معرفی گیاهان‌ و گل های‌آپارتمانی (قسمت پنجم)

در این سری از مقالات قصد داریم تا به معرفی گیاهان‌ و گل های‌آپارتمانی بپردازیم. مطالب جمع آوری شده در قالب چندین مقاله برای شما عزیزان تهیه گردیده است. لطفا با ما همراه باشید…

گیاهان‌ و گل های‌آپارتمانی: آرکاریااکسلزا (کاج گرمسیری) Araucaria excelsa

آركاریاسه‌ها (تیره کاج‌ها)

این گیاه که در موطن اصلی خود یعنی «جزیره نورفولک» در بخش جنوبی کالدونی جدید و بر روی ساحل مدیترانه به صورت روستیک میروید تا ارتفاع زیادی رشد می کند، اما نوع «گلکا»ی آن که ارتفاع مناسبی دارد در گلدان کاشته می شود.

شاخه های این گیاه که به صورت منظمی از پنج طرف محور اصلی می روید به آن حالت یک درخت کاج را می بخشد مورد استفاده آن برای تزیین آپارتمان هایی است که زیاد گرم نمی شوند و در تابستان می توان گلدان آن را در هوای آزاد گذاشت اما باید در محلی نیمه سایه و مثلا در بین درختچه ها باشد.

مخلوطی از خاک برگ و خاک چوب که آب را در خود نگه ندارد مناسب ترین خاک برای رشد آن است.

آسپیدیسترالوریدا (عبایی)Aspidistra Lurida

لیلاسه ها(تیره سوسن ها)

گیاهی است که موطن آن ژاپن است و از ساقه های زیرزمینی و مانند زنبق آن برگ های درشت نوک تیز با الياف مقاوم به رنگ سبز تیره می روید. به نحوی که به نظر می رسد این برگ ها از زیر خاک روییده اند.

نوع خاص آن معروف به «واریگاتا» که دارای برگ های متنوع سبز و سفید درهم می باشد ظریف تر از نوع اصلی است.

گل های بنفش و گردی که از این گیاه گاهی اوقات در سطح خاک گلدان به چشم می خورد جنبه تزیینی ندارد.

این گیاه دارای مقاومتی استثنایی است به طوری که با کلیه شرایط سازگار بوده و حتی در نامناسب ترین موقعیت ها از لحاظ نور و حرارت باقی می ماند و فقط خواهان خاک خوب باغچه ای است و کافی است گاه گاهی به آن آب برسد.

آسپاراگوس Asparagus

ليلاسه‌ها (سوسن ها)

این گیاه دارای انواع تزیینی مختلف است:

الف – «آسپاراگوس فالكاتوس» که زادگاهش هندوستان و دارای ساقه های بلند و خاردار و برگ های درشت کاذبی موسوم به «کلادود» می باشد (کلادودها مرکب از شاخه های کوچک مسطح و سبزرنگی هستند که به جای برگ های واقعی می رویند).

ب – «آسپاراگوس اسپرنگری» این گیاهک از آفریقای جنوبی آورده شده است دارای ساقه های بلند خاردار گسترده بوده و این ساقه ها پس از پیر شدن به طرف زمین خم می شوند.

برگ های کاذب و خطی این گیاه در حد واسط بین «کلادود»های آسپاراگوس فالكاتوس» و «آپلومسوس» رشد می نماید.

ج – «آپلومسوس» که زادگاهش آفریقای جنوبی است دارای «کلادود»های نخ مانند به رنگ سبز شاد بوده و به این ترتیب به گیاه حالت پروار و سبک می بخشد که از نظر هنر گل آرایی بسیار مورد توجه است؛ چنان که برگ های چیده شده آن در این هنر مصرف بسیار دارد.

این گیاهان بسیار مقاومند و فقط در زمستان دوره استراحت کوتاهی را می گذرانند. اما نوع یاد شده اخیر از انواع دیگر توجه بیشتری لازم دارد.

انواع «آسپاراگوس» برای تزیین میر کنسول ها و مخصوصا اطراف مجسمه ها طرفدار بسیار دارد. زیرا شاخه های خم شده آن ها به نحو جالبی جلب توجه می کند.

«آسپاراگوس» هم از خورشید درخشان و هم از ابر تیره بیزار است در صورتی که انواع دیگر در این باره سازگاری بیشتری نشان می دهند.

کلیویا مینیاتا (خورشیدی) Clivia miniata

آماریلیداسه ها (نرگس‌ها)

زادگاه اصلی آن آفریقای جنوبی است، ساقه ندارد و برگ هایش نوار مانند و غلافی است و به شکل باد بزن قرار می گیرد و به رنگ سبز تیره است.

گل هایش به صورت دسته های ۱۵ تا ۲۰ تایی بر نوک یک شاخه صاف و نیزه مانند می روید و به رنگ قرمز پرتقالی است.

اصلاح نژاد آن سبب پیدایش برگ های درشت تر و تغییر رنگ گل ها شده است. گیاهی است پر استقامت که بین ماه های بهمن و فروردین گل میدهد.

از معایب آن نامنظم بودن فصل گل و نامرغوب بودن برگ های آن است. در زمستان به هوای معتدل نیاز دارد و لذا بالکن ها و راهروهای سقف دار مناسبتر از اطاق های مسکونی برای آن است اما در تابستان می توان آن را بیرون پنجره گذاشت.

در سه سالگی شروع به گل دادن می کند و گل هایش بادوام است. بذر آن را می کارند. خاک مناسب برای آن خاک باغچه ای همراه با خاک برگ است و موقع تغییر گلدان آن ماه های فروردین و اردیبهشت است.

همه ساله نیاز به تغییر گلدان آن نیست و کافی است خاک قسمت روی گلدان را بدون اینکه به ریشه های گوشتی متورم آن صدمه بزنند تعویض نمایند.

در موقع رویش نیاز به آب فراوان دارد اما از آغاز مهرماه باید به تدریج از میزان آب کاسته شود.

سینداپسوس ارس Scindapsus aureus

آراسه ها

این گیاه که از «آراسه» های مخصوص گلخانه گرم می باشد که از جزایر سلیمان آورده شده است.

نهال های جوان آن دارای برگ های کامل و بیضی شبه به قلب است. در صورتی که در نهال های بالغ درشت شده و بریدگی‌هایی نظیر «فیلدندرن پرسوموس» پیدا می کند.

ارزش تزیینی این گیاه مرهون رنگ های ابلق مرکب از رنگ های زرد تند و سفید مایل به کرم می باشد که به صورت لکه های درشت رگه های خوش حالتی به متن سبز درخشان برگ ها در هم آمیخته است.

مراقبت هایش چه از لحاظ حرارت و رطوبت و چه از نظر ترکیب خاک و آب دادن مرتب درست هماند «فیلدرندرن» است.

باید آن را در جای کاملا روشنی که در عین حال از تابش مستقیم خورشید در امان باشد قرار دارد. زیرا در غیر این صورت برگ های جوان آن خواهد سوخت.

ساقه های دراز و خزنده آن شبیه پیچک های استوا می باشد و بهتر است آن ها را به چفته ببندید و یا به صورت آویز در آوردند.

کمبود نور از شدت رنگ های گوناگون و زیبای آن خواهد کاست.

سدوم سيبلدي Sedum sieboldi

کراسولاسه‌ها

«سیبلدی» ها را باید در وهله اول گیاهانی ماندنی و رستیک دانست. اما «سدو سیبلدی» و به ویژه گونه « واریگاتوم» آن قادر به تحمل سرما نیست و باید آن را در گلخانه پرورش داد.

این گیاه سرزمین اصلیش ژاپن است و ساقه های نازک بی شماری دارد که گسترده شده و به سوی زمین خم می شود. بر روی این ساقه ها برگ های مدوری که سه به سه به صورت چتری در کنار یکدیگر قرار گرفته است با رنگ سبز مایل به آبی خود نمایی می کند.

گونه ابلق آن لکه های سفید مایل به کرمی رنگ بر روی پهنه برگ های خود دارد. و در پاییز جلوه ای ارغوانی به خود می گیرد. گل های آن در اواخر شهریور یا اوایل مهر ماه شکوفا می شود و دسته ای از گل های کوچک قرمز رنگ را در انتهای شاخه ها به وجود می آورد.

قیافه ظریف این گیاهان آن ها را شایسته تزیین بالکن ها سر پوشیده می سازد آن ها را در ظرف های بزرگ کم عمق و یا جام های آویخته به سقف ها که از مخلوطی مرغوب باغچه ای و خاک برگ پر شده باشد می کارند.

پس از گل دادن این گیاهان نیاز به استراحت دارد. بدین جهت ساقه های آن ها را می بندند و در جایی خنک اما به دور از یخبندان های شدید قرار می دهند.

در فصل بهار ابتدا ساقه ها را تقسیم می نمایند و هر قسمت را در گلدانی می کارند و سپس در جای کاملا روشن می گذارند.

اگر چه این گیاهان به کم آب ماندن اتفاقی طاقت می آورد اما بهتر است که خاک آن ها همواره مرطوب نگه داشته شود.

سنسیو کروئنتوس (پیر گیاه)Senecio cruentus

کمپزه ها(مركبان)

نام این گیاه گورستان که به این گیاه داده اند هرگز شایسته نیست، زیرا یکی از زیباترین گیاهان تزیینی با مجموعه به رنگ های بسیار زنده است.

واریته های متداول فعلی از گیاهی به نام «ستسیو کرو آنتوس» گرفته شده که انبوه بوته های ماندنی آن در ارتفاعات جزایر قناری می روید.

مراقبت های لازم برای آن همانند سایر گیاهان دو ساله است و مجموعه گل های رنگارنگ آن در ماه های اسفند و فروردین ظاهر می شود.

نژاد کوتاهی از آن نیز که گل های درشتی می دهد مورد توجه باغبان است.

می توان آن را برای تزیین بالکن های سرپوشیده و یا راهروها به کاربرد اما هوا و نور را نباید درباره آن مضایقه کرد و لذا در آپارتمان ها زیاد طاقت نمی آورد.

مقداری خاک حاصلخیز که به خاک برگ غنی شده باشد و آب دادن روزانه همراه با کود محلول به طور متناوب رشد کامل آن را تضمین خواهی نمود.

سنسیوما کرگلسوس Senecio macroglossus

کمپزه ها(مركبان)

این گیاه زیبای رونده خیلی به پیچک شباهت دارد با این تفاوت که برگ هایش دارای لکه های نامنظم و حاشیه سفید کرمی رنگ می باشد.

ضمنا این برگ ها تا زمانی که کاملا ابلق شد کوچک و ضخیم هستند. ساقه هایش در حالت طبیعی تا ۱/۵ متر رشد می کند در نهال های گلدانی از چند دسیمتر بزرگتر نمی شود.

گیاهی است متعلق به گلخانه های معتدل که از آفریقای جنوبی آورده شده است و به این جهت گاه یپچک دماغه کاپ گفته می شود. آن را چوبی یا یک اسکلت فلزی چفته می بندند.

موقع مناسب برای تغییر گلدان آن فصل بهار است و خاک آن باید چمن یا خاک باغچه همراه با مختصری چوب و مقداری شن باشد و گلدانش کاملا زهکشی شود.

سیننژیا Sinningia

ژسنریاسه ها

سینژیاهای دو رگه به نام «گلسینیا» معروف است بین ماه های اردیبهشت و شهریور در گل فروشی ها مشاهده می شود.

برگ های آن ها درشت و ضخیم و پرزدار و کاملا گسترده است و دسته ای گل زنگوله مانند بر افراشته به رنگ های سفید یا سرخ با لعل گون و یا بنفش زنده در میان آن ها جلب توجه می کند.

اگر چه به دست آوردن این گیاه از راه کاشتن بذر برای افراد غیر حرفه ای و بدون دسترسی به گلخانه به طول می انجامد اما با استفاده از پیاز که خاص نوع آن است به آسانی آن را پرورش داد.

چنان که اگر در اسفند ماه کاشته شود در ماه های خرداد و یا تیر گل می دهد.

«گلکسینیا» که از انواع بریزیلی به دست آمده است در مخلوطی از خاک خلنگ و خاک برگ به خوبی رشد می کند. اما گلدان آن ها باید کاملا زهکشی شده باشد زیرا رطوبت زیاد برای آن ها مخاطره انگیز است.

اگر این گیاهان را در جایی گرم و کاملا روشن و به دور از اشعه مستقیم خورشید قرار دهند به خوبی در آپارتمان خواهد بود. پس از تمام شدن گل ها باید پیاز آن ها را در حرارتی نزدیک به ۱۰ درجه سانتیگراد تا کشت سال آینده نگه دارند.

سلانوم پسدکاپسیکوم(تاجریزی)Solanum Pseudocapsicum

سلاناسه ها

این گیاه که تا حدی معروف است تا کنون القاب گوناگونی یافته است و در هر نقطه جهان نام ویژه ای برای آن نهاده اند.

مثلا در جایی به آلبالوی بیت المقدس نامیده شده و در جایی دیگر آلبالوی عشق و بالاخره در منطقه ای از پرتقال به کفشدوز معروف است.

نوع اصلی آن متعلق به ناحیه «مادر» به اندازه دانه انگورهای لعل و به رنگ ارغوانی می دهد که سرتاسر زمستان بر شاخه های خود نمایی می کند.

واریته ای از این گیاه نیز وجود دارد که میوه های زرد رنگی به بار می آورد ولی زیاد معروف نیست برای گیاه مخلوطی از خاک حاصلخیز باغچه همراه با خاک برگ است.

به حرارت احتیاجی ندارد اما باید آن را به طی مدت رویش به فراوانی آب داد. از آغاز پاییز آن را به بالکن های سر پوشیده و یا راهروهای شیشه شده می آورند باید آب کمتری به آن داد تا زمستان سپری شود.

این گیاه را می توان سال ها نگه داشت اما بهتر است همه ساله از راه کاشتن بذر که بسیار آسان نیز هست آن را تجدید نمایند.

اسپارمانیا آفریکانا Sparmannia africana

تیلیاسه ها

این درختچه متعلق به دماغه کاپ امید است. ارتفاع آن پس از چند سال اقامت در آپارتمان به حدود ۲ متر می رسد.

دارای برگ های دایمی بی شماری به شکل قلب و پرزدار به رنگ سبز روشن است. از آغاز فروردین ماه تا اواخر خرداد گل هایی به رنگ سفید خالص می دهد که در وسط آن ها دسته ای پرچم طلایی زیبا به چشم می خورد.

این گیاه در نواحی شرقی کشور فرانسه بسیار متداول است و آن را مخلوطی از خاک مرغوب باغچه ای که مختصری خاک برگ به آن افزوده باشند می کارند.

محل نسبتا گرمی مانند بالکن های سرپوشیده یا نارنجستان برای نگه داری آن مناسب است اما در تابستان می توان آن‌را در هوای آزاد قرار داد.

تکثیر آن از راه تهیه قلمه از برگ ها بسیار آسان است.

اسپاتیفلیوم والیسی Spathiphyllum walisii

آراسه ها

این گیاه که زادگاهش کلمبیا می باشد به «آنتوریوم» شباهت بسیار دارد. برگ هایش نوک تیز و راست به نقش هایی به رنگ سبز روشن است که به شکل دسته انبوهی در کنار هم قرار گرفته است.

کاسبرگ های شیپور مانند آن که مجموعه گل های آن را در بر گرفته به رنگ سفید و گاهی سفید مایل به سبز است.

«اسپاتیفیلوم»ها به خوبی می توانند محیط آپارتمان های گرم را در زمستان تحمل کنند اما از لحاظ آب و خاک آن باید دارای منافذ بسیار بوده از خاک برگ با قدری تورب و کود حیوانی کاملا تجزیه شده باشد.

این گیاه را اغلب در باغچه های آپارتمانی و در کنار «آنتوریوم» ها و«ديفنباخيا»ها می کارند زیرا نیاز آن ها مشابه یکدیگر است. جایی که نور ملایمی داشته باشد مناسب ترین محل برای نگهداری آن است.

تونبرگیا آلاتا (سوزان سیه چشم)Thunbergia alata

آکانتاسه ها

این گیاه به گیاه شناسی موسوم به «تونبرگ» اهدا شده است و انواع گوناگونی دارد که همه را در گلخانه پرورش میدهند:

اما «تونبر گیالاتا» که زادگاهش آفریقای استوایی است به صورت یک گیاه رونده یک ساله کاشته می شود. این گیاه ساقه های نازک و پرزدار دارد و در گلخانه از ۵۰ سانتیمتر بزرگتر نمی شود و به این جهت برای تشکیل داربست های کوچک و زیبا کاملا متناسب است.

برگ های آن مثلثی شکل با دو زاویه قاعده کاملا متباعد و به رنگ سبز پررنگ است.

گل های آن قیفی شکل به رنگ نخودی زیبا می باشد و در گلوگاه خود خال سیاه‌رنگی دارد و نام قشنگ «آلتا» که در کشورهای انگلیسی زبان به آن داده اند از همین جا ناشی می شود.

ضمنا جام گسترده گل به شکل جالبی لکه سیاه یاد شده را در میان گرفته است. از نوع اصلی آن واریته های مختلفی با گل های نارنجی یا زرد و یا زرد کمرنگ به وجود آمده است و بذرها معمولا حاوی کلیه این نمونه ها می باشد.

از اسفند ماه به بعد چه در گلخانه و چه در آپارتمان های گرم می توان با کاشتن بذر «تونبر گیا» اقدام به پرورش آن نمود و تعدادی از بذرها را در ظرف کوچک کاشت.

ظرف چند روز جوانه می زند به طوری که در طول بهار می توان چندین بار این کار را تکرار نمود. چون ساقه ها به سرعت رشد می کند بهتر است که در هر گلدان قطعه چوب هایی به عنوان تکیه گاه ساقه های جوان قرار داده شود.

مخلوطی از خاک و تورب زمین مساعدی برای رشد این گیاه رونده است. این گیاهان نیاز به نور و حرارت بسیار دارد و برای گل دادن بهتر باید آن ها را در نزدیکی پنجره ها که کاملا روشن است قرار دهند.

ترادسکانیتافلومینانسيس (برگ بیدی)Tradescantia fluminensis

کلمیناسه ها

این نوع از «ترادسکانیتا» که غالبا به نام «بی ارزش» خوانده می شود گیاهی بسیار زیبا و ظریف است. بر روی ساقه های باریک و بلند آن برگ هایی می روید که دارای خطوطی به رنگ سبز روشن و سفید و لبه ای سرخ رنگ است.

رنگ برگ ها در اثر نور کافی پر رنگتر میشود اما در نور کم که گیاه به خوبی تحمل می نماید بیشتر به رنگ سبز باقی می ماند.

این گیاه غالبا با «ترادسکانیتا آلبيفلر» که خیلی هم بدان شباهت دارد اشتباه می شود و تفاوت آن ها در این است که گیاه یاد شده اخیر برگ هایش همیشه سبز است.

این گیاه را برای تزیین طاقچه های گلخانه و پشت پنجره ها و قرار دادن در آویزها اختصاص می دهند و فقط در خاک های مقوی و تازه رشد می کند.

تکثیر آن بسیار آسان است و تنها دو هفته کافی است که شاخه بتواند ریشه بدواند. در بالکن های سرپوشیده ویا جاهایی که حرارت معتدل باشد می توان آن را به مدت زیادی نگه داری نمود.

وریزیااسپلاندانس Vriesia Splendens

برملیاسه‌ها

این گیاه از زیباترین گیاهان گلخانه ای و زادگاهش «گینه» است. برگ های برافراشته آن که به صورت گلی گرد هم روییده است دارای انحنای ظریفی است.

این برگ ها دارای بافتی محکم و به شکل ناودان بوده پشت و روی آن ها را نوارهای عرضی رنگ بسیار منظمی پوشانده است.

مجموعه گل های آن که روی پایه برافراشته به طول ۴۰ سانتیمتر قرار گرفته است حاوی کاسبرگ های چرم مانند به رنگ قرمز خرچنگی و درخشان است و گل های زرد آن که در زیر کاسبرگ ها ظاهر می گردد دوام چندانی ندارد.

این گیاه در بهار گل می دهد و مجموعه گل هایش تا مدت ها بسیار زنده خود را حفظ می کند و همین خصوصیت به آن جنبه تزیینی بخشیده است.

آن را در مخلوطی از خاک برگ و در گلدان کاملا زه کشی شده ای می کارند و مرتبا بایستی آب داده شود.

در زمستان کنار پنجره ای که نور زیاد به آن نتابد برایش مناسب خواهد بود. «وریزیا اسپلاندانس» خواهان حرارت زیاد و از جمله گیاهان گلخانه ای گرم است.

باید توجه نمود به محض پیدا شدن انگل های گیاهی بر روی جوانه ها و یا برگ های آن فورا به دفع آن ها اقدام گردد.

والتاپورپور آ vallota purpurea

آماریلیداسه ها(نرگسی ها)

«آماریلیس» با گل های ارغوانی و نیازهای حداقل خود از جمله شایسته ترین گیاهان برای تزیین پنجره ها و بالکن ها است.

این گیاه ساقه‌ای قوی و نیزه مانندی می رویاند که برفراز آن ها ۳ تا ۴ گل درشت کاملا باز به رنگ ارغوانی شکفته می شود.

یکی از واریته های آن دارای گل های سفید است. برگ های آن که همزمان با گل ها پدیدار می شود در یک سطح رشد می کند.

این پیازدار که از آفریقای جنوبی آورده شده است در عین تابستان و ماه های تیر و شهریور به گل دادن می کند.

موقع کاشتن پیاز آن بهار است و هر ۳ یا ۴ سال یک بار نیاز به تغییر دارد و در خاکی مرکب از خاک باغچه ای شن دار و خاک برگ کاشته می شود.

برای آنکه صدمه‌ای به پیازها نخورد به جای تغییر گلدان تنها به تعویض خاک سطحی آن قناعت می کنند.

در تابستان می توان آن را در هوای آزاد گذاشت و در این صورت بهتر و بیشتر گل می دهد.

آب دادن به آن در بهار کمتر است لیکن با نزدیک شدن فصل گل باید افزایش یابد.

در زمستان آب دادن به آن به کلی متفاوت می شود و گیاه را در گوشه ای از انبار یا گاراژ ساختمان به انتظار بازگشت بهار نگه می دارند.

زبرینا پاندولا zebrina pendula

کملیناسه ها

این گیاه زادگاه اصلی آن مکزیک است بیشتر به نام «ترادسکانیتا» شناخته می شود. بر روی ساقه های پیچنده و ضخیم و گوشتی آن برگ هایی دراز و نوک تیز و آراسته به خطوط نقره ای فام در زمینه سبز وجود دارد.

این رنگ در پشت برگ ها ارغوانی است. گل های سرخ و ناپایدار آن ارزشی تزیینی ندارد. یکی از واریته های آن به نام «چهار رنگ» دارای برگ هایی به رنگ سبز فلزی همراه با نورارهایی به رنگ سبز روشن یا قرمز و یا سفید نقره ای است و تکثیر آن ها از راه قلمه زدن آسان است.

کافی است قطعات ۱۰ سانتیمتری ساقه آن در خاکی مرطوب و خنک بکارند. از آنجا که این گیاه به سرعت رنگ های خود را از دست می دهد بهتر است همه ساله در آغاز بهار آن را به داخل ساختمان و در محل گرمی مانند راهرو که کاملا روشن ولی دور از پرتو مستقیم خورشید باشد ببرند.

زیر بنا ها در تمام طول دوره رشد خود نیاز به رطوبت دارد.

جای مناسب برای گلدان های آن آویزها، طارمی ها و طاقچه های بالای شمینه هاست زیرا شاخه هایش به نحو دلفریبی آویزان می شود. مقاومت آن در آپارتمان ها عالی است.