آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر 21 
نام فارسی: خار پنبه
نام علمی: .Onopordon Acanthium L
نام فرانسه: Epine blanche، Onoporde، Ch. acanthin، Chardon aux anes
نام انگلیسی: Argentine thistle ،Wild artichoke، Common cotton thistle
نام آلمانی: Breite Wegdistel، Gemeine eselsdistel، Eselsdistel
نام ایتالیایی: Acanzio، Scardiccione – salvatico، Acantio، Spina bianca
نام عربی: شكاعی (Shukaa)، طوبه (Tawbah)، راس الشيخ
خار پنبه گیاهی از تیره کاسنی، علفی و دارای ساقه ای به ارتفاع یک تا دو متر، پوشیده از تارهای پنبه ای سفید با ظاهری کاملا مشخص است. از اختصاصات آن این است که اولا ساقه اش انشعاب کم دارد و ثانيا سراسر طول ساقه اصلی و شاخه های آن، دارای کناره ای بال مانند، لوب دار و خاردار است.
برگ های خار پنبه بزرگ، بیضوی دراز با کناره لوب دار و دندانه های منتهی به خاری قوی و نوک تیز است. کاپیتول آن منفرد، خیلی بزرگ، مرکب از گل های لوله ای قرمز رنگ و دارای براکته هایی است که قاعده آن ها پوشیده از تارهای پنبه ای ولی راس آن ها منتهی به نوک باریک، دراز و خمیده می باشد. میوه آن فندقه، به رنگ خاکستری، با لکه های سیاه و منتهی به یک دسته تار است. ظاهر سفید رنگ و گل های درشت و زیبای گیاه باعث شده که پرورش آن در بعضی نواحی معمول گردد. زنبور عسل، نوش کافی از کاپیتول های درشت این گیاه به دست می آورد.
ترکیبات شیمیایی خار پنبه
دانه گیاه خار پنبه دارای ۲۰ تا ۲۵ درصد روغن قابل استخراج است. در نهنج و قاعده براکته ها نیز مقدار زیادی اینولین یافت می شود. روغن دانه این گیاه، حالت روان، رنگ زرد و وزن مخصوصی برابر ۰.۸۸۴ در گرمای ۷۸ درجه دارد. اندیس انکسار آن در گرمای ۷۰ درجه معادل ۱.۴۵۹۰، اندیس صابونی آن بین ۱۸۳ و ۱۹۳ و اندیس ید آن بین ۱۳۶ و ۱۴۳ است.
روغن مذکور را می توان به مصارف تغذیه رسانید. مشخصات آن شباهت به روغن میوه بابا آدم یعنی Arctium Lappa دارد. استفاده از روغن گیاه معمول نیست.
خواص درمانی خار پنبه
از جوشانده ریشه گیاه خار پنبه در گذشته به عنوان مدر، مقوی معده، اشتها آور و برای معالجه ذات الجنب، استفاده به عمل می آمده است. اثر دادن شیره گیاه تازه و برگ های له شده آن بر روی پوست بدن جهت رفع زخم ها و معالجه کچلی، جرب و اولسرها، مخصوصا اولسر ناحیه صورت، Lupus و غیره توصیه شده است ضمنا چنین شهرت دارد که اولسرهای شانکری ناحیه صورت را معالجه می کند و در درمان حالت سرطانی نیز اثر مفید ظاهر می سازد.
محققینی مانند Eller, Mohring, Ross, Timmenmann استفاده از ریشه گیاه را در درمان اولسرهای صورت (اولسرهای شانکر مانند) با اثری قاطع ذکر نمودند و حتی چنین اظهار داشتند، زخم های مذکور را در بیماری که در مقابل داروهای دیگر مقاومت نشان می دادند در طی ۱۴ روز درمان نمودند.
ساقه پوست کنده. این گیاه در اسپانیا و ایتالیا به مصرف تغذیه می رسد نهنج کاپیتول های آن نیز در حالتی که هنوز شکفته نگردیده و گل ها ظاهر نشده، از زمان های قدیم به صورتی که کنگرفرنگی مصرف می شود مورد استفاده مردم بوده است.
محل رویش خار پنبه
شمال ایران – گرگان: آزادشهر، اطراف حاجی لنگ، مازندران: بین گدوک و عباس آباد در ۲۰۰۰ متری، قریه استخر پشت در ۵۰۰ – ۷۰۰ متری، کندوان در ۲۶۵۰ متری. آذربایجان: محمد آباد نزدیک تبریز، ۱۵ کیلومتری شمال خوی، نزدیک ماکو در ۱۸۰۰ متری، همدان: دره مرادباغ. اصفهان: دمب کمر، نزدیک خوانسار. لرستان. اطراف تهران: رودهن در ۱۲۰۰ متری، گچسر، دماوند، شاهرود – بسطام، بین شاهرود و چهل دختر در ۲۵۰۰ متری دامغان – سمنان، بین فیروزکوه و بشم در ۱۹۰۰-۲۰۰۰ متری شهمیرزاد.
.O. leptolepis DC، گیاهی پوشیده از کرک های سفید رنگ و دارای ساقه کم و بیش بال دار با کناره خاردار است. در نواحی مختلف خراسان، کرج، ری، اطراف تهران، نواحی غربی ایران، بلوچستان و مسجد سلیمان می روید. در نمونه های جمع آوری شده از نواحی شمالی ایران، دو Germacranolides جدید و دو Elemanolides جدید با اثر ضد توموری از آن به دست آمده است.
