روشهای موثر در گالاكتوره یا ترشح زیاد شیر از پستان
گالاکتوره که در اصطلاح پزشکی به ترشح بیش از حد شیر از پستان گفته می شود که می تواند تحت شرایط متعدد و متفاوتی ایجاد شود. ترشح زیاد شیر غالبا بدون تلاش فرد و به صورت خود به خودی و همچنین رنگ شیری آن از ویژگیهای متمایز کننده این بیماری با ترشح مایع سبز یا زرد رنگ از نوک پستان که معمولا با فشار دادن نوک پستان از آن خارج می شود، است.
عوامل به وجود آورنده گالاکتوره
عوامل زیادی در ایجاد گالاکتوره دخیل هستند که برخی از مهمترین آنها به شرح زیر است:
1- جراحات وارده به قفسه سینه
2- استعمال داروهای شیمیایی
3- جراحیهای قفسه سینه
4- اختلالات غده تیروئید و غده فوق کلیوی
5- وجود تومورهای غده هیپوفیز
6- افزایش بیش از حد هورمون پرولاکتین و …
از عوارض جانبی گالاکتوره در صورت عدم درمان یکی می توان به اختلال در عملکرد قاعدگی و عادت ماهانه اشاره کرد و دیگری اینکه ممکن است موجب نازایی در فرد گردد. در صورتی که بیماری شما سطحی باشد به کارگیری برخی از نکات بالینی می تواند تا حد زیادی به رفع مشکل شما یاری رساند. این نکات عبارتند از:
نکات بالینی موثر در پیشگیری و درمان گالاکتوره
1- قبل از شیر دادن، با دوشیدن کمی شیر، از فشار موجود در سینه هایتان بکاهید.
2- در هر بار شیردادن فقط از یک پستان استفاده کنید و در شیر دادن بعدی از پستان دیگر استفاده نمایید.
3- کمتر آب میوه های شیرین شده بیاشامید و از مصرف دسرهای خیلی شیرین بپرهیزید.
4- جهت از شیر گرفتن ناگهانی نوزادتان و کاهش ترشح شیر در پستانها از هر نوع تحریک جنسی در این مدت خودداری کنید، زیرا تولید شیر را فعال می کند.
5- در صورت امکان یک وعده از وعده های شیردهی را قطع کنید و بجای آن از سایر مایعات و غذاها نظیر پوره ها برای تغذیه نوزادتان و از شیر گرفتن تدریجی آنها استفاده کنید.
علاوه بر بیماری گالاکتوره، مواقعی نیز وجود دارد که مادران به علت فوت نوزاد و یا به دلایل دیگری خواستار قطع شدن شیرشان هستند. بسیاری از داروهای گیاهی و گیاهان دارویی در کاهش ترشح شیر در پستان مادران نقش مهمی ایفا می کنند که در زیر به تعدادی از نسخه های گیاهی کاهش دهنده شیر مادران اشاره شده و روش استفاده از آنها شرح داده شده است.
نسخه های گیاهی کم کننده شیر مادران
نسخه ۱- جهت بند آمدن شیر مادران، ۵۰ گرم زیره سبز را نرم ساییده و با کمی سرکه خمیر کنید و خوب هم بزنید. سپس آنرا بر روی پستان ضماد کرده و به مدت ۲ ساعت ببندید.
نسخه ۲- ضماد عدس پخته شده در سرکه بر روی پستانها موجب کاهش چشمگیر شیر مادران می گردد.
نسخه ۳- استفاده از مرهم ترکیبی مردار سنگ در چند نوبت متوالی، موجب کم شدن شیر در مادران شیرده گردیده و در صورت مصرف مداوم آن موجب قطع شیر آنها می گردد.
مرهم ترکیبی مردار سنگ
ترکیبات:
۲۵ گرم مردار سنگ
مقداری روغن گلسرخ
۲۵ گرم لاک مغسول
چند قطره اسانس هل
روش تهیه مرهم:
مردار سنگ و لاک مغسول را نرم ساییده و به حالت پودر در آورید. سپس روغن گلسرخ و اسانس هل را نیز به آن افزوده وخوب هم بزنید تا به حالت خمیر درآید. بعد خمیر را روی سینه و پستان بمالید و ضماد کنید.
نسخه ۴- ضماد کاهوی تازه له شده به تنهایی یا همراه با کمی سرکه بر روی سینه و پستان مادران اثری نیکو در کم کردن جریان شیر در آنها داشته و در صورت مصرف مداوم آن موجب خشکانیدن و قطع شیر آنها می گردد.
نسخه ۵- خوردن آب لیمو و آب جوشانده سماق و یا مالیدن آنها بر روی سینه و پستان مادران موجب کاهش جریان شیر در مادرانی که بنا به عللی می خواهند شیرشان قطع شود، می گردد.
نسخه ۶- نوشیدن روزی ۲ استکان عرق برگ سداب یا جوشاند آن و همچنین استفاده از ضماد آن بر روی پستان و سینه مادران، در کم کردن شیر آنها موثر است.
نسخه ۷- جهت کم کردن شیر یا گالاکتوره، مادران می توانند از مرهم ترکیبی اسفرزه بهره بگیرند.
مرهم ترکیبی اسفرزه
ترکیبات:
۳۰ گرم تخم اسفرزه
۱۵ گرم اشق (باریچه)
مقداری آب تازه جوش
روش تهیه مرهم:
ابتدا اسفرزه را در کمی آب تازه جوش حل کرده و مدتی بگذارید تا لعاب آن خارج شود. سپس اشق را به روش بن ماری (حرارت غیر مستقیم) ذوب کرده و با لعاب تخم اسفرزه مخلوط کنید و خوب هم بزنید تا مرهم یکدستی حاصل شود. بعد هر روز مقداری از آنرا بر سینه و پستان ضماد کرده و پس از ۲ ساعت بشویید و این عمل را تا چند روز متوالی تکرار کنید.
نسخه ۸- برای قطع جریان شیر مادران، ۱۵ گرم برگ اسفرزه را با ۱۵ گرم برگ سداب، ۱۵ گرم عدس و ۱۵ گرم باقلا مخلوط کرده و نرم بکوبید. سپس آنرا با کمی سرکه یا آب خمیر کرده و بر روی سینه و پستان ضماد کنید و پس از ۱ ساعت بشویید.
نسخه ۹- مادرانی که به علت فوت نوزاد و یا به علل دیگر تمایل به خشکاندن شیر خود دارند، از مصرف برگهای تازه ریحان کوهی دریغ نورزند. در صورت نبود برگهای تازه می توان از دمکرده یا جوشانده برگهای خشک و یا اسانس خوراکی این گیاه استفاده کرد.
نسخه ۱۰- یک مشت کنجد تازه همراه با برگ آن را کوبیده وله کنید. سپس چند قطره روغن زیتون یا کنجد روی آن بچکانید و پس از کمی مالش دادن، آن را بر روی سینه و پستان ضماد کنید.
نسخه ۱۱- ضماد برگهای نعناع تازه و یا ضماد تفاله جوشانده برگ نعناع خشک بر روی پستان و سینه موجب درمان گالاکتوره و کم شدن شیر مادران می گردد.
نسخه ۱۲- استفاده مداوم و منظم از ضماد ترکیبی تخم خیار موجب خشک شدن سریع جریان شیر در مادران و کاهش چشمگیر شیر آنها می گردد.
ضماد ترکیبی تخم خیار
ترکیبات:
۳۰ گرم تخم شربتی
کمی برگ نعناع تازه
۳۰ گرم تخم خیار تازه
۵۰ گرم باقلا
روش تهیه ضماد:
ابتدا تخم شربتی را در کمی آب بخیسانید تا لعاب آن خارج شود. سپس باقلا را نرم ساییده و به حالت پودر در آورید. بعد تخم خیار را با برگ نعناع مخلوط کرده و بکوبید تا له شود. له شده آنها را از غربال یا صافی درشت عبور داده و با پودر باقلا و لعاب تخم شربتی خمیر کرده و خوب هم بزنید. این خمیر را بر روی پستان و سينه بمدت ۳ الى ۴ ساعت ضماد کرده و ببندید و این عمل را تا چند روز متوالی تکرار کنید.
نسخه ۱۳- مالیدن آب جوشانده تخم کرفس و سپس ضماد تفاله آن بر روی پستان و سینه موجب درمان گالاکتوره یا کم شدن جریان شیر مادران می شود.
نسخه ۱۴- استفاده از غذاهای کم کالری و مصرف مواد غذایی با طبیعت سرد که موجب کندی عمل سوخت و ساز سلولها می گردند می تواند موجب کاهش تولید و ترشح شیر مادران گردد.
نسخه ۱۵- خوردن برگ گشنیز تازه و یا استفاه از دمکرده، جوشانده و عرق برگ خشک آن و همچنین ضماد گشنیز تازه له شده بر روی سینه و پستان موجب کم شدن شیر مادران می شود.
نسخه ۱۶- گیاه تاجریزی از جمله گیاهانی است که به جهت طبیعت سرد آن استفاده از آن به صورت جوشانده، دمکرده و یا ضماد تفاله آن بر روی پستان جریان شیر را در مادران کاهش می دهد.
نسخه ۱۷- جهت درمان گالاکتوره یا کم کردن شیر مادران ۱ مشت از برگهای تازه گیاه خرفه را له کرده و بر روی سینه و پستان ضماد کنید و پس از ۲ ساعت بشویید و این عمل را تا ۳ روز متوالی تکرار کنید.
نسخه ۱۸- استفاده از چای مریم گلی و افسنطین روزی ۳ بار، هر بار ۲ فنجان، دو ساعت قبل از غذا و ادامه آن تا قطع کامل شیر به مادرانی که تمایل به کم کردن و قطع شیر خود دارند، توصیه و تجویز می شود.
چای مریم گلی و افسنطین
ترکیبات:
۳۰ گرم مریم گلی
۲۰ گرم افسنطین
۵۰۰ میلی لیتر آب تازه جوش
روش تهیه چای:
مریم گلی و افسنطین را مخلوط کرده و به حالت نیمکوب در کنید. سپس هر بار یک قاشق غذاخوری از آنها را در یک لیون آب تازه جوش ریخته و روی لیوان را با بشقابی پهن بپوشانید تا بخار آب آن خارج نشود. پس از ۱۰ دقیقه دم کشیدن، آب آنرا صاف نموده و میل نمایید.