.

این کشاورزان بر روی شیوه های بیولوژیکی، فیزیکی و کشاورزی برای محدود کردن گسترش آفات و افزایش جمعیت حشرات مفید در مزارعشان تکیه می کردند.

چون موجودات اصلاح شده ژنتیکی از مواد مصنوعی ساخته شده اند و بواسطه خطر قرار گیری در ریسک های ناشناخته؛ موجودات اصلاح شده ژنتیکی مانند بذور و گیاهان مقاوم به علف کشها ، و اجزاء ترکیبی مانند GM-lecithin اجازه استفاده در کشاورزی ارگانیک را ندارند.

کشاورزی ارگانیک یا جنبش ترویج چنین گونه ای از تولید کشاورزی بعنوان یک عکس العمل از سوی کشاورزان و دانشمندان کشاورزی بر علیه صنعتی شدن بخش کشاورزی شروع شد.

لازم است اشاره شود که توسعه بیوشیمی و مهندسی (برای احتراق داخلی موتورها) در طی قرن بیستم، منجر به اصلاحات چشمگیری در کشاورزی گردید. مثلا تحقیقات بر روی اصلاح گیاهان منجر به تولید بذر هیبرید شد.

سپس در سال ۱۹۷۲ ، فدراسیون بین المللی جنبشهای کشاورزی ارگانیک (IFOAM)به عنوان یک سازمان بین المللی مستقل در سال ۱۹۷۲ با هدف گسترش کشاورزی ارگانیک تشکیل شد که مقر آن در کشور المان میباشد و بیش از ۷۸۰ عضو از ۱۰۸ کشور جهان دارد.

در دهه ۱۹۸۰ ، چندین گروه از مصرف کنندگان و کشاورزان شروع به وارد آوردن فشار بر دولت هایشان به منظور تولید ارگانیک نمودند.

این حرکت منجر به ایجاد استانداردهای گواهینامه و وضع قانون گردید. در حال حاضر، بازار محض ارگانیک در کشورهایی که این شیود بدرستی برقرار شده، بدلیل افزایش تقاضا از سوی مصرف کنندگان، در حال رشد است. تنوع و آهنگ رشد محصولات ارگانیک هم بدلیل ترقی و افزایش تقاضا برای چنین کالاهایی توسعه می یابد.

بنا به تعریف اتحادیه بین المللی جنبش کشاورزی ارگانیک (ایفوم)، کشاورزی ارگانیک نوعی نظام کشاورزی است که اساسا بر منابع تولید محلی متکی بوده و فعالیت آن بر حفظ تعادل اکولوژیکی و توسعه مطلوب فرایندهای بیولوژیک استوار است، بنابراین حاصلخیزی خاک و تنوع زیستی و پایداری، اجزاء کلیدی سیستم های کشاورزی ارگانیک محسوب می شوند.

در سیستم های تولید ارگانیک از مصرف مواد شیمیایی مصنوعی (مانند کودهای شیمیایی معدنی، آفت کش ها شیمیایی، هورمون ها، داروها و مواد افزدونی) در روند تولید جلوگیری شده و به جای آنها از جایگزین هایی مانند کودهای دامی، کمپوست ها و دیگر کودهای آلی، آفت کش های غیر شیمیایی مانند عصاره گیاهان، دشمنان طبیعی، استراتژی های کنترل بیولوژیکی و نیز از روش های مدیریتی زراعی، فیزیکی و مکانیکی برای کنترل آفات، امراض و علف های هرز استفاده می شود.

البته باید به این نکته توجه نمود که کشاورزی ارگانیک تنها به معنی عدم استفاده از کودها و آفت کش های شیمیایی در نظام های تولیدی نیست بلکه در آنها رعایت استانداردهای بین المللی و ملی خاص تولیدات ارگانیک نیز ضروری میباشد.

کشاورزی ارگانیک که از سال های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ به عنوان یک کشاورزی کاملا خاص مطرح بوده و دارای روش های ویژه ای می باشد، در سال های اخیر تقریبا در تمام کشورهای جهان به طور گسترده و روزافزونی مورد توجه قرار گرفته است.

آنچه در کشاورزی ارگانیک مطرح است نگاهی جامع به مجموعه ای از کارکردها است که هدف از آن تنها کسب محصول اقتصادی نیست و عملکرد مفهومی فراتر از مفهوم رایج آن، به عنوان تنها بخشی از کارکرد یک بوم نظام کشاورزی را در برمی گیرد.

در همین چارچوب در بوم نظام های کشاورزی ارگانیک در حقیقت کسب عملکرد بیشینه تنها هدف نیست، بلکه عملکردی پایدار و چند منظوره مورد نظر است که از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و فنی قابل حصول و قابل توجیه باشد.

در دنیا هر روزه کشاورزان بیشتری به سیستم های تولیدی ارگانیک روی می آورند. طی سالهای ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۳ هر سال سطح زیر کشت محصولات ارگانیک افزایش یافته است.

علیرغم توجه روزافزون جهانی به سیستم های کشاورزی ارگانیک و با وجود ویژگی های خاص کشاورزی، جغرافیایی، اقلیمی، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و همچنین منابع غنی و متنوعی که در کشور بزرگ ایران وجود دارند، متاسفانه هنوز این نوع سیستم تولیدی پایدار در نظام های کشاورزی ایران عملا جایگاهی ندارند.

به عبارت دیگر گرچه چنین نگرشی از سابقه بسیار طولانی در تمدن تولید مواد غذایی ایران برخوردار است ولی در قالب نوین آن در کشور ما کمتر از دو دهه است که تنها مطرح شده است. خوشبختانه هم اکنون زیر ساخت های ضروری برای تحکیم بخشیدن به چنین نگرشی کاملا فراهم است.

اگر چه تولید محصولات کشاورزی با استفاده از منابع آلی و بدون کاربرد مواد شیمیایی از سابقه بسیار طولانی برخوردار است، ولی جنبش کشاورزی زیستی که بر اساس تولید محصولات غذایی بدون استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی استوار است و به علاوه، مقررات و استانداردهای خاص خود را دارد، از سابقه چندانی برخوردار نیست.

این استانداردها توسط سازمان های بین المللی چون سازمان بین المللی استاندارد، فدراسیون بین المللی جنبش کشاورزی زیستی و کدکس اليمنتاريوس تدوین می شوند.

در کشاورزی زیستی علاوه بر جنبه های فناوری ان به مسائل اجتماعی-اقتصادی و اخلاقی تولیدات غذایی نیز توجه میشود.

امروزه، رشد سریع فروش این نوع محصولات که از سال ۱۹۹۰ تا کنون در سطح جهان به ۲۰ – ۲۵ درصد در سال رسیده است، منجر به گسترش فعالیت های زیادی در تولید، فرآوری، پژوهش، تدوین مقررات و توافق های تجاری در ارتباط با این محصولات شده است.

ارزش تجاری محصولات زیستی در سال ۲۰۰۶ به ۳۸۰ میلیارد دلار در سال رسید و سهم این محصولات از کل فروش محصولات غذایی حدود ۲٪ در آمریکا و ٪۴ در اتحادیه اروپا است.

امروزه، تجارت محصولات گواهی شده زیستی در ۱۳۰ کشور جهان انجام می شود. سطح زیر کشت جهانی این محصولات در سال ۲۰۰۸، حدود ۳۱میلیون هکتار بوده است.

شواهد زیادی حاکی از برتری کشاورزی زیستی بر کشاورزی رایج از جنبه های مختلف زیست محیطی، مقاومت در برابر آفات و بیماریها و افرایش تنوع زیستی، کاهش گرمای زمین و غیره است.

البته، مشکلاتی چون آلودگی میکروبی مواد غذایی و کاهش عملکرد این نوع محصولات نیز ذکر شده است. کاهش عملکرد به طور متوسط در برخی کشورها بین ۱۵-۱۰ درصد گزارش شده است که این کاهش می تواند با کمتر مصرف شدن نهاده ها در این نوع نظام و قیمت بیشتری که برای این محصولات پرداخت می شود، جبران گردد.

در کشور ما نیز شواهد متعدد حاکی از آن است که کشاورزی زیستی در شرایط خشکسالی از نظر عملکرد بر کشاورزی رایج برتری دارد. با وجودی که کشور ما از نظر کشاورزی سابقه بسیار طولانی دارد و برخی محصولات مهم زراعی فعلی در دنیا از قبیل غلات و حبوبات در این قسمت از جهان اهلی شده اند، متأسفانه هنوز در چارچوب کشاورزی زیستی نوین، فاقد مقررات ملی است.

امروزه بازارهای خارجی و به خصوص اتحادیه اروپا تمایل خود را نسبت به خرید محصولات زیستی ایران (پسته، گردو، خرما، کشمش، میوه های تازه، زعفران و غیره) اعلام داشته اند، ولی هنوز هیچ گونه مقررات و چارچوبی در این رابطه وجود ندارد.

پیشگامان کشاورزی ارگانیک

برای شناخت فلسفه و مفهوم ارگانیک باید تاریخچه کشاورزی ارگانیک مطالعه شود. بخشی از این مطالعه می تواند به شناخت پیشگامان ارگانیک مربوط باشد. پژوهشگرانی بوده اند که نقش برجسته ای در شکل گیری رهیافت ارگانیک با قالب بندی نوین آن داشته اند.

آلبرت هوآرد (۱۸۷۳-۱۹۶۷)

مطالعات و نوشته های سر آلبرت هوارد، الهام بخش بسیاری از پیشگامان کشاورزی ارگانیک بوده است. وی به طور مکرر بر اهمیت حاصلخیزی خاک در کشاورزی و ضعف ذاتی کودهای شیمیایی در حفظ، تامین و بهبود این حاصلخیزی تاکید کرده است.

هوارد به رابطه پیدایش و انحطاط تمدنها و عملیات کشاورزی آنها، مانند انحطاط تمدن روم پس از ترک روشهای کشاورزی پایدار، اشاره کرده است. وی در سال ۱۹۰۵ فعالیت خود را به همراه همسرش، گابریل که متخصص اقتصاد گیاه شناسی بود در هند آغاز کرد.

در آنجا بود که هوارد روش های کشت کشاورزان محلی را مشاهده کرد و ساخت کمپوست به روش هندی را فرا گرفت. این روش مبتنی بر بازگشت مواد مغذی به خاک و تولید هوموس با کیفیت مطلوب است.

هوارد در سال ۱۹۴۰ کتاب خود را با عنوان وصیت نامه کشاورزی منتشر کرد که در آن به ارتباط بین سلامت خاک، گیاه و دام پرداخت.

هوارد از داروین به عنوان بنیان گذار کشاورزی جایگزین در غرب نام می برد و در مقدمه نسخه ای از کتاب «شکل گیری خاکدانه زراعی از طریق فعالیت کرم ها» اثر داروین که در سال ۱۹۴۵ منتشر شد، نوشت:

«طبیعت، برترین کشاورز است و با مطالعه روش های طبیعی میتوان به هر آنچه نیاز است رسید. طبیعت، راهنمایی کامل و قابل اطمینان است».

ایو بالفور (۱۹۹۰-۱۸۹۹)

ایده های ایو بالفور الهام بخش پایه گذاری انجمن خاک انگلستان با همراهی دیگر کشاورزان، دانشمندان و متخصصان تغذیه شد. وی از نخستین بانوانی بود که در دانشگاه ریدینگ در رشته کشاورزی دانش آموخته شد. وی بعد از این دوره تحت تاثیر فعالیت های آلبرت هوارد قرار گرفت.

بالفور در ۲۰ سالگی مزرعه ای در سافولک انگلستان خریداری کرد و در سال ۱۹۳۹ اولین مطالعه مقایسه ای سامانه های کشاورزی رایج و طبیعی را در مزرعه خود آغاز کرد. وی این مطالعه را با درآمد حاصل از فروش مجله اش با عنوان زمین مادر انجام داد.

او در سال ۱۹۴۳ کتاب خاک زنده را منتشر کرد. چاپ این کتاب به نشست بزرگی از علاقمندان این بحث در تابستان ۱۹۴۵ منجر شد. این نشست زمینه ای شد برای ایجاد انجمن خاک در انگلستان که در سال ۱۹۴۶ تاسیس گردید و اولین مدیر آن خانم ایو بالفور بود.

هانس پیتر راش (۱۹۷۷-۱۹۰۹)

هانس پیتر راش آزمونی را برای تعیین حاصلخیزی خاک ابداع کرد. وی به همراه هانس مولر و همسرش، ماریا مولر از پیشگامان کشاورزی ارگانیک در سوییس و کشورهای آلمانی زبان بوده اند. هانس در پروس شرقی (جنوب شرقی دریای بالتیک) به دنیا آمد و دوران کودکی خود را در آنجا گذراند.

او در دانشگاه گیسن در رشته پزشکی فارغ التحصیل و از سال ۱۹۳۲ به عنوان پزشک زنان و زایمان در درمانگاه دانشگاه مشغول به کار شد. هانس بعد از جنگ جهانی به عنوان پزشک در مرکز درمانی بیماران سرطانی لرباخ شروع به کار و با بیکر که میکروبیولوژیست بود، همکاری کرد.

هانس در زمینه کارکردهای باکتریها در پزشکی تحقیق می کرد. در این مدت، راش مقاله ای را از یافته هایش در مجله پزشکی در سال ۱۹۵۰ با عنوان «چرخه باکتری ها به عنوان اصل حیات» به چاپ رساند.

هانس مولر در این مقاله، اساس رهیافت علمی کشاورزی طبیعی را تشریح کرد. بدین دلیل مولر از راش خواست تا یک آزمایشگاه تاسیس کند. راش در این آزمایشگاه در زمینه شرایط میکروبی خاک به تحقیق پرداخت و موفق به ایجاد یک آزمون شد که کشاورزان می توانستند از طریق آن حاصلخیزی خاک را اندازه بگیرند.

در همان زمان، راش به عنوان مشاور علمی در تعاونی کشاورزی سوییس فعالیت و در دوره های آموزشی موشبرگ تدریس می کرد، ضمن آن که در سخنرانی های متعدد و همکاری های منظم خود با مجله فرهنگ و سیاست، به تشریح اصول علمی کشاورزی ارگانیک می پرداخت.

الرد نورث بورن (۱۹۸۲-۱۸۹۹)

لرد نورث بورن، نخستین فردی است که از واژه ارگانیک در کشاورزی، در کتاب خود« نگاهی به زمین» که در سال ۱۹۴۰ نگاشته شد، استفاده کرد برای دستیابی به مزرعه آرمانی، مزرعه باید از نظر ارگانیک، کامل باشد؛ یعنی ماهیتی زنده داشته باشد.

مزرعه باید مجموعه یکپارچه ای باشد که از یک توازن حیاتی ارگانیک برخوردار است، به این معنی که تمام اجزای آن با یکدیگر در ارتباط و برهمکنش باشند. چرخه تبدیل سبزیجات توسط دام به فضولات و سپس، تبدیل این فضولات به سبزیجات، پیچیدگی زیادی دارد و به ویژه در دراز مدت، حساسیت زیادی به اختلال این توازن طبیعی دارد.

تاوان از دست رفتن این توازن، از بین رفتن حاصلخیزی خاک در درازمدت است. حاصلخیزی حقیقی خاک، فرایندی است تدریجی که در طولانی مدت و با ساز و کارهای متناسب با خاک هر مزرعه و با توجه به ویژگی های آن، به دست خواهد آمد، فرایندی که ممکن است بسیار طولانی باشد.»

رودلف اشتاینر (۱۹۲۰-۱۸۹۱)

رودلف اشتاینر، فیلسوف، نمایشنامه نویش و مجسمه ساز اتریشی است که شهرتش بیشتر برای بنیان گذاری اساس فکری مکتب حکمت انسانی و کشاورزی بیودینامیک است. در سال ۱۹۲۴، گروهی از کشاورزان که نگران آینده کشاورزی بودند از وی کمک خواستند.

اشتاینر در پاسخ به این درخواست، مجموعه ای سخنرانی درباره کشاورزی ایراد کرد. این سخنرانی ها خاستگاه کشاورزی بیودینامیک بود. مفهوم اصلی و جوهره این سخنرانیها، پالایش مزرعه از هر نوع مواد خارجی با استفاده بسیار اندک این مواد در مزرعه است.

جنبه های دیگر کشاورزی بیودینامک که با دیگر سامانه های کشاورزی متفاوت است عبارت است از فعالیت های زمان بندی شده مانند کشت بر اساس الگوهای گردش ماه و سیارات. اشتاینر کشاورزانی را که در سخنرانیهای وی شرکت می جستند تشویق می کرد تا سخنان و نظریه های وی را در مورد کشاورزی، با بررسی های علمی به اثبات برسانند.

راشل کارسون (۱۹۹۶-۱۹۰۷)

راشل کارسون، نویسنده، دانشمند و بوم شناس در روستای اسپرینگ دیل در ایالت پنسیلوانیای ایالات متحده متولد شد. او عشق به طبیعت و جهان زنده را از مادر خود به ودیعه گرفت که نخست به صورت یک نویسنده و سپس در قالب دانشجوی رشته زیست شناسی دریایی بروز یافت.

کارسون در سال ۱۹۲۹ تحصیلات خود را در رشته زیست شناسی دریایی به پایان رساند و از کالج دخترانه پنسیلوانیا درجه لیسانس دریافت کرد. سپس در رشته جانورشناسی تحصیلات خود را ادامه داد و در سال ۱۹۳۲ از دانشگاه جان هاپکینز موفق به اخذ درجه فوق لیسانس گردید.

پس از جنگ جهانی دوم، استفاده بی رویه از سموم شیمیایی آفت کش توجه کارسون را به خود جلب کرد و او را واداشت تا مردم را از اثرات درازمدت سموم آفت کش آگاه سازد. وی در کتاب بهار خاموش (۱۹۶۲) شیوه های متخصصان علوم کشاورزی را به چالش کشید و همگان را به تحول در دیدگاه بشر نسبت به دنیای طبیعت دعوت کرد.

کارسون پس از آن در معرض اتهامات و حملات صنایع شیمیایی و برخی دولتمردان که او را اخلالگر می نامیدند، قرار گرفت، اما با شهامت از موضع خود دفاع می کرد و می گفت: «نباید فراموش کنیم که ما هم بخشی آسیب پذیر از دنیای طبیعت و به اندازه سایر قسمت های بوم سازگان در معرض خطر هستیم.»

رویکرد و چشم انداز به سوی کشاورزی و بازاریابی محصولات غذایی در طی چند دهه اخیر تغییر کرده است. در حالی که پیش از این فصل و آب و هوای هر منطقه تعیین می کرد که چه چیزی در آنجا می روید، امروزه «بازار» است که تعیین می کند چه چیزی می خواهد و باید روییده شود.

اکنون تمرکز بیشتر بر روی کمیت و کیفیت ظاهری است تا کیفیت و ارزش غذایی. آفت کش و دیگر بقایای شیمیایی در غذا و کاهش کلی کیفیت غذا باعث افزایش چشمگیر بیماری های مختلف و عمدتا اشکال مختلف سرطان و کاهش ایمنی بدنی می شود.

این تجاری سازی انبوه کشاورزی همچنین اثرات منفی بر محیط زیست دارد. استفاده از آفت کش ها منجر به تجمع سطوح بالای مواد شیمیایی در محیط زیست ما، در خاک، آب، هوا، حیوانات و حتی در بدن ما شود. کودها اثر کوتاه مدت بر روی حاصلخیزی خاک دارند اما اثرات دراز مدت منفی بر محیط زیستی دارند، و سال ها پس از شسته شدن و زهکشی خاک باقی می مانند، آب های زیر زمینی و بدنه آب را آلوده می کنند.

استفاده از دانه های هیبرید و کشت تک محصولی و یکدست، تهدید جدی برای تنوع گونه ای محلی و بومی است و نطفه آنها ممکن است برای همیشه از بین برود. با نام رشد بیشتر تغذیه زمین، ما راه نادرست ناپایداری را در پیش گرفته ایم.

اثرات وحشتناک اسپری آفت کش بر کشتزارهای دولتی در کرالای هند چند سال قبل؛ بطری های آب و نوشیدنی های گازدار آلوده به آفت کش یکی از مثال های این اثر منفی بر جوامع کشاورزی در سراسر جهان بوده است.

با وجودی اینکه گفته می شود حاصلخیزی افزایش یافته است، در عمل کشاورزان در هر کشوری در سرتاسر جهان شاهد نزول موفقیت اقتصادی بودند. به نظر می رسد که تنها ذینفع این چشم انداز جدید به غذا و کشاورزی شرکت های تولید کننده بذر و مواد آگروشیمیایی باشند.

اینجاست که کشاورزی ارگانیک به میان می آید. کشاورزی ارگانیک قادر است هر یک از این مشکلات را حل کند. کشاورزی ارگانیک مطلقا متکی بر حفظ تعادل اکولوژیک و تقویت فرایندهای بیولوژیکی تا حد مطلوب آنها می باشد.

در یک سیستم ارگانیک، حفظ ساختمان خاک، کرم های خاکی، میکروارگانیسم ها و حشرات ضروری می باشد. لذا زارعین ارگانیک، حفظ خاک و محیط را یک اصل می دانند.

امروزه مسائل اثر سمیت بقایای سموم و آفات کش ها در مواد غذایی و آلودگی آبهای زیرزمینی به نیترات، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. حال آنکه هر روز شواهد بیشتری در خصوص جنبه های مختلف مثبت کیفیت محصولات ارگانیک به دست می آید.

به عنوان مثال، محصولات غذایی تولید شده با شیوه ارگانیک، دارای ماده خشک و محتوی ویتامین بیشتر اند و از کیفیت انباری مطلوبی برخوردارند.

در کشاورزی ارگانیک به دلیل خودداری از مصرف ترکیبات شیمیایی که با صرف انرژی گزاف از منابع محدود طبیعی به دست آمده اند، همچنین به دلیل مصرف اندک یا عدم مصرف ترکیبات افزودنی، این سیستم کشاورزی احتیاج به صرف هزینه های پنهان از قبیل هزینه مقابله با مشکلات فزونی بیش از حد نیترات ها در آب نمی باشد.

برخلاف کشاورزی رایج، کشاورزی ارگانیک از نظر تحقیق و توسعه مورد بی توجهی قرار گرفته است و کشاورزان ارگانیک نیز از حمایت سرویس های مشاوره ای بی بهره بوده اند.

با این وجود، تولید برخی کشاورزان ارگانیک از میانگین تولید کشاورزان رایج بالاتر است. چنانچه برخی از تلاش های تحقیقاتی که در زمینه مواد آگروشیمیایی صورت گرفته اند، صرف توسعه تکنیک های کشاورزی ارگانیک شوند، قطعا می توان انتظار داشت که سیستم های ارگانیک، بازدهی خیلی بیشتری داشته باشند.

بررسی که در سال ۱۹۸۸ توسط اتحادیه کشاورزان انگلستان صورت گرفته، نشان داد که ۲۸ درصد افرادی که با آنها مصاحبه شده کاما علاقه مند، و ۲۳ درصد دیگر نسبتا علاقه مند به خرید محصولات ارگانیک می باشند.

بررسی های دیگر، حاکی از آن است که چنانچه محصولات غذایی ارگانیک با سهولت بیشتری در اختیار مصرف کنندگان قرار گیرد، علاقه مندان به مصرف این محصولات، بیشتر خواهند بود و حتی مایل خواهند بود این محصولات را با قیمت های بالاتری خریداری کنند.

سیمای کشاورزی ارگانیک جهان

طبق بررسی تاریخچه کشاورزی ارگانیک مطابق با آماری که مربوط به سال ۲۰۰۹ می باشد، سهم کشت ارگانیک از كل زمین های کشاورزی 0.85 درصد است. از این مقدار بیشترین سهم مربوط به اقیانوسیه است.

در سال ۲۰۰۹ کل سطح زیر کشت ارگانیک کمی بیش از ۳۷ میلیون هکتار بوده است. سهم هر قاره در جدول زیر نشان داده شده است:

قاره	سطح کشت ارگانیک(هکتار)	سهم آن نسبت به کل زمین (هکتار)
آفریقا	1026632	0.1 درصد
آسیا	3581918	0.25 درصد
اروپا	9259934	1.87 درصد
آمریکای لاتین	8558910	1.37 درصد
اقیانوسیه	12152108	282 درصد
آمریکای شمالی	2652624	0.68 درصد
جمع	37323127	0.80 درصد