جمع آوری زهر زنبور عسل

در سال ۱۹۳۰ جمع آوری زهر زنبور عسل یک کار مشکل و خسته کننده بود. در همان سال کمپانی مکی هنریش شروع به جمع آوری زهر برای استفاده در تولیداتش نمود.

برای این منظور در طول روز خانم ها با پوشیدن لباس های محافظ در زنبورستان و در کنار کندوها می ایستادند و با یک پنس بلند زنبورها را می گرفتند و آنها را وادار به نیش زدن به کاغذهای جاذب آماده می کردند.

سپس زهر زنبور را از کاغذهای جاذب خارج و در ترکیبات استاندارد بکار می بردند. برای تولید زهر به میزان زیاد و کیفیت بالا نیاز به تکنیک جمع آوری پیشرفته تر بود. در اوایل سال ۱۹۵۰ یک شیوه جدید معرفی و توسعه پیدا کرد.

این تکنیک، جمع آوری میزان زیاد و با کیفیت زهر زنبور عسل را امکان پذیر می ساخت. روش های زیادی برای جمع آوری زهر زنبور عسل ابداع و توسعه پیدا کرد که هنوز هم بکار می روند یکی از ساده ترین این روش ها گرفتن یک زنبور با دو انگشت شصت و اشاره و یا یک پنس و وادار کردن آن به نیش زدن روی یک صفحه شیشه ای است. زهر خشک شده زنبور را می توان از روی شیشه تراشید و در آب دو بار استریل شده یا محلول ایزوتونیک سالین حل نموده با این وجود این شیوه زمان بر و خسته کننده است.

اولین روش جمع آوری زهر زنبور عسل در مقیاس زیاد توسط مارکو ویک و مولنار از جک اسلواکی در سال ۱۹۵۴ اجرا شد. آنها از شوک الکتریکی برای نیش زدن زنبورها استفاده می کردند. قاب جمع آوری شامل یک رشته سیم و یک غشا لاستیکی در زیر آن بود. زنبورها توسط شوک الکتریکی تحریک می شدند و به داخل غشا نیش می زدند.

تیغه نیش ها در موقع تلاش زنبورها برای خروج نیش شان در غشا باقی می ماند زنبورها بعد از دست دادن نیش هایشان از بین می رفتند. این فرایند نیاز به برداشتن نیش ها از صفحه لاستیکی نیز داشت. به علت از بین رفتن زنبورها این روش جمع آوری اقتصادی نبود.

در حال حاضر تکنولوژی جمع آوری زهر زنبور عسل همچنان بر اساس روش ایجاد شوک الکتریکی است که بطوری گسترده در کشورهای اروپایی و شمال آمریکا بکار می رود. با این تفاوت که در این روش زنبورها بر روی یک صفحه شیشه ای بجای غشای لاستیکی نیش می زنند علاوه بر اینکه نیش شان را نیز از دست نمی دهند.

قاب های جمع آوری کننده زهر زنبور در جلوی کندو و در مجاورت دریچه ورودی روی زمین قرار می گیرند. پالس های الکتریکی از یک تبدیل کننده و مقسم به سیم ها منتقل می شوند. در این شیوه جمع آوری زهر زنبور عسل، زنبورهایی که قصد ورود به تو را دارند با سیم ها تماس پیدا کرده و شوک الکتریکی دریافت می کنند و و بر روی صفحه شیشه ای نیش می زنند.

مواد معطر تبخیر شده از زهر زنبورعسل باعث نظر و تحریک دیگر زنبورها به نیش زدن می شود. بر اساس تعداد کلنی موجود در زنبورستان جمع آوری زهر از ۱۰ تا ۴۰ کلنی در آن واحد امکان پذیر است. مدت جمع آوری زهر از ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.

زهر زنبور جمع آوری شده بر روی صفحه شیشه ای ، خشک شده و سپس تراشیده و در مکانی خشک و خنک ذخیره می شود. سپس در جمع آوری زهر زنبور عسل ، برای استحصال زهر خالص از روی شیشه آن را با مواد گوناگون می پوشانند این شیوه جمع آوری زهر زنبور عسل اثر مضری بر طول عمر کلنی ها نداشته و در فعالیت های طبیعی روزانه آنها نیز مانعی ایجاد نمی کند.

بر اساس مطالب یک مجله زنبورداری در چک اسلواکی سابق تقریبا نیمی از ۲۴ تا ۲۵ کیلوگرم نیش های جمع آوری شده سالیانه از کشور کاناداست.

در سال ۱۹۸۴ از مجموع ۵۹۹ نفری که در طرح جمع آوری زهر زنبور عسل مشارکت کرده بودند فقط ۱۲۸ نفر آنها زنبوردار بودند.

زهر خالص و خشک زنبور عسل در مقیاس های کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات مجزا شده زهر شامل ملیتین، آپامین، هیستامین هیالورونیداز و… توسط کمپانی های شیمیایی و آزمایشگاه های تحقیقاتی استفاده می شود.

تعدادی از کارخانه های داروسازی زهر خشک زنبور عسل را در کرم ها، پمادها، ضمادها و آمپول های خود مورد استفاده قرار می دهد. همچنین محلول های تزریقی استریل برای حساسیت زدایی افراد را از زهر تهیه می کنند.