آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۸ 
استاندارد عسل در ایران – ویژگیها و روشهای آزمون که نخستین بار در سال ۱۳۴۴ تهیه گردید. بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی و تایید کمیسیون فنی استاندارد عسل برای پنجمین بار مورد تجدید نظر قرار گرفت و در دویست و دهمین جلسه کمیته ملی استاندارد مواد خوراکی و فرآورده های کشاورزی مورخ 72/7/26 مورد تایید قرار گرفته، اینک به استناد بند ۱ ماده 3 قانون اصلاحی قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر می گردد.
برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم، استانداردهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدید نظر قرار خواهند گرفت و هرگونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد، در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد.
بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران، باید همواره از آخرین چاپ و تجدیدنظر آنها استفاده نمود. در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتی المقدور بین این استاندارد و استاندارد کشورهای صنعتی و پیشرفته، هماهنگی ایجاد شود.
لذا با بررسی امکانات و مهارت های موجود و اجرای آزمایش های لازم، استاندارد عسل در ایران با استفاده از منابع زیر تهیه می گردد.
ویژگیها و روش های آزمون عسل
١- هدف
هدف از تدوین این استاندارد عسل در ایران ، تعیین ویژگی ها، بسته بندی، نشانه گذاری، نمونه برداری، و روشهای آزمون عسل طبیعی می باشد.
۲- تعاریف و اصلاحات استاندارد عسل در ایران
در این استاندارد واژه ها و اصطلاحات با تعاریف زیر به کار می رود.
عسل طبیعی
عسلی است که توسط زنبورعسل به طور طبیعی از شهد گل یا قسمت های دیگر گیاه در کندو به وجود می آید. به محصولی که از تغذیه مصنوعی زنبور عسل با گلوکز، شکر و غیره ساخته میشود عسل طبیعی اطلاق نمی گردد.
عسل شان (عسل مومدار)
عسل در خانه های مومی پر قرار گرفته و به طور کلی دست نخورده باشد. این عسل ممکن است به صورت شان کامل و یا در قطعات کوچکتر عرضه گردد.
عسل صاف شده
در عسل صاف شده موم و مواد خارجی آن جدا شده باشد.
مواد خارجی
عبارت است از وجود هر گونه ماده ای غیر از عسل صاف شده و مانده موم، قطعات بدن حشرات، قطعات گیاهی و غیرآن.
٣- ویژگیها
عوامل نا پذیرفتنی: به هر میزان از مواد خارجی مانند ذرات گیاهی (به استثنای گرده) تمام یا قسمتی از بدن حشرات و هرگونه ماده خارجی دیگر.
* به هر میزان مواد افزودنی
* به هر میزان از گلوکز تجاری
ویژگی های فیزیکی
رنگ: برحسب نوع گیاه مورد استفاده زنبور، رنگ عسل از زرد گاهی تا قرمز تیره می باشد.
بو: عسل طبیعی دارای بوی مخصوص به خود می باشد این بو متناسب با گیاهی است که زنبور از آن استفاده کرده است.
مزه: عسل باید دارای مزه شیرین مخصوص به خود باشد و عاری از مزه سوختگی، تخمیر و کپک زدگی و به طور کلی هر گونه مزه نامطبوع باشد .
کف: در سطح عسل نباید هیچ گونه کف موجود باشد.
رطوبت: رطوبت عسل نباید حداکثر از ۲۱ درصد تجاوز نماید.
۴- بسته بندی
عسل مایع یا شان در ظروفی بسته بندی شود که این ظرف بر روی ترکیبات عسل، اثر سویی باقی نگذارد. چنانچه عسل در ظرف فلزی بسته بندی شود باید مشخصات این ظرف طبق استاندارد شماره ۱۸۸ (ویژگی های ظروف فلزی) باشد و چنانکه عسل در ظروف شیشه ای بسته بندی شود باید مشخصات این ظروف طبق استاندارد شماره ۱۴۰۹ (ویژگی های ظروف شیشه ای) باشد. همچنین عسل را می توان ظروف شکل داده شده از مواد پلیمری و ورقهای آلومینیومی طبق استاندراد ملی ایران به شماره ۱۳۷۱ بسته بندی نمود.
۵-نشانه گذاری
مشخصات زیر باید به طور واضح و خوانا به زبان فارسی و در صورت صدور به زبان انگلیسی یا به زبان کشور خریدار روی ظروف نوشته شود:
1-5- نوع و نام محصول
2-5- نام ونشانی تولیدکننده و علامت تجاری آن (در صورت وجود)
3-5- وزن خالص برحسب گرم یا کیلوگرم
4-5- عبارت: محصول ایران
5-5- شماره سری ساخت
6-5- تاریخ بسته بندی و انقضا مصرف
7-5- شرایط نگهداری عسل
6- نمونه برداری
با توجه به مقررات عمومی در برداشت، تهیه، جمع آوری و جابجا کردن نمونه ها، نکات زیر باید رعایت شود:
- نمونه برداری باید در محلی محفوظ، دور از جریان شدید هوا، گرد و خاک و دود توسط شخصی واجد صلاحیت انجام گیرد.
- وسایل نمونه برداری در موقع استفاده باید تمیز و خشک باشد.
- دقت کافی به عمل آید که ظروف انتخابی برای نمونه ها، از هر نوع آلودگی عاری بوده باعث انتقال بو و مزه غیر طبیعی نشود.
- در ظروف پر شده از نمونه ها باید طوری بسته شود که هوا در آن نفوذ نکند.
- در روی هر ظرف حاوی نمونه باید برچسبی الصاق شود که در روی آن ویژگی های کامل نمونه، تاریخ نمونه برداری، شماره نمونه و سایر مشخصات ذکر گردد. نمونه ها باید آن چنان مهر و موم شود که خارج کردن نمونه و حذف برچسب بدون شکستن لاک و مهر ممکن نگردد.
- جنس برچسب طوری انتخاب شود که در مقابل آب و چربی مقاوم بوده و نوشته روی آن پاک نشود.
- نمونه ها را باید به طریقی نگهداری و ارسال نمود که دمای آن با دمای محیط چندان اختلافی نداشته باشد.
نحوه نمونه برداری
ابتدا بسته هایی را که باید از آن نمونه برداری شود با در نظر گرفتن تعداد بسته های موجود در محموله ۵ یا ۶ و استفاده از جدول استاندارد و سپس به طور تصادفی یا با استفاده از جدول اعداد تصادفی بسته هایی را که باید از آن نمونه برداری شود مشخص کرده و آنگاه از هر بسته مقدار نمونه ای را که در ستون جدول استاندارد درج گردیده با تقریب اضافی بر میداریم.
یادآوری: در مواردی که عسل در بسته های کوچک ۵۰ گرمی یا کمتر بسته بندی شده و این بسته های کوچک در بسته های بزرگتری مانند کارتن یا جعبه قرار گرفته باشد برای سهولت و سرعت کار می توان یک بسته کوچک را به عنوان نمونه اولیه برداشت مشروط بر آنکه عسل موجود در آن از ۳ برابر مقداری که در ستون سوم جدول استاندارد ذکر شده تجاوز نکند.
