متحد کردن دو جمعیت کلنی
دلایل ادغام کردن کلنیهای ضعیف زنبورعسل :
اولا: همیشه جمعیت هایی مصرف کننده اند بدون آن که محصولی بیاورند و حتی اغلب، زنبوردار ناچار به تغذیه دایمی آنها است و جز ضرر چیزی تحویلش نمیدهند.
ثانيا: جمعیتهای ضعیف درست مثل انسانهای ضعیف استعداد ابتلا به هر بیماری را دارند و پس از بیمار شدن، بیماری را در تمام کندوهای زنبورستان پخش می کنند. البته عامل اصلی پخش بیماریها زنبورهای نر هستند، چرا که آنها میتوانند آزادانه به هر کندویی که مایل باشند بروند.
ثالثا: داخل کندوهای با جمعیت ضعیف و روی شانهای بدون زنبور، محل مناسبی است برای تخم گذاری پروانه کرم موم خوار. تخمها پس از مدتی تبدیل به لارو شده و لاروها شانها را یکی پس از دیگری می خورند تا تبدیل به پروانه می شوند. به این طریق پروانه های کرم موم خوار زیاد شده و به کندوهای دیگر حمله ور می شوند و تمامی زنبورستان را آلوده می کنند.
بعضی از زنبوردارها برای این که تعداد کندوها و جمعیتهایشان زیاد باشد از متحد کردن جمعیتهای ضعیف و حتی خیلی ضعیف با جمعیتهای قوی اکراه دارند. این یک اشتباه محض است که دانسته یا ندانسته مرتکب می شوند. چه همان طوری که گفته شد اینها همیشه بی ثمر و بی محصولند.
اغلب حتی در وسط زمستان از بی غذایی و یا از شدت سرما و یا بالاخره از بیماری تلف می گردند. نگهداری آنها تنها به این دلخوشی که تعداد جمعیتها زیادتر باشد صحیح نیست. باید آنها را پیش از شروع تغذیه زمستانی و یا اوایل بهار با جمعیتهای قوی متحد کرد.
روش متحد کردن دو جمعیت کلنی
جمعیت ضعیف را در صورت وجود پس بچه (از بهار) با آن و در غیر این صورت با یک جمعیت قوی به طریق زیر متحد می کنند. روی قاب های کندوی یک جمعیت قوی که ملکه هم دارد نخست پنجره ملکه سپس روی آن یک صفحه کاغذ روزنامه را می گذارند. اگر پنجره ملکه وجود نداشت تنها کاغذ روزنامه را خوب پهن می کنند به طوری که هیچ منفذی برای زنبورها وجود نداشته باشد.
آن گاه یک طبقه با نیم طبقه خالی و بدون شان یا قاب را رویش می گذارند. داخل آن تنها ظرف غذای پر از شربت و یا بهتر مخلوط آب و عسل ولرم را آویزان می کنند. با یک مداد یا وسیله ای نوک تیز روزنامه را سوراخ می کنند (۱۵ الی ۲۰ نقطه). سوراخها باید آن قدر کوچک باشد که زنبورها نتوانند از آنها عبور کنند ولی بوی ملکه کندوی پایین از راه همین سوراخها به زنبورهایی که به زودی در طبقه بالا ریخته می شوند رسیده و آنها را کم کم به بوی ملکه تازه عادت دهد.
در ادغام کردن کلنیهای ضعیف همه زنبورهای جمعیت ضعیف را بدون ملکه به داخل طبقه و یا نیم طبقه بالا خوب می تکانند و سقفش را هم می گذارند. این تقریبا تمام کاری است که برای متحد کردن ۲ جمعیت باید انجام داد. پس از آن تکلیف شانهای جمعیت ضعیف را هم باید معلوم کرد. اگر جمعیت ضعیف بیمار نباشد و شانها مقداری لارو داشته باشند آنها را میتوان در کندوهای سایر جمعیتها آویزان کرد.
زنبورهایی که تازه در طبقه بالا ریخته شده اند (زنبورهای جمعیت ضعیف) پس از مدتی سرگردانی متوجه ظرف غذا میشوند و مقداری از شربت یا عسل را میمکند. ولی از آنجایی که طبقه بالا خالی از شان است و زنبورها جایی برای خالی کردن و یا ذخیره کردن شربت یا عسل بلعیده شده را پیدا نمی کنند، به ناچار به سمت سوراخهای روزنامه رفته و کناره هایشان را جویده و سوراخها را بزرگ می کنند تا از آنها عبور کرده و به طبقه پایین برای ذخیره کردن عسل در داخل شانهایشان بروند.
زنبورهای طبقه پایین هم پس از کنترل زنبورهای وارد شونده وقتی که ملتفت این موضوع شدند که آنها نه تنها برای غارت کردن نمی آیند بلکه مقداری عسل هم به کندویشان می آورند به آنها اجازه ورود میدهند و آنها را بین خودشان قبول می کنند.
هرگاه کار متحد کردن دو جمعیت کلنی عصر انجام شده باشد. صبح روز بعد زنبورهای ۲ جمعیت با هم و کنار هم در کمال صلح و صفا مشغول فعالیت خواهند شد. در متحد کردن ۲ جمعیت باید همیشه جمعیت ضعیف را به کندوی جمعیت قوی انتقال داد. وارونه عمل کردن باعث جنگ و جدال و کشت و کشتار خواهد شد. جدول زیر برای کمک به زنبوردارها تنظیم گردیده است.
نتایج متحد کردن دو جمعیت کلنی ضعیف
جمعیت ثابت | جمعیت قابل انتقال | نتیجه |
ضعیف | قوی | ضعیف |
ضعیف | متوسط | ضعیف |
ضعیف | ضعیف | ضعیف |
متوسط | ضعیف | متوسط |
قوی | ضعیق | قوی |
قوی | متوسط | قوی |
در این جا مسئله مهمی که نباید فراموش گردد این است که پس از متحد کردن ۲ جمعیت، در محلی که جمعیت ضعیف پیش از این قرار داشته، اقلا در هفته اول نباید به هیچ وجه کندویی گذاشت چون زنبورهای قادر به پرواز به آنجا برمی گردند و تلف میشوند. کندوی جمعیت ضعیف را هم (بعد از متحد کردن) نباید به نقطه ای که قبلا در آن جا بوده برگرداند.
ادغام کردن کلنیهای ضعیف
از اوایل بهار تا اواسط پاییز ادغام کردن کلنی های زنبورعسل امکان پذیر است. عمل ادغام کردن کلنیهای ضعیف اساسا برای تقویت و جلوگیری از انهدام آنها است. برای ادغام کردن دو یا چند کلنی ضعیف در یکدیگر باید به چند نکته مهم توجه داشت. اولا دقت شود که ملکه جوانتر و مناسب تر را نگهداری کرده و بقیه را از بین برد.
ثانيه ادغام کردن به گونه ای انجام شود که زنبورهای کندوهای مختلف فرصت آشنایی و هم بو شدن را پیدا کنند و کمتر با یکدیگر به ستیز پردازند. ثانيا اقدامات ضروری جهت جلوگیری از غارتگری نیز انجام شود.
برای ادغام کردن کلنیهای ضعیف روشهای مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها به شرح زیر می باشند:
۱- برای ادغام دو کندوی ضعیف در یکدیگر در هنگام تابستان که شهد به اندازه کافی موجود نسيت و امکان غارتگری وجود دارد بدین ترتیب عمل می شود که ابتدا یک صفحه روزنامه روی سر قاب های کندویی که قرار است باقی بماند قرار داده و چند سوراخ در آن ایجاد می گردد. سپس کندوی ضعیف دیگر را روی روزنامه قرار دهید و درپوش کندو را روی آن بگذارید.
بعد از مدتی زنبوران کاغذ روزنامه را جویده و به تدریج با هم مخلوط می شوند. پس از آن که سوراخ های روزنامه گشاد شد می توان آن را از بین دو کندو برداشت و بدنه کندوی فوقانی را نیز خارج کرد. در این روش لزومی ندارد که به جست وجوی ملکه های کلنیها پرداخته شود زیرا معمولا ملکه قوی تر و بهتر باقی مانده و دیگری کشته خواهد شد.
۲- یک روش سریع برای ادغام کردن دو کندوی ضعیف این است که ملکه ضعیف را پیدا کرده و آن را از بین ببرید، سپس بیشتر قابهای هر دو کندو که حاوی نوزادان (تخم، لارو و شفیره) هستند همراه ملکه و مقداری از زنبوران بالغ را در یک کندو قرار دهید.
بعد بقیه زنبورهای کندوی پرورش ملکه هر دو کندو را روی زمین در جلوی سوراخ پرواز کندو تکانیده و مقداری شربت روی آنها بپاشید و با دادن دود روی آنها زنبورها را به طرف داخل کندو هدایت کنید. با این روش زنبورها یکدیگر را لیس زده و بوی بدنشان یکی میشود و کمتر موجب کشته شدن یکدیگر می شوند.
۳- روش دیگر ادغام کردن این است که ملکه کلنی ضعیف تر را پیدا کرده و از بین ببرید. سپس یک شبکه ملکه را روی سطح فوقانی قاب های یکی از کندوها قرار داده و بدنه کندوی دیگر را روی شبکه ملکه مستقر کنید. در این حالت زنبورهای دو کلنی به تدریج با یکدیگر هم بو شده و ادغام می گردند.
پس از ادغام کلنیها معمولا مقداری از زنبوران مسن تر و چراکننده به محل قبلی خود مراجعت خواهند کرد و چون کندوی خود را نمی یابند ناگزیر به داخل کندوهای اطراف وارد می گردند. به هر صورت داشتن یک کندوی قوی بهتر است از دو کندوی ضعیف و فاقد عملکرد مناسب.