گوجه فرنگی(Lycopersicum esculentum)

نام فارسی: گوجه فرنگی

نام علمی: .Lycopersicum esculentum Mill

نام فرانسه: P. de Pe rou، Pomme d’ or، Pomme d amour، Tomate

نام انگلیسی: Tomato

نام آلمانی: Tomate

نام ایتالیایی: Pomodoro، Tomate

نام عربی: طماطم، بندوره (Banadirah)، قوطه (Qatah)

گوجه فرنگی گیاهی است علفی از تیره سیب زمینی که مانند سیب زمینی، در آغاز، بومی آمریکای جنوبی بوده بعد از آن جا به نواحی دیگر نفوذ یافته است. انتقال آن از پرو به نواحی مختلف اروپا، قبل از سیب زمینی، ذرت و توتون صورت گرفته است. این گیاه در حدود سال ۱۵۵۴ میلادی به ایتالیا نفوذ یافت و مردم این کشور نیز آن را مانند بادنجان می خورده اند در حالی که با مصرف آن، حالت تهوع و استفراغ پیش می آمده است. در کاتالک Andrieux Vilmorin (سال ۱۷۰۶)، این گیاه بدوا در ردیف انواع زینتی طبقه بندی گردید ولی بعد در ۱۷۷۸ جز سبزی ها آورده شد.

به گوجه فرنگی تا سال ۱۸۵۰ میلادی، توجه زیادی نمی شده ولی از این تاریخ به بعد، ازدیاد و پرورش نژادهای مختلف آن بین مردم معمول گردید. گوجه فرنگی ، گیاهی است علفی و دارای برگ های مرکب از برگچه های فرد نامساوی که به حالت طبیعی و یا پس از لمس کردن، بویی ناپسند و قوی از آن استشمام می شود. گل های این گیاه از تیره سیب زمینی رنگ مایل به سبز دارد و به وضع منفرد یا به تعداد کم در مجاور هم ظاهر می گردد. میوه اش گوشت دار، قرمز رنگ و به ابعاد مختلف است و پس از رسیدن، رنگ قرمز زیبا پیدا می کند.

ترکیبات شیمیایی گوجه فرنگی

در تمام قسمت های گیاه، مقداری سولانین مخصوصا در میوه سبز و حتی از میوه های قبل از رسیدن کامل وجود دارد، مقدار درصد سولانین، درآغاز یعنی هنگامی که هنوز میوه گیاه خیلی جوان و سبز است، معادل ۰.۴۱۹ درصد می باشد ولی کمی بعدتر یعنی قبل از زمرلرز كامل، مقدار آن به ۰.۰۰۰۶ درصد می رسد.

گوجه فرنگی کاملا رسیده، فاقد سولانین است و به همین علت است که اگر گوجه فرنگی به حالت نارس و یا کمی زودتر از رسیدن كامل مصرف گردد، ممکن است عوارض مسمومیت نظیر دل پیچه، اسهال و باز شدن مردمک چشم ایجاد نماید. گوجه فرنگی دارای نوعی کاروتنوئید (carotenoide) به نام لیکوگزانتین (lycoxanthine) است.

از گوجه فرنگی و گیاهان دیگر به شرح زیر:

.Ficus SyComorus L از تیره Moraceae
.Betula pendula Roth hc از تیره Betulaceae
.Betula alba L
میوه آووکادو
کلم، برگ گل سرخ، گوجه فرنگی، لیمو ترش.

نوعی ماده اسیدی به نام اسيد آبسی زیک (Abscisic Acid) که در طبیعت به فرم Cis , trans -(+) به صورت [S. abscisic acid نیز آمده است] وجود دارد، به دست آورده اند. اسید آبسی زیک (abscisin II)، دورمین (Dormin)، به فرمول C_۱۵H_۲۰O_۴ و به وزن ملکولی ۲۶۴.۳۱ است. وجود و استخراج آن از گیاهان فوق توسط Cornforth و همکارانش و همچنین سنتز فرم راسمیک cis , trans -(±) و تعیین فرمول گسترده آن به وسیله محققین فوق انجام گرفته است. فرم Cis , trans -(+) آن، به حالت متبلور در مخلوط استات اتیل و هگزان به دست می آید.

در گرمای ۱۶۱ تا ۱۶۳ درجه ذوب می شود. دو فرم چپ گرد و راسمیک آن هردو به حالت متبلور به دست می آیند و به ترتیب در گرمای بین ۱۶۲ تا ۱۶۳ و ۱۸۸ تا ۱۹۰ درجه ذوب می گردند.

تومتتین و توماتیدین موجود در ترکیبات گیاه گوجه فرنگی

در عصاره برگ گوجه فرنگی وحشی، ماده ای ازت دار به نام تو ماتین نیز به دست آورده اند. توماتین Tomatine (ليكوپرسی سین Tomatin , Lycopersicin)، ماده ای به فرمول C_۵۰H_۸۳NO_۲۱ و به وزن ملکولی ۱۰۳۴.۲۲ است. استخراج این ماده توسط Fontaine و همکارانش و تعیین فرمول گسترده آن به وسیله Reichstein انجام گرفته است.

توماتین، به صورت بلوری های سوزنی شکل در متانول به دست می آید. در گرمای بین ۲۶۳ و ۲۶۸ درجه می جوشد. در اتانول، متانول، dioxane ، پروپیلین گلیگول حل می شود ولی در آب غیر محلول است. در محلول غلیظ قلیاییات، حالت پایدار دارد ولی در مجاورت اسیدها، هیدرولیز می شود و ایجاد تومانیدین می کند. از اختصاصات آن این است که از رشد قارچ و بعضی باکتری ها جلوگیری می کند. مقدار کشنده آن از طریق خوراندن به موش، معادل ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم برحسب هرکیلوگرم وزن جانور است.

توماتیدین (Tomatidine)، به فرمول C_۲۷H_۴۵NO_۲ و به وزن ملکولی ۴۱۵.۶۱ است. از ریشه نوع پرورش یافته گوجه فرنگی توسط Brink و Folkers استخراج شده است. تعیین فرمول گسترده و سنتز آن به ترتیب توسط Sato با همکارانش Moore, uhle انجام گرفته است. توماتیدین به صورت ورقه های کوچک در استات اتیل به دست می آید. در گرمای بین ۲۰۲ و ۲۰۶ درجه نیز ذوب می شود. هیدروکلراید آن به فرمول C_۲۷H_۴۵NO_۲ HCI است و به حالت متبلور در اتانول به دست می آید. در گرمای بین ۲۶۵ و ۲۷۰ درجه نیز ذوب می شود.

خواص درمانی گوجه فرنگی

گوجه فرنگی به خلاف آنچه که شهرت دارد، حتی برای مبتلایان به رماتیسم، نقرس و سنگ کلیه نیز غذای ناسالمی نیست زیرا مقدار اکسالات آن بسیار کم و بین ۰.۰۰۱ تا ۰.۰۰۳ درصد است. در عوض، خاصیت قلیائی کردن خون را نیز دارا می باشد.

پزشکان مجربی مانند Dr. H . Leclerc و A. Gautier، مصرف گوجه فرنگی را برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل توصیه نموده اند زیرا نه تنها ارزش غذایی کم دارد بلکه مقدار درصد مواد پروتیدی آن نیز جزیی است. گوجه فرنگی، میوه ای سرشار از ویتامین هاست و با ویتامین های A و E. PP .،B و C و K که دارد، در حفظ تعادل مواد آلی بدان مداخله می نماید. فقط از معایب آن این است که هضم کامل آن، به اشکال صورت می گیرد و مبتلایان به حساسیت معده و نارسایی عمل دستگاه هضم نباید در خوردن آن زیاده روی نمایند.

توصیه پزشکان به بیماران مبتلا به ورم مفاصل درد مصرف گوجه فرنگی

هر ۱۰۰ گرم گوجه فرنگی تازه می تواند نیاز روزانه بدن به ویتامین ها را به نسبتی که ذکر می شود به شرح زیر تامین نماید:

۱۳ درصد	از ویتامین A لازم در روز برای اشخاص بالغ
۵ درصد	اسید فولیک لازم در روز برای اشخاص بالغ
۸ درصد	ویتامین B_۱ لازم در روز برای اشخاص بالغ
۳۳ درصد	ویتامین C لازم در روز برای اشخاص بالغ

بررسی های جدید منعکس در کتب علمی نشان داده است که گوجه فرنگی علاوه بر دارا بودن اثر مفید در درمان رماتیسم و نقرس، در رفع مسمومیت های مزمن، زیاد بودن چسبندگی خون (hyperviscosite sanguine) ، تصلب شرائین، زیاد بودن اوره خون، دفع رسوبات ادراری و صفراوی، درمان یبوست و ورم مخاط روده نیز موثر واقع می شود.

گوجه فرنگی به حالت خام در سالاد مصرف می شود. آب گوجه فرنگی، مشروط بر آن که تازه تهیه شده باشد اثر سازنده در بدن دارد و می توان از آن به مدار ۳ فنجان در روز، به مدت ۳ هفته به حالت خالص و یا مخلوط با آب کرفس، به نسبت مساوی از هریک به مصرف رسانید.

سالاد گوجه فرنگی بهتر است مدت کوتاهی قبل از استفاده تهیه شود چون اگر این عمل چندین ساعت قبل از مصرف انجام گیرد، قسمتی از صفات گوجه فرنگی از بین خواهد رفت از گوجه فرنگی، مخلوط با میوه ها و مواد مختلف دیگر کنسروی به شرح زیر تهیه می شود.

گوجه فرنگی قرمز و کاملا رسیده	۶ عدد	نمک	دو قاشق سوپ خوری
پیاز سفید و درشت	۶ عدد	سرکه سفید	۳۰۰ گرم
هلو و گلابی	هریک ۶ عدد	گرد قند	۵ فنجان
فلفل سبز ملایم و درشت	۳ عدد	ادویه	یک قاشق سوپخوری

گوجه فرنگی و پیاز حلقه حلقه شده و قطعات هلو و گلابی پوست کنده را همراه با فلفل سبز عاری از پوسته نازک خارجی، در یک ظرف سفالی (غیر فلزی) می ریزند و سپس بقیه را به آن می افزاید و دقت می نماید که ادویه را پس از جای دادن در درون پارچه، وارد ظرف نمایند به طوری که بتوان بعدا آن را خارج نمود.

ظرف محتوی مواد مذکور را در گرمای زیاد می جوشانند و پس از خارج کردن نخستین کف، آن را مدتی در گرمای معتدل تر نگه می دارند. سپس ظرف را از گرما دور کرده، مدتی به حال خود می گذارند تا کاملا سرد شود. این کنسرو را بعد در ظروف شیشه ای کاملا تمیز و استریل که دهانه گشاد داشته باشد جای می دهند و در محل خنک و خشک نگهداری می کنند تا در مواقع مصرف، همان تازگی اولیه خود را حفظ کند.

آب گوجه فرنگی، لکه های تازه جوهر را که بر روی پارچه سفید ریخته شده باشد با مالش ۔ دادن با یک قطعه پنبه یا پارچه سفید و تمیز برطرف می نماید.

بهداشت پوست با گوجه فرنگی

آب گوجه فرنگی تازه در رفع لکه های پوست مانند کک مک اثر مفید ظاهر می نماید. گیاهان مختلف دیگر نیز می توانند در این زمینه مورد استفاده قرار گیرند که از بین آن ها، به ذکر انواع عادی که بیشتر در دسترس قرار دارند و یا در ایران یافت می شوند، اکتفا شده و این روش در مباحث مختلف این کتاب نیز رعایت گردیده است.

شیره تازه گوجه فرنگی (آب گوجه فرنگی) اگر بر روی پوست دست یا صورت که کک مک در آن ظاهر شده اثر داده شود، در رفع آن مفید واقع می شود.
شیره تازه خیار اثر رفع کک مک دارد.
قطعات پوست کنده و مدور خیار را برای منظور فوق باید در شیرخام خیساند و سپس مایع حاصل را بر روی پوست اثر داد.
به علف چشمه یا بولاغ اوتی که در نواحی مرطوب و حاشیه آب های راکد می روید باید به نسبت ۱/۴، عسل اضافه کرد و سپس بر روی پوست بدن، به صورت کمپرس اثر داد.
مقداری پیاز عاری از پوسته خارجی را به قطعات کوچک تقسیم کرده در سرکه قرار می دهند و سپس به صورت کمپرس بر روی پوست اثر می دهند.

گوجه فرنگی دارای واریته های فراوانی است که به تفاوت در نواحی مختلف پرورش می یابند. شکل ظاهری میوه، ابعاد، مقدار درصد دانه و مشخصات دیگر، در واریته های مذکور فرق می کند. دانه گوجه فرنگی در حالت خشک دارای ۲۵ تا ۳۰ درصد مواد چرب است و طبق محاسبه که به عمل آمده از دانه هر تن گوجه فرنگی می توان ۲ تا ۵ کیلو روغن به دست آورد.

جدا کردن دانه گوجه فرنگی از شیره میوه، به کمک دستگاه های جدید صورت می گیرد ولی در هر حال اگر باقی مانده حاصل که پس از استخراج شیره گوجه فرنگی در کارخانجات به دست می آید، وارد آب شود، دانه ها به سمت پایین ظرف رسوب می نمایند که به سهولت می توان آن ها را جمع آوری کرد. دانه هایی که به این نحو به دست می آید باید به خوبی شسته و سپس خشک شود. از دانه های خشک شده نیز معادل ۱۲ تا ۱۸ درصد روغن، تحت اثر فشار و معادل ۲۰ تا ۳۰ درصد به کمک حلال می توان به دست آورد.

روغن دانه گوجه فرنگی، حالت روان و ظاهر شفاف دارد. رنگ آن از زرد روشن تا زرد مایل به سبز یا مایل به قرمز تغییر می کند. بو و طعم روغن خام، عينا شبيه بو و طعم گوجه فرنگی است. این روغن در گرمای بین ۱۲- و ۲۰+ درجه انجماد حاصل می کند. دارای وزن مخصوص بین ۰.۹۱۸ و ۰.۹۲۵. در گرمای ۱۵ درجه است. اندیس انکسار آن بین ۱.۴۷۱۵ و ۱.۴۷۲۸ در گرمای ۲۵ درجه، اندیس صابونی آن بین ۱۸۰ تا ۲۰۳ و اندیس بد آن بین ۱۰۴ و ۱۳۴ است.

نسبت مواد صابونی نشدنی آن، از هر ۰ تا ۲۵ درصد تغییر می کند. روغن دانه گوجه فرنگی معادل ۱۸ درصد از اسیدهای چرب اشباع شده مانند اسید استئاریک (۶ درصد)، اسید پالمیتیک (۱۲ درصد)، اسید آراشیدیک (کم تر از یک درصد) و اسیدهای چرب اشباع نشده مانند اسید اولئیک ( ۴۵ درصد) و اسید لینولئیک ( ۳۵ درصد) است.

روغن دانه گوجه فرنگی از بهترین روغن های خوراکی است. در صابون سازی نیز مصرف دارد ولی از آن فقط صابون های نرم می توان تهیه کرد. چون اثر خشک شونده این روغن کم است، منحصرا در تهیه رنگ های روغنی جهت نقاشی مورد استفاده قرار می گیرد.

تفاله حاصل از روغن کشی دانه ها، دارای ارزش غذایی زیاد است زیرا بین ۳۲ تا ۴۵ درصد مواد پروتئینی دارد و می تواند از این نظر به مصارف تغذیه حیوانات برسد.

روغن دانه Solanumهای دیگر مشخصاتی به شرح زیر دارد:

دانه بادنجان (.S. melongena L) دارای ۱۰ درصد ماده روغنی است و روغن حاصله از آن، رنگ زرد دارد و در گرمای زیر صفر درجه انجماد حاصل می کند.
از دانه تاجریزی سیاه (.S. nigrum L) روغنی به حالت روان و به وزن مخصوص ۰.۹۲۰ در گرمای ۳۰ درجه به دست می آورند. این روغن دارای ۳.۷ درصد از اسیدهای چرب اشباع شده (پالمیتیک ۱.۸ درصد، استئاریک ۱.۹ درصد) است و بقیه آن را اسیدهای چرب اشباع نشده مانند اسید اولئیک (به مقدار ۴۹.۷ درصد) و اسيد لينولئیک (۴۶.۶ درصد) تشکیل می دهد.

چون از برگ گوجه فرنگی، محلول های حشره کش موثر در کشاورزی ساخته می شود، از این جهت چند فرمول حشره کش و طرز تهیه انواعی از آن ها که به سادگی تهیه می گردد در زیر شرح داده می شود:

١۔ محلول حشره کش (الكلاتور)

له شده ساقه برگدار و تازه گوجه فرنگی و شیره آن	۵۰۰ گرم
الكل صنعتی	یک لیتر

له شده برگ و شیره آن را در الكل مخلوط کرده ظرف محتوی آن را به مدت یک هفته به حال می گذارند سپس با فشار صاف می کنند. این الكلاتور را در موقع استفاده به مقدار ۲۵۰ میلی لیتر در ۱۰ لیتر آب مخلوط کرده به صورت گرد پاش برای دفع شته سبز و سیاه (آفات سبزیجات، گل – سرخ و درختان میوه) به کار می برند.

۲- محلول حشره کش

مقدار ۵ کیلوگرم از قطعات برگ تازه گوجه فرنگی را به مدت دو روز در ۵ لیتر سرکه می خیسانند سپس مخلوط را در ۱۰۰ لیتر آب جوش وارد می کنند و مدت ۱۵ دقیقه می جوشانند. دراین موقع آن را از گرما دور کرده به مدت ۲ روز به حال خود می گذارند و گاه گاه به هم می زنند. در انتها بافشار صاف می کنند.

محلول حاصل باید به صورت گرد پاش جهت دفع شته، حشرات و طفیلی ها به کار رود. به حالت رقیق شده با آب نیز به صورت گرد پاش به کار می رود.

٣- محلول حشره کش

مقدار کافی از برگ تازه گوجه فرنگی را در محلول کربنات سدیم (Lessive) می جوشانند. محلول صاف شده حاصل، از حشره کش های بسیار قوی است.

ساخت محلول های حشره کش با گیاه گوجه فرنگی

تهیه این نوع حشره کش ها امروزه متداول است. چون میوه گونه های مختلفی از Solanumها، به مصارف تغذیه و یا درمانی، مخصوصا در نواحی محل رویش گیاه می رسد، از این جهت در زیر به شرح خلاصه انواع مهم آن ها مبادرت می شود:

.S. aethiopicum L، گیاهی است علفی که در نواحی حاره افریقا و آسیا می روید. در سنگال، سودان و برخی نواحی آسیا از میوه آن برای مصارف تغذیه استفاده به عمل می آورند و برای این منظور نیز گیاه را پرورش می دهند.
.S. grarium Sendt، گیاهی است بوته مانند که در برزیل می روید و میوه اش به مصارف تغذیه بومیان آن جا می رسد.
.S. altero pinnatum Scud، گیاهی است علفی که در آرژانتین، پارا گوئه و برزیل می روید. مصرف برگ های آن در بعضی از نواحی مانند آمریکای جنوبی به عنوان مخدر و حتی مدر معمول است.
.S. an digenum Juz. et Buk، گیاهی علفی است و در پرو و کلمبیا می روید. غده های زیرزمینی آن به مصارف تغذیه می رسد.

انواع مختلف گوجه فرنگی و مصارف آن ها — The tomato (Solanum lycopersicum)The tomato (Solanum lycopersicum)The tomato (Solanum lycopersicum)The tomato (Solanum lycopersicum)The tomato (Solanum lycopersicum)

.S. anomalum Thonn، گیاهی علفی و مخصوص نواحی حاره آفریقاست. بومیان محل رویش گیاه، از میوه آن جهت تهیه سس (sauce) و سوپ استفاده به عمل می آورند. پرورش آن در بعضی نواحی نیز معمول است.
.S. aviculare Forst، گیاهی است علفی که در استرالیا می روید. میوه اش به حالت خام یا پس از پختن و یا جوشاندن در آب، به مصرف تغذیه می رسد.

در اعضا گوجه فرنگی به نام سولاسونين Solasonine وجود دارد. سولاسونين Solanine – S) Solasonine ، پورا پورين purapurine)، به فرمول C_۴۵H_۷۳NO_۱۶ و به وزن ملکولی ۸۸۴.۰۴ است. در انواع مختلف Solanum به شرح زیر یافت می شود و از آن ها استخراج شده است:

.Solanum aviculare Forst
.Solanum sodomeum L
.Solanum xanthocarpum Sch. & Wend

استخراج سولاسونین از گیاهان مذکور توسط Bell و Briggs، همچنین محققین دیگر و تعیین فرمول منبسط آن توسط Briggs و همکارانش انجام گرفته است. سولاسونین، به صورت بلوری های سوزنی شکل در متانول به دست می آید. در گرمای ۲۸۶ درجه، بدون آن که ذوب شود، حالت منجمد و سخت پیدا می کند ولی در حرارت ۳۰۳-۳۰۱ درجه ذوب می شود. به مقدار بسیار کم درآب داغ و اسید استیک رقیق ولی به مقادیر زیاد در الكل داغ و dioxane محلول است ولی عملا در اثر و کلروفرم حل نمی شود.

از املاح آن، بیکرومات به صورت بلوری های زرد سوزنی شکل در الکل ۳۰ درجه و پیکر ولونات (picrolonatc)، به صورت بلوری های سوزنی به رنگ زرد روشن در الکل ۸۰ درجه به دست می آید که اولی در گرمای ۱۹۷-۱۹۸ درجه و دومی در حرارت ۲۳۳-۲۳۴ درجه تجزیه می گردد.

استخراج سولانین از گیاهان مختلف گوجه فرنگی

.S. caroliensc L، این گیاه ظاهر علفی دارد و در آمریکای شمالی مانند کارولینا فلوریدا و تگزاس می روید. گلهایی به رنگ بنفش یا سفید دارد. میوه اش به عنوان مسکن و ضد تشنج مورد استفاده قرار می گیرد. گاهی اقدام به پرورش آن نیز می گردد. در اعضای مختلف گیاه، سولانین و سولانیدین یافت می شود.
.S. diversifolium Schlecht، گیاهی به صورت بوته های خاردار است و در آمریکای مرکزی نیز می روید. میوه اش را بومیان محل، بانمک مخلوط کرده به عنوان چاشنی و خوش طعم کردن خوراک ماهی مصرف می کنند. اهمیت غذایی میوه آن در بین سرخ پوستان امریکا زیاد است.
.S. elaeagnifolium Cav، این گیاه در نواحی جنوب و جنوب غربی ممالک متحده آمریکا و مناطق حاره این قاره می روید. از دانه اش برای انعقاد شیر استفاده به عمل می آید. در بعضی نواحی امریکا از مخلوط کردن آن با مواد دیگر، جهت دباغی پوست حیوانات استفاده می نمایند. در اعضای این گیاه نوعی آنزیم، شبیه پاپائین (Papaine) وجود دارد.
.S. ellipticum R. Br، گیاهی علفی است و میوه اش به مصرف تغذیه بومیان نواحی جنوبی استرالیا می رسد.
.S. incanum L ، گیاهی بوته مانند، پوشیده از تارهای نرم ستاره ای و خارهای قوی به رنگ زرد شفاف است. برگ های بیضوی – تخم مرغی، با کناره ناهموار و یا لوب دار و پوشیده از تار دارد. از مشخصات آن این است که کاسه گل در گل های زایای آن، پوشیده از خار ولی در انواع نازا، معمولا بدون خار است. جام گل آن ارغوانی روشن و میوه اش بیضوی، مدور، به رنگ زرد و محتوی دانه هایی به ابعاد ۲ میلی متر می باشد.

جوشانده گیاه در بعضی نواحی جهت درمان ذات الجنب مصرف دارد. شیره گیاه، در فرمول تهیه سموم جهت شکار حیوانات، مورد استفاده قرار می گیرد. دانه اش اثر منعقد کننده شیر دارد. در لار، جزیره قشم، بندرعباس، جزیره خارک، مکران، چابهار و نیک شهر می روید.

.S. Jamesii Torr، در مکزیکو و نواحی دیگر می روید. ساقه زیرزمینی آن به مصرف تغذیه می رسد.
.S. paniculatun L، گیاهی علفی است و در برزیل به مصارف رنگرزی می رسد مخلوط قطعات گیاه در شراب، به مصرف معالجه بیماری های کبدی، کلیه و طحال می رسد.
S. surattense Burm، به طوری که قبلا ذکر شد در نواحي حاره به مصارف درمانی می رسد.
S. muricatum Aiton، گیاهی به ارتفاع ۰.۵ تا یک متر و دارای ساقه های متعدد و پرپشت با قاعده چوبی است. برگ های دراز، نوک تیز و به رنگ سبز تیره دارد. گل های متعدد آن به رنگ آبی روشن با ظاهری شبیه سیب زمینی است. میوه اش قلبی شکل یا تخم مرغی به درازای ۶ تا ۸ سانتی متر و به رنگ زرد کرم (cre me) است ولی پس از رسیدن کامل، ارغوانی – بنفش می شود. در امریکای جنوبی به حالت وحشی می روید. در بلیوی، پرو تا مکزیک نیز پراکنده است.

این گیاه که در بعضی نواحی پرورش می یابد، واریته های مختلف دارد. میوه اش خوراکی است و به صورت خام یا پخته مصرف می شود. ميوه گونه های متعدد دیگری از این گیاهان ازجمله .S. olivare Pail (ساحل عاج) نیز به مصارف تغذیه می رسد.

از انواع Solanum، مواد مختلف دیگری نیز به غیر از آنچه ذکر شد. استخراج شده است که بعضی از آن ها کم و بیش به مصارف درمانی می رسند. از بین این مواد به شرح ۲ نوع آن ها اکتفا شده است. سولانوکاپ سین (Solanocapsine)، به فرمول C_۲۷H_۴۶N_۲O_۲ و به وزن ملکولی ۴۳۰.۶۵ است. از گیاهان زیر استخراج شده است:

.Solanum pseudocapsicum L
.Solanum capsicastrum Link
.Solanum hendersonii Hort

سنتز سولانوکاپ سین، توسط Ripperger و همکارانش انجام شده است. منوهیدرات آن به صورت بلوری های سوزنی شکل در متانول به دست می آید. در گرمای ۲۱۵ – ۲۱۳ درجه ذوب می شود. سولاسودين solanidine- S ) Solasodine، سولان کارپیدین solancarpidien، پورا پوریدین purapuridiene)، ماده ای به فرمول C_۲۷H_۴۳NO_۲، به وزن ملکولی ۴۱۳.۶۲ و نوعى الكالوئيد استروئیدی است که در انواع مختلف Solanum وجود دارد و استخراج شده است. از هیدرولیز سولانین به دست می آید. تعیین فرمول گسترده آن توسط Briggs و همکارانش و سنتز آن توسط Uhle انجام گرفته است.

سولاسودین به صورت ورقه های کوچک شش گوش و متبلور، در متانول به دست می آید. در گرمای ۲۰۰-۲۰۲ درجه ذوب می شود. در بنزن، و کلروفرم، به مقادیر زیاد ولی در الكل، متانول و استن به مقدار کمتر و درآب به مقدار خیلی کم محلول است. در اتر عملا حل نمی شود. از نظر درمانی، گوجه فرنگی ماده ای است که در موارد مصرف داروهای استروئیدی می تواند قبل از استفاده از داروهای اخیر، به کار رود.