بیماری فیبروز ریه چیست؟
بیماری فیبروز ریه ضخیم شدن پیش رونده ی دیواره ی کیسه های هوایی در ریه ها است که باعث تنگی نفس می شود. این بیماری در افراد معمولا بعد از ۴۰ سالگی مشاهده می شود، اما در افراد بالای ۶۰ سال و معمولا در مردان بسیار شایع می باشد.
تورم و ضخیم شدن دیواره ی کیسه های هوایی در ریه ها fibrosing alveolitis نامیده می شود. به خاطر این حالت، اکسیژن به سختی وارد جریان خون می شود. بنابراین سطح اکسیژن در خون پایین می آید. علاوه بر این، کیسه های هوایی کارآیی خود را از دست می دهند و باعث تنگی نفس می شوند.
معمولا بیماری فیبروز ریه حالتی طولانی مدت دارد و چندین ماه تا چندین سال بروز کامل آن طول می کشد، گاهی اوقات این حالت به صورت شدید و حاد بروز می کند. هر دو حالت معمولا به تدریج بد تر شده و به سختی به طور کامل درمان می شوند.
تخلیه ی هوای سینه
یک لوله ی سینه ای برای درمان پنوموتوراکس که در آن هوا وارد ناحیه بین دو جداره ی پلورا (غشا دو لایه ای که ریه ها را از دیواره ی سینه جدا می کند) می شود، به کار می رود. هم چنین ممکن است علاوه بر این، جراحی سینه نیز لازم باشد.
لوله ای که بین دو جداره ی پلورا وارد می شود، به هوا اجازه ی خروج می دهد. لوله می تواند به یک پمپ وصل شود که هوا را بمکد. لوله ی سینه ای بایستی تا زمانی که ریه ها التیام یافته و درمان شوند که ممکن است ۱ تا ۲۱ روز طول بکشد، در محل خود باقی بماند.
علل بیماری فیبروز ریه
در بعضی حالات، این بیماری به دلیل نارسایی سیستم دفاعی بدن که در آن سیستم دفاعی به بافت های سالم خود حمله می کند بروز می کند.
برای مثال آرتریت روماتوئید (reheumatoid arthritis) یا لوپوس سیستمیک ارتیماتو (systemic lupus erythematosus) و سایر دلایل احتمالی عبارتند از : پرتودرمانی (radiotherapy) اعضای داخل قفسه ی سینه و داروهای خاصی که برای درمان سرطان به کار می روند.
برای حدود نیمی از موارد، دلیلی یافت نمی شود و این حالت بیماری فیبروز ریوی با علت ناشناخته ی idiopathic pumonary fibrosis نامیده می شود.
علایم بیماری فیبروز ریه کدامند؟
در حالت طولانی مدت بیماری فیبروز ریه، علایم به تدریج طی ماه ها و سال ها بدتر می شوند. در حالت های شدید، این علایم ظرف چند روز شدیدتر می شوند و ممکن است عبارت باشند از: کوتاهی تنفس (تنگی نفس)، سرفه دایم و خشک، درد مفاصل.
وقتی که بیماری فیبروز ریه پیشرفت کند، تنفس به شدت سخت می شود، به خصوص در هنگام ورزش و فعالیت های شدید و در حالت های شدید، احتمال ایست تنفسی و حمله ی قلبی مزمن بسیار می باشد. بعضی از افراد با این نارسایی، آمادگی سرطان ریه بیشتر را از خود بروز می دهند.
نحوه تشخیص بیماری فیبروز ریه
نحوه ی تشخیص پزشک ممکن است بیماری فیبروز ریه را برای شما حدس بزند و این کار را براساس علایم و تاریخچه ی پزشکی و گوش دادن به صدای سینه با گوشی پزشکی انجام دهد. شما ممکن است تحت عکس برداری اشعه ی X یا سی تی اسکن برای بررسی بافت های ضخیم شده ریه ها قرار بگیرید.
پزشک ممکن است هم چنین آزمایشاتی را برای بررسی سطح اکسیژن و دی اکسید کربن خون شما ترتیب دهد. هم چنین آزمایشات کارآیی ریه را نیز درخواست کند، یک نمونه ی کوچک از ریه نیز ممکن است با استفاده از برونکوسکوپ (bronchoscope) برداشته شود تا سایر نارسایی ها تشخیص داده شوند. یک حدس صحیح از fibrosing alveolitis را می توان با برداشتن یک نمونه از ریه به کمک جراحی ثابت کرد.
درمان بیماری چه می باشد؟
گاهی اوقات، بیماری فیبروز ریه برای ماه ها و سال ها ثابت باقی می ماند و احتیاج به درمان ندارد. در این حالت، بایستی فقط به طور مرتب بررسی شود.
اگر در حال توسعه بود، ممکن است پزشکان مقدار زیادی کورتیکواستروئید را که با سایر داروهای ضعیف کننده سیستم، همراه می باشد برای آرام تر کردن روند تخریب ریه ها توسط سیستم دفاعی بدن، تجویز کنند. این درمان های دارویی فقط در یک چهارم موارد موثر می باشند.
اکسیژن تراپی خانگی نیز می تواند برای کمک به تنفس و درمان بیماری فیبروز ریه به کار رود اما این نوع درمان بایستی حداقل ۱۵ ساعت در روز ادامه داشته باشد.
فیبروزکیدهای هوایی
بیماری فیبروزکیدهای هوایی معمولا توسعه یافته و تنفس را مشکل تر می سازد. فقط حدود نیمی از افراد مبتلا به این بیماری بیش از ۵ سال زنده می مانند. در بعضی افراد، پیوند ریه می تواند نجات بخش باشد. یک پانزدهم از افراد مبتلا به این بیماری ها دچار سرطان ریه می شوند.