آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۱ 
کم شیری یا ترشح کم شیر از پستان و روش های درمان
کم شیری که از شایع ترین بیماری های دوران شیردهی می باشد، زمانی پدید می آید که یک یا چند تا از مجار شیرده ی نوک پستان تخلیه نشوند که در اینصورت ناحیه دردناک توام با لخته در پستان به وجود می آید. این لخته ها موجب گرفتگی شیر در پشت آن ها می شوند و حالت بر آمدگی ایجاد می کنند که در صورت معالجه نکردن باعث ایجاد عفونت می شود. غیر از بسته شدن مجاری شیری در پستان ها عوامل دیگری نیز موجب کاهش ترشح شیر از پستان ها می گردند.
فقر غذایی و نرسیدن مواد مغذی به میزان کافی به بدن مادر، استفاده از غذاها و داروها و داروهای قابض، ایجاد ورم در ناحیه پستان ها و سینه در اثر گرمی مزاج و حرارت، ایجاد عفونت در پستان ها در اثر ضربه و حملات ناگهانی و … می تواند موجب کم شیری و یا فقدان وجود شیر در پستان ها گردد.
نکات بالینی موثر در درمان کم شیری
برخی نکات و دستورات مهم بالینی وجود دارد که می توانند تا حد زیادی در درمان کم شیری موثر باشند و موجب باز شدن مجاری بسته شده شیری می گردند. این نکات به ترتیب عبارتند از:
1- شستشوی نوک پستان با آب تمیز و با پارچه قابل شستشو و سپس باز کردن منافذ خروجی شیر
2- وادار کردن طفل به شیر خوردن از پستان گرفته شده هر ۲ ساعت یکبار
3- گذاشتن چند مرتبه یک پارچه تمیز و مرطوب شده در آب داغ بر روی پستان و ماساژ سینه به سوی نوک پستان، موقعی که بچه در حال شیر خوردن است و عوض کردن جای طفل در طی شیر خوردن (چندین مرتبه)
4- گرفتن یک دوش آب گرم پس از شیر دادن و ماساژ سینه به طور مکرر برای خالی شدن کامل شیر از پستان
علاوه بر رعایت دستورات فوق، چنانچه کم شیری به علت فقر غذایی و یا در اثر ورم ناشی از گرمی مزاج حاصل شده باشد، استفاده از غذاهای مقوی، داروهای تقویتی و گیاهان دارویی که حاوی مقادیر زیادی هورمون جنسی زنانه می باشند، مفید و مناسب به نظر می رسد. رازیانه، انیسیون (بادیان رومی)، زیره، تخم یا برگ شوید و … از جمله این گیاهان هستند که به علت داشتن هورمون زنانه علاوه بر جاری ساختن خون حیض (قاعدگی) موجب به جریان افتادن شیر در پستان مادران می گردند.
در زیر از چند نمونه از گیاهان مقوی و نسخه های گیاهی زیاد کننده شیر مادران را یاد می کنیم.
نسخه های گیاهی زیاد کننده شیر مادران
نسخه ۱- استفاده از قاووت پودر تخم شنبلیله با کمی نبات ساییده شده، روزی ۲ قاسق مربا خوری مشکل کم شیری مادران شیرده را برطرف می سازد. همچنین خوردن روزی ۱عدد نان (نوعی نان که با آرد تخم شنبلیله بدست می اید) می تواند موجب افزایش شیر مادران شیرده گردد.
نسخه ۲- خوردن یونجه تازه به تنهایی یا همراه با نان موجب ترشح بیشتر غدد شیری و در نتیجه افزایش شیر در مادران شیرده می گردد. همچنین می توان از جوانه تازه تخم یونجه، دم کرده یونجه تازه یا خشک و آب يونجه که از فشردن برگ های یونجه تازه بدست می آید جهت ازدیاد شیر استفاده کرد.
نسخه ۳- مصرف طالبی به جهت محتویات مفید موجود در آن نظیر کلسیم، پتاسیم و سدیم و تاثیر این مواد در تحریک غدد مترشح کننده شیر به مادران شیرده ای که از نبودن شیر یا کم شیری در پستان های خود رنج می برند، توصیه و تجویز می شود.
نسخه ۴- استفاده از پاپایای که میوه ای است از خانواده هندوانه و خربزه به صورت ادویه کاری (خشک شده و پودر شده) تاثیر زیادی در تحریک ترشح شیر در مادران شیرده دارد.
نسخه ۵- خوردن سیب زمینی کامل (همراه با پوست) به صورت آب پز و یا به شکل کباب شده کمک زیادی به افزایش شیر مادران شیرده و رفع مشکل کمی شیری آن ها می کند.
نسخه ۶- استفاده از تونیک ترکیبی زیره سبز به جهت داشتن مقادیر زیادی هورمون زنانه و نقش آن در جاری کردن شیر در پستان مادران، برای افزایش شیر در مادران شیرده بسیار مفید و موثر است.
تونیک ترکیبی زیره سبز
ترکیبات:
۳۵ گرم زیره سبز
۳۰ گرم تخم شنبليله
۳۵ گرم رازیانه (بادیان)
۴۰ گرم نبات
روش تهیه نونیک:
کلیه اجزا فوق را پس از پاک کردن، شستن و خشک نمودن، نرم ساییده و به حالت پودر در آورید. سپس روزی ۳ بار (صبح، ظهر و شب)، هر بار یک قاشق مرباخوری از آن را در کمی شیر (و یا بدون شیر) حل کرده و میل نمایید.
نسخه ۷- جهت افزایش شیر مادران شیرده یک مشت برگ کاهوی تازه را درون قابلمه ای ریخته و روی آن آب بریزید. قابلمه را روی حرارت گذاشته و به قدری بجوشانید تا برگ های کاهو پخته شوند. سپس آن را در ۲ وعده صبح و عصر به مادرانی که از کم شیری در پستانهایشان رنج می برند، بخورانید.
نسخه ۸- خوردن باقلای پخته شده به مدت چند هفته متوالی اثری ماندگار در ازدیاد شیر مادران دارد.
نسخه ۹- چنانچه مادران شیرده از دمكرده ۳۰ گرم برگ توت فرنگی خشک در ۵۰۰ میلی لیتر آب جوش (به مدت ۲۰ دقیقه)، روزانه ۳ فنجان، در ۳ وعده استفاده نمایند و این عمل را برای مدتی ادامه دهند موجب افزایش ترشح شیر در آن ها خواهد شد.
نسخه ۱۰- نوشیدن آب هویج که با کمی نبات یا عسل شیرین شده باشد در دو نوبت صبح و عصر و ادامه آن به مدت ۲ هفته متوالی کمبود کم شیری مادران شیرده را برطرف می سازد.
نسخه ۱۱- خوردن مغز بادام رنده شده صبح ناشتا علاوه بر تامین سلامت طفل موجب زیاد شدن شیر در مادران شیرده نیز می گردد.
نسخه ۱۲- مصرف سیب زمینی ترشی به دلیل داشتن درصد بالایی ویتامین A و B و وجود مواد البومینی به میزان زیاد در آن تولید و ترشح شیر را توسط غدد شیری در مادران افزایش می دهد.
نسخه ۱۳- مادرانی که از مشکل کم شیری خود رنج میبرند، از مصرف برگ و ریشه گزنه پخته شده همراه با کمی شیر یا به تنهایی دریغ نورزند.
نسخه ۱۴- خوردن لوبیای پخته شده به جهت داشتن فسفر زیاد و آهن و پتاسیم کافی به عنوان یکی از منابع غذایی زیاد کننده شیر مادران به مادرانی که از مشکل کم شیری رنج می برند، توصیه و تجویز می شود.
نسخه ۱۵- استفاده از جوشانده ترکیبی انیسيون جهت زیاد شدن شیر مادران بسیار مفید و موثر است.
جوشانده ترکیبی انیسیون
ترکیبات:
۱۵ گرم انیسيون (بادیان رومی)
۱۰ گرم سنبل ختایی
۱۰ گرم تخم شوید
۷۵۰ میلی لیتر آب
روش تهیه جوشانده:
گیاهان فوق را مخلوط کرده و درون قوری لعابی بریزید. سپس آب را نیز به آن افزوده و روی حرارت قرار دهید و به مدت ۱۵ دقیقه با حرارت ملایم بجوشانید. بعد آب آن را صاف نموده و ۳ بار در روز، هر بار یک فنجان آن را با کمی نبات میل کنید.
نسخه ۱۶- خوردن برگ سوسنبر (نعناع فلفلی) تازه همراه با نان ترشح شیر در مادران را افزایش می دهد.
نسخه ۱۷- استفاده از فرنی که با نشاسته گندم، شیر و پودر تخم بادیان (رازیانه) تهیه شده باشد، به عنوان دارویی شیر افزا جهت افزایش شیر مادران مفید و موثر است.
نسخه ۱۸- خوردن ترب و تربچه به میزان زیاد و یا آشامیدن جوشانده و یا دمكرده تخم ترب، ترشح شیر را در مادران شیرده به میزان زیادی افزایش می دهد.
نسخه ۱۹- جهت رفع مشکل کم شیری مادران شیرده، از خوردن گرمک در بین ۲ وعده غذا به مدت چند روز متوالی دریغ نورزید.
نسخه ۲۰- اختصاص صبحانه چند روز متوالی به فرنی که با شیر، آرد برنج و پودر زیره سبز تهیه شده باشد، ترشح شیر مادران را به میزان زیادی افزایش می دهد.
نسخه ۲۱- مصرف دمکرده، جوشانده، عرق و یا اسانس گیاه کاکوتی به جهت داشتن هورمون زنانه در آن موجب زیاد شدن شیر مادران می گردد.
نسخه ۲۲- جهت زیاد شدن شیر مادران از ضماد آرد کنجد بر روی پستان ها بهره بگیرید.
ضماد آرد کنجد
روش تهیه ضماد:
۷۵ گرم گنجد را کوبیده و له کنید. سپس آنرا از غربال عبور دهید تا به شکل پوره نرم در آید. بعد آنرا با کمی شیره انگور مخلوط کرده و به شکل خمیر در آورید و هر بار مقداری از آنرا بر روی پستان ها ضماد کنید. همچنین خوردن این مخلوط نیز موجب زیاد شدن شیر مادران می گردد.
نسخه ۲۳- شستشوی سینه ها و پستان ها با آب جوشانده تخم بادروج کوهی (تخم شربتی) و سپس ضماد تفاله آن بر سینه ها در طول چند روز متوالی سبب افزایش ترشح شیر در مادران می شود.
نسخه ۲۴- خوردن حلوای ترکیبی شقاقل تاثیر زیادی در افزایش شیر در مادران شیرده دارد.
حلوای ترکیبی شقاقل
ترکیبات:
۳۰ گرم ریشه شقاقل
۲۰ گرم تخم ترب
۲۰ گرم گل پنیرک
مقداری شکر
۲۰ گرم تخم شاهی
۳۰ گرم رازیانه
روش تهیه حلوا:
گیاهان فوق را نرم ساییده و با کمی آرد برنج و شکر درون ظرفي بریزید. کمی آب به آن اضافه نموده و به قدری حرارت دهید تا خوب پخته شود و به صورت حلوا در آید. از این حلوا روزی ۳ قاشق مرباخوری به تنهایی یا همراه با کمی شیر میل کنید.
نسخه ۲۵- مصرف مداوم و منظم قاووت ترکیبی تخم شلغم موجب زیاد شدن شیر مادران می گردد.
قاووت ترکیبی تخم شلغم
ترکیبات:
۲۰ گرم تخم شلغم
۲۰ گرم تخم زردک
۸۰ گرم نخود بو داده
۱۰ گرم بادیان (رازیانه)
کمی پودر نبات
۲۰ گرم تخم پیاز
۱۰ گرم تخم شوید
روش تهیه قاووت:
گیاهان فوق را نرم ساییده و با پودر نبات مخلوط کنید. سپس روزی ۳ مرتبه، هر مرتبه ۱ قاشق مرباخوری از آن را میل نمایید.
نسخه ۲۶- خوردن آب سیرابی به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی پپسین علاوه بر زیاد کردن شیر مادران در تقویت معده های ضعیف نقشی بسزا دارد.
نسخه ۲۷- استفاده از برگ های تازه گیاه غازیاغی به صورت خام به تنهایی یا به شکل سالاد شیر مادران را به میزان زیادی افزایش می دهد.
نسخه ۲۸- مصرف پودر خارخاسک پروده شده در شیر به عنوان دارویی شیر افزا موجب ازدیاد شیر مادران می گردد.
پودر خارخاسک پرورده شده در شیر
روش تهیه پودر:
۱۵۰ گرم خارخاسک را در ۱/۱۰۰ کیلوگرم شیر گوسفند به قدری بجوشانید تا تمام شیر تبخیر شود. سپس خارخاسک ها را خشک کرده و برای بار دوم در ۱/۱۰۰ کیلو گرم شیر انقدر بجوشانید تا تمام شیر بخار شده و خارخاسک ها خشک شوند. برای مرتبه سوم این عمل را تکرار کنید. و وقتی که خارخاسک ها خشک شدند، آن ها را پودر کرده و با پودر نبات قاووت کنید و روزی ۳ قاشق مرباخوری از آن را میل کنید.
نسخه ۲۹- مصرف مداوم تونیک ترکیبی تخم خشخاش در طول چند هفته متوالی موجب زیاد شدن شیر مادران می گردد.
تونیک ترکیبی تخم خشخاش
ترکیبات:
۱۵۰ گرم تخم خشخاش
۱۵۰ گرم شاهدانه
۱۵۰ گرم کنجد
۷۵۰ گرم نبات یا شکر قرمز (شکرنی)
۳۰۰ گرم گندم بو داده
روش تهیه تونیک:
کلیه اجزا فوق را مخلوط کرده و نرم بکوبید. سپس روزی ۳ قاشق غذا خوری از آنرا در ۳ وعده (صبح، ظهر و شب) میل نمایید.
نسخه ۳۰- خوردن روزانه ۵ قطره تنطور میوه گیاه فلفل برُی به صورت حل شده در کمی آب، قبل از صرف صبحانه و تکرار این عمل به مدت چند روز متوالی موجب افزایش شیر مادران می گردد.
نسخه ۳۱- خوردن انگور شیرین ترشح شیر را در مادران شیرده افزایش می دهد. همچنین به دلیل مشابهت زیادی که آب انگور از نظر ترکیبات غذایی با شیر مادر دارد می توان آن را جایگزین غذای کودک شیرخوار (در صورت نبود شیر مادر) نمود. خوراندن آب انگور همراه با شیر خشک به اطفال در صورتی که چاره ای جز استفاده از شیر خشک (به دلیل عدم دسترسی و نبود شیر مادر) ندارید، می تواند تا حد زیادی از عوارض شیر خشک بر روی کبد آن ها جلوگیری نماید.
نسخه ۳۲- جهت زیاد شدن شیر مادران و رفع بند آمدگی شیر در پستان آن ها کافی است یک مشت از برگ های تر و تازه غازیاغی را کوبیده و له نمایید، سپس آن را به شکل ضماد بر روی پستان آن ها بگذارید و ببندید.
نسخه ۳۳- مادرانی شیرده که بنا به عللی شیرشان کم شده و یا شیر در پستان هایشان بند آمده، چنانچه چند روز متوالی هر روز مقداری ریشه کاسنی را جوشانده و آب آن را میل نمایند و تفاله باقیمانده را بر روی پستان ضماد کنند، موجب به جریان افتادن شیر در پستان هایشان می گردد.
نسخه ۳۴- خوردن عصاره برگ های خام شاهی همراه با روغن بادام شیرین موجب به جریان افتادن شیر در پستان مادران و افزایش آن می گردد. همچنین خوردن نان آرد جو با شیر که با برگ های شاهی آبی تهیه شده باشد موجب افزایش شیر در مادران شیرده می گردد.
نسخه ۳۵- ۴۰۰ گرم برگ شوید خشک را نرم ساییده و با مقداری آرد جو مخلوط کنید. سپس بجای آب، آن ها را با عرق زیره خمیر کرده و کمی خمیر مایه ترش به آن اضافه نمایید و مدتی صبر کنید تا خمیر شما برای نان آماده گردد. بعد خمیر را درون تابه نچسبی پهن کرده و درون تنور گذارید تا پخته شود. از این نان روزی ۳ قرص، هر وعده یک قرص میل کنید و این عمل را تا چند روز متوالی ادامه دهید در رفع مشکل کم شیری مادران تاثیر بسزایی دارد.
