بینی ( دستگاه تنفس ) و برخی از بیماری های آن

عملکرد اصلی بینی این است که هوا را قبل از رسیدن به نای و ریه ها از نظر درجه ی حرارت، رطوبت و پاکیزگی تهویه و آن را از وجود ذرات آلاینده پاکسازی می کند.

بینی طبیعی، تمام اعمال فوق را به طور کامل انجام میدهد. درجه ی حرارت هوا، میزان رطوبت و تمیزی آن اهمیت بسیاری در انجام تنفس درست دارد.

به طور کلی بینی عضوی حساس است و هنگامی که نتواند وظایف فوق را به خوبی انجام دهد، سینوس ها و دستگاه تنفسی استعداد بیشتری برای ابتلا به عفونت ها پیدا میکنند.

در اثر سرماخوردگی و زکام وظایف بینی مختل و در اثر آن عفونت سینوس ها مبدا و محل زایش اکثر بیماری های ریوی می گردد.

به طور کلی بینی در معرض تغییرات مداوم حرارت، رطوبت و هم چنین ذرات موجود در هوا قرار دارد.

به همین دلیل اعمال مختلفی را باید انجام دهد که به کمک شاخک ها صورت می گیرد. این شاخک ها سطحی وسیع و پوشیده از مخاط را به وجود می آورند.

یکی از عارضه های بینی، انسداد آن است که معمولا در هنگام دراز کشیدن تشدید می شود. اگر هنگام دراز کشیدن و خوابیدن از یک طرف بدن دچار انسداد بینی شدید باید مجددا به طرف دیگری بخوابید تا رفع شود.

دستگاه تنفس دستگاهی است که به وسیله ی آن هوا وارد بدن و خارج می گردد. اهمیت تنفس بر کسی پوشیده نیست. زیرا همه کس میداند که انسان می تواند چندین روز بدون آب یا غذا زنده بماند ولی قدرت و نیرو ندارد که دو یا پنج دقیقه نفس نکشد.

پس هوا را می توان مثل غذا؛ البته مهم تر از آن، برای بدن لازم دانست. منتها غذایی جامد یا مایع نیست بلکه به صورت گاز خواهد بود که ترکیبی است از اکسیژن و ازت.

اگر در محل زندگی اکسیژن کم شود خفگی ایجاد میکند.

خارش نوک بینی

اگر نوک بینی و جانب بیرونی آن خارش داشته باشد. به علت سرماخوردگی، چایمان و زکام خواهد بود که باید به منظور برطرف کردن آن از ویتامین C و داروهای سرماخوردگی استفاده کنید و به آن بخور داده شود و لااقل حدود ۱۸ ساعت نیز استراحت کامل، راحت و آزاد داشته باشید.

بزرگی کرنه های بینی

برای درمان بزرگی کرنه های بینی، مرمکی، براده ی آهن و اشنان را به نسبت مساوی مخلوط و بسیار نرم بکوبید.

بعد با کمی روغن زیتون مرهم درست کنید سپس یک قطعه پنبه ی آغشته به آن را داخل بینی قرار دهید.

زرنیخ سرخ ۰/۵ و براده ی مس ۱ گرم را در نصف فنجان سرکه حل کنید و به وسیله ی پنبه ای آن را در بینی قرار دهید.

مرمکی و سماق را به طور مساوی بسیار نرم بسایید بعد در سرکه حل کنید. سپس یک قطعه پنبه ی کوچک را به آن آغشته و در سوراخ بینی قرار دهید.

کات کبود، گل ارمنی، سفید آب قلع و سرنج را به نسبت مساوی بسایید و با کمی سرکه مخلوط کرده بعد به وسیلهی قطعه ای پنبه که به آن آغشته کرده اید داخل بینی قرار دهید.

زرآوند، مدحرج، مازوج، زاج سبز، کندش و مرمکی را مساوی نرم بسایید بعد در ظرف مسی سفید نشده ریخته و روی آن سرکه بریزید.

آنقدر بپزید تا به صورت عسل در آید بعد یک قطعه پنبه را به آن آغشته و در مجرای بینی قرار دهید.

بدبویی بینی

گاهی در اثر عفونت سینوس ها یا به علت خورده شدن تیغه ی وسط بینی و سوراخ شدن آن و گاهی به علت عفونت قفسه صدری یا ریه ها یا معده بدبویی بینی ایجاد می شود که باید ابتدا علت را کشف و بعد به درمان پرداخت. ضمنا نسخه های زیر نیز در مورد بدبویی بینی موثر خواهد بود.

سنبل یا عود يا سعد کوفی را بسیار نرم بسایید و هر بار کمی از آن را داخل بینی بکشید. هم چنین خردل و صبر زرد را به نسبت مساوی بسیار نرم بسایید و در سکنجبین مخلوط و در گلو غرغره کنید.

کلپوره، بابونه ی شیرازی و آویشن شیرازی را به نسبت مساوی مخلوط و بجوشانید. با آب آن داخل گلو غرغره کنید.

جعده، میخک، سنبل الطیب، صبر زرد، اقاقیا، مرمکی و عفض را به نسبت مساوی بسیار نرم بسایید و مفرد یا مرکب در بینی بکشید و با آب پونه ی رقیق نیز مرتبا استنشاق کنید.

دارچین، میخک، بسباسه و جوزهندی از هر کدام ۱۰ گرم همه را مخلوط و بسیار نرم بسایید بعد با ۵۰۰ گرم عسل مصفی مخلوط و هر روز صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن را میل کنید.

سنبل و قرنفل را با هم بپزید و آب صاف کرده ی آن را در بینی استنشاق کنید. بعد پونه را نرم بسایید و کمی از گرد آن را در بینی بکشید.

باد دماغ شدگی اطفال

اگر در بینی گاهی بیماری ایجاد شود که مانع از تنفس گردد، در عرف میگویند فلانی باد دماغ شده است.

این حالت در نوزادان بیشتر عارض می شود. برای درمان آن شب ها هنگام خوابیدن روغن بنفشه بادام را داخل بینی بچکانید.

خاکشیر تلخ را در آتش بریزید و دود آن را داخل بینی بدهید تا باز شود.

عناب را در آتش بیندازید تا بسوزد و یا آن را در میله ای فرو کنید و روی حرارت آتش بسوزانید و دود آن را بر بینی دهید تا مرتفع شود.

هر صبح، ظهر و شب هر بار یک قطره روغن بنفشه بادام در بینی بچکانید.

افراد بزرگسال می توانند کمی انفیه با یک نوع گرد دماغ را در بینی بکشند تا به وسیله ی انفیه چند عطسه کنند و در اثر عطسه کردن باد دماغ آنها برطرف می شود.

پاروسمی

پاروسمی یک نوع بیماری بینی است؛ یعنی این که در حس بویایی اختلال ایجاد می شود. این بیماری طوری است که تفسیرهای نادرست از بوها را ارایه میدهد.

کسی که دچار این بیماری شده باشد اغلب اوقات از بوهای آزار دهنده ی شکایت دارد؛

یعنی گاهی بوی پر سوخته ی مرغ یا بوی زباله یا بوهای فاسد و آزاردهنده دیگری را احساس می کند که با مصرف داروهای خوراکی پاک کننده ی سر و مغز و استنشاق انفیه تخفیف می یابد.

آنوسمی

آنوسمی یک نوع بیماری است که در نتیجه ی انسداد ساده ی بینی که مانع رسیدن جریان هوا به ناحیه ی بویایی بالای بینی می شود به وجود می آید.

نحوه ی آغاز آنوسمی معمولا به طور ناگهانی است. بیمار ممکن است یک روز دارای حس بویایی طبیعی باشد اما روز بعد به این عارضه دچار شود. یک عفونت ساده نیز ممکن است باعث این بیماری شود. کسانی که

حنجره ی آنان به علت بیماری سرطان برداشته شده است نیز دچار آنوسمی خواهند بود.

اما ساده ترین توضیح برای این امر فقدان جریان هوا در بینی خواهد بود. نحوه ی آزمایش و عملکرد بویایی این است که چشم هایتان را ببندید و شخص دیگری قهوه، شکلات، توتون، آمونیاک، عطر و غیره را جدا جدا و با فاصله جلوی بینی شما بگیرد و شما بوی آنها را تشخیص دهید تا از سلامت بویایی خود مطلع گردید.

بیمار آنوسمی قادر به تشخیص بوی قهوه نیست اما در برابر آمونیاک از خود واکنش نشان میدهد..

ضعف بویایی

برای درمان ضعف بویایی (در اصل تقویت بویایی) مقداری زعفران را در ظرفی کوچک و سربسته بریزید و روزی چند مرتبه درب آن را باز کرده و بو کنید. مجدد درب آن را ببندید و برای مرتبه های دیگر همراه داشته باشید.

از بین رفتگی حس شامه

اگر در حس شامه مشکل ایجاد شده است ماء الاصول یا ایارج فیقرا را هر روز کمی میل کنید.

هر روز کمی مرمکی نرم شده را در آب انجیر پخته مخلوط و با آن غرغره کنید.

در حمام با آب جوشانده ی مخلوط مرزنجوش و درمنه ی ترکی سر را شستشو دهید و کمی از آن را هم در بینی بکشید.

آب چغندر خام یا آب جوشانده ی اذان الفار یا آب جوشانده ی سداب یا آب دمکرده ی پونه ی رقیق را در بینی استنشاق کنید.

پنج گرم سیاه دانه را در ۱ لیوان آب بجوشانید و آب صاف کرده ی آن را در بینی بکشید.

یک گرم سیاه دانه ی کوبیده شده را در ۱ قاشق روغن زیتون ریخته و هر بار ۲ یا ۳ قطره در بینی بچکانید.

یک مثقال مرزنجوش را در ۱ لیوان آب بجوشانید و با آب صاف کرده ی آن را روزی ۴ مرتبه استنشاق کنید.

استوخدوس هندی و گل زرفا از هر کدام ۶ مثقال، رازیانه و پرسیاوشان از هر کدام ۴ مثقال و غازیاقی ۲ مثقال همه را مخلوط و نیم کوب کنید.

هر صبح و شب هر مرتبه ۱ قاشق غذاخوری آن را در یک و نیم لیوان آب بجوشانید تا حدود یک لیوان آب باقی بماند بعد آن را صاف و شیرین کرده و بنوشید.

پیشگیری از سرماخوردگی بینی

اگر در فصل زمستان بینی شما دچار سرماخوردگی می شود در اوایل زمستان هر سال، برف اول و دوم و سوم که می بارد (چه فاصله نزدیک و چه فاصله طولانی ببارد) باید به اندازه ی یک مشت از آن را جمع کرده و بر غضروف بینی و اطراف آن بمالید تا از سرماخوردگی پیش گیری کند و در طول زمستان دچار سرمازدگی نشوید.

آبریزش بینی

برای جلوگیری و درمان آبریزش بینی توصیه می شود که تا پایان آخرین علایم این بیماری درمان را ادامه دهید و از خوردن پنیر و گردو پرهیز کنید و آب به شیرین و خام بنوشید.

هر مرتبه یک قاشق غذاخوری مرزنجوش را در یک لیوان آب بجوشانید و روزی ۵ تا ۶ مرتبه مقداری از آن را داخل بینی بکشید.

آویشن شیرازی، بابونه ی شیرازی و تخم گشنیز از هر کدام ۱ مثقال، گل بنفشه و مغز ناخنک از هر کدام ۱ مثقال، بادرنجبویه ۳ مثقال، مرزنجوش و استوخدوس هندی از هر کدام ۴ مثقال، پر سیاوشان ۱۰ مثقال همه را مخلوط و نیم کوب کنید سپس به ۱۰ قسمت مساوی تقسیم و هر شب ۱ قسمت از آن را در یک و نیم لیوان آب جوش بخیسانید.

صبح در همان آب آن را بجوشانید و بخور دهید. بعد آب آن را صاف و شیرین کرده و بنوشید. تفاله ی آن را مجددا شب بخیسانید و صبح باز هم بجوشانید و بخور دهید.

بعد آب صاف و شیرین کرده ی آن را بنوشید.

هر روز صبح و عصر هر بار ۵ گرم بابونه و ۵ گرم مرزنجوش را بجوشانید و با آن بخور دهید. بعد آب آن را صاف و شیرین کرده و بنوشید و انگشت شصت پاها را با یخ سرد کنید تا آب ریزش قطع شود.

گلنار فارسی، سورنجان مصری، پوست هلیله ی زرد، هلیله ی سیاه، کندر خوراکی، انقوزه، سکبینج و مرمکی از هر کدام ۱۰ گرم، مقل ازرق و صبر زرد از هر کدام ۳ گرم همه را مخلوط و بسیار نرم بسایید بعد با کمی آب مرطوب و به صورت خمیر سفتی در آورده و قرص هایی به اندازهی ۱ عدد نخود بسازید.

پس از خشک کردن هر صبح، ظهر و شب هر بار ۱ تا ۲ عدد میل کنید.

هلیله ی زرد و حضض از هر کدام ۲/۵ گرم نرم بسایید بعد با ۱۰ گرم پیه آب شده ی مرغ آمیخته و در بینی بمالید.

میخک، حضض و اگیر ترکی هر سه را به نسبت مساوی بسیار نرم بسایید و هر روز کمی از آن را در بینی بکشید.

مرمکی 3 گرم، زعفران ۲ گرم، زرآوند و قسط شیرین از هر کدام ۵ گرم، دارچین، اذخرمکی و ریوند چینی از هر کدام ۱۰ گرم، انیسون ۲۰ گرم، تخم کرفس ۳۰گرم همه را مخلوط و نرم بسایید، بعد با ۲۵۰ گرم عسل مخلوط کنید و هر صبح، ظهر و شب قبل از غذا ۱ قاشق شربت خوری از آن را میل کنید.