خواص داروئی ارگوت

ارگوت

نام‌های دیگر: ارجوت – ارگوت چاودار- ارجوت چاودار.

 مشخصات ارگوت

قارچ Claviceps است که دردوران گل کردن به گیاه چاودار حمله کرده و تمامی تخمدان چاودار را فرا می‌گیرد، به تدریج رشد می‌کند و پس از رسیدن، به صورت یک جسم دراز استوانه‌ای شکل خمیده‌ای به طول یک تا سه سانتی‌متر و قطر حدود چند میلی‌متر در می‌آید که رنگ خارج آن ارغوانی تیره‌ی مایل به سیاه و رنگ قسمت داخل آن سفید می‌باشد و طعم آن گس و تهوع‌آور است.

این جسم که ارگوت یا ارجوت نامیده می‌شود، محلی برای حفاظت قارچ بوده و در زمستان تقریبا بدون رشد و در حال زندگی خفیف به سر می‌برد، در بهار سال بعد جوانه زده ورشته‌های ضخیمی از آن بیرون می‌آید که در انتهای آن‌ها تعداد زیادی دانه‌های کروی شکل قرمز رنگ گوشتی قرار گرفته و در حفره‌های اطراف این دانه‌های کروی شکل اسپرهای کوچک قارچ و دانه‌های انگل در دوران گل کردن چاودار تولید می‌شود، این اسپرها قادرند که گل‌های جدید را آلوده کرده، تخمدان آن‌ها را فرا گرفته و مجددا سیکل تولید مثل قارچ را برای سال بعدی کامل کنند.

ترکیب شیمیایی: قند مانیت – مواد نشاسته‌ای – شبه چربی‌ها – اسیدهای آمینه – بازهای کواترنری آمونیم – املاح فسفات – تعدادی استرول – تعدادی آمین – شش جفت آلكالوئید ایزومری مانند؛

1- ارگوتامین و ارگوتامی‌نین. ۲- ارگومترین و ارگومتری‌نین. ۳- ارگوزین و ارگوزینین. ۴- ارگوکورنین و ارگوکورنی‌نین. ۵- ارگوکریستین و ارگوکریستی‌نین. ۶ -ارگوبازین و ارگوبازی‌نین و آلكائیدهایی نظیر ارگوتی‌نین، ارگوتوکسین، ارگومونامین، سانسی بامین، ارگوکلاوین و ارگوسترین و دو استرول به نام‌های ارگوسترول و فونجيس ترول – سه نوع ماده‌ی رنگی به نام اسکله‌ریترین، ارگوکریزین وارگوفلاوین – اسید سکالونیک.

خواص درمانی ارگوت

این دارو سمی است و مقدار و طریقه‌ی مصرف آن حتما باید زیر نظر متخصص انجام شود.

1. دو گرم از گرد ارگوت چاودار را در ۳۰ تا ۴۰ گرم شربت قند یا آب انگور مخلوط کنید و به فاصله‌ی هر پانزده دقیقه در دو نوبت بنوشید. موجب فشار به رحم و تسهیل و تسریع در زایمان می‌شود. توجه کنید که این دارو باید وقتی مصرف شود که دهانه‌ی رحم کاملا باز شده و وضع جنین کاملا طبیعی باشد، در غیر این صورت یعنی اگر دهانه‌ی رحم کاملا باز نشده باشد، خوردن این دارو خطرناک بوده و ممکن است موجب مرگ جنین و مادر هر دو شود.
2. یک تا چهار گرم از گرد ارگوت چاودار را با شربتی مخلوط کرده و پس از وضع حمل هر ۱۵ دقیقه یک قاشق سوپ‌خوری بخورید. خون‌ریزی شدید را قطع می‌کند و اگر خون‌ریزی نباشد باعث می‌شود که خون‌ریزی شروع نشود.

تذکر

مصرف طولانی و زیادتر از حد مجاز ارگوت ابتدا یک حالت مستی و سرخوشی بدون خماری ایجاد می‌کند و پس از مدتی احساس تکان و ناراحتی در انگشتان دست و پا ایجاد می‌شود، به تدریج این حرکت به سایر اعضا منتقل شده و موجب سفت شدن انگشتان و مفاصل می‌گردد، به طوری که انگشتان، روی دست خم می‌شوند و نمی توان آن‌ها را به راحتی باز کرد، این حالت سفتی در مفاصل آرنج و سایر مفاصل نیز ایجاد می‌شود.

مثلا دست‌ها روی سینه خم شده و نمی‌توان آن‌ها را راست کرد و انگشتان پا به طرف کف پا برمی‌گردد و به تدریج سایر مفاصل بدن و عضلات سینه و شکم را نیز فرامی‌گیرد. تنفس کم کم مشکل می‌شود و در عضلات گلو حمله‌های تشنجی عارض می‌گردد، کم کم نبض مختل شده و در هاضمه اشکال و اختلال ایجاد می‌کند، به انگشتان حالت بی‌حسی دست می‌دهد و به تدریج این بی‌حسی در سایر نقاط بدن نیز ظاهر می‌شود و کم کم قانقاریای موضعی ایجاد می‌گردد و سایر حواس نیز مختل گشته، کوری حاد، فقدان حسن شامه، کاهش شنوایی و گاهی حالت فلج نیمه‌ی بدن ایجاد می‌شود.