در جامعه ما همه برای تحصیلات، اهمیت بسیاری قایلند و دوست دارند فرزندشان در مدرسه، خیلی خوب و درس خوان باشد؛ ولی گاهی وضعیت تحصیل کودک، بر وفق مراد پیش نمی رود و مسایلی به وجود می آید که باید به حل و رفع آنها پرداخت.در این مقاله پیرامون مشکلات مدرسه و تحصیل کودک صحبت خواهیم کرد که در 4 بخش برای شما آماده شده است.
مشکل کودک شما در مدرسه ممکن است به مسایل آموزشی یا تربیتی مربوط باشد. این مسایل، از حرف زدن سرکلاس تا بی توجهی و بی اعتنایی کامل، از فراموش کردن انجام تکالیف تا مشکلات جدی در یادگیری و خودداری از رفتن به مدرسه تا بی فایده کردن زحمت معلم ها متفاوتند. در اینجا این پرسش مطرح می شود که چگونه باید با این مسایل برخورد کنیم؟!در اینجا، روش هایی را برای کمک به کودک و همچنین، همکاری با آموزگاران او برای حل و رفع مشکلات مربوط به تحصیل فرزندتان پیشنهاد می کنیم.
انواع مشکلات مدرسه و تحصیل کودک
کودک نمی خواهد به مدرسه برود.
یکی از مشخص ترین مشکلات مدرسه و تحصیل کودک عدم اشتیاق وی به مدرسه رفتن است.
جوزی، برای سومین بار در این هفته دل درد و سردرد دارد و اصرار می کند که حالش برای رفتن به مدرسه خوب نیست؛ مارتی، از یک روش متفاوت استفاده می کند: او آن قدر نگران بیرون رفتن از خانه است که خودش را زیر تخت پنهان می کند تا کسی نتواند او را پیدا کند؛ تیم ده ساله، تصمیم می گیرد که دیگر به مدرسه نرود چون خوشش نمی آید.)
والدین، هیچگاه اطمینان ندارند که آیا به اجبار کودک را به مدرسه فرستادن، کار درستی است یا نه؟ آنها به طور دقیق نمی دانند که آیا کودک، واقعا احساس ضعف و بیماری می کند و یا مثل بسیاری از کودکان که گاهی دلشان نمی خواهد به مدرسه بروند، بهانه گیری می کند. در خانه هایی که مدرسه رفتن کودکشان به صورت یک مشکل درآمده، صبح های زود، مالامال از اشک و دعوا و سروصداست.
بیشتر کودکانی که والدینشان آنها را برای مشاوره نزد ما می آورند، به دلایل یا واقعی و حقیقی از رفتن به مدرسه سرباز می زنند و تعداد کمی نیز دچار انواع مختلف ترس ها هستند. نمونه هایی از مسایل احساسی کودک، می تواند ترس از جدا شدن ان پدر و مادر تا ترس از قلدر مدرسه باشد. کودکان، ممکن است هنوز نیاموخته باشند که چگونه تمام مسایل دنیای خارج را تجزیه و تحلیل و حل و رفع کنند.
بنابراین، ترجیع می دهند که از روبرو شدن با آنها خودداری کنند. گاهی، این مشکل از خانه ناشی می شود. مثلا در یک خانواده متشنج، کودک ممکن است از ترس اینکه مبادا وقتی در خانه نیست اتفاق ناگواری بیفتد، دوست نداشته باشد به مدرسه برود و یا در بعضی موارد، ممکن است به طور ناخود آگاه حس کند اگر در منزل باشد، توجه والدینش به سوی او جلب خواهد شد و آنها دیگر با هم به جنگ و جدل نخواهند پرداخت.
شما نمی توانید کودک را مجبور کنید که مدرسه را دوست داشته باشد؛ ولی می توانید باعث ایجاد اعتماد و امنیت در او شوید. می توانید کمک کنید با احساساتش کنار بیاید و او را به سوی راه حل احتمالی هدایت کنید. در عین حال، شما می توانید رفتارهایی را که به نحوی باعث ایجاد مشکل شده اند، تغییر بدهید و یا حذف کنید.
برای ماندن در منزل، شرایط خاصی را تعیین کنید برای مدرسه نرفتن شرایط مشخصی تعیین کنید. برای مثال، کودک باید تب بالای ۳۸/۵ درجه داشته باشد و نشانه های روشنی از ناخوشی را نیز نشان دهد. اگر کودک، بیمار است باید در رختخواب بماند، ولی چنانچه می بینید ناخوشی فرزندتان با رفتن سرویس مدرسه به طرز عجیبی ناپدید می شود، ترتیبی بدهید که آن روز به کودک خوش نگذرد. به این مفهوم که نگذارید آن روز را به بازی و تفریح و خوراکی خوردن بگذراند. برای او مکانی مناسب حال یک بیمار ایجاد کنید، به طوری که حق نداشته باشد با دوستانش بازی کند. او باید تمام روز در رختخواب بماند و فقط غذاهای مناسب یک بیمار را به او بدهید.
علت مشکلات مدرسه و تحصیل کودک و عدم نرفتن به مدرسه را بیابید؟
کشف کنید چه عاملی در مدرسه آن قدر کودکتان را آزار می دهد که از رفتن به آنجا خودداری می کند.
با کودک صحبت کنید. کودک را تشویق کنید تا تمام خبرها و اتفاقاتی را که باعث می شوند تا او به مدرسه نرود، برای شما بگوید. این روش را هم بیازمایید: از کودک بخواهید فهرستی از آنچه در مدرسه، مورد علاقه اش است و آنچه را که دوست ندارد، با ذکر دلیل برای شما بگوید. ببینید آیا نشانه هایی از اینکه کودک از مدرسه رفتن نمی ترسد، ولی از ترک خانه واهمه دارد، می بینید یا خیر؟ ممکن است شما نتوانید به حل و رفع مشکل بپردازید ولی می توانید به کودک کمک کنید تا با احساساتش کنار بیاید.
با نشان دادن علاقه تان و درک مسایلش به او اطمینان خاطر بدهید و با دوستان و برادر و خواهرهای کودک صحبت کنید. شما اغلب می توانید با پرسش از کسانی که به نحوی با علل احتمالی نرفتن کودک به مدرسه سروکار داشته اند، از احساساتش آگاه شوید. گاهی برادر و یا خواهر بزرگتر می تواند اطلاعات مفیدی در خصوص مشکلات مدرسه و تحصیل کودک به شما بدهد یا شما را در حل و رفع مسأله یاری کند. و با معلم کودکتان صحبت کنید. مشکل را با او در میان بگذارید. سرآغاز این رفتار، چه آموزشی و چه احساسی باشد، معلم باید از قضیه اطلاع داشته باشد و حتی ممکن است بتواند در حل و رفع آن مشکل، کمک بزرگی برای شما باشد.
کودک را به مدرسه و محيط آن علاقه مند کنید.
در رفع مشکلات مدرسه و تحصیل کودک و فراری بودن وی از مدرسه شیوه های ارائه شده زیر را بررسی کنید:
با نظری مساعد درباره مدرسه صحبت کنید. روزهایی را که قرار است اتفاق خاصی در مدرسه بیفتد یا برنامه خاصی در مدرسه وجود دارد، در تقویم علامت بگذارید. مثلا به کودک بگویید: «این هفته قرار است تمام بچه های کلاستون رو برای بازدید از یک ایستگاه آتش نشانی ببرند، فکر میکنی چه چیزهای تازه ای ببینی؟ یادت باشه برای من همه اش رو تعریف کنی.» یا «شنبه دیگه قراره برید اردو، هی پسر، خیلی باید کیف داشته باشه.»
به کودک کمک کنید وسایلی را پیدا کند و به مدرسه ببرد و به دوستانش نشان دهد و یا موضوع های جالبی را برای دوستانش تعریف کند. برای نمونه، عکس گربه اش را به مدرسه ببرد یا یک اسباب بازی جدید را به دوستانش نشان دهد.
با کودکتان درباره چیزهایی که در مدرسه دوست دارد و می پسندد، صحبت کنید. از کودک بخواهید که تمام مسایلی را که درباره مدرسه و در ارتباط با مدرسه دوست دارد به شما بگوید و سپس، از همین اطلاعات برای تشویق کودک برای مدرسه رفتن استفاده کنید. برای نمونه: «امروز نقاشی دارید مگه نه؟، امروز خانم… قراره بیاد سرکلاستون مگه نه؟» و خلاصه آنکه، به او یادآوری کنید که چیزهای مورد علاقه اش را در مدرسه خواهد دید. و کودک را به ایجاد دوستی های مدرسه ای تشویق کنید.
به کودک کمک کنید با هم مدرسه ای هایش دوست شود و دوستی هایش را با آنان گسترش دهد. به ویژه اگر مدرسه او خیلی نزدیک نیست و دوستان زیادی در همسایگی منزل دارد باید بیشتر به این موضوع توجه کنید. برنامه هایی را برای آنکه دوستان مدرسه ای کودک شما به منزلتان بیایند و با هم بازی کنند، ترتیب دهید و یا طوری برنامه ریزی کنید که دوستان هم مدرسه ای، هفته ای یک بار و هربار در منزل یکی از آنها دور هم جمع شوند. برای کودکان بزرگتر، راههایی پیشنهاد کنید که با دوستانشان در خارج از مدرسه ملاقات داشته باشند. مثلا بگویید: «ژانت، چرا به سوزان تلفن نمیکنی که امشب با ما به سینما بیاد؟»
کودک را به مدرسه برسانید.
اگر می خواهید که کودکتان، به ویژه بعد از چند روز غیبت یا تعطیلی، مثل سابق و به طور مرتب به مدرسه برود، او را برسانید و سری هم به مدرسه بزنید تا اگر گردهم آیی یا جلسه ای هست در آن شرکت کنید یا با معلم های کودکتان صحبت کنید. ترتیبی بدهید که کودک، هر چه زودتر و مرتب تر کارهای قبل از رفتن به مدرسه اش را انجام دهد.
تمام تلاشتان را بر روی آماده کردن او، متمرکز کنید. هر چه برنامه دقیق تری برای صبح داشته باشید این کار راحت تر خواهد بود. ترتیبی بدهید که خوردن صبحانه و لباس پوشیدن برای کودکتان به صورت عادت درآید، به طوری که برای انجام آنها نیازی به فکر کردن نداشته باشد. اگر برنامه تان نقص دارد و باعث ناراحتی و زحمت کودک می شود، آن را تغییر دهید.
به غر زدن کودک توجه نکنید. به غرزدن های کودک درباره مدرسه و نظریات منفی او بی اعتنایی کنید و به جای آن، نظرات مثبت و اشتیاق کودک را به مدرسه رفتن تشویق کنید و به او پاداش بدهید.
در صورت لزوم، در تمام مراحل صبحگاهی، کودک را به انجام کارها را دارید حتی اگر لازم است به زور این کار را انجام دهید. باید این کار را یکی از پدر و مادر که کمتر احساساتی است انجام دهد. حالت صورت شما باید جدی و مصمم، ولی کاملا مثبت و مهربان باشد. او را به مدرسه و در صورت امکان، سرکلاس ببرید و به سرعت آنجا را ترک کنید.
رفتن مرتب و سر وقت به مدرسه را به صورت برنامه اصلی درآورید.
اگر کودکتان مدتی به مدرسه نرفته است و یا برای رفتن به مدرسه مقاومت می کند، ممکن است لازم باشد با معلم ها و ناظمها و دیگر مسوولان مدرسه هماهنگی هایی انجام دهید. این پیشنهادها در مورد بسیاری از کودکان، نتیجه خوبی داده اند. و ترتیبی بدهید که یکی از معلم ها یا ناظمها کودکتان را که کنار در مدرسه مردد ایستاده است، ببیند و او را تا کلاس راهنمایی کند.
البته این کار نباید باعث شود دیگر همکلاسی ها کودک را سرزنش یا مسخره کنند. و طوری با مسؤولان مدرسه هماهنگ کنید که کودک، در ابتدای سال تحصیلی جدید مدت کوتاهی مورد حمایت بیشتر آنها قرار گیرد. بدین ترتیب که مثلا اگر کودکی از رفتن به کلاس جدید واهمه دارد، در روز اول، با معلم سال گذشته اش باشد تا به تدریج به محیط عادت کند.
در روزهای تعطیل با کودکتان به مدرسه بروید. دیدن مدرسه در ساعات تعطیلی می تواند کمک خوبی باشد تا در زمانهایی که مدرسه پر از دانش آموز است، کودک راحت تر محیط را بپذیرد.
رفتار مثبت کودک را برای مدرسه رفتن مورد توجه قرار دهید و جایزه بدهید.
به کودک نشان دهید که در نظر شما مدرسه رفتن او کار بسیار مهم و با ارزشی است و اهمیت فراوانی برای این مسأله قایلید. هرکاری را که مربوط به مدرسه رفتن است، از جمله آماده شدن، از خواب بیدار شدن، به موقع به سرویس رسیدن و… بدون تشویق و جایزه نگذارید. و با توجه تان کودک را تشویق کنید. اگر فرزندتان با مدرسه نرفتن یا تنبلی در این مورد، مقدار زیادی از وقت شما را می گیرد، روشتان را تغییر دهید و توجه بیشتری به او نشان دهید. برای مثال، بعد از مدرسه با او ناهار بخورید یا بعد از مدرسه دنبال او بروید و با هم به گردش بروید.
روشی را برای جایزه دادن مرتب و رسمی پایه گذاری کنید تا مشکلات مدرسه و تحصیل کودک را حل و فصل نمایید. به کودکتان در ازای کارهای مفیدش برای مرتب رفتن به مدرسه، امتیاز بدهید. به یاد داشته باشید در شروع کار، نیاز به صرف نیروی بیشتری خواهید داشت تا به تدریج، کودک راه بیفتد. ممکن است لازم باشد بعد از تعطیلات با غیبت ها، روش جایزه دهی را تقویت کنید. برای اطلاعات بیشتر درباره جدولها و جایزه ها بخش ۲ را ببینید.
برای فوبی مدرسه (ترس شدید و بیمارگونه از مدرسه) از یک متخصص کمک بخواهید.
بعضی کودکان، برای رفتن به مدرسه، بی نهایت مقاومت می کنند. بدین معنا که به شدت تمام از مدرسه گریزان می شوند. اگر کودک شما این طور است، از یک متخصص کمک بخواهید تا این مشکل را از میان ببرد. بسیار مهم است که هر چه زودتر به متخصص مراجعه کنید، چون بسیاری از بزرگسالانی که از بودن در اجتماعات و فضاهای باز رنج می برند، در کودکی از مدرسه و بودن در میان جمع، گریزان بوده اند.
کودک تکالیفش را انجام نمی دهد و درس نمی خواند.
هدف از تکالیف منزل، این است که آنچه در طول روز در مدرسه آموخته شده، در ذهن دانش آموز تقویت شود و به یاد سپرده شود. همچنین، کودک بیاموزد که چگونه به تنهایی و بدون کمک مستقیم معلم، مسأله ای را حل کند یا سؤالی را پاسخ دهد. و مهمتر اینکه کودک بتواند فرصت هایش را زمان بندی کند و همچنین، زمانی را به انجام تکلیف شب اختصاص دهد و احساس مسؤولیت را بیاموزد. این کار به انگیزه، نظم و توانایی استفاده از منابع درسی نیازمند است. تکلیف شب یکی از روش هایی است که به کودک می آموزد چگونه به تنهایی بیاموزد.
هر چه کودک از انجام تکالیف یا درس خواندن بدش بیاید مهم نیست، آنچه اهمیت دارد این است که او باید به عنوان وظیفه هر روزه آنها را انجام دهد.
پس از مدتی، بهانه های پایان ناپذیری که اغلب معلم ها عادت به شنیدن آنها دارند از قبیل: «دفترم افتاد تو جوی آب»، «خواهرم دفتر مشقم رو پاره کرد»، «دیشب مریض بودم» باید فراموش شوند و تکالیف و درس های خواندنی باید به درستی و منظم و سر موقع انجام شوند؛ ولی چگونه باید درس خواندن و انجام تکالیف را برای کودک به شکل یک عمل مثبت و مفید و حتی دوست داشتنی در آورید و در عین حال، از فشار و تنشی که این مسایل بر خانواده اعمال می کنند، بکاهید؟
برای دستیابی به این منظور، راه حل های زیر را به کار گیرید:
از انتظارات و اهداف مسوولان آموزشی از دادن تكليف آگاه شوید. بسیار اهمیت دارد که دریابید، آموزگاران و برنامه ریزان آموزشی چه انتظارت و چه اهدافی دارند.
از کودک، اطلاعات کسب کنید. با شروع سال تحصیلی، شما هم باید مدام از طریق کودک از تکالیف مدرسه و برنامه امتحانات آگاه شوید. بکوشید به کودک کمک کنید که برای درس خواندن و انجام تکالیفش براساس این برنامه ها، برنامه ریزی و زمان بندی کند. برای نمونه: «هر دوشنبه دیکته داری پس باید یکشنبه ها دیکته کار کنی یا «شنبه ها و سه شنبه ها ریاضیات دارید پس تکالیف مربوط به آن باید…»
وقتی کودک از مدرسه برمی گردد از او بپرسید در مدرسه چه کرده، چه درس هایی داشته و باید چه تکالیفی را انجام دهد.
اگر همیشه پاسخش این است که: «هیچ تکلیفی نباید انجام بدهم.» یا «قبلا کارهام رو کردم» از او بخواهید تکالیفش را به شما نشان دهد. این کار به شما کمک می کند تا در جریان کار او قرار گیرید و دریابید پیشرفتش چگونه است. با نشان دادن توجه تان، به کودک می فهمانید که برای شما اهمیت دارد که او چه آموخته و چه قدر پیشرفت می کند و آیا تکالیفش را به موقع و درست انجام می دهد یا نه و او درخواهد یافت که شما به این مسایل علاقه دارید.
در مورد بعضی از کودکان، باید مدتی احساس یک پلیس یا بازپرس را داشته باشید، ولی شبیه به آنها عمل نکنید یا حداقل ظاهرا اینطور نشان ندهید و نگذارید کودک احساس کند که بازجوئی می شود. بکوشید نقش یک همراه و همیار را بازی کنید: «چطوری ناتالی؟ مدرسه چه طور بود؟ انگار خیلی خسته شدی. بیا بریم یه چیزی بخوریم بعد ببینیم قبل از شروع برنامه کودک چه کارهایی باید بکنی؟» اطلاعاتی از مسوولان مدرسه درباره کودکتان به دست آورید. در اوایل سال تحصیلی، معلم کودکتان را ملاقات کنید، از نحوه تدریس و انتظارات او آگاه شوید و پرس وجو کنید.
درباره تکالیف شب و زمان انجام آنها سوال کنید. بپرسید آیا امتحان یا پرسش هفتگی یا روزانه در برنامه او هست یا نه؟ آیا مطالعه خارج از کتاب لازم است؟ برنامه یا کار تحقیقاتی خاصی به کودک محول خواهد شد؟ نمره گرفتن دانش آموز بر چه مبنایی خواهد بود؟ کار کلاسی چقدر اهمیت دارد؟ چه انتظاراتی از شما دارد؟ این کار نه تنها باعث می شود که شما و معلم یکدیگر را بهتر بشناسید بلکه بدین ترتیب، می توانید از برنامه ها و سیاست های معلم و مدرسه نیز آگاه شوید.
برنامه ای برای انجام تکالیف تدوین کنید.
همراه با کودک، برنامه ای مناسب برای انجام تکالیف شب و مطالعه تهیه کنید. به طوری که با برنامه های مدرسه و همچنین برنامه های دیگر کودک هماهنگی کامل داشته باشد. به یاد داشته باشید برنامه ای که برای یک کودک مناسب است، امکان دارد برای یک کودک دیگر مناسب نباشد. بعضی کودکان نیاز دارند که بعد از مدرسه مدتی به بازی بپردازند و انرژی مازادشان را مصرف کنند، ولی بعضی دیگر وقتی بازدهی بیشتری دارند که قبل از بازی تکالیفشان را انجام دهند. ابتدا برنامه تان را بیازمایید و اگر لازم است، در آن تغییرات مناسب را اعمال کنید. ممکن است بخواهید برنامه را مثل یک قرارداد به صورت خیلی رسمی بنویسید و یا اینکه موضوع را خیلی دوستانه و غیررسمی برگزار کنید.
در مورد کودکانی که احساس مسوولیت زیادی می کنند امکان دارد صحبت کردن درباره تکالیف و اظهار نظر در مورد اینکه چه موقع از روز برای انجام آن بهتر است، کافی باشد. در مورد کودکان دیگر، مراقبت و نظارت مداوم، حداقل در ابتدای کار لازم است تا به قول معروف راه بیفتند. ممکن است در ابتدای کار، نظارت بیشتری لازم باشد، ولی به تدریج روشتان را تغییر دهید تا کودک، مستقل عمل کند. راهنمایی های زیر، به شما کمک خواهد کرد که دریابید چه کار و چه روشی برای کودکتان بهتر است. و زمان مشخصی را تعیین کنید. درباره زمان بندی انجام تکالیف شب، تصمیم گیری کنید.
کودک نیز باید در تصمیم گیری شرکت کند تا زمان همیشگی انجام تکالیف مشخص شود. این زمان، باید طوری باشد که تا حد امکان با زمان برنامه های تلویزیونی مورد علاقه کودک و زمان فعالیت های فیزیکی او تداخل نداشته باشد تا کودک مجبور نشود که یکی از آنها را انتخاب کند. به کودک بگویید که زمان انجام تکالیف و طول مدت آن ممکن است در صورت لزوم، تغییر کند. و مکان ویژه ای را برای انجام تکالیف، تعیین کنید. کودک، برای انجام تکالیف و مطالعه درسی نیازمند مکانی است که ساکت باشد و نور کافی داشته باشد و در صورت نیاز، کتاب های کمکی هم در آنجا موجود باشند.
محل مستقلی را برای کتاب ها و دفترهای کودک در نظر بگیرید و به استقلال او احترام بگذارید. برای نمونه، یک طبقه از کتابخانه منزل یا محلی نزدیک میز تحریر کودک را به او واگذار کنید. این کار به کودک خواهد آموخت که منظم باشد و در مورد وسایل و ابزارش احساس مسوولیت کند.
بر نحوه درس خواندن فرزندتان نظارت کرده، آن را تقویت کنید.
اگر فرزند شما تکالیف مدرسه اش را انجام نمی دهد و یا در انجام آنها مشکل دارد، باید به او کمک کنید تا علت را کشف کند و در حل و رفع آن بکوشد.
مشکل را از مشکلات دیگر مجزا کنید. بکوشید تا دریابید که چرا کودک نمی خواهد تکالیفش را انجام دهد و یا چرا در درس خواندن مشکل دارد. به سؤال های زیر پاسخ دهید تا علت را دریابید.
آیا درس مشخصی وجود دارد که کودک نمی خواهد تکالیف آن درس بخصوص را انجام دهد؟
آیا این مشکل هر روز وجود دارد و یا گاهگاهی اتفاق می افتد؟ وارد این استان در آیا کودک معنای تکلیف شب را درک می کند؟
آیا فراموش می کند تکالیفش را انجام دهد یا اینکه در مدرسه به دستور کار منزل توجه نمی کند؟
آیا درس ها برای کودک، بیش از حد مشکل هستند؟
آیا عامل خاصی در خارج از مدرسه در این مساله دخالت دارد؟
در صورت لزوم، برنامه را تغییر دهید. برنامه را بر حسب نیازها و شرایط تغییر دهید.
مثلا مارک خیلی راحت حواسش پرت می شود و وقتی در اتاقش تنهاست و کسی بر کارش نظارت نمی کند، نمی تواند کار مفیدی انجام دهد. چون به نظر می رسد او نیاز شدیدی به نظارت دارد. بنابراین، همه با هم تصمیم می گیرند که از این به بعد مارک تکالیفش را در آشپزخانه، روی میز غذاخوری، بعد از عصرانه و تحت نظارت یکی از والدین انجام دهد. یا مثلا انجام کارهای مدرسه ماری بیش از حد طول می کشد و در نتیجه دیر می خوابد و روز بعد خسته است؛ بنابراین، برای حل این مشکل از این به بعد زودتر از سابق به انجام تکالیفش مشغول می شود و پدر و مادر او مراقب هستند که اگر او در انجام کارهایش کمک بخواهد، در کنارش باشند.
برای کودکی که به جای انجام دادن تکالیفش به بازی می پردازد، از خود بازی یا فعالیت های دیگر که مورد علاقه اوست به عنوان پاداشی برای انجام تکالیف استفاده کنید و یا بازی و انجام تکالیف را به صورت نوبتی درآورید. بدین معنا که بخشی از تکلیفش را انجام دهد و سپس، ده دقیقه آزاد باشد برای بازی و بعد به انجام بخش دیگری از تکلیف بپردازد پس از آن ده دقیقه دیگر بازی کند.
زمان های درس خواندن را ثبت کنید. برای مجموع زمانهایی که صرف درس خواندن می شوند یک محدوده زمانی در نظر بگیرید و در صورت لزوم، آن را به تدریج افزایش دهید. بگذارید کودک، زمان را محاسبه کند و زمان های استراحت را از آن کسر کند.
در صورت صرف زمان کافی برای یک درس خاص، کودک را با جایزه دادن تشویق کنید. برای مثال، اگر می بینید تونی، جدول ضرب را نیاموخته و در نتیجه، انجام تکالیف ریاضی برای او به صورت یک مشکل درآمده است، از او بخواهید زمان هایی را که صرف حفظ کردن جدول ضرب می کند، ثبت کند و در آخر هفته او را به هر صورت که صلاح می دانید، تشویق کنید. می توانید برای مثال، او را به گردش ببرید یا برایش خوراکی بخرید.
نظم و ترتیب و مهارتهای مطالعه را به فرزندتان بیاموزید.
نظم و ترتیب، بدون آموزش در کسی به وجود نمی آید. مهارت های مطالعه هم غریزی نیستند. بنابراین به کودک کمک کنید تا آنها را بیاموزد. استان و تکالیف طولانی را به بخش های کوچک تر تقسیم کنید تا کودک راحت تر بتواند آنها را انجام دهد. اگر کودک شما همواره از این موضوع کلافه است که نمی داند از کجا و چگونه شروع کند، به او نشان دهید که چگونه می تواند یک تکلیف یا کار طولانی و پیچیده را به بخش ها و اجزاء کوچکتر تقسیم کند، به طوری که هر بخش را به راحتی انجام دهد. از کودک بخواهید چنین سؤال هایی را از خودش بپرسد: اول چه باید بکنم؟ بعد از آن چه؟ به چه چیزهایی احتیاج دارم؟
به کودک بیاموزید چگونه زمان بندی کند. وقتی امتحان یا مسابقه ای در پیش است از کودک بخواهید از پیش برای درس خواندن اضافی برنامه ریزی و زمان بندی کند. در یک تقویم، زمان امتحاناتی را که قرار است برگزار شود، یادداشت کنید.
در ادامه اصلاح مشکلات مدرسه و تحصیل کودک الگویی از برنامه ریزی برای آینده، به کودکتان ارائه دهید. هر هفته جلسه ای با شرکت تمام اعضا خانواده تشکیل دهید تا هر یک از آنها بتواند برنامه هفته آینده یا به عبارتی، کارهایی را که قصد دارد انجام دهد و چیزهایی را که نیاز دارد، مطرح کند. به کودک کمک کنید تا فعالیت های هفتگی اش را برنامه دار و مدون کند. فرض کنید ماری روز شنبه باید خلاصه یک کتاب را سرکلاس بخواند. او تصمیم می گیرد سه شنبه و چهارشنبه کتاب را مطالعه کند، پنجشنبه از رئوس مطالب یادداشت بردارد و جمعه، کل مطلب را بنویسد و پاکنویس کند.
برای برنامه های طولانی مدت، برنامه ریزی بلندمدت نیز لازم است. به کودک کمک کنید برای این گونه کارها برنامه ریزی کند: «تقویم رو نگاه کن پنج ماه دیگه باید تحقیق درس علوم رو تحویل بدی. بیا به چند مرحله تقسیمش کنیم ۱ – انتخاب موضوع ۲- مطالعه درباره آنها ۳ – طرح ریزی و نقشه کشی درباره برنامه ۴- جمع آوری مطالب ۵ – انجام آزمایش ها و… فکر میکنی هر مرحله چه قدر طول بکشه؟بیا روی تقویم علامت گذاری کنیم و مشخص کنیم چه زمانی باید هر مرحله رو انجام بدی».
فرض کنید جیم باید برای روز شنبه کتابی را بخواند و خلاصه نویسی کند. شما می توانید کارهای او را برنامه ریزی کنید طوری که مجبور نباشد جمعه شب تا دیروقت بیدار بماند: چهارشنبه: طرح کلی و مطالعه، پنجشنبه: چرکنویس، جمعه مشورت با والدین و اعمال تغییرات و پاکنویس مطلب..
به کودک بیاموزید در مدرسه درباره تکالیفی که به او داده می شود تا در منزل انجام دهد، به طور کامل آگاه شود. کودک را تشویق کنید که شماره تلفن های دوستان تکلیف شب با آنها تماس بگیرید. همکلاسی اش را داشته باشد که در صورت لزوم، برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تکلیف شب با آن ها تماس بگیرید.
برای حل مشکلات مدرسه و تحصیل کودک او را بیشتر و بیشتر تشویق کنید.
طبق معمول، جایزه بدهید، جایزه بدهید و جایزه بدهید و اگر لازم است از انگیزه های قوی تر و جوایز ارزنده تر بهره بگیرید. و تلاش کودک را تحسین کنید. انتظار نداشته باشید کار کودک بی نقص باشد. به یاد داشته باشید کودک را برای هر گامی که در جهت استقلال برمی دارد، تشویق کنید.
این تشویق ها باید در تمام مراحل، از جمله برای به یاد آوردن تکالیف و به یادسپاری آنها و حتی برای شروع کردن آنها انجام شوند اینگونه می توانید امیدوار باشید که مشکلات مدرسه و تحصیل کودک را حل و فصل کرده ید. اگر احساس می کنید از انگیزه کودک کاسته شده، تشویق و جایزه را فراموش نکنید. اگر کودک شما خیلی زود از تنها کار کردن خسته می شود، حتی برای چند دقیقه بیشتر به طور مستقل کار کردن او را تشویق کنید. و مثبت باشید. وقتی فرزندتان کارش را خوب انجام می دهد، خوب تلاش می کند و یا در انجام تکالیفش حوصله و دقت به خرج می دهد، او را تشویق کنید. (با جایزه های عادی یا غیرعادی)
اگر کودکتان در درس خاصی مشکل دارد، با یادآوری موفقیت های او در درس های دیگر، در او اعتماد به نفس ایجاد کنید. به او بفهمانید که انسان جایزالخطاست و همه انسانها اشتباه می کنند، ولی کسانی موفق هستند که از اشتباهاتشان بهره می گیرند. و در مواقع لزوم، با اقدامات ویژه ای به ایجاد انگیزش بپردازید. بعضی کودکان برای
عادت به انجام تکالیفشان به تشویق و ایجاد انگیزه نیاز دارند. بنابراین، می توانید جدولی تهیه کنید و در آن برای انجام تکالیف، امتیاز بدهید. برای هرکار مثبت، به کودک مثلا یک ستاره بدهید و در مقابل تعداد مشخصی از ستاره ها به کودک جایزه ویژه ای مانند اجازه رفتن به سینما با خرید یک اسباب بازی بدهید.
برای مطالعه ادامه این مبحث به مقالات زیر مراجعه نمایید:
مشکلات مدرسه و تحصیل کودکان (بخش دوم)