وقتی اغلب غربی ها مطلبی درباره طب چینی می شنوند به یاد طب سوزنی می افتند. اما طب سوزنی در نهایت ۱۵ درصد طب سنتی چینی است. بقیه را باید در گرایش به گیاهان دارویی و ورزش هایی از نوع کی گونگ جستجو کرد. گیاه درمانی چینی پیشرفته ترین نظام طب گیاهی در دنیای ماست. کسی که می خواهد طبابت کند باید پنج سال درس بخواند.
نظام گیاه پزشکی ۵۰۰۰ سال متمادی رشد بی وقفه کرده است و پزشکان سنتی امروز ممکن است هنوز در مواقعی به کتاب هایی مراجعه کنند که ۱۵۰۰ سال قبل نوشته شده اند. بیماران می توانند به یک طبیب با آموزش رسمی مراجعه کنند و یا خود با توجه به سوابق و آشنایی هایشان گیاهانی را مصرف کنند. این گیاهان در داروخانه های سراسر کشور به فروش می رسند. این ها در واقع مشابه داروهایی هستند که در دنیای غرب مصرف آنها نیازی به نسخه پزشک ندارد. با این حال تجویز آنها به مهارت بیشتری نیاز دارد. این گیاهان در داروخانه های مناطق چینی نشین ایالات متحده نیز وجود دارد و بدون نسخه به فروش می رسد.
بعد از انقلاب چین، دولت سعی کرد جای داروخانه های گیاهی را با داروخانه های جدید عوض کند، اما دیری نگذشت که با مشکل تامین دارو برای یک پنجم جمعیت جهان روبه رو شد. در نتیجه تصمیم بر آن شد که از داروهای گیاهی در کنار داروهای شیمیایی استفاده شود. این اقدام سببی بوده تا شرایط سلامتی و درمانی در چین بهبود پیدا کند. برای مثال بیماران سرطانی که همزمان از داروهای گیاهی و شیمی درمانی استفاده می کنند، در مقایسه با بیمارانی که تنها شیمی درمانی می شوند شانس بیشتری برای بهبود خود دارند.
پزشکی در چین در حال حاضر ترکیبی از روش های علمی پزشکی غرب، گیاه درمانی و پرهیزهای گوناگون است که به این ها باید طب سوزنی و کی گونگ را هم اضافه کرد. از این ها که بگذریم انبوهی از مردم چین با توجه به علم و اطلاعات خود، گیاهان دارویی را برای خود و بستگانشان تجویز می کنند. دولت نیز این روند را تشویق کرده است و در سرتاسر مناطق روستایی چین مراکزی برای بررسی و پژوهش دایر شده است.
سیر در چین به عنوان یک گیاه دارویی مهم شناخته شده است. امروزه، هم روستاییان چینی و هم پزشکان گیاهی و هم در بیمارستان های پیشرفته از سیر استفاده می کنند.
طب سنتی چینی
سیر برای نخستین بار در قرن پنجم بعد از میلاد در کتب دارویی چین مورد اشاره قرار گرفت. البته قدر مسلم این است که مدت ها قبل از این تاریخ، مردم چین سیر را می شناختند و آن را مصرف می کردند. گیاه پزشکان چینی موارد زیر را مورد استفاده قرار می دادند:
- درمان انگل با سیر
- درمان کرمک با سیر
- درمان مسمومیت های غذایی با سیر
- درمان اسهال با سیر
- درمان سل با سیر
- درمان سرفه با سیر
- درمان سیاه سرفه با سیر
- درمان آسم با سیر
- درمان برونشیت با سیر
- درمان سرماخوردگی با سیر
- درمان جوش صورت با سیر و سایر ناراحتی های پوستی
طب چینی نظیر سایر انواع طب سنتی با همه بیماران به یک شکل برخورد نمی کند، حتی اگر این بیماران، از بیماری واحد و مشابهی رنج ببرند. به میزان انرژی بیمار توجه می شود و از مفاهیمی بهره می گیرند که معادل های آن در زبان انگلیسی و در دنیای غرب وجود ندارد. گیاهان دارویی با توجه به شرایط بیمار برای او تجویز می شود. ممکن است دو نفر به یک شکل سرماخوردگی داشته باشند. یکی از آنها ممکن است احساس کند که گرمش شده است و دیگری احساس کند که سردش است.
یکی هم ممکن است احساس کند که عضلاتش سنگین و سخت شده است. کسی ممکن است در ناحیه شکم احساس ناراحتی بکند. این دو بیمار با آنکه هر دو سرما خورده اند با داروهای گیاهی متفاوتی درمان می شوند. بیماری که احساس حرارت می کند غذاهای خنک می خورد. ممکن است احتمالا برای او گیاهانی تجویز شود که عرق کند و تبش کاهش یابد. از سوی دیگر بیماری که لرز می کند و احساس سرما دارد، گیاهان و غذاهای گرم کننده می خورد. در این سیستم سیر داروی گرمادار به حساب می آید.
نشانه های گرمی و سردی بدن در طب چینی
وقتی با نشانه های متعدد گرما روبه رو هستید سیر را با احتیاط بخورید.
- نشانه های گرمی: نبض تند، چهره قرمز، داغ شدن دست ها و پاها. ميل شدید به غذاهای سرد و نوشابه های خنک، تشنگی، سرخ شدن دهان و بار زرد رنگ زبان.
- نشانه های سردی: نبض کند، رنگ پریده، دست ها و پاهای سرد، تمایل به غذاهای گرم و نوشیدنی داغ، پریدگی رنگ زبان، همراه با بار سفید.
پزشکان طب چینی در اغلب موارد از فرمول های کلاسیکی استفاده می کنند که صدها یا هزاران سال قدمت دارند. این فرمول ها اغلب چهار تا دوازده گیاه را شامل می شوند. چگونگی استفاده از این گیاهان به گونه ای است که عوارض جانبی یکدیگر را متعادل می سازند. سیر در بسیاری از این فرمول ها جای ندارد. به جای آن اغلب به عنوان بخشی از برنامه غذایی تجویز می شود. ترتیب مصرف آن هم به این شکل است که بیمار را به خوردن سیر بیشتر یا اجتناب از آن ترغیب می کنند، که این بستگی به انرژی بیمار دارد.
روش دیگر این است که چهار یا پنج حبه سیر را مانند چای دم می کنند. سیر را می توان خام، تست شده یا به شکل پخته مصرف کرد. چینی ها معتقدند که سیرهای با پوست ارغوانی خاصیت درمانی بیشتری دارند. پزشکان چینی معتقدند سیر برای کسانی که به تشخیص آنها با کمبود یين روبه رو هستند مفید نیست. اشخاص در این شرایط معمولا احساس ضعف می کنند. دچار بی خوابی و بی قراری هستند. اغلب عطش دارند و نشانه هایی از گرمی را به نمایش می گذارند، مثلا دست ها و صورتشان داغ است، صورتشان قرمز است، نبض تند دارند و غيره. چینی ها در ضمن گوشزد می کنند که از تماس طولانی مدت سیر با پوست بدن خودداری شود.
بررسی های نو در رابطه با سیر
مراکز پژوهشی چین و بیمارستان های این کشور در زمینه سیر بررسی های بالینی مفصلی انجام داده اند و از جمله به نقش سیر در درمان اسهال خونی و عفونت روده، که منجر به اسهال می شود توجه ویژه مبذول کرده اند.
اسهال اغلب ناشی از باکتری یا انگل است که به خصوص در نواحی روستایی چین به وفور دیده می شود و هزینه درمان آن با داروهای متعارف بسیار بالاست. با توجه به بررسی های صورت گرفته، سیر داروی موثری برای درمان این بیماری است. در جریان یک بررسی چای سیر (سه حبه در نیم لیتر آب جوش را که به مدت ۵ ساعت قرار گرفته بود) به کسانی که اسهال ویروسی داشتند، دادند. ۸۰ درصد بیماران تنها به کمک سیر بهبود پیدا کردند. متوسط طول درمان هفت روز بود. در جریان بررسی دیگری روی اسهال میکروبی ۱۳۰ بیمار را با چای سیر تنقیه کردند. ۹۵ درصد بیماران در مدت یک هفته بهبودی پیدا کردند.
کرمک
در آزمایش درمان کرمک با سیر، پژوهشگران چای سیر را به ۱۴۵ کودک دو تا نه ساله تنقیه کردند. تنقيه در مدت یک هفته دو بار تکرار شد. در پایان هفته ۷۶ درصد کودکان از شر کرمک نجات پیدا کرده بودند.
عفونت های قارچی و مخمری
پژوهشگران چینی در زمینه استفاده بالینی از سیر برای درمان عفونت های قارچی و مخمری بررسی کرده اند. بیست بیمار مبتلا به عفونت قارچی تحت سیر درمانی قرار گرفتند که از میان آنها ۱۴ بیماربهبود یافتند. پنج بیمار دیگر هم به مقدار زیاد حالشان بهتر شد و تنها یک بیمار به بهبود نرسید. در آزمایشی دیگر، ترکیب سیر و شکر را به همراه مولتی ویتامین به چهل کودک که با بیماری پیشرفته روده ای روبه رو بودند، دادند. ۳۸ کودک بهبود یافتند. از سیر برای درمان مننژیت قارچی، که یک عفونت مغزی است استفاده شده است.
التهاب ويروسی مغز
پژوهشگران چینی در جریان نخستین کنگره درباره اهمیت سیر که در سال ۱۹۹۰ اتفاق افتاد به شدت مورد توجه قرار گرفتند. این کنفرانس در شهر نیویورک برگزار شد و در آن پژوهشگران از سراسر جهان گرد آمده بودند. بیش از پنجاه بررسی مختلف مطرح شد. دو پزشک چینی مدعی شدند که بیش از ۲۵ سال است برای درمان التهاب مغز از سیر استفاده می کنند.
آپاندیس
پزشکان چینی درباره نقش سیر در درمان آپاندیس نیز مطالعه و بررسی کرده اند. خمیری از سیر و یک گیاه دارویی دیگر را تهیه کردند و آن را روی آپاندیس گذاشتند تا خون بیشتری را به آن منطقه بکشانند. چند گیاه دارویی دیگر نیز به بیمار خورانده شد. از طب سوزنی هم استفاده کردند. از میان ۲۰۰ بیماری که تحت درمان قرار گرفتند، ۱۸۰ نفر بدون نیاز به جراحی بهبود یافتند. توجه داشته باشید که این روش درمانی روی کسانی انجام شد که بیماری آپاندیس ساده داشتند و به خاطر سن و یا سایر احتیاط های پزشکی انجام عمل جراحی روی آنها تولید مشکل می کرد. باید توجه داشت که بیماری آپاندیس چیزی نیست که خود بیمار در مقام معالجه آن برآید. اگر آپاندیس به درستی درمان نشود می تواند منجر به مرگ شود.
مسمومیت ناشی از سرب
پژوهشگران دیگردر طب چینی ثابت کردند که سیر برای درمان مسمومیت ناشی از سرب مناسب است. اشخاصی که در معرض مسمومیت سرب قرار دارند می توانند روزانه دو حبه سیر مصرف کنند.
آزمایش روی حیوانات
پژوهشگران در زمینه تاثیر سیر روی حیوانات و نیز در آزمایشگاه ها مطالعات مفصلی انجام دادند، و از جمله ثابت شد که سیر مانع بروز سرطان پستان در موش ها می شود. آزمایش های انجام شده روی حیوانات آثار مطلوب بالینی دارد، در جریان این بررسی نقش سیر برای درمان عفونت به اثبات رسید.
طب چینی در روستاها
صرف نظر از آنچه به نام طب چینی شهرت دارد، طب چینی با ابعاد روستایی آن در روستاهای چینی مورد استفاده قرار می گیرد. چینی ها تلاش کرده اند که برنامه های درمانی را در روستاهای چین آموزش بدهند. در جریان یک تجربه جمع کثیری از شبه دکترهایی که آموزش های کوتاه مدت دیده بودند به روستاها اعزام شدند تا آموزش های اولیه پزشکی را در اختیار روستاییان قرار دهند.
موسسه پژوهشی کوانگزی با پژوهش درباره پزشکی سنتی و روستایی چینی کتابی منتشر ساخت که در آن اطلاعاتی در زمینه سیر در اختیار مردم قرار گرفت که به نمونه ای از مطالب این کتاب اشاره می کنیم:
- درمان سرماخوردگی با سیر: چند حبه سیر را له کنید. آب آن را بگیرید، آن را با آب رقیق کنید و از آن به عنوان قطره بینی برای جلوگیری از سرماخوردگی و آنفلوانزا استفاده کنید.
- شربت برای درمان سیاه سرفه: ده حبه سیر با پوست را له کنید. یک فنجان آب به آن اضافه کنید. بگذارید سیر در آب ۵ تا ۶ ساعت خیس بخورد. بعد به آن شکر اضافه کنید. از این محلول نیم یا یک قاشق غذاخوری برای معالجه سرفه به کودک بدهید.
- اسهال خونی: دو حبه سیر خام در روز بخورید. این برنامه را ۵ تا ۶ روز ادامه دهید.
- جوش، کورک: مقداری سیر را له کنید و آن را به کمک باند روی کورک قرار دهید.
سادگی این برنامه های درمانی سهولت استفاده از سیر را به عنوان یک گیاه دارویی نشان می دهد. می توان از سیر برای بسیاری از بیماری های غير مهلک استفاده کرد.
طب چینی در ایالات متحده
طب چینی در سرتاسر ایالات متحده مورد توجه قرار دارد. شهرک نشین های چینی در شهرهای بزرگ و به خصوص در ساحل غربی و در شهر نیویورک، جایگاه های اصلی طب چینی بوده اند. طب چینی و به خصوص طب سوزنی در دهه ۱۹۶۰ پای را از حد شهرک های چینی نشین فراتر گذاشت.
در حال حاضر تعداد کثیری از کالج های آمریکایی طب سوزنی را تدریس می کنند، و در بسیاری از ایالات با توجه به قوانین حاکم بر آنها طب سوزنی از سوی متخصصان مورد استفاده های درمانی قرار می گیرد. در اغلب موارد متخصصان طب سوزنی مقیم محلات چینی بی آنکه در کالج یا در دانشکدهای درس بخوانند، موفق به اخذ مدرک می شوند تا از علم و اطلاع خود استفاده های درمانی بکنند. متخصصان طب سوزنی دوره های آموزشی خلاصه ای را برای اطلاع از چگونگی استفاده از گیاهان دارویی چینی، پرهيزها، برنامه های غذایی طی می کنند؛ اما کسانی که می خواهند در این زمینه فعال تر کار کنند به مطالعات بیشتری نیاز دارند.
یکی از دلایل رشد و توسعه سیستم طب چینی در ایالات متحده این بوده که این نظام خود را با خواسته های جدید و نو آمریکایی ها تطبيق داده است. فرمول های اولیه غذاهای دارویی ابتدا برای افرادی تدوین شدند که در معرض گرما و سرمای شدید قرار می گرفتند، و اغلب غذای کافی در اختیار نداشتند. از آن گذشته آن ها با مواد آلوده کننده و نیز داروهای جدید پزشکی آشنایی نداشتند. اما آمریکایی ها به طور متوسط در برابر سرما و گرمای زیاد محافظت می شوند و به جای غذای کم غذای بیش از اندازه می خورند و در معرض صدها عامل پالاینده هستند، و معمولا زمانی نزد پزشکان چینی می روند که مدت ها داروهای شیمیایی مصرف کرده اند.
طب چینی و بیماری ایدز
دکتر سوبوتی دارماناندا متخصص سرشناس در گیاهان دارویی چین، یکی از برجسته ترین کسانی بوده که فرمول های باستانی چینی را برای درمان بیماران آمریکایی، با توجه به نوع نیاز آنها جرح و تعدیل کرده است. او رییس موسسه طب سنتی در پورتلند، اورگان ومدیر پروژه افزایش مصونیت ها و ایجاد ایمنی است. در این موسسه حدود ۱۴۰ بیمار ایدزی در ماه تحت درمان قرار می گیرند. پزشکان این موسسه با سوزنی، ماساژ چینی، برنامه غذایی چینی و نیز فرمول های اصلاح شده داروهای گیاهی چینی در مقام درمان بیماران ایدزی بر می آیند.
در این میان سیر برای بیماری ایدز مهمترین داروی گیاهی است که مورد استفاده قرار می گیرد سیر است. در این موسسه به بیماران ایدزی توصیه می شود که روزانه سه تا پنج حبه سیر مصرف کنند تا گرفتار عفونت های ثانویه نشوند. اگر کسی قبلا با عفونت ناشی از ایدز روبه رو شده باشد، روزی سه بار و در هر بار سه تا پنج حبه سیر مصرف می کند. دارماناندا معتقد است که سیر مستقیما ویروس HIV (اچ. آی. وی) را از بین نمی برد اما از عفونت های ثانویه جلوگیری می کند.
دکتر مایکل گاندی متخصص طب سوزنی
مایکل گاندی یکی از متخصصان طب سوزنی است که در اکلند کالیفرنیا طبابت می کند. او در تایوان و در ایالات متحده دوره های آموزشی خود را طی کرده است و پانزده سال است که طبابت می کند. او کتابی در ارتباط با گیاه درمانی چینی نوشته که یک کتاب مرجع به شمار می آید. گاندی معتقد است که در فرمول های کلاسیک، سیر مصرف مورد استفاده چندانی ندارد، اما در پزشکی محلی مورد استفاده فراوان قرار می گیرد. گیاه پزشکان چینی با توجه به مورد و نوع بیماری در ترکیب داروهای خود تغییرات عمده ای می دهند، بعضی از مواد را حذف و به جای آن مواد دیگری را اضافه می کنند.
گاندی نیز خود از یک فرمول محلی استفاده می کند. نمی داند این روش را از کجا آموخته، اما می داند که آن را از روی کتاب های درسی متعارف چینی برداشت نکرده است. او وقتی احساس می کند در شرف سرماخوردگی است و سوزن ها و گیاهان دارویی در اختیار ندارد، از این فرمول استفاده می کند: پیاز و سیر را رد می کند، آن را با نمک و سرکه مخلوط می کند، بعد آن را در پارچه نازکی می پیچد. آنگاه محتویات درون پارچه را روی بازوها، پشت زانوان و روی سینه اش مالش می دهد. گاندی معتقد است که این کار یک اقدام درمانی بسیار موثر است. او می گوید اگر از این که کمی بدنتان بو می گیرد ناراحت نباشید، این مصرف خارجی سرماخوردگی شما را برطرف می سازد.