اسپرس (Onobrychis sativa)

نام فارسی: اسپرس

نام علمی:‌ .Onobrychis sativa.، Hedysarum Onobrychis L

نام فرانسه: Bourgogne ، Esparcette ، Sainfoin cultivé

نام آلمانی: Echt – Esparcette

نام انگلیسی: French – grass ، Holy clover Sainfoin

نام ایتالیایی: Sano – fien ، Sedrangola

نام عربی: انوبروخیس (Andbrakhi s)، عرن (Arn)

نام‌های دیگر: اسپست – اونوبروخین

اسپرس ، گیاهی یک ساله از تیره پروانه واران و دارای گونه فرعی، واریته و فرم های مختلف می باشد و چون از علوفه های بسیار خوب به شمار می آید از این جهت پیوسته اقدام به پرورش آن در غالب نواحی می شود.

برگ های مرکب از برگچه های متعدد، بیضوی و نوک تیز و گل هایی به رنگ های صورتی سفید، مایل به بنفش و غیره دارد. طول ساقه نمونه های مختلف آن متفاوت و بین ۸ تا ۶۰ سانتی متر است. گل های اسپرس در فاصله ماه های اردیبهشت و اوایل تابستان ظاهر می شود و چون نوش فراوان ایجاد می نماید زنبور عسل به سمت آن جلب می گردد. میوه اش نیام و محتوی دانه های صاف کروی یا کم و بیش مسطح است. به عنوان زینت نیز گاهی پرورش می یابد.

خاکستر گیاه اسپرس ، دارای معادل ۲۸ تا ۴۴ درصد آهک، ۵ تا ۱۰ درصد منیزیم، ۲ تا ۵درصد سیلیس و ۹ تا ۱۰ درصد ترکیبات فسفریک است. از گل های آن عسل مرغوب فراهم می شود. دانه اش در بعضی نواحی به عنوان معرق مصرف می گردد.

ترکیب شیمیایی اسپرس

در خاکستر گیاهاسپرس ۴۵ – ۲۸ درصد آهک، ۱۰ – ۵ درصد منیزی، ۵ – ۲ درصد سیلیس، ۹ – ۱۰ درصد اسید فسفریک وجود دارد.

خواص درمانی اسپرس

• کمی سرکه رقیق را با عصاره تازه اسپرس مخلوط کنید و بخورید. برای معالجه زردی، استسقا، انواع قولنج ها، تسکین درد و تحریک اشتها بسیار مفید است.
• آن را در روغن زیتون بجوشانید تا به صورت مرحمی درآید و ضماد کنید. برای تسکین دردهای رماتی در سی و درد بیضه مفید است.
• چکانیدن عصاره آن در چشم لکه یا زخم در قرنیه چشم را برطرف می کند.
• خوردن هشت تا دوازده گرم از تخم اسپرس برای افزایش نیروی جنسی مفید است.

محل رویش ‌اسپرس

البرز، شهرستانک، آذربایجان: ارومیه (رضاییه سابق).لرستان. در بعضی نواحی نیز پرورش می یابد.