روش تصحیح بیش از حد برای تربیت کودک

15 آذر 1397

1,597 بازدید

چگونه از تصحيح بیش از حد استفاده کنیم?

روش تصحیح بیش از حد برای تربیت کودک ، مجموعه ای از راه حل هایی است که یک روانپزشک برای پایان دادن به رفتارهای ناخواسته پایدار طراحی کرده است. در این روش، از پی آمدهای طبیعی برای شکستن عادات ناپسند و آموزش رفتارهای مناسب به طور همزمان استفاده می شود. تصحيح بیش از حد روش بسیار مؤثری به جای تنبیه بدنی، فریاد زدن و سرزنش کردن کودک یا انواع دیگر تنبیه برای تغییر رفتارهای ناشایست، محسوب می شود. این روش برای رفتارهای آزار دهنده شایع و عادت عصبی جدی تر یا حتی رفتارهای ناهنجار بسیار مؤثر است.

براساس این روش، از کودک می خواهید رفتار ناشایست خود را اصلاح کند و در انجام این تکلیف بکوشد. تأکید و اصرار بر جبران رفتار نابهنجار مانند یک پادزهر عمل می کند، به طوری که کودک دیگر نمی خواهد آن رفتار ناپسند را مرتکب شود. در این هنگام باید مقاومت، گریه و بداخلاقی کودک را تا به آخر نادیده گرفت. البته این روش ممکن است برایتان آسان نباشد، ولی ضروری است.

به این مثال توجه کنید: کودک شما روی دیوار نقاشی می کشد. به او بگویید: «دیوار کثیف شده است و یک نفر باید آن را تمیز کند تا دوباره قشنگ شود.» لوازم نظافت را در اختیار کودک قرار دهید و بر تمیز کردن دیوار نظارت کنید. سپس توضیح دهید که حالا لکه تمیز شده، روشن تر از سایر نقاط دیوار است، پس بقیه نقاط دیوار نیز باید تمیز شود (حتما برای درخواست دوم، دلیل بیاورید).

اگر کودک از دستورات شما سرپیچی کرد. با آرامش اما خیلی قاطع به او بگویید که احساسش را درک می کنید و می دانید که او به اندازه کافی در این کار مهارت ندارد. و سپس به او نشان دهید که چگونه کار را انجام دهد. دست کودک را بگیرید و کمکش کنید؛ حتی اگر مقاومت کرد یا شکایت داشت؛ سرانجام وقتی تمام دیوار تمیز شد، از او بخواهید که محل دقیق نقاشی را به شما نشان دهد. اگر دوباره روی دیوار چیزی نوشت تمام مراحل قبل را تکرار کنید. «وای. نه؟ دیوار دوباره کثیف شد. تو باید باز هم دیواررو تمیز کنی! بعدش که تموم کردی، می تونی دوباره جای نقاشی رو به من نشون بدی».

در بیشتر موارد، این راه حتی برای ناسازگارترین کودکان نیز مؤثر است (هم برای کودکان کوچک و هم نسبتا بزرگ).

تصحيح بیش از حد گاهی در مورد رفتارهایی که فکر والدین را به شدت به خود مشغول کرده است، اعجاز می کند. کتی دختر چهارساله بازیگوشی است که عاشق بازی کردن با کلید و پریز برق و کلا وسایل برقی است. گاهی پیش آمده که پدر و مادرش در نیمه های شب به خاطر روشن بودن چراغهای خانه از خواب بیدار شده اند و یا گاهی در وسط ظهر متوجه شده اند که فریزر خاموش است. طبعا آنها کتی را تنبیه کرده اند؛ اما هیچ روشی در درازمدت موثر واقع نشده است.

پیشنهاد ما این است که تکرار همین رفتار می تواند به آن خاتمه دهد. وقتی کتی یک کلید را روشن می کند، یا یک وسیله برقی را از پریز می کشد، مادر مجبورش می کند تا تمام پریزها و کلیدهای خانه را کنترل کند، و این کار را چندین بار انجام دهد. پس از چهاربار، کتی از این بازی خسته می شود. اما مادرش می گوید «یک بار دیگه! من هنوز راجع به کلیدهای اتاق نشیمن مطمئن نیستم». پس از سه دور دیگر به کتی گفته می شود که برای امروز کافی است. پس از چند روز، تعداد این کنترل ها تا آنجایی افزایش می یابد که او علاقه اش را در مورد پریزها و کلیدها از دست می دهد.

این روش موثر بارها در مقالات مربوط به تربیت کودک پیشنهاد شده است. حالا روش استفاده از آن را فرا می گیرید:

روش تصحیح بیش از حد برای تربیت کودک

1. کودک را وادار کنید تا اشتباه خود را جبران کند.

برای نمونه دیوار را تمیز کند، لباس ها را از روی زمین جمع کند، به خاطرگاز گرفتن عذرخواهی کند.

2. کودک را مجبور کنید تا روی رفتارهای مثبت تمرین کند.

ما برای نمونه اگر صدایش می کنید، ولی او از توی حیاط جواب می دهد کنید مدتی در حیاط بماند و بعد وقتی دوباره صدایش کردید و او وارد اتاق شده اند بخواهید برای جبران اشتباهش ده بار این کار را تکرار کند. از این روش می توان موقعیت های مختلف استفاده کنید.

3. جلسات تمرین را زیر نظر بگیرید.

این کار ممکن است کمی زمان برد، اما به نتیجه اش می ارزد.

4. در صورت لزوم از هدایت دستی استفاده کنید.

اگر کودک در برابر این تمرین ها مقاومت می کند، با دست هدایتش کنید تا ای صحیح را انجام دهد. اگر اسباب بازی ها را جمع نمی کند، دستهایش را بگیرید و مانند آدم ماشینی هدایتش کنید تا اسباب بازی ها را جمع آوری کند و در جای درست بگذارد. گریه، بداخلاقی با مقاومت او را نادیده بگیرید. خونسرد باشید. تا وقتی که کار انجام شود یا کودک خودش شروع به انجام آن کند، قاطع باشید.

5.حرف شنوی کودک را بستایید و آن را تقویت کنید.

در صورتی که کودک رفتار شایسته ای در پیش گرفت، اجازه دهید از رضایت شما آگاه شود. با دست و دلبازی او را تحسین کنید و به خاطر پیشرفتش یک پاداش کوچک به او بدهید.