آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۸ 
بذرالبنج گیاهی است بسیار دوری از تیره‌ی سیب‌زمینیان که دارای گونه های مختلف، یک ساله، دو ساله یا چند ساله است.
نام های دیگر آن: بنگ ردایه، برگ، برنج،
نام فارسی : بذرالبنج
تیره : سیب زمینی solanaceac
نام انگلیسی :Henbane
نام علمی:Hyoscyamus nigerl
مشخصات گیاه
(نام دیگر این تیره بادنجانیان است. تیره‌ای علفی یا درختی با درختچه ای با بالارونده که در آمریکای مرکزی و جنوبی بیشترین تنوع را دارند، اما در مناطق سرد اصلا نمی رویند؛ برگ‌های آنها متناوب است و اغلب سطحی کرکدار و چسبناک دارد و گل هایشان معمولا مخروطی یا قیف شکل با پنج گلبرگ پیوسته است. سبزیجاتی که در خانواده بادنجانیان قرار می گیرند به قرار زیر است. بادنجان، سیب زمینی، فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی)
ساقه ی گیاه ایستاده، کرکدار، استوانه ای یا چند وجهی است و ضخامت آن به اندازه بند انگشت (۲ تا ۳ سانتی متر) است و ارتفاع آن به ا متر نیز می رسد. انواع یک ساله آن انشعابات فراوان دارد و به طور کلی کوچکتر و کرک کمتری دارد.
برگ‌های گیاه بذرالبنج پهن، مثلثی شکل و نوک تیز است. فاقد دمبرگ، متراکم در طول ساقه و به صورت متناوب نسبت به یکدیگر قرار می گیرند. این برگ‌ها بریدگی های نسبتا عمیقی دارند و رنگ آنها سبز- خاکستری است و ارقام یک ساله ی آن کرک کمتری نسبت به ارقام در سال‌های آن دارد.
گل های ارقام یک ساله ی این گیاه اکثرا زرد کمرنگ و در مرداد و شهریور روی گیاه ظاهر می شوند. گل های ارقام دوساله به رنگ زرد با شبکه ای ظریف به رنگ بنفش یا ارغوانی که سطح گلبرگ‌ها را پوشانده و در خرداد و تیر دیده می شوند. یکی از کلیدهای شناسایی گل‌های بنگدانه رنگ زرد با شبکه ظریف ارغوانی سطح گلبرگ است. گل‌ها مخروطی شکل و دارای دمگل کوتاه که در یک طرف ساقه قرار می گیرند.
میوه های بنگدانه یا بذرالبنج از نوع کپسول هستند. ارقام یک ساله، چرخه ی رویشی و زایشی خود را در طی یک ساله کامل و در همان سال بذر تولید می کنند در حالی که ارقام دوساله در سال اول تنها رشد ظاهری دارند و اندام های هوایی در زمستان از بین می رود. در سال دوم دوباره رشد و میوه و بذر هم تولید می کنند. معمولا در تهیه داروها از ارقام دوساله استفاده می شود.
بذرهای این گیاه درون میوه و به رنگ قهوه ای یا زردرنگ است که پس از رسیدن خاکستری رنگ می شوند. بذرها بسیار سبک هستند و بعد از رسیدن به اطراف پراکنده می شوند و بعد به صورت علف هرز در منطقه می رویند؛ لذا جمع آوری میوه ها باید به موقع انجام شود. بذرها تا ۴ الی ۶ سال قدرت رویش دارند.
این گیاه در ایران اطراف تهران، کرج، نواحی شمالی ایران، آذربایجان، ارومیه، تبریز، آستارا، اردبیل، تفرش، گرگان، رودبار و بعضی نواحی دیگر می روید.
در مناطق شمالی تهران و راه های شمالی ایران به خصوص در ارتفاعات که مسیرهای اصلی کوهنوردی و مسافرت است، گونه هایی از آن وجود دارد که نسبتا زیاد است و باید مراقب بود.
این گیاه در شرق آسیا، شمال آمریکا و همچنین در استرالیا می روید. گونه های دو ساله دارای ریشه ای مستقیم به طول ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر هستند که این ریشه ها انشعاب‌های کمی دارند.
قسمت های مورد استفاده:
برگ و دانه این گیاه مورد استفاده است.
برگ‌ها، بذرها و ریشه ی بذرالبنج حاوی موادی هستند که در داروسازی اهمیت زیادی دارند. اندام‌های ذکر شده سمی و مرگ آور است. اکثر خواص این گیاه در برگ‌های آن جمع شده است.
ترکیبات شیمیایی:
این گیاه در مرحله ی گلدهی از بیشترین مقدار آلکالوئید برخوردار است. به جز آلكالوئيد، مواد دیگری نظیر فلاون گلوگزیدها و کومارین وجود دارد. این گیاه دارای اثر مخدر و خواب آور نیز است.
از ترکیبات مهم موجود در بنگ دانه هیوسیامین، اسكوپولامین و ترکیبات آلکالوئیدی دیگر است.
نحوه کاشت و تکثیر
همان طور که قبلا گفته شد تکثیر گیاه بنگدانه یا بذرالبنج از طریق بذر صورت می گیرد. بذر این گیاه در خرداد ماه و به محض گرم شدن هوا کاشته می شود. بهتر است ۲۴ ساعت قبل از کاشت بذر، آنها را در آب خیس کرد. بذر خوب بنگ دانه خاکستری رنگ است و بذرهای زرد یا قهوه ای بذرهای نارس هستند و جوانه زنی خوبی ندارند.
معمولا نهال های این گیاه برای نشاکاری مناسب نیستند و بهتر است از همان ابتدا در زمین اصلی کاشته شوند.
گیاهان جوان باید رطوبت کافی داشته باشند و با کودهای آلی تغذیه شوند. بذرهای این گیاه در همه ی انواع خاک‌ها رشد می کنند. بهترین رشد را در خاک های ماسه و لومی، شیب دار و کمی گچی دارد. به طور کلی، بهتر است خاک غنی از مواد حاصلخیز و سبک باشد. گاهی اوقات بذرها دچار رکود می‌شوند ولی در مناطق نزدیک به دریا، بذرها اغلب بدون هیچ مشکلی جوانه می زنند.
بذرالبنج به نور کامل آفتاب نیاز دارد. کمبود مواد غذایی، رطوبت کم، خشکی و همچنین سرمازدگی رشد گیاه را کند می کند. گرما و خشکی باعث می شود ارقام دوساله در سال اول بذر تولید کند که کیفیت خوبی نداشته و گیاه از بین می رود.
طرز استفاده و مقدار مصرف:
با توجه به اینکه میزان آلكالوئیدهای قسمت های مختلف گیاه و همچنین گیاهان نواحی مختلف و گونه های متعدد آن متفاوت است، توصیه می شود از داروهای استاندارد و صنعتی این گیاه که در داروخانه ها موجود است و توسط پزشک تجویز می شود، استفاده کنید.
برگ‌ها یا ساقه ها پس از برداشت باید خشک شوند. از آنجایی که برگ‌ها از رطوبت فراوانی برخوردارند و خشک کردن آنها به سختی صورت می گیرد. بهتر است از خشک کن های الکتریکی استفاده کرد. درجه حرارت مناسب برای خشک کردن برگ‌های بذرالبنج ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتی گراد است.
از همان سال اول که گیاه سبز شد، می توان از برگ‌های گیاه استفاده کرد. هنگامی که برگ‌ها به بالاترین رشد خود رسیدند، می توان آنها را برداشت کرد. برداشت برگ ها بستگی به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه معمولا در اواسط تابستان، یک یا چند بار در سال برداشت می شود.
اواخر مهر تا اوایل بهار تقریبا آخرین برداشت انجام می گیرد. وزش باد باعث ریزش دانه ها از داخل محفظه ی تخمدان می شود. در هنگام برداشت بذر این گیاه باید دقت کرد تا به گل‌ها یا جوانه های گل دهنده آسیبی نرسد و نیز دانه های آن پراکنده نشوند.
این گیاه با دو مشخصه شناسایی می شود.
۱- میوه آن که به شکل کوزه است.
۲- گلبرگ‌هایی که سطح آنها را شبکه ی ساقه قرار گرفته اند.
خواص درمانی و طبیعت بذرالبنج
طبیعت بذرالبنج سرد و خشک است.
خواص دارویی گیاه بذرالبنج و بنگدانه عبارتند از: درمان سفتی غدد پستان، درمان سینوما سرطان، درمان اعتیاد به الکل و تریاک، آسم، برونشیت، سرفه، روماتیسم، اسپاسم، خواب آور، ضد نفخ، مسکن و مخدر، تسکین دندان درد، قطع قاعدگی، درد قفسه سینه، عفونت چشم، تب، نوعی کوری، التهاب روده‌ی کوچک، خون دماغ، گوش درد، روماتیسم، تسکین آسم (در ترکیب با گیاهان دیگر) و رفتار جنسی غیر عادی.
از برگ های خشک بنگدانه برای درمان اعتیاد به الکل و تریاک استفاده می شود. در اروپا از گیاه بنگدانه به عنوان مسکن، گوش درد و روماتیسم استفاده می کنند.
از عصاره ی گیاه بنگ دانه برای درمان سفتی غدد پستان و درمان کارسینوما ، سرطان پاروتید و زخم‌های سرطانی به صورت مالیدنی استفاده می شده است.
از چای بنگدانه برای پایین آوردن قند خون، ضد اسپاسم، ضد نفخ، خواب آور، گشادکننده‌ی مردمک چشم، مسکن و مخدر استفاده می کنند.
این گیاه برای درمان آسم، برونشیت، سرفه و روماتیسم مفید است.
از برگ گیاه بنگدانه در هندوستان به همراه گنجا و پودر دانه ها برای تسکین دندان درد به صورت سیگار استفاده می کردند. در روسیه از مخلوط بنگدانه، مریم گلی و تاتوره به صورت سیگار برای تسکین آسم استفاده می کردند.
در هومیوپاتی از تنتور این گیاه می توان برای بهبود درد قفسه سینه، قطع قاعدگی، عفونت چشم، تب، نوعی کوری، التهاب روده‌ی کوچک، خون دماغ و رفتار جنسی غیرعادی استفاده کرد. لذا حتما باید با تشخیص و زیر نظر پزشک با تأیین مقدار مصرف شود.
(به انگلیسی Carcinoma. رشد بدخیم (سرطان) سلول های اپیتلیال را گویند که به بافتهای اطراف نفوذ می کند و توانایی متاستاز نیز دارد.)
عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف:
بنگدانه با توجه به داشتن آلكالوئيدهای بسیار سمی، ممکن است باعث مرگ شود. علائم مسمومیت شامل استفراغ، سردرد، افزایش بزاق دهان، تشنج و كما است. این علائم با مصرف خوراکی و با کشیدن دود آن می تواند ایجاد شود و در مراحل پیشرفته باعث مرگ می شود.
بیماران قلبی، افراد دارای یبوست، افراد مبتلا به سندرم داون، کسانی که تب و اختلالات گوارشی دارند نباید از این گیاه استفاده کنند.
(سندرم داون که در گذشته مونگولیسم نیز نامیده می شد، یک بیماری ژنتیکی است که به دلیل حضور تمام یا بخشی از یک کروموزم اضافی در جفت کروموزم ۲۱ به وجود می آید.)
تداخلات دارویی:
بذرالبنج یا بنگدانه با داروهای Anticholinergic تداخل دارد و باعث خشکی بیش از حد پوست، گیجی، کاهش فشار خون، افزایش ضربان قلب و… می شود.
سابقه ی تاریخی
این گیاه سمی حداقل ۲۰۰۰ سال است که به عنوان دارویی ممکن و شل کننده ی ماهیچه ها شناخته شده است. استفاده از بنگ دانه توسط یونانیان باستان توسط فردی به نام پلینی ثبت شد. در قرن اول بعد از میلاد، یونانیان از این گیاه به عنوان شربت خواب آور و مسکن استفاده می کردند.
در داستان های عربی (هزار و یک شب) از این گیاه نام برده شده است که با قرار دادن آن بر روی آتش، نگهبانان را گیج و خواب آلود می کردند.
در قرون وسطی از بنگ دانه به عنوان بی حس کننده (بی هوشی) استفاده می شده است و گاه با گیاه آقنيتون، تاتوره، تریاک و… آن را مانند سیگار دود می کردند.
همچنین نقل شده است که این گیاه که به آن بنگدانه نیز می گویند، یکی از اجزای اصلی شراب جادوگران و همچنین جزیی از پمادی بوده است که ساحران و جادو گران در مراسم جادوگری خود به مقدار زیادی استفاده می کردند و فرد استفاده کننده دچار توهمات و حالت خیالبافی و نهایتا دچار تشنج می شده است.
به دلیل داشتن خاصیت مخدر از برگ های آن به شکل سیگار استفاده می شده است که معمولا هم نتایج خطرناکی داشته است. در برخی از فرهنگ ها، از این گیاه برای مقاصد آیینی استفاده میشود.
