کلیات گیاه شناسی
نام علمی کدو حلوایی Lagenaria vulgaris
کدو گیاهی است یک ساله و خزنده که برگهای آن به شکل قلب و پهن و پوشیده از کرک ریز می باشد. گلهای آن زردرنگ است و گل نر و گل ماده آن روی یک پایه قرار دارد. ریشه آن باریک و بلند، کمی شیرین و خوردن جوشانده آن مستی آور است. کدو انواع مختلف دارد مانند کدوی حلوایی ، کدوی تنبل یا کدوی زرد، کدوی خورشتی یا کدوی سبز.
کدو حلوایی:
میوه یک گیاه علفی است که دارای ساقه های بلند و خزنده و برگهای پهن است. گل های این گیاه زرد و میوه آن شبیه خربزه و یا خیلی بزرگتر از آن است. قسمت های مورد استفاده کدو حلوایی عبارتند از: میوه، پوست، تخم میوه، گل کدو حلوایی را به صورت پخته، ترشی، مربا، تهیه روغن، مورد استفاده قرار میدهند. نوعی از کدو حلوایی در کانادا و آمریکا و بعضی نقاط دنیا می روید که بسیار بزرگ می شود و گاهی وزن آن تقریبا به ۶۰ کیلوگرم نیز می رسد. در آمریکا و کانادا این کدوها را برای شب هالوین بکار می برند و با آن کیک درست می کنند.
ترکیبات شیمیایی
در یکصد گرم کدو مواد زیرا را می توان یافت:
خوردن ۱۵۰ گرم از آن در روز نیاز بدن به الیاف را تامین می کند. کدو حلوایی به سبب داشتن کلسیم، فسفر، منیزیم و آهن بسیار مغذی است.
خواص دارویی
- کدو از لحاظ طب قدیم ایران سرد و تر یعنی خنک کننده و مرطوب کننده است و از لحاظ شیمیایی بدن را قلیایی می کند.
- کدو هم مانند بادمجان چون دارای کالری است بنابراین مهم ترین غذا برای کسانی است که می خواهند وزن کم کنند.
- تخم کدوی خام اثر دفع کرم روده دارد و چون سمی نیست اطفال نیز می توانند از آن استفاده کنند. برای این منظور باید مقدار ۵۰ گرم تخم کدو را پودر کرده و با عسل مخلوط نموده و مصرف کنید و باید بعد از چهار ساعت یک مسهل مانند روغن کرچک بخورید که کرمها را دفع کند.
- کدو اثر ملین، مدر و رفع یبوست و رفع سوءهاضمه را دارد.
- به اشخاصی که تب دارند کدو میدهند، تب را پایین می آورد.
- کدو برای اشخاص گرم مزاج و صفراوی غذای خوبی است.
- کدو خونساز است و برای استفاده از این خاصیت باید آن را همراه با آبغوره و یا سرکه در روغن زیتون پخت و مصرف نمود.
- برای رفع دندان درد آب کدو غرغره کنید.
- برای درمان گوش درد چند قطره آب کدو در گوش بچکانید.
- برای برطرف کردن التهاب معده، کبد و کلیه کدوی پخته را روی این اعضا بگذارید.
- پوست کدو را خشک کنید خوردن آن درمان بواسیر و خونریزی معده و روده است.
- تخم کدو درمان کننده سرفه و برطرف کننده اخلاط خون است.
- برای زخم روده ها و مثانه و سوزش مجرای ادرار تخم کدو مصرف کنید.
- روغن تخم کدو برای رفع تب و دل پیچه مفیداست.
- کدو و تخم کدو هر دو برای پیشگیری سرطان مفید می باشند.
- تخم کدو حلوایی علاج کننده سرطان پروستات و برطرف کننده ورم پروستات می باشد بنابراین، این اشخاص مادران بالاتر از سن چهل معمولا غده پروستات شروع به بزرگ شدن می کند و باید چند روز در هفته کدو حلوایی یا تخم کدو بخورند.
- کدو و تخم کدو در پیشگیری سرطان ریه بسیار موثر است و اشخاص سیگاری و حتى آنهایی که با این اشخاص زندگی می کنند و به اصطلاح سیگاری دست دوم هستند، برای این که مریض نشوند باید از کدو استفاده کنند.