بیماری صرع

یکی از شایع ترین بیماری های دستگاه عصبی مرکزی می باشد که در رده بندی بیماری های با شیوع بالای این دستگاه رتبه ی چهارم را دارا می باشد. در بیماری صرع فعالیت مغز غیر نرمال می شود. این بیماری طبق آمار سازمان بهداشت جهانی دارای 50 میلیون فرد مبتلا می باشد. حدود سه چهارم صرع در افراد مختلف با درمان های دارویی موجود قابل کنترل هستند. در واقع منظور از بیماری صرع عارضه ی تشنج می باشد که ممکن است در تمام طول عمر انسان با وی همراه باشد و یا با درمان های موجود مانند درمان دارویی بهبود یابد و در بقیه عمر فرد حمله ای از صرع رخ ندهد.

صرع با تشنج غیر قابل پیش بینی می تواند باعث مشکلات دیگری در سلامتی فرد شود. بیماری صرع شامل گستره بسیاری از تشنج ها می شود که تاثیرات آن در هر فرد با دیگری متفاوت می باشد. معمولا هر فرد در طول زندگی خود به احتمال 5 درصد با یک حمله صرع مواجه می شود و پس از حمله اول احتمال وقوع حمله ی بعدی 30 تا 40 درصد افزایش می یابد.

در سال 2015 حدود 2/1 درصد از جمعیت کشور آمریکا با این بیماری درگیر می باشند که برابر با 3 میلیون و 470 هزار نفر می باشد، از این تعداد 3 میلیون بزرگسال و 470 هزار کودک می باشند. در دنیا از هر 24 نفر 1 نفر در طول زندگی خود دچار صرع می شود. حدود 70 درصد از افرادی که با بیماری صرع درگیر هستند در کشورهای با سطح متوسط رو به پایین اقتصادی و کشورهای فقیر زندگی می کنند. شیوع بیماری صرع در کشور ایران حدود 5 درصد جمعیت می باشد که نسبت به کشوری مانند آمریکا این آمار بسیار بالاست.

بر اساس گزارش جامعه جهانی صرع اگر این بیماری با دارو قابل کنترل نباشد به آن صرع مقاوم به دارو می گویند. انواع درمان های موجود برای صرع شامل: درمان دارویی، جراحی، رژیم درمانی کتوژنیک و تحریک نورونی می باشد. حملات صرع دلیل مشخصی ندارند، این حملات می توانند بسیار خفیف و کوتاه مدت باشند اما در مواردی نیز طولانی مدت و شدید می شوند. جراحی یکی از درمان هایی است که برای افراد مقاوم به درمان دارویی انجام می شود و حدود 30 تا 50 درصد از بیماران مبتلا به صرع مستعد انجام عمل جراحی هستند.

علت بروز حملات صرعی

همه فعالیت های مغز بستگی به عبور پیام های الکتریکی در آن دارد. مغز حاوی میلیون ها سلول عصبی است که به آن ها اصطلاحا نورون گفته می شود. سلول های عصبی یا نورون ها دارای بدنه و بازوهای بلندی همراه با شاخه هایی هستند که به آن ها در اصطلاح آکسون گفته می شود.

پیام های الکتریکی از طریق این آکسون ها انتقال داده می شوند (مانند پیام های تلفنی که از طریق سیم تلفن انتقال می یابد). وقتی این پیام ها به انتهای آکسون می رسند، موجب ترشح و آزاد شدن یک ماده شیمیایی می شوند، این ماده شیمیایی با نورون مجاورش از طریق یک گیرنده ویژه که به آن اصطلاحا رسپتور گفته می شود ارتباط برقرار می کند.

این کار ممکن است باعث تحریک و برانگیختن بدنه نورون بشود و در صورتی که این تحریک به اندازه کافی باشد، یک پیام دیگر به طرف آكسون منتقل می شود. این راهی است که از طریق آن نورون ها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. اگر فقط تحریک (بدون مهار) در مغز اتفاق بیفتد، در نهایت تمام نورون ها با همدیگر تحریک شده، بنابراین ایجاد یک طوفان الکتریکی میکند که در حملات صرعی دیده می شود.

اما بعضی از نورون ها یک ماده شیمیایی از آکسون هایشان ترشح می کنند و باعث مهار نورون های مجاورشان می شود و از بروز طوفان الکتریکی جلوگیری می کند.

وقتی که بین تحریکات و مهار شدن های سلول های مغزی تعادلی برقرار باشد، مغز کار خود را به طور طبیعی انجام می دهد. اما اگر تحریکات زیاد باشند و یا اینکه مهارکنندگی در یک قسمت مغز کم باشد (عدم تعادل) موجب بروز حملات می شود.

در حملات پارسیل عدم تعادل موضعی بین تحریک و مهار می تواند بر اثر صدمات موضعی به یک قسمت از مغز اتفاق بیفتد (برای مثال صدماتی که براثر نرسیدن اکسیژن به سلول های مغزی در هنگام تولد، مننژیت یا ضربه های مغزی ایجاد می شود). در بعضی موارد دلایل ایجاد حملات پارسیل به درستی مشخص نمی گردند.

در حملات ژنرالیزه عدم تعادل شیمیایی بر روی یک قسمت وسیع مغز اثر می گذارد و مغز اغلب هیچ گونه ساختمان غیرطبیعی را به طور وضوح آشکار نمی سازد. چنین مواردی می تواند بر اثر استفاده از موادی مثل کوکائین و آمفتامین ها، مصرف زیاد الكل، تغییر در ترکیبات شیمیایی بدن، به طور ارثی و ژنتیکی و یا این که به دلایل نامشخصی اتفاق بیفتد.

بنابراین حملات صرعی علامتی از یک اختلال زمینه ای مغزی هستند (همان طور که شکم درد یک علامت از اختلال زمینه ای گوارشی می باشد).

علل ایجاد بیماری صرع

در ۶۰٪ موارد ابتلا به صرع، علت زمینه ای ایجاد کننده ای آن مشخص نمی باشد، گرچه یک عامل ژنتیکی ممکن است در ایجاد آن دخیل باشد. تشنج های مکرر ممکن است بر اثر وجود یک بیماری یا صدمه ای که به مغز بر اثر یک عفونت (مانند مننژیت)، سکته مغزی، تومور (غده) مغزی و یا اختلالی که به علت وارد آمدن ضربه به سر ایجاد شده است، روی دهد.

در افراد مبتلا به صرع، تشنج ها ممکن است بر اثر بی خوابی یا گرسنگی شروع شوند. سایر عواملی که ممکن است باعث شروع تشنج شود شامل مصرف بیش از حد مشروبات الکلی و یا تأثیر نور بر روی چشم ها مثل مشاهده نور زیاد و یا نگاه کردن به تلویزیون یا مانیتور کامپیوتر می باشد.

اگر فردی فقط یک بار دچار تشنج شد، نمی توان با قاطعیت گفت که حتما او صرع دارد. برای مثال تب بالا در یک کودک می تواند باعث بروز یک تشنج تب دار شود. افرادی که در مدتی طولانی از مشروبات الکلی استفاده می کنند، ممکن است به علت زیاده روی و یا هنگام ترک دچار تشنج شوند. پایین افتادن قند خون در هنگام درمان افراد دیابتی نیز می تواند منجر به تشنج شود.

بیماری صرع: حملات پارسیل پیچیده و مرکب

این حملات واقعا مراحل بعدی حملات پارسیل ساده هستند و به همین خاطر از اصطلاح پیچیده و مرکب در توصیف آن استفاده می شود. در چنین مواردی قسمت بزرگتری از مغز درگیر این حملات می شود و به قسمت های دیگری از مغز انتشار می یابد، به طوری که بیمار دیگر از محیط اطرافش خبری نخواهد داشت (یعنی بیهوش می شود).

انتشار حملات می تواند بقدری سریع اتفاق بیفتند که بیمار حملات پارسیل ساده را تجربه نکند و یا اینکه آنقدر آهسته باشد که بیمار حملات پارسیل ساده را احساس کند. برای مثال احساس یک مزه ناخوشایند یا مشاهده نورهای درخشان از چند ثانیه تا چند دقیقه را قبل از بیهوش شدن داشته باشد.

در طی حملات پارسیل پیچیده و مرکب انجام حرکات عجیب یا نامناسب توسط فرد مبتلا به بیماری صرع کاملا شایع می باشد (این وضعیت را اصطلاحا اتوماتیسم یا حركات غیر ارادی می نامند). برای مثال بیمار ممکن است شروع به گشتن چیزی در لباس هایش کند و یا اینکه بی خودی شروع به جویدن نماید.

گاهی اوقات حركات بیماران در طی این حملات هماهنگ است و می تواند حتی نوعی از دویدن، رقصیدن، در آوردن لباس ها و یا گفتن حرف های بی ربط باشد. این حملات معمولا فقط چند دقیقه طول میکشند اما گاهی اوقات مدت زمان بیشتری به طول می انجامد. در طی چنین حملاتی بیمار اصلا از کارهایی که انجام می دهد آگاهی ندارد.

انواع حملات صرع:

تشنج های صرع به دو صورت رخ می دهند که شامل حملات کانونی و عمومی می باشد.

حملات کانونی: زمانی که حمله به صورت جزئی بر اثر فعالیت غیر نرمال یک قستمت از مغز به وجود بیاید آن را تشنج کانونی یا جزئی می گویند، این نوع از حمله ممکن است نشانه هایی شبیه دیگر بیماری های نورولوژیک مانند: میگرن، نارکولپسی و بیماری روانی داشته باشد. انواع حملات کانونی یا جزئی شامل دو زیر گروه می باشد:

حمله کانونی بدون از دست دادن هوشیاری: که به آن تشنج کانونی ساده نیز می گویند. این تشنج باعث کاهش آگاهی فرد نمی شود. این حمله ممکن است احساسات بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی فرد را تحت تاثیر قرار دهند و باعث حرکت غیر ارادی قسمتی از بدن مانند: بازو، دست و پا شود، همچنین فرد را با سرگیجه، مور مور شدن بدن و… مواجه کند.
حمله کانونی با سطح پایین هوشیاری: در گذشته به این نوع از حمله تشنج کانونی پیچیده نیز می گفتند که البته در برخی منابع با نام تشنج جزئی پیچیده از آن یاد شده است. این نوع از حمله باعث کاهش سطح آگاهی و هوشیاری فرد می شود. در نوع جزئی پیچیده ممکن است فرد به فضای اطراف یا آسمان خیره شود و به محرک های بیرونی هیچ پاسخی ندهد و حرکات تکراری مانند به هم خوردن دندان ها، لرزش دست و حرکات آن، جویدن و… را انجام دهد، بدون آنکه هیچگونه آگاهی نسبت به محیط بیرون داشته باشد یا حتی افرادی که بالای سر وی جمع شده اند را بشناسد یا پس از دفع حمله به یاد آورد.

حملات تشنجی (عمومی): این دسته از حملات به صورت عمومی می باشند، عمومی بدین معنا که کل مغز درگیر این حمله می باشد نه اینکه کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد، در واقع در بیماری صرع منظور از موضعی یا عمومی درگیری مناطق مختلف مغز است نه بدن. این گروه شامل شش نوع حمله عمومی می باشد.

تشنج اتونیک: این نوع تشنج را معمولا با نام تشنج افتادن می شناسند که در آن فرد کنترل ماهیچه هایش کم می شوند یا از دست می دهد که باعث می شود فرد بر روی زمین بیفتد.
تشنج غائب: به این نوع تشنج در گذشته پتی مال می گفتند که در مقابل گرند مال قرار می گرفت. این نوع حمله بیشتر در کودکان بروز می کند. نحوه ظهور این بیماری در کودک بدین صورت است که به نقطه ای از فضا خیره می شود و در مدت کوتاهی حدود چند ثانیه در بدن وی حرکات ظریفی مانند: لرزیدن لب، چشمک زدن و… رخ می دهد. این نوع به طور معمول حدود 8 تا 12 ثانیه به طول می انجامد و ممکن است اندک زمانی آگاهی فرد را کاهش دهد.
تشنج تونیک: این نوع حمله معمولا به صورت سفت شدن ماهیچه و عضلات ظاهر می شود. این اثر ممکن است در عضلات کمر باعث کمر درد شود و در مواقعی که در عضلات دست و پای فرد رخ می دهد ممکن است باعث زمین خوردن فرد شود.
تشنج تونیک کلنیک (Grand mal): این نوع تشنج در گذشته با نام گرند مال شناخته می شد و در مقابل پتی مال قرار داشت، بیشترین تظاهرات تشنج در این نوع وجود دارند که شامل: سفت شدن عضلات و ماهیچه های بدن، لرزش بدن، از دست دادن کنترل مثانه و جویدن زبان می باشد.
تشنج کلُنیک: این نوع از تشنج با حرکات تکراری و ریتمیک عضلات و ماهیچه ها همراه است، این تشنج معمولا بر عضلات و ماهیچه های صورت، گردن و بازو ها تاثیر می گذارد.
تشنج میوکلنیک: این نوع تشنج به صورت حرکت تند و تیز یا ناگهانی دست و پا ظاهر می شود.
حملات ژنرالیزه ثانویه :این حملات بر اثر انتشار به هر دو نیمکره مغز رخ می دهند. انتشار حملات می تواند آنقدر آهسته رخ دهد که بیمار متوجه شود که تا چند دقیقه دیگر احتمال وقوع تشنج وجود دارد و یا اینکه بقدری سریع رخ بدهد که بدون این که چیزی بفهمد دچار حمله و بیهوشی شود.

هشداری که قبل از تشنج و بیهوش شدن، بیمار متوجه آن می شود را اصطلاحا اورا می نامند. در حملات ژنرالیزه ثانویه اغلب بدن بیمار سفت می شود که اصطلاحا به آن مرحله تونیک گفته می شود و ممکن است یک فریاد هم بکشد.

بیمار سپس به روی زمین افتاده و ممکن است صورتش کبود شده و دست ها و پاهایش به طور ریتمیک و مرتب حرکات پرشی کند که به این وضعیت اصطلاحا مرحله کلونیک گفته می شود، در چنین مواقعی بیمار صدای خرخر کرده و ممکن است از دهانش کف بیرون بیاید. در طی حمله، بیمار ممکن است زبان خود را گاز بگیرد و یا اینکه ادرار کرده و خود را خیس کند.

حمله معمولا فقط چند دقیقه طول میکشد و بعد از آن بیمار اغلب گیج می باشد و ممکن است نداند که در کجا است و اغلب نیز بعد از حمله به خواب می رود. اثرات بعد از حمله به مدت چند دقیقه تا چند ساعت طول میکشد. این حمله که اصطلاحا به آن حمله صرع بزرگ یا گراندمال گفته می شد امروزه به اسم حمله تونیک – کلونیک معروف می باشد که بعضی اوقات به آن تشنج نیز گفته می شود.

حملات ژنرالیزه : حملات ژنرالیزه حملاتی هستند که در یک زمان و در هر دو نیمکره مغزی شروع می شوند. در چنین حملاتی هیچ هشدار قبلی وجود ندارد و بیمار سريعا هوشیاری خود را از دست می دهد. اغلب این حملات تونیک – کلونیک هستند اما می تواند فقط یک حمله، کلونیک (بدون مرحله سفت شدن بدن) باشد و یا اینکه فقط یک حمله تونیک (بدون مرحله تکان خوردن و لرزیدن بدن) باشد و بیمار مثل یک تخته چوب به زمین بیفتد.

هم چنین یک نوع نادر از حمله ها وجود دارد که بیمار فقط به زمین می افتد اما به سرعت بهبود می یابد، این نوع حملات را اصطلاحا آتونیک می نامند. هم چنین دو گروه دیگر حملات ژنرالیزه وجود دارند که عبارتند از: حملات آسانس و پرش های میوکلونیک.

حملات آبسانس: چنین حملاتی در گذشته به نام صرع کوچک یا پتی مال معروف بود. این حملات که معمولا در کودکان دیده می شود طوری است که فقط چند ثانیه شخص دچار گیجی می شود و می توان آن را با پرت شدن حواس یا عدم تمرکز اشتباه گرفت.

کودکانی که دچار صرع آبسانس هستند می توانند روزی صدها بار دچار چنین حملات چند ثانیه ای شوند و اغلب نه خود کودک و نه اطرافیانش متوجه اکثر چنین حملاتی نمی شوند، زیرا زمان آن ها بسیار کوتاه می باشد.

چنین کودکانی در هنگامی که در کلاس هستند و معلم به آن ها دیکته می گوید ممکن است دچار حمله شده و چند کلمه یا یک خط از دیکته را ننویسند. بنابراین اگر معلمین با چنین دیکته هایی مواجه شدند که کودک چند کلمه را جا انداخته است باید به وجود این بیماری در کودک مشکوک شوند و آن را به اطلاع والدین او برسانند.

حملات میوکلونیک : این نوع از حملات معمولا در بیمارانی که مبتلا به سایر انواع حملات هستند دیده می شود. این حملات باعث پرش های کوتاه یک دست و یا یک پا و یا تمام بدن می شود. در چنین مواردی بیمار ممکن است به طور ناگهانی یک فنجان چای را به زمین بزند و یا اینکه تمام بدن خود را به زمین پرت کند.

از این توضیحات می توان متوجه شد که انواع مختلفی از حملات وجود دارند. و شما احتمالا متوجه شده اید که بیماری های دیگری هم وجود دارند که می توانند با حملات صرعی اشتباه گرفته شوند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت وقوع هرگونه حمله اگر شامل موارد زیر بود باید فوری به پزشک مراجعه کرد:

حمله تشنجی بیشتر از 5 دقیقه به طول بیانجامد.
اگر پس از اتمام حمله صرع تنفس و یا آگاهی فرد به حالت سابق باز نگردد.
دومین حمله بلافاصله پس از اولین حمله رخ دهد.
اگر پس از حمله صرع تب بالایی دارید فوری به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که فردی که دچار حمله صرع شده حامله باشد باید فورا با اورژانس تماس بگیرید.
فرد مورد تشنج قرار گرفته دارای دیابت باشد.

زمینه های ایجاد صرع:

در مورد این بیماری هنوز اطلاعات دقیق و مشخصی از مکانسیم وقوع در دسترس نیست اما عواملی که بر ایجاد این بیماری تاثیر گذار هستند در دسته های زیر جای می گیرند:

عوامل ژنتیکی: بعضی از انواع صرع که بخشی از مغز درگیر می باشند می تواند دارای زمینه های ژنتیکی باشد. بعضی از مطالعاتی که اخیرا بر روی ژنتیک این بیماری انجام شده است نشان از این دارد که بعضی از انواع صرع با برخی از ژن ها و کمپلکس های ژنی ارتباط دارند به بیان بهتر برخی از ژن ها می توانند حساسیت فرد به محیط و حملات صرع را افزایش دهند. البته مطالعات دیگری نیز در این زمینه انجام شده است که نشان می دهد برای اکثر بیماران مبتلا به صرع ژنتیک نمی تواند به تنهایی ایفای نقش بروز بیماری کند.
آسیب های سر: این دسته شامل آسیب های ناشی از تصادف و ضربه به سر می باشد که می توانند دلیل بروز حمله صرع باشند.
شرایط مغز: در این گروه عواملی مربوط به تغییر شرایط مغز مانند به وجود آمدن تومور ها در مغز، سکته مغزی وجود دارند که البته سکته مغزی عموما در افراد بالاتر از 35 سال می تواند باعث حمله صرع شود.
بیماری های عفونی: این دسته شامل انواع بیماری های عفونی مانند: ایدز، مننژیت، آنسفالیت و… می باشد که ممکن است باعث ایجاد تشنج شوند.
آسیب های جنینی: قبل از تولد جنین بسیار به آسیب های مغزی حساس است که از دلایل این آسیب ها می توان به: عفونت در مادر، کمبود مواد مغذی و کارایی اکسیژن اشاره کرد که ممکن است به صورت صرع یا فلج مغزی در نوزاد بروز کنند.
بیماری های پیشرفت دهنده: این بیماری ها می توانند به بروز صرع کمک کنند، از این دست بیماری ها می توان به: نوروفیبروماتوسیس و اوتیسم اشاره کرد.

ریسک فاکتور های صرع:

برخی از عوامل می توانند باعث افزایش شانس ابتلا و آسیب پذیری نسبت به صرع شوند که می توان آنها را به دسته های زیر تقسیم کرد:

سن: معمولا بیماری صرع در افراد با سن بالا یا در کودکان بروز می کند البته این بدین معنا نیست که سنین دیگر نسبت به ابتلا به این بیماری ایمن هستند، بلکه این بیماری در تمام سنسن می تواند به وجود آید.
سابقه فامیلی: اگر در فامیل نزدیک شما فردی با سابقه این بیماری وجود دارد احتمال ابتلای شما نسبت به فردی که سابقه فامیلی ندارد بیشتر است.
ضربه به سر: طبق مطالب گفته شده در قسمت عوامل بروز صرع آسیب به سر می تواند شانس ابتلا به صرع را افزایش دهد، به منظور مقابله با این ریسک فاکتور می توان در هنگام رانندگی کمربند ایمنی را بست، هنگام موتور و دچرخه سواری از کلاه ایمنی استفاده کرد و از انجام فعالیت هایی که ممکن است به سر آسیب برساند خودداری کرد.
بیماری های عروقی: انواع این بیماری ها و سکته می توانند به مغز آسیب رسانده و باعث افزایش شانس ابتلا به صرع شوند. در این موارد فرد می تواند با کنترل شرایط و سبک زندگی احتمال ابتلا را کاهش دهد که شامل چند گام ساده می باشد: کاهش دادن و ترک سیگار، مصرف نکردن الکل، ورزش مداوم و رژیم غذایی سالم.
کم خونی: این عامل عموما در سنین بالا احتمال ابتلا به بیماری صرع را افزایش می دهد.

تداخلات صرع با زندگی فردی و اجتماعی:

صرع در بانوانی که باردار می باشند می تواند خطراتی برای مادر و جنین داشته باشد، داروهای ضد تشنج موجود در بازار نیز ممکن است برای مادر و جنین آسیب های دیگری به وجود بیارد. در بانوان باردار باید همواره تست های پزشکی زیر نظر پزشک انجام شود و داروهای تطبیق دهنده مصرف شود تا نوزاد در سلامتی کامل به دنیا بیاید.
احتمال افتادن بر زمین، شکستگی و آسیب به بدن در این بیماران بالاست.
خطر غرق شدگی در افرادی که دچار صرع می باشند نسبیت به سایر افراد جامعه 15 تا 19 برابر بیشتر است که بیشتر در هنگام شنا کردن و حمام کردن ممکن است به دنبال تشنج رخ دهد.
این بیماران در انواعی از صرع ممکن است سطح آگاهی خود را از دست دهند و هنگام رانندگی با خطر تصادف همواره مواجه باشند.
بیماران دچار صرع معمولا بیشتر از افراد عادی در زندگی دچار مشکلات عاطفی، افسردگی و اضطراب شوند از این رو باید بسیار مورد توجه خانواده قرار داشته باشند.
بیمارانی که دارای صرع وضعیتی می باشند به عبارتی پس از وقوع حمله صرع تا حمله بعدی هوشیاری کامل خود را به دست نمی آورند یا حمله آنها بیشتر از 5 دقیقه طول می کشد بیشتر در معرض نقص مغزی و مرگ می باشند.

نحوه تشخیص و درمان بیماری صرع

اگر بر اثر علتی نامعلوم هوشیاری تان را از دست داده اید و یا اگر شخصی شاهد بوده است که شما تشنج کرده اید باید برای بررسی این وضعیت به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر کودک شما دچار یک تشنج شده است، سریعا او را به پزشک برسانید.

اگر شما بتوانید جزئیات تشنج خود را از زبان کسی که شاهد بوده است به پزشک تان اطلاع دهید، در تشخیص درست بیماری کمک بسیار زیادی به پزشک خواهید کرد. پزشک ممکن است برای بررسی بیماری های زمینه ای احتمالی که باعث بروز تشنج شده است (مثل مننژیت یا یک تومور مغزی) اقدام به انجام آزمایش هایی نماید.

هم چنین برای بررسی فعالیت های الکتریکی غیر طبیعی مغزتان از شما نوارمغزی یا همان الکتروآنسفالوگرام گرفته شود. نوار مغزی می تواند به پزشک کمک کند که نوع صرع شما را تشخیص دهد زیرا انواع مختلف صرع دارای الگوهای خاص فعالیت های الکتریکی هستند.

پزشک ممکن است همچنین درخواست انجام سی تی اسکن یا ام آر آی از مغز کند تا احتمال وجود ناهنجاری های ساختمانی مغز که ممکن است باعث تشنج شده باشند را بررسی کند.

اگر فقط تاکنون یک تشنج رخ داده است ممکن است نیازی به درمان وجود نداشته باشد. با این حال مشکل زمینه ای آن باید درمان شود. برای مثال اگر فردی که دچار مرض قند (دیابت) می باشد و درمان اشتباهی باعث سقوط شدید قند خون و بعد تشنج شده است، نباید کاری کنند که قند خونش خیلی پایین بیفتد.

اگر شما دچار تشنج های مکرر شده اید، احتمالا نیاز به درمان با داروهای ضد تشنج خواهید داشت. معمولا در ابتدا پزشک مقادیر کمی دارو تجویز می کند، سپس به تدریج مقدار آن را بالا خواهد برد تا تشنج های شما کنترل شوند.

برای بررسی میزان داروی موجود در خونتان احتمالا پزشک به طور منظم برای شما آزمایش خون درخواست خواهد کرد. اگر شما به مدت ۲ یا ۳ سال هیچ تشنجی نداشته اید پزشک ممکن است اقدام به کم کردن و یا حتی قطع کردن داروهای تان کند که این مسئله بستگی به عواملی مثل نتایج نوار مغزی و سی تی اسکن از مغز دارد.

با این حال هرگونه تغییری در مقدار مصرف دارو باید تحت نظارت پزشک باشد. حدود ۵۰٪ افرادی که داروی شان را قطع میکنند در عرض دو سال، دوباره تشنج خواهند داشت. اگر داروها باعث کنترل تشنج ها نشوند و مشخص شود که قسمت کوچکی از بافت مغز باعث این تشنج ها می شود ممکن است این قسمت از مغز را با عمل جراحی بیرون آورند.

اگر شما مبتلا به صرع هستید باید از هر چیزی باعث شروع تشنج ها می شود مثل استرس و بی خوابی جلوگیری کنید. شما باید همیشه یک کارت شناسایی همراه داشته باشید که در آن آدرس و نوع بیماری تا نوشته شده باشد تا در صورت بروز تشنج در مکان های ناآشنا مورد استفاده قرار گیرد.

اگر شما شاهد آن هستید که فردی دچار تشنج های صرعی شده است باید خونسردی خود را حفظ کرده و او را به یک سمت بچرخانید تا آب دهانش وارد نای نشود و بدین طریق از خفگی او جلوگیری کنید. هم چنین باید اطراف او خالی باشد تا با حرکاتی که انجام می دهد به خودش آسیبی نرساند.

اگر این تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید وظیفه شماست که فورا اورژانس را خبر کنید. از هر سه نفری که دچار فقط یک تشنج می شوند یک نفرشان دوباره در عرض دو سال آینده دچار تشنج دیگری خواهد شد. با این حال عاقبت اکثر افرادی که به صرع مبتلا هستند خوب بوده و بیش از ۷۰٪ آن ها در طی ۱۰ سال بعد از تشنج شان، هیچ گونه مشکلی نخواهند داشت.

بیماری صرع در زمان حاملگی

در حین حاملگی اندازه گیری دقیق سطح خون، داروها و تعداد حملاتی که ایجاد می شود، برای مطمئن شدن از سلامت نوزاد و مادر ضروری می باشد. بیماران مبتلا به صرع معمولا کمتر بچه دار می شوند. این امر به طور عمده به علت فشارهای اجتماعی است که بر آن ها وارد می شود، گرچه خود بیماری صرع و درمان دارویی آن نیز می تواند گاهی اوقات بر روی بارداری فرد تأثیر گذارد.

به علاوه بعضی از داروهای ضد صرع ممکن است دارای اثرات کاهش دهنده میل جنسی باشند. داروهای ضد صرع می توانند اثر قرص های ضد بارداری را نیز کاهش دهند، بنابراین برای اینکه این قرص ها بتوانند به خوبی اثر خود را نشان دهند باید از انواع قوی تر آن (با دوز بالا) استفاده شود.

برای آشنایی با شیوه های درمانی بیماری صرع و تشنج به مقالات زیر مراجعه نمایید

درمان صرع و تشنج و غش (پارت اول)

درمان تشنج، صرع و غش (پارت دوم)

منابع:

Gorji A, Straub H, Speckmann EJ. Epilepsy surgery: perioperative investigations of intractable epilepsy. Anat Embryol. 2005; 210(5-6):525-37

https://www.epilepsy.com/learn/about-epilepsy-basics/what-epilepsy

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/epilepsy/symptoms-causes/syc-20350093

Weiergraeber M, Stephani U, Koehling R. Voltage-gated calcium channels in the etiopathogenesis and treatment of absence epilepsy. Brain Res Rev. 2010; 62(2):245- 71.

Yalcin O. Genes and molecular mechanisms involved in the epileptogenesis of idiopathic absence epilepsies. SeizureEur J Epilep. 2012;21(2):79-86

Engel Jr J. Surgery for seizures. N Engl J Med. 1996; 334(10): 647-53.