بیماری ها و انگل های گیاهان آپارتمانی

برای گیاهان تزیینی نیز خطر بیماری ها و انگل های گیاهان وجود دارد که ریشه آن ها گاه فیزیولوژیک و گاه انگلی است ولی معمولا خطری جدی برای آن ها محسوب نمی شود.

بیماری ها و انگل های گیاهان

برای پیشگیری از این گونه بیماری‌ها شایسته است کلیه دستورات بهداشتی مربوط به اعمال گیاهی چون تنفس، عمل کلروفیلی، تعریق، تغذیه متعادل و غیره رعایت گردد و از سوی دیگر از اشاعه عوامل بیماری توسط نهال های مریض جلوگیری شود.

گاهی اوقات بر روی برگ ها لکه های خشک و نسبتا پهنی دیده می شود که عامل آن ها بیماری نیست بلکه حاصل سوختگی برگ ها به هنگام قرار گرفتن در پشت پنجره های آفتاب گیر در تابستان یا کمبود آب و یا افراط در استفاده از کود شیمیایی است.

خشک شدن اطراف برگ های پیر «منسترا» و یا ریزش برگ های پایین «فیکوس»ها امری طبیعی است.

اگر چه این دو گیاه دارای برگ های پژمرده شده و می افتد، در چنین مواردی جستجوی عوامل انگلی کاری بیهوده است.

اما در عین حال رعایت پاره ای از مراقبت ها در برابر بیماری ها و انگل های گیاهان مانند: آب دادن به گیاه، شستشوی برگ ها، تغییر گلدان آن در وقت مناسب، گزینش جایی کاملا روشن ولی به دور از تابش مستقیم خورشید برای آن و بالاخره تدارک محیطی نه چندان خشک پیر شدن گیاه را به تاخیر انداخته و برگ هایش را مدت ها سرزنده نگه می دارد.

در مورد «مسترها» می توان حتی حاشیه خشک شده برگ ها را با قیچی چید.

بیماری های جدی گیاهی و باکتری های خطرناکی که درباره گیاهان گلدار هوای آزاد خیلی متداول است کمتر به سراغ گیاهان زینتی آپارتمانی می آید. ولی گیاهان دارای الیاف گوشتی دچار نوعی فساد ریشه می‌شود که علت آن افراط در آب دادن به گیاهان به ویژه در زمستان ها است.

بیماری دیگری که به صورت گرد سیاه رنگی شبیه به «سن» ظاهر می شود. موسوم به «دودزدگی» است. این بیماری که لکه هایی را بر روی اندام های سبز گیاه موجب می شود به علت قارچی است که بر روی سطح برگ ها و ساقه ها زندگی می نماید و از ماده شیرینی که با خود گیاه در اثر تابش شدید خورشید می تراود و یا در اثر وجود حشراتی مانند cochenilles ها و pucerons ها به وجود آمده است تغذیه می نماید.

این بیماری به خودی خود خطری ندارد اما موجب ضعف فعالیت کلروفیلی شده و گیاه را کثیف و نازیبا می سازد.

باید دانست که انگل های حیوانی به مراتب متداول‌ تر و  خطرناک‌ تر از امراض گیاهی است و با این گونه انگل ها از جمله pucerons ها و Cochenilles ها تارعنکبوت های قرمز و گاهی نیز aleurodes ها باید جدا مبارزه کرد.

«پسرن» حشره بسیار ریزی است که بدنش نرم و برگ های سبز و خاکستری و سیاه دیده می شود. این حشره در نوک جوانه گیاهان و برگ های تازه آن ها لانه کرده و شیره نباتی گیاه را می مکد و آن را در اثر نیش های خود بدقواره و نازیبا می سازد.

این حشره که بسیار پرزاد و ولد بوده و به سرعت افزایش می یابد مانع رشد و رویش گیاه می شود و شیره‌ای را پس می دهد که بر روی آن دوده‌ها گسترش می یابد.

در طبیعت بسیاری از حشرات از تغذیه «پوسرن»ها زندگی می کنند اما در آپارتمان ها نمی توان روی آن ها حساب کرد بلکه باید از راه داروهای ضد انگل که بر اساس ترکیبات فسفری چه همراه و چه بدون روغن ساخته شده است به دفع آن ها پرداخت. زیرا اثرات این گونه فراورده های دارویی با دوام‌ تر از داروهای مالیدنی می باشد.

«گشنیل» که حشره ای نظیر « پوسرن» است شامل دو نوع می باشد: یکی از این دو به شکل سپرهای پهن است که لاکی قهوه ای رنگ یا خاکستری دارد و معمولا خود را به پلنت برگ می چسباند به طوری که رگ برگ ها و ساقه گیاه قرار می گیرد.

اما نوع دوم پوشیده از نوعی موهای نرم ، سفید رنگ است که در زیر آن ها کاملا پنهان می نماید.

این حشره بیشتر بر روی ساقه‌ها و دمبرگ ها و پشت برگ ها، مشاهده می شود. چنان که اگر برگ گیاه غلافی شکل باشد، حشره در محل اتصال برگ به ساقه لانه کرده و به این ترتیب از بین بردنش ناممکن می گردد.

زیرا در جایی پناه گرفته است که دسترسی به آن بسیار مشکل و در عوض حمله به اندام های سالم از آنجا بسیار آسان است.

این حشره نیز مانند «پوسرن» ساقه ها و برگ ها را می مکد و از بین می برد از این حشره ماده شیرین به فراوانی ترشح می شود که منشا «دودزدگی» است.

تا زمانی که تعداد این حشرات زیاد نشده است می توان آن ها را به وسیله یک آستری مرطوب و یا حتی انواع سپر مانند آن را به وسیله ناخن جدا نموده و از بین برد، در غیر این صورت مداوایی با مواد نفتی، به خصوص در موقع تولد نوزاد آن یعنی در تیرماه برای غالب گیاهان ضرروی است.

این حشره که زاد و ولد بسیار سریعی دارد گاه به قدری فراوان می شود که قشرهای ضخیمی را در زیر برگ ها تشکیل می دهد که نظیر آن را بر روی خرزهره‌ها به خوبی می توان دید.

در این گونه موارد روش مداوای پیش گفته اثری ندارد و متاسفانه باید مقدار زیادی از شاخ و برگ های آلوده را کوتاه نمود و بعضی از شاخه ها را به وسیله اشعه از بین برد.

اگر چه جوانه های سالم نیز کم کم بدان مبتلا می شود اما با پاشیدن داروهای نفتی می توان بالاخره گیاه را از شر این انگل ها راحت ساخت.

عنکبوت قرمز به کرم های ریزی گفته می‌ شود که به رنگ قرمز یا زرد مشاهده می گردد و به قدری ریز است که به زحمت می توان با چشم غیر مسلح آن ها را دید. این کرم ها را به هنگامی که هوا گرم و خشک باشد به فراوانی می توان در پشت برگ ها مشاهده نمود.

در اثر نیش های بیشمار آن ها لکه های کوچکی بر روی برگ ها ظاهر می شود که موجب پژمردگی و قهوه ای شدن آن ها می گردد.

ایجاد رطوبت بسیار زیاد از زاد و ولد این کرم های ریز جلوگیری مینماید و راه دیگر مبارزه با آن ها سمپاشی با ترکیبات فسفر یا داروهایی مانند teradifon یا dicofol می باشد.

ضمنا aleurodes یا مگس های سفید حشرات بسیار ریزی هستند که به ندرت در آپارتمان ها دیده می شود راه مبارزه با آن ها سمپاشی با همان داروهایی است که در مورد « پوسرن»ها بیان گردید.

مشاهده مورچه بر روی گیاهان نشانه وجود مخفیانه « پوسرن» و «گشنیل» در آنجا است. مورچه به خودی خود ضرری ندارد ولی وجود آن برای استفاده از شیره‌ای است که انگل های یاد شده ایجاد می کنند.