سیاه دانه دمشقی (Nigella damascena)

کاربر 21

25 بهمن 1399

792 بازدید

نام فارسی: سیاه دانه دمشقی

نام علمی: .Nigella damascena L

نام فرانسه: Cheveux de Vé nus,Araigné e, Nigelle de Damas

نام انگلیسی: Bishop’s Wort, Devil in the bush, Love in a mist

نام آلمانی:Turkischer schwarzkii mmel, Jungfer im grinen

نام ایتالیایی: Erba bozzolina, Capelli di venere, Anigella

سیاه دانه دمشقی از تیره آلاله، گیاهی یک ساله و به ارتفاع ۲۰ تا ۴۰ سانتی متر است. ساقه راست و برگ هایی مرکب از تقسیمات باریک و نوک تیز دارد. گل های آن بزرگ، زیبا، منفرد و شامل کاسه ای به رنگ آبی روشن است. میوه اش فولیکول، شفاف، تقریبا کروی و محتوی دانه های زاویه دار می باشد.

ترکیبات شیمیایی سیاه دانه دمشقی

دانه گیاه سیاه دانه‌ ‌دمشقی دارای الكالوئیدی به نام داماس سنين damascénine است. داماس سنين [متیل داماس سنين (methyldamascenine)، نیژل لين (nigelline)]، به فرمول C_۱۰H_۱۳NO_۳ و به وزن ملکولی ۱۹۵.۲۱ است. داماس سنین ، ماده معطر اسانس دانه گیاه مذکور و N. arvensis است. سنتز آن توسط محققین مختلف مانند Kaufman, Ewins و غیره صورت گرفت و توسط Mutschler ، تجدید نظر و اصلاح شد.

داماس سنین موجود در سیاه دانه دمشقی به صورت بلوری های منشوری شکل در الكل مطلق به دست می آید. نقطه ذوب آن، گرمای ۲۷ – ۲۹ درجه است. در آب غیر محلول ولی در الكل، اتر، کلروفرم، اتردوپترول و اسانس ها حل می شود. این الکالوئید اگر در مجاورت قلیاییات قرار گیرد، تجزیه گردیده به اسید داماس سنیک (ac. damas cénique) و مواد دیگر تبدیل می شود.

چون در دانه سیاه دانه دمشقی ، نوعی ساپونین وجود دارد، به همین علت بر اثر سمی بودن باید مصرف آن در کمال احتیاط صورت گیرد.

خواص درمانی سیاه ‌دانه دمشقی

دانه گیاه سیاه دانه دمشقی در طب عوام به عنوان بادشکن، مقوی، قاعده آور، ضد نزله، مقوی باء و تقویت کننده مصرف می شود. گرد دانه آن عطسه آور است ضمنا چنین شهرت دارد که دم کرده آن در نوشیدنی، اثر مدر، نیرو دهنده و مقوی ظاهر می نماید.