بامیه (Hibiscus esculentus)

نام فارسی: بامیه

نام علمی: .Hibiscus esculentus L

نام فرانسه: Bani, Katmic comestible

نام انگلیسی: Edible Hibiscus, okra

نام آلمانی: Bamia

نام ایتالیایی: Bannia d’Egit to

نام عربی: بامیه Banyah

بامیه گیاهی علفی از تیره پنیرک و دارای ساقه راست، پوشیده از تار و به ارتفاع ۰.۴۵ تا ۲ متر است. برگ هایی به شکل قلب، تخم مرغی، مرکب از ۳ – ۵ لوب و گل هایی منفرد در کناره برگ ها دارد. رنگ گلبرگ های آن زرد ولی در قسمت وسط، قرمز رنگ می باشد. در غالب نواحی مساعد پرورش می یابد. منشا اصلی آن، احتمالا در افریقا بوده است. میوه هرمی شکل، دراز و محتوی دانه های پوشیده از تار دارد.

میوه بامیه، شامل غلاف گوشتی است که، دارای مقطعی ۵ یا ۶ ضلعی بوده که، از قاعده به طرف راس به تدریج باریک و نوک تیز میشود. طول میوه به ۳ تا ۷ سانتی‌متر می رسد. درون میوه در چند ردیف، دانه های سفید رنگ و نرمی قرار دارند که، پس از رسیدن به رنگ سبز کمرنگ تغییر یافته و سفت می شوند. این دانه‌ها، بذر گیاه را تشکیل میدهند.

میوه این گیاه در ایران نیز بامیه‌ نامیده می شود و به حالت پخته مصرف می گردد. در ایران پرورش می یابد.

ترکیبات شیمیایی بامیه

سرشار از اسید فولیک، ویتامین‌ A و C است. همچنین منبع خوبی از ویتامین‌های گروه B، منیزیوم، پتاسیم و فیبر غذایی می‌باشد. نصف لیوان بامیه پخته ۲۵ کالری ارزش غذایی دارد لذا، کم کالری است. بامیه ۲ گرم فیبر و۴۶۰ واحد ویتامین A دارد. این سبزی منبع خوبی از، فیبر و ویتامین A است. ۱۳۰ میلی گرم ویتامین C و ۵۰ میلی گرم کلسیم دارد که، ضد پوکی استخوان به شمار می‌آید. ۲۵۶ میلی گرم پتاسیم دارد که ضد فشار خون است.

ترکیبات موجود در ۱۰۰ گرم بامیه خام

خواص درمانی بامیه

طبیعت بامیه سرد و تر است. میوه آن لعاب فراوان و اثر مقوی معده و نرم کننده دارد ولی مصرف آن معمولا سوء هضم ایجاد می نماید. برگ های آن به عنوان نرم کننده و به صورت ضماد مورد استفاده قرار می گیرد. لعاب میوه و دانه گیاه در بیماری سوزاک و همچنین در مواردی که تحریک مجاری دستگاه تناسلی – ادراری در بین باشد اثر معالج ظاهر می نماید. برای بیماران مبتلا به برونشیت نباید تجویز شود.

بامیه کرم معده را از بین می برد و اشتها را صاف می‌کند و با لعابی که دارد سینه‌های خسته و کوفته را نرم   می‌کند. با تخم و لعاب بامیه‌، معده و روده جارو و نرم می‌شود. اشتها را زیاد می‌کند و سرفه را درمان و فساد خون بلغم صفرا سودا را رفع می ‎نماید. اعصاب را تقویت می نماید و به چشم و بینایی کمک می‌کند. در روی پوست بامیه کرک‌هایی وجود دارد که، مقداری منگنز و کبالت دارد. این عناصر بر روی غدد داخلی تاثیر داشته و ترشحات آن ها را تنظیم می کند.

تخم بامیه معرق است و ضد گرفتگی عضلانی است. تازه این گیاه منبع غنی ویتامین B است. فیبر موجود در آن، به حفظ قند خون در بدن کمک می نماید، زیرا؛ سرعت جذب قند را کاهش می دهد و برای افراد مبتلا به دیابت مفید می باشد.

بامیه دارای موسیلاژ (نوعی فیبر) است که، به کلسترول غذا متصل می‌شود و جذب آن را کاهش می دهد. این گیاه در دفع سموم از بدن موثر می‌باشد. اثر این گیاه در کاهش کلسترول خون، از ویژگی‌های بسیار مفید این سبزی است زیرا، اثرات جانبی داروهای کاهنده کلسترول را ندارد. به طور معمول برای افزایش مدفوع و رفع یبوست، بامیه را باید با سبوس گندم مصرف کرد.

موسیلاژ موجود در بامیه روده را نرم می کند و خروج مدفوع را آسان می نماید. اسید فولیک موجود در بامیه، سبب کاهش هموسیستئین خون و مانع انسداد رگ های خونی را می شود. ویتامین C نیز یکی از آنتی اکسیدان های مهم بامیه‌ است. در مجموع بامیه به دلیل داشتن این مواد مغذی و نیز فیبرهای محلول و املاح باعث پیشگیری از بیماری های قلبی نیز ‌می شود.

میوه بامیه اگر خورده شود مدر است، درد و سوزش مجارى ادرار و سوزاک را درمان مى‌كند، ناراحتي‌های نزل‌های  كه منجر به التهاب يک غشا مخاطى همراه با ترشح باشد را برطرف مى‌سازد، نرم کننده و لطيف كننده پوست است، مقوى بدن است، قوه باء و ماده منى را زياد مى‌كند، براى مزاج‌‌های  گرم بسيار مفيد است، غده‌ی پروستات را تقويت مى‌كند. میوه بامیه را همراه با تخم و ريشه‌ی آن بجوشانيد و آب آن را صاف نموده و بنوشيد زايمان های سخت را تسهيل مى دهد.

كوبيده تخم بامیه اگر خورده شود نرم كننده است، براى سوزاک درمان كننده خوبى است، محرک قلبى و ضد اسپاسم مى باشد. ریشه بامیه را بجوشانيد و آبش را بنوشيد و هر روز ادامه دهيد. سفليس را درمان مى كند.

توصیه هایی برای مصرف بامیه‌

خوردن بامیه به خاطر داشتن اسید فولیک فراوان، به خانم‌های باردار توصیه می‌شود. برای حفظ تاثیر مفید گیاه کورد نظر و آنزیم‌های هضمی آن، باید آن را با حرارت کم یا با بخار ملایم بپزید. برخی آن را خام مصرف می‌کنند، اما اگر بخواهید آن را سرخ کنید بهتر است از مقدار کمی روغن کانولا استفاده نمایید.

میوه بامیه براى سردمزاج‌ ها مضر است. مردانى كه ماده منى آنان رقيق است و تعداد درصد اسپرم‌‌‌ها به اين علت كم بوده و به همين علت بچه دار نمى‌شوند بايد از خوردن آن پرهيز نمايند.