
ارزن
نامهای دیگر ارزن : دخن – جاورس – گاورس – دری – الم.
مشخصات ارزن
گیاهی از خانوادهی Gramineae و نوعی از گاورس است. یک ساله و دارای ساقهای افراشته که ارتفاع آن پنجاه تا صد سانتیمتر میشود. برگهای آن سبز دراز و بدون دمبرگ، ساقه را در بغل گرفته و نوک تیز است. میوه یا دانههای آن در اطراف انتهایی محور گلدهنده به صورت خوشهی مرکب و متراکم میباشد. دانههای آن ریزو کمی مسطح به رنگهای مختلف است.
دانهی ارزن
طبیعت آن: سرد و خشک است.
ترکیب شیمیایی: ریسین اولئیک اسید – لینولئیک اسید – مارگاری نیک اسید – فورمیک اسید – آلكالوئيد روغنی – لیزین – آرژری نین – هیستیدین – کولین – سیتوسترول – فیتوسترول – آمیلاژ.
ویتامین های: B ، A و C در دانهی ارزن وجود دارد.
خواص درمانی ارزن
- خوردن طبخ شدهی آن صالح الغذاست، یبوست و اسهال را برطرف میکند، مدر است، سوزاک و استسقا را درمان میکند و درد زایمان را کاهش میدهد.
- دانهی پوست گرفتهی آن را در شیر بپزید و بخورید. برای نرم کردن سینه و تولید اسپرم مفید است.
- آب جوشاندهی آن برای شستن تاولهای پوست به کار میرود.
- آن را بسوزانید و خاکسترش را با روغن مخلوط کرده و برای التيام زخم به کار ببرید. زخم خوب میشود، بدون آن که اثری در جای آن باقی بماند.
- آن را بپزید و ضماد کنید. جوش، کورک و آبسهها فروکش میکند و درد رماتیسم را تسکین میدهد.
- دانههای آن را بسایید و با نمک مخلوط کرده کمی گرم کنید و در کیسهای بریزید، تا گرم است روی آن بنشینید. برای رفع بیرون آمدن مقعد و پیچش درد در رودهها نافع است.
تذکر: سقط کنندهی جنین است، اسراف در خوردن آن خون را کثیف و سودایی میکند، مجاری عروق را مردود مینماید و مولد سده و سنگ مثانه است.