درمان سنگ کلیه با داروهای گیاهی ابوعلی سینا (پارت اول)

ابن سینا در کتاب های «القانون في طب»، همچنین در رساله ی «الواحيه» بیش از هفتاد گیاه دارویی و غذایی را برای درمان سنگ کلیه پیشنهاد کرده است.

بسیاری از آن گیاهان هم خواص سنگ شکنی، سنگ خارج کنی، سنگ خردکنی و هم خواص مدری، لرزانندگی و ضد التهابی داشته، به علاوه ی این که احتمالا کارکرد اعضای گوارشی را تنظیم نموده، تعادل اسیدیتی ادرار، چربی ها، مواد معدنی و سایر مواد را برقرار نموده و در درمان سنگ کلیه موثر هستند. بسیاری از آنها به خاطر داشتن خواص مختلف دارویی می توانند بیماری های اضافه شده به سنگ کلیه مانند پیلونفریت (التهاب کلیه و عفونت آن)، پیلیت (التهاب لگنچه ی کلیه)، سیستیت (التهاب مثانه)، یورتریت (التهاب مجرای ادراری)، پروستاتیت (التهاب پروستات) و التهاب بیضه ها را درمان نمایند. نتیجه ی درمان در بسیاری از موارد به تجربه و مهارت طبيب مربوط است.

پزشک باید برای هر بیمار دارویی موثر و کم ضرر انتخاب نموده و همچنین مقدار مصرف شبانه روزی و به اندازه ی مورد نیاز برای کل دوره ی درمان را تشخیص داده، مهارت تبدیل نمودن داروها را داشته باشد. خود بیماران نیز عامل بسیار مهمی هستند، ولی متاسفانه همیشه دستور طبیب را درباره ی مقدار تعیین شده ی دارو، مدت درمان، رعایت پرهیز و رژیم کاری کاملا مراعات نمی نمایند.

گیاهان دارویی پیشنهادی ابن سینا برای درمان سنگ کلیه

پر سیاووش

یک قاشق سوپ خوری علف پرسیاووش را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم با حرارت ملایم به مدت ۱۵ دقیقه جوشانده و پس از سرد کردن صاف نموده، به مقدار یک یا دو قاشق سوپ خوری، روزی سه بار قبل از غذا، مصرف کنید. برای درمان سنگ کلیه دوره ی مصرف ۴ تا ۶ هفته است. به نظر ابن سینا پر سیاووش سنگ را خرد کرده و ادرار را روان می کند.

نایی بویا

یک قاشق ریشه ی خرد شده ی نایی بویا را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته و با شعله ی آرام به مدت ۳۰ دقیقه جوشانده، صاف کرده و مقدار یک یا دو قاشق سوپ خوری، روزی ۳ تا ۵ بار قبل از غذا مصرف نمایید. دوره ی درمان ۳ تا ۶ هفته می باشد.

خاکه ی ریشه های نایی بویا

ریشه های تازه و خشک شده را آرد کرده، به مقدار یک سوم قاشق چای خوری روزی ۳ بار قبل از غذا برای درمان سنگ کلیه مصرف می شود. ریشه ی نایی بویا دارای ۵% روغن معطر، پلی ساکاریدها و مواد دباغی و فعال بیولوژی بوده، خاصیت درمان زخم ها را نیز دارد. این ماده همچنین می تواند وظایف مختل شده ی اعضای گوارشی و ترشحی را برقرار نموده، موجب ترشح و خارج شدن مواد زاید از جمله اورات ها، فسفات ها و … گردند. همچنین نایی بویا دارای تاثیرات ضد التهابی، دفع صفرا، کاهش چربی خون، کاهش کلسترول و قند خون می باشد. داروهای حاوی نایی بویا در صورت توام بودن بیماری سنگ کلیه با بیماری های سنگ صفرا، زخم معده، ورم روده، ورم بیضه ها، نقرس و روماتیسم بیشتر موثرند.

گل خیری

مقدار دو قاشق از گل خیری را در دو استکان آب گرم جوشانده شده ۴ تا ۶ ساعت دم کرده، مقدار یک یا دو قاشق روزی ۳ بار قبل از غذا مصرف کنید. در صورت موجود بودن سنگ و سوزش ادرار، مفید است. دوره ی درمان آن ۴ تا ۶ هفته است. ریشه ی گل خیری نزدیک ۳۵٪ لعاب، نشاسته، پکتین، روغن معطر، فیتوستارین و نمک های معدنی دارد. گل خیری خواص فراگیری (منظور حالت پوشانندگی مخاط توسط دارو)، بلغم رانی، ضد التهابی، التیامی و مدری داشته و پادزهر می باشد و در صورت آمیخته شدن با داروهای دیگر تاثیر برانگیزاننده ی آنها را رفع می کند. برای درمان سنگ کلیه در بیمارانی که با گاستریت مزمن، بیماری زخم معده، برونشیت و پنومونی (ذات الریه) هم همراه هستند، مفید می باشد.

اژگان

یک قاشق سوپ خوری تخم خرد شده ی اژگان را در یک استکان آب گرم به مدت ۳۰ دقیقه، با شعله ی ملایم جوشانیده، سپس صاف کرده و به مقدار یک قاشق روزی ۳ بار بعد از غذا استفاده کنید. دوره ی درمان ۳ تا ۴ هفته است. به عقیده ی ابن سینا گیاه اژگان ادرار را رانده، دشواری ادرار کردن را رفع می کند. ضمنا سنگ ها را خارج نموده، کلیه و مثانه را تازه می نماید. اژگان برای بیماری های کبد، سل، نفریت (التهاب بافت کلیه) مضر است. میوه ی آن حساسیت پوست به نورهای فرابنفش را زیاد می کند. بنابراین از استعمال آن در دوره ی بهار و تابستان باید خودداری کرد.

انیس (انیسون)

انیس گیاهی از تیره چتریان، یک ساله با ارتفاع 50 سانتی متراست. یک قاشق چای خوری (۵ گرم) میوه ی خرد شده ی آن را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته با شعله ی آرام ۱۵ دقیقه جوشانده، سپس سرد کرده و صاف شده ی آن را به مقدار ۲ تا ۳ قاشق سوپ خوری روزی ۲ یا ۳ بار استفاده می کنند. دوره ی درمان ۳ تا ۴ هفته است. میوه ی انیس ۵% روغن معطر، كمارین و مواد دارویی پر ارزش دیگری نیز دارد.

انیس سبب بهبود عمل اعضایی می شود که به خارج از بدن را دارند (روده، ریه، کلیه، غده ی عرق) به اضافه ی این که به خارج شدن اخلاط و سموم یاری رسانده و نهایتا خاصیت بادشکنی، پیشاب رانی و بلغم رانی دارد. این گیاه بدن را از اخلاط پاک نموده، اسیدیته ی ادرار را متعادل کرده و به حل شدن بهتر نمک های مختلف و اسید ادرار کمک می نماید. انیس برای گیاه درمانی توام به ویژه همراه با رویان مفید بوده و برای درمان سنگ کلیه و سنگ مثانه که با تنگی نفس برونشیتی، گاستریت، افزایش اسید معده، قولنج مزمن و دیگر بیماری ها هم زمان باشد نیز مناسب است.

زغير بذری (کنف)

به مقدار دو قاشق چای خوری بذر آن را در یک استکان آب داغ ریخته، به مدت ۳ تا ۴ ساعت در حرارت خانه نگه داشته و توسط پارچه صافی، صاف می کنند. به مقدار 0/5 استکان روزی ۲ تا ۳ بار قبل از غذا برای درمان سنگ کلیه و پیلونفریت مزمن، سیستیت و پروستاتیت استفاده می گردد. دوره ی درمان آن ۲ تا ۴ هفته است. پلی ساکاریدها (قندهای مرکب نظیر نشاسته و سلولز و …) و مواد چسبنده ی بذر زغير بعد از جذب، توسط مجاری ادراری خارج گردیده، تورم را رفع نموده و درد شدیدی را که ناشی از وجود سنگ در کلیه و پرده های مخاطی مجاری ادرار و مثانه می باشد آرام می کنند. همه ی این تاثيرات توام با اثر لرزاننده ی بذر زغیر می تواند منجر به خروج بدون درد سنگ ها گردد.

هندوانه

گوشت میوه هندوانه (دله)، آب تازه، جوشانده پوست خشک کرده هندوانه وتخم خرد شده آن، در طب قدیم به عنوان مواد درمانی و پرهیزی در جریان بیماری های کبد، سیستم های قلب و عروق کلیه و دستگاه گوارش استفاده می گردید. دله ی هندوانه علاوه بر مواد قندی دارای ویتامین های B₁، B₂، B_c، C، کراتین، پکتین، نشاسته، آمینو اسیدها، (لیزین، میتونین، تریپتوفان، لوسین و غیره) و مواد معدنی (پتاسیم، کلسیم، فسفر، منیزیم و غیره) می باشد. تخمه آن دارای پروتیین، فسفولیپید، پتاسیم بوده و برای بیماری سنگ مثانه مفید است.

ابن سینا برای درمان بیماری سنگ کلیه تخمه هندوانه را توصیه می نماید که تازه آن به مقدار ۵ تا ۱۰ گرم و یا مقدار ۲ قاشق، ۳ یا ۴ بار در یک شبانه روز مصرف شود. دوره درمان با توجه به تعداد سنگ ها ۲ تا ۸ هفته ادامه می یابد. به نظر ما مکانیزم تاثیر دارویی تخمه هندوانه در بیماری سنگ کلیه مربوط به آن است که فسفولیپیدهای آن سبب تعادل اسیدیتی ادرار، چربی ها و مواد فعال دیگر شده، انحلال نمک های اوراتی را بهتر نموده و علاوه بر عمل پیشاب رانی، به خارج کردن شن ها و سنگ های ریز کمک می کند.

دولانه (ازگیل)

صمغ دولانه برای درمان سنگ کلیه مفید است. به مقدار 0/2 تا 0/5 گرم، روزی ۳ بار، ۳۰ دقیقه قبل از مصرف داروهای سنگ شکن استفاده می شود. دوره ی درمان ۲ تا ۳ هفته است.

خیار حار

یک قاشق سوپ خوری خرد شده ریشه خیار حار را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته با شعله آرام ۳۰ دقیقه جوشانده، صاف نموده، به مقدار یک قاشق سوپ خوری روزی سه بار بعد از غذا برای درمان بیماری های سنگ کلیه، پیلونفریت، ورم کبد و التهاب های ناشی از بیماری های کبدی استفاده می کنند. دوره درمان سنگ کلیه 4 تا 6 هفته است. خیار حار دارای ترکیبات ترتیرپیوناید، کاروتنویید، ستریود، گلیکوزید آرترین، آلکالوییدها و اسیدهای ارگانیک می باشد. این دارو خاصیت مدری، خلط آور، ضد تورمی، ضد آماسی و التیام دهندگی دارد.

سنبل دارویی و دیگر انواع آن

یک قاشق سوپ خوری از ریشه سنبل دارویی را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته، با شعله ملایم ۳۰ دقیقه جوشانیده، صاف نموده به مقدار یک قاشق سوپ خوری روزی 3 تا 4 بار برای درمان بیماری سنگ کلیه استفاده می شود. دوره ی درمان 3 تا 6 هفته است. ریشه و تنه و شاخه سنبل دارای 3/5 % روغن معطر می باشد.

سنبل ویژگی سداتیو (آرام بخش) دارد. در طب قدیم از آن به عنوان داروی آرام بخش قلب و عروق، ضد رگکشی و اختلاج آور استفاده می گردید.

آلبالوی مُهلبی (مُهلب)

دو قاشق سوپ خوری از پوست ساقه یا شاخه ها و یا میوه این گیاه را در ۴۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته، با شعله ملایم ۳۰ دقیقه جوشانده، صاف نموده، روزی ۴ بار یک قاشق سوپ خوری برای درمان سنگ کلیه استفاده می نمایند. دوره درمان ۳ تا ۴ هفته است. به نظر ابن سينا آلبالو تاثیر فرح بخش، تحلیل برنده و کاهش دهنده درد داشته و برای درمان سنگ کلیه، سنگ های مثانه و درمان قولنج مفید است.

انگنار (کانگرا) بذری (کنگر فرنگی)

یک قاشق سوپ خوری خرد شده کنگر فرنگی را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته، با شعله آرام به مدت ۳۰ دقیقه جوشانده، صاف کرده، به مقدار ۳ قاشق سوپ خوری روزی ۳ بار قبل از غذا برای درمان بیماری سنگ کلیه، ورم كبد (آماس) و التهاب های ناشی از بیماری های کبدی مصرف می شود. دوره ی درمان 3 تا 4 هفته است.

بلوط دشتی

دو قاشق سوپ خوری برگه خرد شده بلوط دشتی را در ۴۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته، ۱۵ دقیقه با حرارت ملایم جوشانده، میگذاریم سرد شود و سپس صاف کرده و به اندازه ۲ قاشق سوپ خوری روزی ۴ بار بعد از غذا مصرف شود. دوره درمان ۲ تا ۶ هفته است. برای درمان سنگ کلیه و سیستیت، پیلیت و بواسیر استفاده می شود. به نظر ابن سینا بلوط دشتی ویژگی خارج سازی ادرار و التیامی دارد. همچنین یبوست و تشنج های اعضای داخلی را کم می کند. محققان معاصر اثبات نموده اند که بلوط دشتی در ترکیب خود فلاونید داشته، تاثیر ضد میکروبی، انعقادی و ضد کرم آسکاریس دارد. اثرات خارج سازنده ادرار، ضد میکروبی و انعقادی بلوط دشتی این امکان را می دهد که این گیاه برای درمان بیماری سنگ کلیه ای که همراه با هماتوری (وجود خون در ادرار) و یا پیلیت، پیلونفریت و سیستیت باشد، استفاده شود.

تدابير احتیاطی. بلوط دشتی ترشح معده را افزایش می دهد. بنابراین استفاده از آن برای بیماران مبتلا به بیماری گاستریت، زخم معده و دوازدهه مضر است.

کاکوتی (سیسنبر ریزه گل)

دو قاشق سوپ خوری برگ کاکوتی را با ۲۰۰ میلی گرم آب گرم آمیخته، روی شعله ی ملایم ۱۵ دقیقه جوشانیده، سپس صاف کرده و به مقدار ۲ تا ۳ قاشق سوپ خوری روزی ۳ تا ۴ بار قبل از غذا و در صورت وجود بیماری گاستریت همراه با افزایش اسید معده، بعد از غذا استفاده می شود. عصاره کاکوتی برای درمان سنگ کلیه و پیلونفریت موثر است. دوره درمان آن ۳ تا ۶ هفته است. برگ های کاکوتی 2/1% روغن معطر دارد. تایید شده که کاکوتی تاثیر فعال کاهنده اسید اوریک، چربی خون و قند خون، ضدتورمی، مدری و بلغم رانی دارد. همچنین برگ های آبدار کاکوتی فعالیت هاضمه دستگاه گوارش و اعمال خنثی سازی سموم و ترشحی کبد را بهتر می کند.

سنگ اسفنج دریایی

ماده خشک شده و یا سنگ شده اسفنج دریایی که اساسا از نمک های فسفری و کلسیم تشکیل شده است. پودر سنگ اسفنج را می توان به مقدار 0/5 تا یک گرم روزی ۲ تا ۳ بار قبل از غذا برای درمان بیماری سنگ کلیه استفاده نمود.

خاکستر اسفنج دریایی

انواع سنگ شده اسفنج را با روغن سوزانده، خاکستر آن به مقدار 0/3 تا 0/5 گرم روزی ۳ تا ۴ بار به غذای بیماران اضافه می شود. جالینوس نسبت به شفابخشی خاکستر اسفنج دریایی در بیماری سنگ کلیه تردید داشت. در زمان حاضر خاکه و خاکستر اسفنج دریایی در حالتی استفاده می گردد که بیماران سنگ کلیه اوراتی داشته باشند. خاکستر و خاکه اسفنج دریایی از نمک های پتاسیم، سدیم، منیزیم و فسفات تشکیل شده است که می تواند ذخیره های قلیایی بدن را افزایش داده، اسیدیتی ادرار را به قلیایی تبدیل کرده و برای حل شدن سنگ های اوراتی شرایط مساعدی فراهم آورد.

تمشک

دو قاشق سوپ خوری برگ، یا یک قاشق سوپ خوری ریشه خرد شده تمشک را با ۲۰۰ میلی گرم آب گرم آمیخته، روی حرارت ملایم ۳۰ دقیقه ریشه ها را جوشانده به مقدار ۲ قاشق سوپ خوری روزی ۳ تا ۴ بار قبل از غذا برای درمان بیماری سنگ کلیه و پیلیت مزمن و یا پروستاتیت مصرف می کنند.

مدت درمان بیماری سنگ کلیه ۲ تا ۸ هفته است. تمشک برای شکستن سنگ های مختلف مفید است و تاثیر آن در خارج نمودن سنگ اوراتی فسفاتی و اكزالاتی بیشتر ظاهر می گردد. برگ ها و ریشه های تمشک دارای فلاونید، تانین و روغن معطر می باشد. این گیاه تاثیر چسبندگی، ادرار آوری، ضد التهابی، ضد میکروبی، ضد انعقادی و ضد اسهالی دارد. تمشک با توجه به ویژگی هایش داروی نسبتا مقبولی برای درمان بیماری سنگ کلیه ای است که همراه با پیلیت، سیستیت و پروستاتیت باشد، به علاوه همه حالت هایی که بیمار هماتوری دارد.

کچیم

یک قاشق سوپ خوری از ریشه این گیاه را با ۲۰۰ میلی گرم آب گرم آمیخته روی حرارت ملایم ۳۰ دقیقه جوشانده، صاف کرده و به مقدار ۲ قاشق سوپ خوری روزی ۳ تا ۴ بار بعد از غذا برای درمان بیماری سنگ کلیه، پیلیت، سیستیت، پروستاتیت و در شب ادراری استعمال می کنند. این ماده ویژگی ضد سم، ادرار آوری و ضد تورمی داشته، سنگ های کلیه را خرد می کند.

نوع محلی کچیم (گپسافیل کالتولارفلار) تاثیر کمک کننده داشته و سبب ضعف عضلات راه های ادراری می شود. این تاثیر (همراه با ویژگی ادرار آوری و سنگ شکنی)، شفابخشی گیاه مذکور را در درمان بیماری سنگ کلیه به اثبات می رساند.

شاهدانه

در بسیاری از کشورهای جهان گیاه مذکور از دوره های قدیم به عنوان گیاهی روغندار کشت میشده است. میوه آن تا 40% روفن، ۲۰٪ نشاسته و ۱۵% پروتیین، همچنین نمک پتاسیم، کلسیم و فسفر دارد.

با توجه به توصیف ابن سینا میوه ی شاهدانه ویژگی گرمی آوری و تقویتی داشته، کمی مرطوب می باشد و در ترکیب بعضی از داروهای مرکب سنگ شکن به کار می رود. طب معاصر تاثير تقویتی بذر شاهدانه را تایید می نماید. ترکیب فتین، که از میوه تازه شاهدانه به دست می آید به عنوان خون ساز استفاده می شود. فتین رشد بافت استخوانی را افزایش داده عمل بافت عصب را بهبود می دهد. داروی مذکور را هنگام بیماری نوروز (اختلال عصبی neurosis) نوراستنی (بیماری عصبی neurasthenia)، هیستری، کمی فشار خون، کم خونی، سستی کمر استفاده می نمایند.

کپتین

یک قاشق سوپ خوری از علف کپتین را با ۲۰۰ میلی گرم آب گرم آمیخته بر روی شعله ملایم ۳۰ دقیقه جوشانده، سپس صاف کرده و برای درمان بیماری سنگ کلیه روزی ۳ بار، هر بار یک قاشق سوپ خوری بعد از غذا مصرف می شود. زمان درمان ۲ تا ۶ هفته است. این ماده پیشاب را رانده، مثانه را تقویت کرده، یبوست را برطرف نموده و دردهای داخلی را تسکین می دهد. در چین و شرق دور می روید. این گیاه تا 3% روغن معطر دارد.

دارچین سیلانی و یا چینی

یک قاشق سوپ خوری پوست خرد شده را با ۲۰۰ میلی گرم آب گرم آمیخته روی حرارت ملایم ۳۰ دقیقه جوشانده، سپس صاف کرده و یک قاشق سوپ خوری قبل از غذا (در حالت کم بودن ترشی معده) و یا بعد از غذا (در حالت زیاد بودن ترشی معده) روزی ۳ تا ۴ بار برای درمان بیماری سنگ کلیه توام با بیماری نقرس و یا تنگی نفس استفاده می گردد. هر دو نوع دارچین در ترکیب خود دارای روغن معطر، شکرک و دیگر ترکیبات فعال هستند.

دارچین ویژگی گرمی آوری، ضدعفونی کننده، پادزهری، ضدتورمی، پیشاب رانی و … دارد. ابن سینا و دیگر طبیبان انواع مختلف آن را به ترکیب داروهای مرکب، که برای درمان بیماری سنگ کلیه پیشنهاد می شود، اضافه می نمودند.

قلنفر میخک

یک قاشق چای خوری آن را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته، با حرارت ملایم ۳۰ دقیقه جوشانیده، سپس صاف کرده و به مقدار یک قاشق سوپ خوری روزی ۳ بار بعد از غذا برای درمان سنگ کلیه مصرف می کنند. ویژگی ضدعفونی کننده و التیام بخش داشته، راه های ادراری را تازه نموده، شن ها و سنگ ها را از کلیه و مثانه خارج می نماید.

زیره کراویا (زیره رومی)

این گیاه همان گونه ای از زیره است به نام های مختلفی همچون زیره سیاه یا کرمانی نیز مشهور است و از دانه هایش به عنوان ادویه، ضد نفخ، قاعدگی آور و مدر استفاده می شود. یک قاشق چای خوری بذر خرد شده را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته با شعله پایین ۳۰ دقیقه جوشانده، سپس صاف کرده و به مقدار یک قاشق سوپ خوری روزی ۳ بار بعد از غذا برای درمان سنگ کلیه استفاده می نمایند. دوره ی درمان ۴ تا ۶ هفته است. به نظر ابن سینا زیره، سنگ ها را در کلیه و مثانه خرد نموده، در درمان حالت قطره قطره آمدن ادرار و وجود خون در آن همچنین قولنج روده و نفخ شکم موثر است. اثرات مدری، ضدتورمی و ضدعفونی کننده نیز دارد. زیره برای درمان همه انواع سنگ های کلیه مفید است. زیره رومی از گیاهانی است که دارای روغن معطر می باشند.

مرزنگوش، مروکش (نوعی ریحان)

دو قاشق سوپ خوری خرد شده برگ آن را به ۴۰۰ میلی گرم آب اضافه کرده ۱۵ دقیقه با حرارت ملایم جوشانیده، صاف نموده و به مقدار ۲ قاشق سوپ خوری روزی ۳ تا ۴ بار قبل از غذا (در حالت ترشح کم معده) و بعد از غذا (در حالت ترشح زیاد معده) استفاده باید کرد. برای درمان سنگ کلیه و انسداد ادراری، شب ادراری و آسیت (نام فارسی آن استسقاست که عبارت است از تجمع مایع شکمی که عمدتا به دلیل بیماری های کبدی ایجاد می گردد) مفید است. دوره ی درمان با این گیاه ۲ تا ۸ هفته است.

علف مرزنگوش تا 3% روغن معطر، مواد دباغی، ویتامین C و ترکیبات دیگر دارد. مرزنگوش دارویی حل کننده، رقیق کننده، پادزهر، مدر، نرم کننده و بلغم ران می باشد.

غار اصیل (برگ بو)

یک قاشق سوپ خوری پودر پوست و یا یک قاشق چای خوری پودر برگ های گیاه غار اصیل را در ۲۰۰ میلی گرم آب گرم ریخته، با شعله ملایم ۳۰ دقیقه (جوشانده گیاه) و 15 دقیقه (عصاره) باید جوشاند. جوشانده را باید هنگام جوشان بودن و عصاره را بعد از سرد شدن صاف کرد. در حالت زیاد بودن اسید معده به مقدار یک قاشق سوپ خوری، روزی ۳ تا ۴ بار و برای درمان سنگ کلیه و پیلونفریت مزمن، سیستیت و پروستاتیت 2 تا 3 هفته قبل از غذا مصرف می گردد. طول درمان در صورت موجود بودن سنگ های بزرگ تا ۲ ماه ادامه یافته و می توان آن را با سایر داروهای گیاهی به تناوب مصرف کرد.

غار تا 1% روغن معطر دارد. همچنین ویژگی تقویتی، پادزهری، مدر و حرکت دهنده صفرا داشته، سنگ های کلیه و کیسه صفرا را حل نموده، بدن را از مواد زاید و به ویژه اورات ها تمیز می نماید.

زعفران بذری

یک قاشق چای خوری از سر گردگیرک های مادینه آن را با ۲۰۰ میلی گرم آب گرم جوشیده آمیخته، ۴ تا ۶ ساعت دم کرده، سپس صاف نموده و به مقدار دو قاشق سوپ خوری روزی ۳ بار قبل از غذا برای درمان سنگ مثانه و ورمی که ناشی از بیماری های کلیه و قلب است مصرف می کنند. دوره ی درمان ۲ تا ۶ هفته است. گردگیرک های زعفران حاوی 6/8 % روغن معطر، بیش از ۵۰٪ مواد رنگی، نمک های کلسیم، فسفر و ویتامین ها C، B₂،B₁ کاروتنوییدها و غیره است. زعفران تاثیر گرمادهی، عرق رانی، مدری، تسکین بخشی، پادزهری، تحلیل برندگی و ضدتورمی داشته قلب را تقویت نموده، بینایی، همچنین فعالیت معده و کبد را بهتر می کند.

سنگ دَوَک

یک قاشق سوپ خوری از ریشه و تنه زیرزمینی سنگ دوک را با ۲۰۰ میلی گرم آب گرم آمیخته نموده روی حرارت ملایم ۳ دقیقه جوشانده و سپس صاف می کنند. به مقدار یک قاشق سوپ خوری روزی ۳ – ۴ بار ۳۰ دقیقه قبل از غذا برای درمان بیماری سنگ کلیه و پیلیت مزمن و پروستاتیت استفاده می شود. دوره درمان با آن ۲ تا ۶ هفته است. انواع مختلف سنگ دوک تا 35% مواد دباغی، پلی فنول، فلاونید و روغن معطر دارند.

سنگ دوک ویژگی التیام بخش، پادزهری، ضدتورمی، مدر و انعقادی دارد. برای درمان جراحت ها، خراشیدگی های رگ مثانه و هماتوری سودمند می باشد. مصرف سنگ دوک به همراه داروهای گیاهی (روناس، پودینه (نعنا) و غیره) که قابلیت حل و خارج کردن سنگ ها را دارند و یا بعد از آن ها بیشتر موثر است. زیرا که در مسیر حرکت و رنگ ها در نواحی مختلف مثانه اکثرا خراشیدگی ها و شیارهای منجر به خونریزی به وجود می آید.

برای مطالعه ادامه این مبحث بر روی پارت دوم کلیک کنید.