کبالت (Cobalt)

کاربر ۱۹کاربر ۱۹
1,745 بازدید
کبالت

کبالت از عناصری است که مقدار بسیار جزئی آن در انجام فعالیت های حیاتی بعضی از اعضا بدن ضرورت دارد. وجود آن در بدن می تواند باعث سرعت انجام واکنش های لازم برای جذب و مصرف فیزیولوژیکی بعضی ترکیبات گردد مانند آن که فراورده های آهن دار، مشروط بر آن که عنصر کبالت همراه داشته باشند، می توانند در تامین آهن و درمان کم خونی موثر واقع شوند. ویتامین B۱۲ یعنی سیانوکوبالامین، به فرمول C۶۳ H۸۸ Co N۱۴ O۱۴ P ، ویتامینی کبالت دار است و از نظر فوق می تواند مورد استفاده قرار گیرد یعنی در کم خونی ها به کار رود.

کبالت در اعضا مختلف بدن یافت می شود ولی تراکم آن بیشتر در کبد، کلیه و استخوان هاست. اثر باز کننده مجاری عروق دارد. زیاد بود مقدار آن در بدن، ممکن است باعث زیاد شدن بی رویه گلبول های قرمز خون شود (Polycythemia) که بی ارتباط با ویتامین B۱۲ است. برای کبالت در بعضی کتب علمی، اثر نسبتا مخدر نیز ذکر شده است. دفع آن از راه صفرا صورت می گیرد. کبالت همراه با آهن و مس، در تشکیل هموگلبین نقشی دارد. کبالت در اعضا مختلف گیاهان گل دار و بی گل پراکنده است.

نشانه شیمیایی کبالت Co و وزن اتمی آن ۵۸.۹ است. به طور گسترده در طبیعت وجود دارد. تراکم آن در قشر زمین ۰.۰۰۱ – ۰.۰۰۲ درصد است. به اشکال كبالتيت، لينئیت، اسمالتیت و اریتریت دیده می شود. فقط به دلیل این که از اجزا تشکیل دهنده ویتامین ب ۱۲ است، به عنوان ماده معدنی کمیاب ضروری محسوب می شود.

Co نشانه شیمیایی کبالت

نشخوار کنندگان فقط كبالت را برای ریز سازواره هایی که در روده آن ها می توانند این عنصر معدنی را به ویتامین ب ۱۲ تبدیل کنند، نیاز دارند. سایر حیوانات و انسان نمی توانند این عمل را انجام دهند و منبع غذایی ویتامین است و برای حفظ سلامتی ضروری است.

فقط ریز سازواره ها قادر به ساخت ویتامین ب ۱۲ هستند. مقدار کل آن در بدن به طور متوسط ۱.۱ میلی گرم است. ۴۳ درصد این میزان در بافت های عضلانی نگه داری می شود، ۱۴ درصد در استخوان ها و بقیه بیشتر در بافت های دیگر به خصوص کبد و کلیه ها وجود دارند. میزان آن در خون طیف وسیعی دارد و از ۰.۰۰۷ – ۰.۰۳۶ میکرو گرم کبالت در هر ۱۰۰ میلی لیتر خون، در یک مطالعه و از ۰.۱۷ – ۱.۵ میکرو گرم در ۱۰۰ میلی لیتر خون در مطالعه دیگر بوده است.

گویچه های قرمز خون در مقایسه با پلاسما حاوی مقدار عمده كبالت خون هستند. میزان ورود آن از طریق غذا به بدن به میزان این عنصر در خاک و میزان آن در گیاهان و حیواناتی که از آن خاک بهره مند می شوند، بستگی دارد. رژیم غذایی کودکان در ایالات متحده حاوی ۰.۲۵ – ۶۹ میلی گرم کبالت به ازای هر کیلو گرم غذا است. در رژیم غذایی بزرگسالان، میزان کبالت موجود بین ۰.۳۰ – ۱.۷۷ میلی گرم در روز است.

اسکالوپ منبع اصلی کبالت

میزان بسیار کمی از آن در رژیم غذایی ژاپنی ها وجود دارد به طوری که به بدن آن ها فقط ۰.۰۱ میلی گرم کبالت در روز وارد می شود. منابع سازمان بهداشت جهانی، حداقل دریافت یک میکرو گرم کبالت را در روز توصیه کرده اند. منابع غنی کبالت شامل سبزی های تازه، سبز و برگ دار و بعضی ماهی هاست. منابع فقير آن شامل غلات و لبنیات است. منابع اصلی آن به میکرو گرم در هر ۱۰۰ گرم عبارت اند از: سبزی ها ۲۰ – ۶۰، صدف اسکالوپ ۲۲۵، ماهی کد ۱۲۰، جگر ۱۵، قلوه ۲۵، ماهیچه ۱۲، لبنیات ۱.۳.

مقداری از کبالت موجود در گوشت، ماهی و لبنیات در ویتامین ب ۱۲ آن هاست و بقیه این عنصر به اشکال مختلف وجود دارد. از این عنصر هم چنین برای کاهش پرفشاری خون استفاده شده است، به دلیل این که باعث اتساع عروق خونی می شود. البته بدین منظور مقادیر ۵۰ میلی گرم کلرید کبالت خوراکی روزانه به مدت بیش از ۶۵ روز لازم است. در حیوانات مقدار زیاد كبالت (۴ – ۱۰ میلی گرم کبالت به ازای یک کیلوگرم وزن بدن) می تواند باعث کم خونی، بی اشتهایی و کاهش وزن شود.

نقش کبالت در بدن تنها به دلیل وجود آن در ویتامین ب ۱۲ است. بسیاری از فعالیت های ویتامینی به واسطه مولکول کبالت صورت می گیرد که شامل ساخت DNA، تولید گویچه های قرمز، ساخت متیونین، ساخت کولین، ساخت کراتنین است. سایر اعمال آن شامل حفظ میلین (غلاف چربی که اعصاب را می پوشاند) و سم زدایی سیانید است که در اثر غذا و سیگار ایجاد شده است. عوارضی از کمبود كبالت معدنی گزارش نشده است، اما کمبود ویتامین ب ۱۲ باعث کم خونی وخیم می شود.

درمان کم خونی با تجویز کبالت

این کم خونی با تجویز کبالت درمان نمی شود و فقط با تزریق ویتامین بهبود می یابد. درمان با کبالت در گذشته به منظور تحریک مغز استخوان برای تولید بیشتر گویچه های قرمز و سفید به کار می رفت، اما شواهد تایید کننده برای چنین نقشی، وجود ندارد. اشکال درمانی آن شامل کربنات کبالتوس، کلرید کبالتوس و بنترات كبالتوس است که معمولا به غذای حیوانات اضافه می شود. مواد غذایی افزودنی کبالت دار به طور طولانی مورد استفاده قرار نگرفته اند.

بسیار بعید است که اثرات سمی کبالت مربوط به ورود آن از طریق رژیم غذایی طبیعی باشد. در یک بررسی هنگامی که از آن به میزان ۲۹.۵ میلی گرم در روز برای درمان استفاده شد، عوارض سمی آن شامل کوچک شدن غده تیروئید و نارسایی قلب بود. مقادیر بیش از ۷.۷ میلی گرم در روز در افرادی که میزان زیادی آبجو می خورند باعث بروز بیماری قلبی و مرگ می شود.

این اعتماد وجود دارد که میزان زیاد پروتئین در رژیم غذایی، اثر محافظت کننده در مقابل مسمومیت با کبالت دارد. سایر اثرات آدمی کبالت که در حیوانات و انسان مورد توجه قرار گرفته شامل تولید بیش از حد گویچه قرمز (پلی سیتمی ورا) است.

دسته بندی عناصر و املاح معدنی
اشتراک گذاری

نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سبد خرید

سبد خرید شما خالی است.

ورود به سایت