نام فارسی: درخت نیل
نام علمی: .Indigofera tinctoria L
نام فرانسه: Indigotier
نام انگلیسی: Dyer’s indigo plant، Indigo plant
نام آلمانی: Indigoplanz
نام ایتالیایی: Indaco franco
نام عربی: نیلنج (Nilang)، نیل
درخت نیل گیاهی بوته مانند از تیره پروانه واران، به ارتفاع ۱ – ۱.۸ متر و پوشیده از تارهای ظریف نقره ای می باشد. برگ هایی مرکب از ۹ – ۱۳ برگچه کوچک متقابل، نازک و غشایی و به رنگ خاکستری دارد ولی پس از خشک شدن، رنگ آن خاکستری تیره می شود. دمبرگ نسبتا درازی نیز برگ ها را به شاخه ارتباط می دهد.
گل های درخت نیل که در بغل برگ ها و در طول دمگلی به درازای ۵ – ۱۰ سانتی متر ظاهر می شود، به رنگ صورتی است. در میوه نیام باریک و کوتاه آن، ۸ تا ۱۲ دانه جای دارد. در نواحی حاره پرورش می یابد. قسمت مورد استفاده این گیاه از نظر درمانی، ریشه، ساقه، برگ و در بعضی موارد، کلیه اندام های آن است.
خواص درمانی درخت نیل
ریشه و ساقه درخت نیل ، طعمی تلخ و اثر ملین، خلط آور و ضد کرم دارند و اگر بر روی پوست سر اثر داده شوند موجبات تقویت مو را فراهم می آورند. کلیه قسمت های گیاه اثر کاهش دهنده التهاب دارد و از آن ها جهت درمان برونشیت های مزمن، آسم، مخصوصا در اطفال، بواسیر، گزش حشرات و خزندگان سمی، معالجه زخم، ناراحتی های پوستی و رفع عوارض آن ها، استفاده می شود. شیره حاصله از گیاه جهت درمان صرع و ناراحتی های عصبی مصرف می گردد.
از برگ درخت نیل، ماده ای به نام نیل استخراج می شود و از این نظر در ردیف گیاهان مولد نيل به طوری که در بالا ذکر شد، جای دارد. در چین از آن پمادی تهیه می گردد که برای درمان کوبیدگی اعضا، التهاب و خارش پوست مورد استفاده قرار می گیرد.